Рубл (орыс. рубль) — 1923 жылдан бастап 1991 жылдың 26 желтоқсанына дейін КСРО валютасы және осы күннен кейін — Кеңес Одағы ыдыраған соң пайда болған кейбір мемлекеттердің валютасы (атап айтқанда, Тәжікстанда 1994 жылдың 8 қаңтарына дейін) болды. 1947 жылға дейін қатар айналыста болды.
КСРО рублі (қаз.) | |||||
---|---|---|---|---|---|
Рубль (орыс.) | |||||
| |||||
Кодтар және таңбалар | |||||
Кодтар ISO 4217 | SUR (810) | ||||
р. • руб. | |||||
Айналым шекарасы | |||||
КСРО | |||||
Туынды және параллельді бірліктер | |||||
Бөлшекті | (1⁄100) | ||||
Параллельді | шеруен (1947 жылға дейін) | ||||
Айналымдағы монеталар және банкноталар | |||||
Банкноталар | 1, 3, 5, 10, 25, 50, 100 рубл, 1991 жылы 200, 500, 1000 рубл болды | ||||
Тарих | |||||
Валюта-ізашар | , , | ||||
Бонкноталар және монеталар өңдірісі | |||||
Эмиссиялық орталық | (1991 жылдың 20 желтоқсанынан бастап) | ||||
Банкнота өңдіруші | |||||
(1921—1941; 1946—1991) | |||||
(1941—1946) | |||||
Бағамдар ХВҚ, ЕОБ және ҚРҰБ мәліметтері бойынша аутоматты түрде жаңартылып отырады. | |||||
Кеңестік банкноттардың көпшілігінің әрленімін безеуші және суретші Иван Иванович Дубасов жасаған.
КСРО-да 1923 жылдың қарашасынан 1924 жылдың ақпанына дейін барлық қағаз ақша белгілері Кеңестік Социалистік Республикалар Одағының Мемлекеттік ақша белгілері деп аталды. 1924 жылдан бастап 1991 жылға дейін 10 рублге дейінгі (бір шеруен) банкноттар КСРО Мемлекеттік қазынашылық билеттері, 10 рублден бастап және одан жоғары — КСРО мемлекеттік банкінің билеттері деп аталды. 1991 жылдан бастап барлық номиналдағы банкноттар КСРО Мемлекеттік банкінің билеттері деп атала бастады.
Кеңес рублі ақша реформасынан кейін 1961 жылдың 1 қаңтарында ресми түрде 0,987412 г алтынға тең болды. КСРО-да 1985 жылы 2,926 миллиард рублге сатылған алтынды зергерлік бұйымдар түрінде сатып алуға болатын, естелік алтын шақалар шығарылды. рублдің басқа валюталарға қатысты ресми бағамын белгіледі, осылайша 1991 жылы 25 желтоқсанда 1 АҚШ доллары 0,5571 рублге, 1 фунт стерлинг – 1,0389 рублге тең болды.
1992-1995 жылдары КСРО ыдырағаннан кейін кеңестік рубл біртіндеп айналымнан шығарылды. Кеңестік рублден бас тартқан соңғы ел Тәжікстан болды (1994 ж. 8 қаңтар). Ресей 1993 жылы шілдеде кеңестік рубл аймағынан шықты.
Тарихы
КСРО одақтас республикаларының тілдеріндегі рубл мен копейка атаулары
Орысша | рубль | копейка | Эстонша | rubla | kopikas | |
---|---|---|---|---|---|---|
Беларусша | рубель | капейка | Латышша | rublis | kapeika | |
Украинша | карбованець | копійка | Литваша | rublis | kapeika | |
Қазақша | сом | тиын | рублэ | копейкэ | ||
Қырғызша | сом | тыйын | Грузинша | მანეთი | კაპიკი | |
Өзбекше | сўм | тийин | Армянша | ռուբլի | կոպեկ | |
Түрікменше | манат | көпүк | Тәжікше | сӯм | тин | |
Әзірбайжанша | манат | гəпик | Финше / | rupla | kopeekka |
Экономикалық көрсеткіштер
КСРО-дағы тікелей төлемдердің көпшілігі қолма-қол ақшамен жасалды. Бұл айналымдағы көп қағаз ақшаны талап етті. Рублдер Гознактың Мәскеу мен Ленинградтағы зауыттарында басылды. Рублдің сатып алу қабілетін нарық түрлері мен бағаларға байланысты мемлекет саралады; атап айтқанда, табиғи-климаттық белдеулер бойынша: I, II, III, IV.
Шекара арқылы 30 рублден асатын рублді (10 рублдік банкноттармен) шығаруға тыйым салынды. Рубл шетелде айналымға түспеді. Ауыспалы рубл сияқты тәуелсіз төлем құралы болды.
1950 жылы негізінен шетелдік есеп айырысулар үшін рубль 0,222168 г алтын негізге орналастырылды, дегенмен оның ішкі сатып алу қабілеті сол кезде соғысқа дейінгіден де төмен болды. 1960 жылы 15 қарашада рубльдің алтынға «шаққандағы шамасы» 0,987412 г дейін өсіп, сонымен бірге 10 ескі рубл бір жаңа рублге ауыстырылды. Бұл рублді 55,5%-ға құнсыздандырды, бірақ оның құны одан әрі асыра бағаланды.
Реформаға дейінгі рубл
КСРО-ның алғашқы банкноттары 1923 жылдың 23 қараша мен 18 желтоқсандағы және 1924 жылдың 7 ақпанындағы КСРО ОАК мен ХКК шешімдеріне сәйкес шығарылған атаулы құны 10, 15 және 25 мың рубл банкноттар болды. Бірінші қаулыда белгіленген бағасы 100, 250, 500, 1000 және 5000 рубл банкноттарды шығару да қарастырылған, бірақ ол ешқашан орындалмады.
Банкноталарда КСРО Конституциясының 34-бабында көрсетілген орыс, беларус, украин, грузин, армян және түркі-татар (әзірбайжан) тілдерінде жазылған жазулар және 1923 жылғы үлгідегі 6 лентадан тұратын, аталған тілдерде «Барлық елдердің пролетарлары, бірігіңдер!» жазылған болды. Барлық банкноттарға КСРО Қаржы халық комиссары (1923-1926) және кассирлердің бірінің қолы болды. Түрдің сериялық нөмірі AB-12345.
Бұл банкноттар бұрын шығарылған 1923 жылғы үлгідегі РКСФСР ақша белгілерімен қатар айналыста болды.
1923 жылғы серия | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы (рубл) | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Уақыты | |||||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | енгізуі | басылымы | алынуы | |||
10 000 | 155×79 | жасыл | КСРО елтаңбасы, атаулы құны сандармен және жазбаша, түсіндірме жазулар, Мәскеу Кремлі | атаулы құны сандармен және жазбаша одақтық республикалардың тілдерінде | тыныстамасы | 23 қараша 1923 | 1923 | 31 мамыр 1924 | ||
15 000 | қоңыр | КСРО елтаңбасы, атаулы құны сандармен және жазбаша, түсіндірме жазулар, шаруа бейіні | 18 желтоқсан 1923 | |||||||
25 000 | ашық күлгін | КСРО елтаңбасы, атаулы құны сандармен және жазбаша, түсіндірме жазулар, қызыл сарбаз бейіні | 7 ақпан 1924 | |||||||
Кескін масштабы - 1 миллиметрде 1,0 пиксель. |
1924 жылғы ақша реформасы кезінде алтынмен қамтамасыз етілген тұрақты валюта енгізілді, 1924 жылғы 15 ақпаннан бастап 1923 жылғы үлгідегі рублді шығару тоқтатылды. Ақша белгілерді жаңасына айырбастау 50 000:1 бағам бойынша 1924 жылдың 31 мамырына дейін ( аумағында - 1924 жылдың 30 маусымына дейін) жүргізілді.
1922-1924 жылдардағы реформадан кейінгі рубл
1924-1925 жылғы үлгідегі шақалар
КСРО-ның белгіленген бағасы 1, 2, 3, 5, 10, 15, 20 тиын, жарты рубл және 1 рубл болатын алғашқы шақалары 1924 жылы КСРО ОАК мен ХКК 1924 жылғы 22 ақпандағы қаулысына сәйкес шығарылды. Кейінірек монета сериясына жарты копейка қосылды.
1924 жылы РКФСР елтаңбасы бар 1921-1923 жылдары соғылған күміс (50 копейка және рубл) және биллонды (10, 15 және 20 копейка) шақалар да айналымға шығарылды. Алғашқы кеңестік шақалар салмағы, өлшемі және материалы бойынша соңғы патшалық шақаларды қайталады.
1924-1925 үлгідегі шақалар | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы | Диаметрі (мм) | Салмағы (г) | Материалы | Сипаттамасы | Уақыты | ||||
Қыры | Бет жағы | Арт жағы | енгізуі | соғылуы | алынуы | |||||
жарты копейка | 16 | 1,64 | мыс | бұжыр | атаулы құны, соғылу жылы | «КСРО» жазуы, ұраны «БАРЛЫҚ ЕЛДЕРДІҢ ПРОЛЕТАРЛАРЫ БІРІГІҢДЕР!» | 20 мамыр 1925 | 1925 1927 1928 | ||
1 копейка | 21,3 | 3,27 | атаулы құны, соғылу жылы, өсімдік әліптес бедерлер | КСРО елтаңбасы, ұраны «БАРЛЫҚ ЕЛДЕРДІҢ ПРОЛЕТАРЛАРЫ БІРІГІҢДЕР!» | 22 ақпан 1924 | 1924 1925 | ||||
2 копейка | 24 | 6,55 | 1924 1925 | |||||||
3 копейка | 27,7 | 9,80 | 1924 | |||||||
5 копейка | 32 | 16,38 | 1924 | |||||||
10 копейка | 17,27 | 1,8 | күміс-500 | бұжыр | атаулы құны, соғылу жылы, өсімдік әліптес бедерлер | КСРО елтаңбасы, ұраны «БАРЛЫҚ ЕЛДЕРДІҢ ПРОЛЕТАРЛАРЫ БІРІГІҢДЕР!» | 1924 1925 1927-1931 | |||
15 копейка | 19,56 | 2,7 | 1924 1925 1927-1931 | |||||||
20 копейка | 21,84 | 3,6 | 1924 1925 1927-1931 | |||||||
1 жарты рубл | 26,67 | 10 | күміс-900 | жазуы бар тегіс | соқаны жөндеген ұста | КСРО елтаңбасы, атаулы құны, ұраны «БАРЛЫҚ ЕЛДЕРДІҢ ПРОЛЕТАРЛАРЫ БІРІГІҢДЕР!» | 1924-1927 | |||
1 рубл | 33,5 | 20 | зауыт үстінен шығып тұрған күнді шаруаға көрсетіп тұрған жұмысшы | 1924 | ||||||
1921 жылғы үлгідегі шақалар | ||||||||||
10 копейка | 17,27 | 1,8 | күміс-500 | бұжыр | атаулы құны, соғылу жылы, жұлдыз, өсімдік әліптес бедерлер | РКФСР елтаңбасы, ұраны «БАРЛЫҚ ЕЛДЕРДІҢ ПРОЛЕТАРЛАРЫ БІРІГІҢДЕР!» | 1924 | 1921-1923 | ||
15 копейка | 19,56 | 2,7 | 1921-1923 | |||||||
20 копейка | 21,8 | 3,6 | 1921-1923 | |||||||
50 копейка | 26,67 | 10 | күміс-900 | жазуы бар тегіс | 1921 1922 | |||||
1 рубл | 33,5 | 20 | 1921 1922 |
1926—1931 жылғы үлгідегі шақалар
1926 жылы 6 қаңтарда КСРО ОАК мен ХКК белгіленген бағасы 1, 2, 3 және 5 копейкалық жаңа үлгідегі шақаларды соғу және шығару туралы қаулы қабылдады, бұл біріншіден, алғашқы кеңестік шақалардың ауыр салмағы мен өлшеміне байланысты болды.
Кейінірек, 1932 жылы мельхиордан (мыс-никель қорытпасы) соғылған жаңа үлгінің 10, 15 және 20 копейка енгізілді. Салмағы жағынан да, көлемі жағынан да жаңа мельхиор шақалары сәйкес күміс шақалардан ерекшеленбеді, никелдің қаттылығы мен тозуға төзімділігі олардың жоғары беріктігін қамтамасыз етті, ал оның баяу балқығыштығы (tбт = 1453 °C) күміспен (tбт = 962 °C) - жалғандардан жақсы қорғау болды.
Жаңа үлгідегі шақалардың шығарылымы алғашқы шақалар соғылған таза металдар – өнеркәсіптік және басқа да қажеттіліктерге керек мыс пен күмістің көп мөлшерін шығаруға мүмкіндік берді.
1926-1931 үлгідегі шақалар | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы (копейка) | Диаметрі (мм) | Салмағы (г) | Материалы | Сипаттамасы | Уақыты | ||||
Қыры | Бет жағы | Арт жағы | енгізуі | соғылуы | алынуы | |||||
1 | 15 | 1 | қола (Cu+Al 95:5) | бұжыр | атаулы құны, соғылған жылы, өсімдік әліптес бедерлер | КСРО елтаңбасы, ұраны «БАРЛЫҚ ЕЛДЕРДІҢ ПРОЛЕТАРЛАРЫ БІРІГІҢДЕР!», жазба «К. С. Р. О.» | 6 қаңтар 1926 | 1926-1935 | 31 желтоқсан 1960 | |
2 | 18 | 2 | 1926-1935 | |||||||
3 | 22 | 3 | 1926-1935 | |||||||
5 | 25 | 5 | 1926-1935 | |||||||
10 | 17,27 | 1,8 | никель | бұжыр | атаулы құны бар қалқан ұстаған жұмысшы, соғылған жылы, мемлекет атауы | КСРО елтаңбасы, ұраны «БАРЛЫҚ ЕЛДЕРДІҢ ПРОЛЕТАРЛАРЫ БІРІГІҢДЕР!» | 27 ақпан 1932 | 1931-1934 | ||
15 | 19,56 | 2,7 | 1931-1934 | |||||||
20 | 21,84 | 3,6 | 1931-1934 |
Бұл шығарылымның қола шақалары 1935 жылға дейін өзгеріссіз соғылған, оның бет жағының суреті өзгертілгенде, арт жағы 1961 жылғы реформаға дейін өзгеріссіз қалды.
1935 жылғы үлгідегі шақалар
1935 жылы жаңа шақалар айналымға енгізілді. Шақалардың сипаттамалары өзгеріссіз қалды, бірақ барлығының бет жағының суреті, ал мельхиор шақаларының арт жағындағы суреті де жеңілдетілді. Бет жағындағы «Барлық елдердің пролетарлары, бірігіңдер!» деген ұран алынып тасталып, мемлекеттің атауы пайда болды; 10, 15 және 20 копейка шақалардың сырт жағында өсімдікті жақтауда белгіленген баға мен шығарылған жылы ғана қалды. Әрленімдегі мұндай өзгеріс шақа алаңының безендіру элементтерінің көптігінен туындады, бұл өндірісте қиындықтар туғызды.
Бұл үлгідегі шақалар 1935 жылдан бастап 1957 жылға дейін шығарылды. Осы уақыт ішінде бет жағында бейнеленген КСРО елтаңбасындағы ленталардың саны Одақты құрайтын республикалар санына сәйкес бірнеше рет өзгерді: 1935-1936 жылдардағы шақаларда 6 лента, 1937-1946 — 11, 1948-1956 — 16, ал 1957 — 15 лента болды.
1947 жылғы ақша реформасы шақаларға әсер етпей, олар одан кейін өзгеріссіз соғылуын жалғастырды.
1935 жылғы үлгідегі шақалар | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы (копейка) | Диаметрі (мм) | Салмағы (г) | Материалы | Сипаттамасы | Уақыты | ||||
Қыры | Бет жағы | Арт жағы | енгізуі | соғылуы | алынуы | |||||
1 | 15 | 1 | қола | бұжыр | атаулы құны, соғылған жылы, өсімдік әліптес бедерлер | «КСРО» жазуы, КСРО елтаңбасы | 1935-1941 1945-1946 1948-1957 | 1 қаңтар 1999 | ||
2 | 18 | 2 | 1935-1941 1945-1946 1948-1957 | |||||||
3 | 22 | 3 | 1935-1941 1943 1945-1946 1948-1957 | |||||||
5 | 25 | 5 | 1935-1941 1943 1945-1946 1948-1957 | 31 желтоқсан 1960 | ||||||
10 | 17,27 | 1,8 | никель | бұжыр | атаулы құны, соғылған жылы, өсімдік әліптес бедерлер | «КСРО» жазуы, КСРО елтаңбасы | 1935-1946 1948-1957 | |||
15 | 19,56 | 2,7 | 1935-1946 1948-1957 | |||||||
20 | 21,84 | 3,6 | 1935-1946 1948-1957 |
1924 жылғы үлгідегі банкноттар
КСРО ОАК мен ХКК 1924 жылғы 22 ақпандағы қаулысына сәйкес шақалардың айналымдағы тапшылық жағдайына байланысты ақша бірліктерін айырбастау қажеттілігін өтеу үшін уақытша белгіленген бағасы 1, 2, 3, 5 және 50 копейка болатын қазыналық боналар шығарылды. Қағаз түріндегі 20 копейканың шығарылымы да дайындалып жатқан еді, бірақ ол жүзеге аспай қалды, бұл атаулы құндағы банкноттар тек үлгі түрінде ғана белгілі.
Барлық айырбас боналарда КСРО-ның 1923 жылғы 6 лентасы бар Елтаңбасы және КСРО республикаларының 6 тілінде жазылған жазулар бейнеленген, реттік нөмірі болмады, Қаржы халық комиссары Сокольников пен кассир М. Козловтың қолы бар болғаны 50 копейкада ғана болды.
Белгіленген бағасы 1, 3 және 5 рубл алтынды қазынашылық билеттер 1924 жылы ақпанда КСРО ОАК мен ХКК 5 ақпандағы қаулысына сәйкес шығарылды. Бұрынғы шығарылымдағы банкноттар сияқты оларға КСРО Қаржы Халық Комиссары Г.Я. Сокольников пен кассирлердің біреуінің қолы тұрды. Сериялық нөмірі 7 таңбалы, серияның өзі 1 рублдік билеттерде 1-3 таңбалы және 3 пен 5 рубл билеттерде 1-2 таңбалы болды.
1928 жылы су таңбасымен және жаңа Қаржы халық комиссары (1926-1930) қолтаңбасымен 1924 жылғы рублден ерекшеленетін алтынды 1 рубл билет шығарылды. Сериялары 1-3 таңбалы немесе 1-2 литерлі болды.
1924 жылы тамызда атаулы құны 3 шеруенге тең КСРО мемлекеттік банкінің билеттері айналымға шықты. Олардың бетіндегі сурет бір жағында ғана, ал сериялық нөмірлері AБ 123456 болды. Шеруендерде Мемлекеттік банк басқармасының мүшелерінің қолдары болды. 1924 жылғы үлгідегі белгіленген бағасы 1 және 5 шеруендердің билеттері дайындалды, бірақ айналымға ешқашан шығарылмады.
1924 жылғы серия | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Уақыты | |||||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | енгізуі | басылымы | алынуы | |||
1 копейка | 40×66 | ашық- қоңыр | атаулы құны үлкен санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, «К. С. Р. О.» жазуы | көлеңкелі квадраттар | 22 ақпан 1924 | 1924 | 31 тамыз 1926 | ||
2 копейка | қоңыр | |||||||||
3 копейка | жасыл | |||||||||
5 копейка | көк | |||||||||
50 копейка | 110×60 | көк қоңыр-сарғыш | атаулы құны үлкен санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы, қаржы халық комиссары мен кассирдің қолдары | тыныстамалар | ||||||
1 рубл алтынды | 80×155 | тоқсары көк | атаулы құны жазбаша, КСРО елтаңбасы, бидай бауының аясындағы қаржы халық комиссары мен кассирдің қолдары | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, түсіндірме жазулар, шығарылған жылы | «1 рубл», өсімдік әліптес бедерлер | 5 ақпан 1924 | 1924 1928 | 1947 | ||
3 рубл алтынмен | 168×75 | жасыл | атаулы құны санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы, қаржы халық комиссары мен кассирдің қолдары, дем алып жатқан жұмысшлар мен шаруалар | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, түсіндірме жазулар | «СССР 3», өрнек, «ТРИ РУБЛЯ» | 1924 | ||||
5 рубл алтынмен | 181×86 | ашық күлгін, көк | атаулы құны санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы, қаржы халық комиссары мен кассирдің қолдары, даладағы трактор | «СССР 5», өрнек, «ПЯТЬРУБ.» | ||||||
3 шеруен | 180×106 | қара | себушінің бейнесі, атаулы құны, КСРО елтаңбасы, түсіндірме жазулар, мемлекеттік банк басқармасы мүшелерінің қолдары мен мөрі | жоқ | «Г Б», атаулы құны, шығарылған жылы, өрнек | 30 шілде 1924 | ||||
Кескін масштабы 1 миллиметрге 1,0 пикселді құрайды. |
КСРО ОАК мен ХКК 1926 жылғы 21 мамырдағы қаулысымен атаулы құны 1-50 копейка уақытша қазынашылық боналарды айналыста болу және шақаларға айырбастау мерзімі 1926 жылғы 31 тамызға дейін, ал КСРО азиялық бөлігінің жекелеген аудандарында - 1927 жылдың 1 қаңтарына дейін созылды.
1, 3, 5 рубл алтын және 3 шеруен 1947 жылғы ақша реформасы кезінде айналымнан шығарылды, бірақ олар іс жүзінде одан кейінгі шығарылымдардың билеттерімен ығыстырылды.
1925 жылғы үлгідегі банкноттар
1925 жылдың наурызынан 1930 жылдардың басына дейін КСРО мемлекеттік банкі 1925 жылғы үлгідегі 3 және 5 рубл қазынашылық билеттерді шығарды. Банкноталарға Қаржы халық комиссары Г.Я.Сокольников пен кассирлердің біреуінің қолы тұрды. Сериялық нөмірі 6 таңбалы, сериясы 1 немесе 2 литерлі болды.
1925 жылғы серия | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы (рубл) | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Уақыты | |||||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | енгізуі | басылымы | алынуы | |||
3 | 128×62 | қою-жасыл көк қызғылт | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы, қаржы халық комиссары мен кассирдің қолдары, түсіндірме жазулар | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен | жоқ | наурыз 1925 | 1925 | 1947 | ||
5 | 165×70 | қара көк қызғылт | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы, жұмысшының портреті, қаржы халық комиссары мен кассирдің қолдары | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, түсіндірме жазулар | «5» | |||||
Кескін масштабы - 1 миллиметрге 1,0 пиксел. |
Бұл қазынашылық билеттер 1947 жылғы ақша реформасы кезінде айналыстан алынып тасталды, бірақ шын мәнінде олар одан да кейінірек шығарылған банкноттармен ауыстырылды.
1926-1932 жылғы банкноттар
1926-1932 жылдары КСРО мемлекеттік банкі шеруендегі банкноттардың бірнеше номиналдарын айналысқа шығарды. 1, 2 және 3 шеруен ақ қағазда басылып, су таңбалары болмады, ал 5 шеруен су таңбасымен, бірақ арт жағы болмады. Барлық банкноттардың реттік нөмірі AБ 123456 түрінде болды. Шеруендерге Мемлекеттік банк басқармасының мүшелерінің қолдары тұрды.
1926-1932 жылғы банкноттар | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы (шеруен) | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Уақыты | |||||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | енгізуі | басылымы | алынуы | |||
1 | 155×84 | қою-көк | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, елтаңба және мемлекет атауы, шығарылған жылы, Мемлекеттік банк басқарма мүшелерінің қолдары, түсіндірме жазулар | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен | жоқ | қазан 1926 | 1926 | 1947 | ||
2 | 158×88 | жасыл | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, Мемлекеттік банк басқарма мүшелерінің қолдары, түсіндірме жазулар | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, шығарылған жылы | шілде 1928 | 1928 | ||||
3 | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, Мемлекеттік банк басқарма мүшелерінің қолдары, шығарылған жылы, түсіндірме жазулар | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, мемлекет атауы | қыркүйек 1932 | 1932 | ||||||
5 | 180×105 | қою-көк | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, басқарма мүшелерінің қолдары және Мемлекеттік банктің мөрі, шығарылған жылы, түсіндірме жазулар | жоқ | «5 ЧЕРВОНЦЕВ СССР», «ГОСБАНК 1928», өрнек | шілде 1928 | 1928 | |||
Кескін масштабы - 1 миллиметрге 1,0 пиксел. |
Бұл шығарылымның шеруендері 1947 жылғы реформаға дейін заңды төлем құралы болып қала берді, дегенмен олар 1937 жылғы үлгідегі ұқсас номиналдардың банкноттарымен бұрынырақ ауыстырылған.
1934 жылғы банкноттар
1934 жылдың маусымынан бастап КСРО мемлекеттік банкі жаңа үлгідегі 1, 3 және 5 рубл қазынашылық билеттерді шығара бастады. 1934-1936 жылдары Қаржы халық комиссары қол қойған банкноттар шығарылды. 1937 жылы қамауға алынғаннан кейін «халық жауы» қолтаңбасы бар ақша айналымы саяси тұрғыдан «дұрыс емес» көрінді. Осыған байланысты сыртқы түрі ұқсас, бірақ Гринконың қолтаңбасынсыз бірдей номиналдағы банкноттарды шығару туралы шешім қабылданып, мұндай жағдайдың қайталанбауы үшін қағаз ақшаны ешкімнің қолтаңбасынсыз шығаруды жалғастыру көзделді, мысалы, Гринконың қызметтегі мұрагері Қаржы халық комиссары – В.Я.Чубар. Шешім шынымен де «көреген» болып шықты, өйткені кейінірек жаңа басшы да қамауға алынып, атылды. Екі шығарылымның банкноттары су таңбаларысыз, A 123456 (тек бірінші шығарылым) немесе AБ 123456 (екі шығарылым) сияқты нөмірлері болды.
1934 жылғы серия | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы(рублей) | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Уақыты | |||||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | енгізуі | басылымы | алынуы | |||
1 | 118×60 | қара-көк, ақсары | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы, түсіндірме жазулар | атаулы құны үлкен санмен | жоқ | маусым 1934 | 1934 1937 | 1947 | ||
3 | 136×68 | қою-жасыл, жасыл | ||||||||
5 | 136×70 | қою-көк, көгілдір | ||||||||
Кескін масштабы - 1 миллиметрге 1,0 пиксел. |
Бұл шығарылымның банкноттары 1947 жылғы реформаға дейін заңды төлем құралы болып қала берді, бірақ олар іс жүзінде 1938 жылғы үлгідегі рублмен ығыстырылды.
1937-1938 жылғы банкноттар
1938 жылы белгіленген бағасы 1, 3 және 5 рубл жаңа қазынашылық билеттер шығарылды. Банкноталардың түсі дәстүрлі (Ресей империясының соңғы шығарылымдарында, сондай-ақ 1922 жылғы РСФСР банкнот-маркаларында қолданылған), ал дәстүрлі емес — сутаңбаларының болмауы. Жалпы түс дәстүрінен 1 және 3 шеруендегі банкноттардың түстері ерекше көзге түседі. Ақша белгілерінің көбісі КСРО мемлекеттік банкі шеруенде көрсетілген атаулы құнмен шығарды.
Ұлы Отан соғысы кезінде нацистік басқыншылық билік жаулап алынған аумақтарға 1, 3 және 5 рубл кеңестік банкноттарды пайдалануға рұқсат берді, атаулы құны одан да үлкен ақшаларды жергілікті шығарылымдарға мәжбүрлеп айырбастатқызды ( немесе Украина Рейхскоммиссариатының карбованеці) немесе қолхатпен тәркіленді.
1, 3 және 5 рубл банкноттарда бейнеленген фигуралар 6-стандартты шығарылымдағыдай түсті әрленімге ұқсас, бірақ басқа атаулы құнмен бейнеленген.
1937-1938 жылғы банкноттар | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Уақыты | |||||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | енгізуі | басылымы | алынуы | |||
1 рубл | 125×60 | қоңыр тоқсары | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен , КСРО елтаңбасы, түсіндірме жазулар, шығарылған жылы, кенші портреті | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен | жоқ | 1938 | 1938 | 1947 | ||
3 рубл | 135×67 | жасыл | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен , КСРО елтаңбасы, түсіндірме жазулар, шығарылған жылы, сарбаздар | |||||||
5 рублей | 145×70 | көк | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен , КСРО елтаңбасы, түсіндірме жазулар, шығарылған жылы, ұшақтың аясындағы ұшқыш | |||||||
1 шеруен | 161×80 | сұр | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен , КСРО елтаңбасы, түсіндірме жазулар, Ленин портреті | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, шығарылған жылы | қаңтар 1938 | 1937 | ||||
3 шеруен | 171×88 | қызыл қоңыр | ||||||||
5 шеруен | 180×91 | жасыл | ||||||||
10 шеруен | 192×100 | қара | ||||||||
Кескін масштабы - 1 миллиметрге 1,0 пиксел. |
1947 жылғы реформадан кейінгі рубл
1947 жылы тағы да ақша реформасы жүргізілді. Өзгермеген бағалар ауқымында ескі ақша 10:1 қатынасында жаңа ақшаға ауыстырылды. Тиын атаулы құны бойынша айналыста қалды.
1947 жылғы реформадан кейін КСРО елтаңбасындағы лентаның орам саны бойынша ерекшеленетін банкноттардың екі шығарылымы шығарылды: бірінші шығарылымда олар 16, екіншісінде (1957 жылы) 15 болды. Тиісінше, одақтық республикалар тілдеріндегі «бір рубл» жазуларының саны да өзгерді. Бұған Карело-Фин КСР жойылуы себеп болды. Әрленімінің өзгеруіне қарамастан, екінші шығарылымның банкноттарындағы уақыт — 1947 жыл болып өзгеріссіз қалды.
1947 жылғы серия | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы (рубл) | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Уақыты | |||||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | енгізуі | басылымы | алынуы | |||
1 | 82×125 | көк тоқсары | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, түсіндірме жазулар, бидай бауының аясындағы орақ және балға | 5 бұрышты жұлдыз | 16 желтоқсан 1947 | 1947 1957 | 1 сәуір 1961 | ||
3 | 86×135 | жасыл қызғылт | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, түсіндірме жазулар | |||||||
5 | 88×145 | көгілдір тоқсары | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, түсіндірме жазулар, орақ және балға | |||||||
10 | 161×92 | қызғылт көгілдір | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, орақ және балға, Ленин портреті | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы, түсіндірме жазулар | ||||||
25 | 171×96 | көгілдір жасыл | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, мемлекет атауы, Ленин портреті, түсіндірме жазулар | |||||||
50 | 218×103 | жасыл қызғылт | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, Ленин портреті, КСРО елтаңбасы, түсіндірме жазулар | Ленин портреті | ||||||
100 | 228×115 | ақсары қызғылт | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, Ленин портреті, КСРО елтаңбасы, шығарылған жылы, түсіндірме жазулар | панорамасы, атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, мемлекет атауы, түсіндірме жазулар | ||||||
Кескін масштабы - 1 миллиметрге 1,0 пиксел. |
1961 жылғы реформадан кейінгі рубл
1961 жылы тағы да ақша реформасы жүргізілді. 1961 жылдың 1 қаңтарынан бастап баға ауқымы 10 есеге өзгертілді. 1, 2 және 3 копейка шақалары айналыста атаулы құны бойынша қалды. 1961 жылғы үлгідегі ақша КСРО-ның бүкіл тарихында берік болып шықты: олар 1991 жылғы 23 қаңтардағы реформаға дейін өзгеріссіз қалды.
1961 жылғы үлгідегі шақалар
Бұл үлгідегі шақалар ұзақ уақыт айналыста болды. Ресми түрде бұл шақалар 1998 жылдың соңына дейін заңды төлем құралы болып қала берді және 2002 жылдың 31 желтоқсанына дейін оларды Ресей Банкінің басқармаларында 1 жаңа копейкаға (яғни 10 ескі рубл) еселеп айырбастауға болды.
1961 жылғы үлгідегі шақалар | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы | Диаметрі (мм) | Салмағы (г) | Материалы | Сипаттамасы | Шығарылған жылдары | ||
Қыры | Бет жағы | Арт жағы | ||||||
1 копейка | 15 | 1 | мыс-мырыш | бұжыр | атаулы құны, соғылған жылы, өсімдік әліптес бедерлер | «КСРО» жазуы, КСРО елтаңбасы | 1961-1991 | |
2 копейка | 18 | 2 | 1961-1991 | |||||
3 копейка | 22 | 3 | 1961-1962 1965-1991 | |||||
5 копейка | 25 | 5 | 1961-1962 1965-1991 | |||||
10 копейка | 17,27 | 1,8 | мыс-никель | бұжыр | атаулы құны, соғылған жылы, өсімдік әліптес бедерлер | «КСРО» жазуы, КСРО елтаңбасы | 1961-1962 1965-1991 | |
15 копейка | 19,56 | 2,5 | 1961-1962 1965-1991 | |||||
20 копейка | 21,8 | 3,4 | 1961-1962 1965-1991 | |||||
50 копейка | 24 | 4,4 | жазуы бар тегіс | 1961 1964-1991 | ||||
1 рубл | 27 | 7,5 | «Кеңестік Социалистік Республикалар Одағы» жазуы, КСРО елтаңбасы | 1961 1964-1991 |
Естелік шақалар
КСРО-да естелік шақалардың шығарылымы 1965 жылы Ұлы Отан соғысындағы Жеңістің 20 жылдығына арналған 1 рублдік шақа шығарылған кезде басталды. Шақалар түрлі мерейтойлық іс-шараларға, көрнекті тұлғалардың мерейтойларына, сондай-ақ сәулет және жануарлар ескерткіштерінің құрметіне шығарылды. Олар негізінен мыс-никель қорытпасынан соғылды. Сонымен қатар күміс, алтын, платина және палладий шақалары шығарылды.
1961 жылғы үлгідегі банкноттар
Бұл банкноттар 1962 жылы болгарлық лев банкноттарының келесі шығарылымы үшін, ал 1 рублдік банкнот 1968 жылы моңғол тугрикінің барлық ұсақ номиналдары үшін үлгі болды. 1967 жылы КСРО-да алғаш рет Қазан төңкерісінің 50 жылдығына арналған (25, 50 және 100 рубл) естелік банкноттар сериясының жобасы әзірленді, бірақ ол іс жүзінде ақша айналымына енгізілмеді.
1961 жылғы серия | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы (рубл) | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Шығарылған күні | Алынған күні | |||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | |||||
1 | 105×53 | қоңыр-сарғыш | КСРО елтаңбасы, атаулы құны | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен | қою және ашық 5-бұрышты жұлдыздар | 1 қаңтар 1961 | 31 желтоқсан 1993 | ||
3 | 113×57 | жасыл | КСРО елтаңбасы, атаулы құны, көрінісі | ||||||
5 | көгілдір | КСРО елтаңбасы, атаулы құны, Мәскеу Кремлінің | |||||||
10 | 124×62 | қызыл | В. И. Ленин бейіні, КСРО елтаңбасы, атаулы құны санмен және жазумен | ||||||
25 | күлгін | 26 шілде 1993 | |||||||
50 | 140×71 | жасыл | атаулы құны КСРО республикаларының ресми тілдерінде санмен және жазумен, және | Ленин бейіні | 23 қаңтар 1991 | ||||
100 | Ашық қоңыр-сарғыштан ортасында қоңырға және ашық көгілдірге дейін өзгереді | атаулы құны КСРО республикаларының ресми тілдерінде санмен және жазумен, | |||||||
Кескін масштабы 1 миллиметрге 1,0 пикселді құрайды. |
1991 жылғы реформадан кейінгі рубл
1991 жылғы үлгідегі шақалар
1991 жылы КСРО мемлекеттік банкі белгіленген бағасы 10 мен 50 копейка және 1, 5 пен 10 рубл болатын жаңа үлгідегі шақаларды шығарды.
Шақалардың бет жағында көрінісі және «МЕМЛЕКЕТТІК БАНК • КСРО •» деген жазу, арт жағында – атаулы құны, ақша сарайының таңбаламасы, өсімдік әліптес бедерлер (бидай масағы және жаңғағы бар емен бұтағы) және шығарылған жылы бейнеленген.
1991 жылғы үлгідегі шақалар | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы | Диаметрі (мм) | Жуандығы (мм) | Салмағы (г) | Материалы | Қыры | Шығарылған жылдары | Алынған күні | |
10 копейка | 17,6 | 1,25 | 2,3 | болат, жез жалат. | тегіс | 1991 | 1 қаңтар 1999 | ||
50 копейка | 18 | 1,25 | 2,3 | мыс+никель | бұжыр | ||||
1 рубл | 21 | 1,45 | 3,75 | ||||||
5 рубл | 24 | 1,6 | 5,25 | үзілмелі-бұжыр: 8 рифі бар 15 телім | |||||
10 рубл | 25 | 1,95 | 6,25 | сақина: мыс+никель ортасы: мыс+мырыш | үзілмелі-бұжыр: 10 рифі бар 12 телім | 1991 1992 |
1991 жылғы үлгідегі банкноттар
1991 жылғы ақша реформасы кезінде алғаш рет 1991 жылғы үлгідегі 50 және 100 рубл жаңа банкноттар шығарылды. 1991 жылғы үлгідегі рубл банкноттарында, ақша бірлігінің одақтық республикалар тілдеріндегі атауларының орыс тіліндегі атауы ғана қалды.
Басқа банкноттар, оның ішінде жаңалары – 200, 500 және 1000 рубл кейінірек шығарылды. 25 рублдік банкнот сынақ көшірмелері түрінде шығарылды, бірақ ешқашан тұрақты айналымға енбеді.
1961 жылғы үлгідегі 1, 3, 5, 10 және 25 рубл банкноттары және айналыстағы барлық кеңес шақалары заңды төлем құралы болып қала берді.
1991 жылғы серия | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы (рубл) | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Шығарылған күні | Алынған күні | |||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | |||||
1 | 105×53 | қоңыр-сарғыш, қызыл | КСРО елтаңбасы, атаулы құны | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен | 5 бұрышты жұлдыздар және ирек жолақтар | 27 маусым 1991 | 31 желтоқсан 1993 | ||
3 | 113×57 | жасыл қызғылт | КСРО елтаңбасы, атаулы құны, Мәскеу Кремілінің көрінісі | 3 қараша 1991 | |||||
5 | көгілдір қызғылт | КСРО елтаңбасы, атаулы құны, Мәскеу Кремілінің Спасск мұнарасы | 5 шілде 1991 | ||||||
10 | 124×62 | қызыл қызғылт | В. И. Ленин бейіні, КСРО елтаңбасы, атаулы құны санмен және жазумен | қою және ашық 5-бұрышты жұлдыздар | 10 шілде 1991 | ||||
50 | 140×71 | жасыл сары | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, , | Ленин бейіні | 23 қаңтар 1991 | 26 шілде 1993 | |||
100 | қоңыр-сарғыш, қоңыр, көк | атаулы құны КСРО республикаларының тілдерінде санмен және жазумен, | |||||||
200 | 144×71 | жасыл қоңыр | , Троицк мұнарасы | 30 қараша 1991 | |||||
500 | қызыл, күрең жасыл | КСРО ЖК Төралқасының ғимараты, Спасск мұнарасы | 24 желтоқсан 1991 | ||||||
1000 | жасыл қоңыр | Васильевский қиясынан Мәскеу Кремілінің көрінісі | 19 наурыз 1992 | ||||||
Кескін масштабы 1 миллиметрге 1,0 пикселді құрайды. |
1992 жылғы үлгідегі банкноттар
1992 жылы жаңа әрленімдегі банкноттар 50, 100, 200, 500 және 1000 рубл шығарылды. Банкноталарда графикалық безендірілуі аздап өзгертілді.
1991 жылғы 20 желтоқсанда КСРО мемлекеттік банкі таратылып, 1992 жылғы 1 наурызда жұмысын тоқтатқанына қарамастан, РФ орталық банкі шығарған 1992 жылғы үлгідегі банкноттар КСРО мемлекеттік банкінің билеттері деп аталды. Ресей аумағында олар 1993 жылы 26 шілдеде басталған ақша реформасының нәтижесінде бұрынғы шығарылымдардың банкноттарымен бірге айналыстан шығарылды.
1992 жылғы серия | ||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Бейнесі | Белгіленген бағасы (рубл) | Өлшемі (мм) | Негізгі түстері | Сипаттамасы | Шығарылған күні | Алынған күні | ||||
Бет жағы | Арт жағы | Бет жағы | Арт жағы | Сутаңбасы | ||||||
50 | 140×71 | жасыл сары | В. И. Ленин бейіні, КСРО елтаңбасы, атаулы құны санмен және жазумен | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, Үлкен Креміл сарайы, Тайницк мұнарасы | 5 бұрышты жұлдыздар және ирек жолақтар | 1 шілде 1992 | 26 шілде 1993 | |||
100 | қоңыр-сарғыш, қоңыр, көк | атаулы құны санмен және орыс тіліндегі жазумен, Водовзводная мұнарасы | қою және ашық 5-бұрышты жұлдыздар | 4 наурыз 1992 | ||||||
200 | 144×71 | жасыл қоңыр | Мемлекеттік Креміл сарайы, Троицк мұнарасы | 5 бұрышты жұлдыздар және ирек жолақтар | 1 шілде 1992 | |||||
500 | қызыл күрең жасыл | КСРО ЖК Төралқасының ғимараты, Спасск мұнарасы | қою және ашық 5-бұрышты жұлдыздар | |||||||
1000 | жасыл қоңыр | Васильевский қиясынан Мәскеу Кремілінің көрінісі | ||||||||
Кескін масштабы 1 миллиметрге 1,0 пикселді құрайды. |
Валюталық бағам тәртіптемесі
Кеңестік рублдің ресми бағамы алтынға бекітілді. Бірақ ол тек мемлекеттік монополия болған сыртқы сауда операциялары үшін әрекет етті. Қарапайым кеңестік азаматтардың қолма-қол немесе банк шотындағы шетел валютасын еркін иемденуге құқығы болмады. Егер оны алған жағдайда, мысалы, шетелде жұмыс істеген кезде, олар КСРО-ға оралғанда, валюта ресми бағам бойынша рублге немесе айырбасталды. Шетел азаматтары валютаны арнайы дүкендерінде (1930 жылдан 1936 жылға дейін жұмыс істеген) пайдалана алатын. Бейресми валюталық операциялар ату жазасына дейін жеткен қылмыстық құқық бұзушылық болды. Алайда, қара валюта нарығы болды және ол жерде доллар ресми бағамнан 14-15 есе қымбат болды. Сонымен қатар, қара нарықта негізгі операциялар осындай валютамен емес, арнайы дүкендерден тапшы тауарларды сатып алуға Сыртсаубанктің чектерімен жүзеге асырылды.
Төменде әртүрлі жылдардағы АҚШ долларының кеңестік рублге ресми бағамы көрсетілген кесте берілген. Ресми мөлшерлемені өзгерту көбінесе саяси себептермен жасалды, содан кейін оларға «экономикалық» дәйектеме жүргізілді.
Уақыты | АҚШ долларының кеңестік рублдегі бағамы | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
01.01.1924 | 2,2000 | |||||||
01.04.1924 | 1,9405 | |||||||
01.01.1927 | 1,9450 | |||||||
01.02.1928 | 1,9434 | |||||||
01.04.1933 | 1,9434 | |||||||
01.05.1933 | 1,7474 | |||||||
01.01.1934 | 1,2434 | |||||||
01.01.1935 | 1,1509 | |||||||
01.01.1936 | 1,1516 | |||||||
01.01.1937 | 5,0400 | |||||||
19.07.1937 | 5,3000 | |||||||
01.02.1950 | 5,3000 | |||||||
01.03.1950 | 4,0000 | |||||||
01.12.1960 | 4,0000 | |||||||
01.01.1961 | 0,9000 | |||||||
01.12.1971 | 0,9000 | |||||||
01.01.1972 | 0,8290 | |||||||
01.01.1973 | 0,8260 | |||||||
01.01.1974 | 0,7536 | |||||||
01.01.1975 | 0,7300 | |||||||
01.01.1976 | 0,7580 | |||||||
01.01.1977 | 0,7420 | |||||||
01.01.1978 | 0,7060 | |||||||
01.01.1979 | 0,6590 | |||||||
03.01.1980 | 0,6395 | |||||||
01.01.1981 | 0,6750 | |||||||
01.01.1982 | 0,7080 | |||||||
13.01.1983 | 0,7070 | |||||||
01.01.1984 | 0,7910 | |||||||
28.02.1985 | 0,9200 | |||||||
01.01.1986 | 0,7585 | |||||||
01.01.1987 | 0,6700 | |||||||
06.01.1988 | 0,5804 | |||||||
04.01.1989 | 0,6059 | |||||||
03.01.1990 | 0,6072 | |||||||
02.01.1991 | 0,5605 | |||||||
13.02.1991 | 0,5450 | |||||||
01.01.1992 | 0,5549 | |||||||
24.06.1992 | 0,5622 | |||||||
Дереккөзі: . |
Кеңестік рублден бас тарту және рубл аймағының ыдырауы
1993 жылдың 26 шілдесі мен 7 тамызы аралығында Ресейде тәркілемелі ақша реформасы жүргізілді, оның барысында қазынашылық билеттер мен КСРО мемлекеттік банкінің билеттер ақша айналымынан алынды. Реформа сонымен қатар рублді ішкі ақша айналысында төлем құралы ретінде пайдаланған Ресейдің және басқа да ТМД елдерінің ақша жүйелерін бөлу мәселесін шешті.
1992-1993 жылдары бұрынғы одақтас республикалар өздерінің валюталарын енгізді, кейбіреулері рублмен қатар айналымда қолданды. Тәжікстан (ресейлік рубль 1995 жылға дейін айналыста қалды), Днестралды Молдаван Республикасы (1994 жылы Днестралды рублін енгізді), қазіргі уақытта Абхазия мен Оңтүстік Осетия (ресейлік рубль айналыста қалады) бірыңғай жағдай болды.
Мемлекет | Жаңа валюта | Айырбас бағамы | Енгізу уақыты |
---|---|---|---|
Әзірбайжан (Таулы Қарабақты қоспағанда) | Әзірбайжан манаты | 10 кеңестік рубл 5000 ескі манат | 15 тамыз 1992 1 қаңтар 2006 |
Армения Таулы Қарабақ | 200 кеңестік/ресейлік рубл | 22 қараша 1993 | |
/ Беларусь | 10 кеңестік рубл 1000 ескі рубл 10000 ескі рубл | 25 мамыр 1992 1 қаңтар 2000 1 шілде 2016 | |
/ Грузия | Грузиндік лари | 1 кеңестік рубл 1 000 000 купон | 5 сәуір 1993 2 қазан 1995 |
/ Қазақстан | Қазақстан теңгесі | 500 кеңестік/ресейлік рубл | 15 қараша 1993 |
/ Қырғызстан | Қырғыз сомы | 200 кеңестік/ресейлік рубл | 10 мамыр 1993 |
Латвия | Латвиялық лат Еуро | 1 кеңестік рубл 200 латвия рублі 0,702804 лат | 7 мамыр 1992 5 наурыз 1993 1 қаңтар 2014 |
Литва | Еуро | 1 кеңестік рубл 100 талон 3,45280 лит | 5 тамыз 1991 25 маусым 1993 1 қаңтар 2015 |
Молдова (Днестралдын қоспағанда) | 1 кеңестік рубл 1000 купон | 10 маусым 1992 29 қараша 1993 | |
/ Ресей | Ресей рублі | 1 кеңестік рубл 1000 ескі рубл | 26 шілде 1993 1 қаңтар 1998 |
Днестралды | 1 кеңестік/ресейлік рубл 1 000 000 ескі рубл | 17 тамыз 1994 1 қаңтар 2001 | |
/ Тәжікстан | Ресей рублі Тәжіктік сомони | 1 кеңестік рубл 100 ресейлік рублі 1000 рубл | 8 қаңтар 1994 10 мамыр 1995 30 қазан 2000 |
/ Түрікменстан | Түрікменстан манаты | 500 кеңестік/ресейлік рубл 5000 ескі манат | 1 қараша 1993 1 қаңтар 2009 |
/ Украина | 1 кеңестік рубл 100 000 карбованетс | 10 қаңтар 1992 2 қыркүйек 1996 | |
Өзбекстан | Сом-купон Өзбекстан сомы | 1 кеңестік/ресейлік рубл 1000 сом-купон | 15 қараша 1993 1 шілде 1994 |
Эстония | Еуро | 10 кеңестік рубл 15,6466 эстон кроны | 20 маусым 1992 1 қаңтар 2011 |
Тағы қараңыз
- Қазақстан теңгесі
- Түрікмен теңгесі
- Ақша айналымы
Дереккөздер
- Ресей банкінің тарихы.(қолжетпейтін сілтеме)
- КСРО ОАК 1923 жылғы 23 қарашадағы «1923 жылғы үлгідегі ақша белгілерді КСРО Конституциясының 34-бабында көрсетілген тілдерде шығару туралы» қаулы. — КонсультантПлюс.(қолжетпейтін сілтеме)
- КСРО ОАК 1923 жылғы 18 желтоқсандағы «1923 жылғы үлгідегі құны 15 000 рубль ақша белгілерді КСРО Конституциясының 34-бабында көрсетілген тілдерде шығару туралы» қаулысы. — КонсультантПлюс
- КСРО ОАК мен ХКК 1924 жылғы 7 ақпандағы «1923 жылғы үлгідегі құны 25 000 рубл ақша белгілерді КСРО Конституциясының 34-бабында көрсетілген тілдерде шығару туралы» қаулы — Бонистика Клуб.(қолжетпейтін сілтеме)
- КСРО ОАК мен ХКК 1924 жылғы 14 ақпандағы «Құны айналымдағы валютада көрсетілмеген кеңестік ақша белгілерін шығаруды тоқтату туралы» қаулысы. — Бонистика Клуб.(қолжетпейтін сілтеме)
- КСРО ХКК 1924 жылғы 23 наурыздағы «1923 жылғы үлгідегі қағаз ақша белгілерінен төлемдерді қабылдау және айырбастау мерзімін ұзарту туралы» қаулысы. — Бонистика Клуб.(қолжетпейтін сілтеме)
- КСРО ХКК 1924 жылғы 8 наурыздағы «Құны айналымдағы валютада көрсетілмеген кеңестік ақша белгілерін өтеу тәртібі туралы» қаулысы. — Бонистика Клуб.(қолжетпейтін сілтеме)
- 1924 жылғы кеңестік шеруендер — bonistica.ru. Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 қараша 2014.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 19 қараша 2014.
- А. Н. Баюра XVIII - XX ғасырлардағы Беларус аумағындағы қағаз-ақша айналымы. — КСРО-ның соңғы қағаз ақшасы (1961-1991 жылдары). Басты дереккөзінен мұрағатталған 6 сәуір 2017.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 қазан 2007.
- Банкнотта 1991 жыл көрсетілген
- Archive of Bank of Russia http://cbr.ru/currency_base/OldDataFiles/USD.xls Мұрағатталған 17 шілденің 2017 жылы.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Rubl orys rubl 1923 zhyldan bastap 1991 zhyldyn 26 zheltoksanyna dejin KSRO valyutasy zhәne osy kүnnen kejin Kenes Odagy ydyragan son pajda bolgan kejbir memleketterdin valyutasy atap ajtkanda Tәzhikstanda 1994 zhyldyn 8 kantaryna dejin boldy 1947 zhylga dejin katar ajnalysta boldy KSRO rubli kaz Rubl orys Rouble agylsh Rouble fr KSRO memlekettik bankinin bileti 5 rubl 1961 zhyl 1 rubl mәneti 1988 zhylKodtar zhәne tanbalarKodtar ISO 4217 SUR 810 r rub Ajnalym shekarasy KSROTuyndy zhәne paralleldi birlikterBolshekti 1 100 Paralleldi sheruen 1947 zhylga dejin Ajnalymdagy monetalar zhәne banknotalarBanknotalar 1 3 5 10 25 50 100 rubl 1991 zhyly 200 500 1000 rubl boldyTarihValyuta izashar Bonknotalar zhәne monetalar ondirisiEmissiyalyk ortalyk 1991 zhyldyn 20 zheltoksanynan bastap Banknota ondirushi 1921 1941 1946 1991 1941 1946 Bagamdar HVҚ EOB zhәne ҚRҰB mәlimetteri bojynsha automatty tүrde zhanartylyp otyrady Kenestik banknottardyn kopshiliginin әrlenimin bezeushi zhәne suretshi Ivan Ivanovich Dubasov zhasagan KSRO da 1923 zhyldyn karashasynan 1924 zhyldyn akpanyna dejin barlyk kagaz aksha belgileri Kenestik Socialistik Respublikalar Odagynyn Memlekettik aksha belgileri dep ataldy 1924 zhyldan bastap 1991 zhylga dejin 10 rublge dejingi bir sheruen banknottar KSRO Memlekettik kazynashylyk biletteri 10 rublden bastap zhәne odan zhogary KSRO memlekettik bankinin biletteri dep ataldy 1991 zhyldan bastap barlyk nominaldagy banknottar KSRO Memlekettik bankinin biletteri dep atala bastady Kenes rubli aksha reformasynan kejin 1961 zhyldyn 1 kantarynda resmi tүrde 0 987412 g altynga ten boldy KSRO da 1985 zhyly 2 926 milliard rublge satylgan altyndy zergerlik bujymdar tүrinde satyp aluga bolatyn estelik altyn shakalar shygaryldy rubldin baska valyutalarga katysty resmi bagamyn belgiledi osylajsha 1991 zhyly 25 zheltoksanda 1 AҚSh dollary 0 5571 rublge 1 funt sterling 1 0389 rublge ten boldy 1992 1995 zhyldary KSRO ydyragannan kejin kenestik rubl birtindep ajnalymnan shygaryldy Kenestik rublden bas tartkan songy el Tәzhikstan boldy 1994 zh 8 kantar Resej 1993 zhyly shildede kenestik rubl ajmagynan shykty TarihyKSRO odaktas respublikalarynyn tilderindegi rubl men kopejka ataulary Oryssha rubl kopejka Estonsha rubla kopikasBelarussha rubel kapejka Latyshsha rublis kapeikaUkrainsha karbovanec kopijka Litvasha rublis kapeikaҚazaksha som tiyn ruble kopejkeҚyrgyzsha som tyjyn Gruzinsha მანეთი კაპიკიӨzbekshe sym tijin Armyansha ռուբլի կոպեկTүrikmenshe manat kopүk Tәzhikshe sӯm tinӘzirbajzhansha manat gepik Finshe rupla kopeekkaEkonomikalyk korsetkishterKSRO dagy tikelej tolemderdin kopshiligi kolma kol akshamen zhasaldy Bul ajnalymdagy kop kagaz akshany talap etti Rublder Goznaktyn Mәskeu men Leningradtagy zauyttarynda basyldy Rubldin satyp alu kabiletin naryk tүrleri men bagalarga bajlanysty memleket saralady atap ajtkanda tabigi klimattyk beldeuler bojynsha I II III IV Shekara arkyly 30 rublden asatyn rubldi 10 rubldik banknottarmen shygaruga tyjym salyndy Rubl shetelde ajnalymga tүspedi Auyspaly rubl siyakty tәuelsiz tolem kuraly boldy 1950 zhyly negizinen sheteldik esep ajyrysular үshin rubl 0 222168 g altyn negizge ornalastyryldy degenmen onyn ishki satyp alu kabileti sol kezde sogyska dejingiden de tomen boldy 1960 zhyly 15 karashada rubldin altynga shakkandagy shamasy 0 987412 g dejin osip sonymen birge 10 eski rubl bir zhana rublge auystyryldy Bul rubldi 55 5 ga kunsyzdandyrdy birak onyn kuny odan әri asyra bagalandy Reformaga dejingi rublKSRO nyn algashky banknottary 1923 zhyldyn 23 karasha men 18 zheltoksandagy zhәne 1924 zhyldyn 7 akpanyndagy KSRO OAK men HKK sheshimderine sәjkes shygarylgan atauly kuny 10 15 zhәne 25 myn rubl banknottar boldy Birinshi kaulyda belgilengen bagasy 100 250 500 1000 zhәne 5000 rubl banknottardy shygaru da karastyrylgan birak ol eshkashan oryndalmady Banknotalarda KSRO Konstituciyasynyn 34 babynda korsetilgen orys belarus ukrain gruzin armyan zhәne tүrki tatar әzirbajzhan tilderinde zhazylgan zhazular zhәne 1923 zhylgy үlgidegi 6 lentadan turatyn atalgan tilderde Barlyk elderdin proletarlary biriginder zhazylgan boldy Barlyk banknottarga KSRO Қarzhy halyk komissary 1923 1926 zhәne kassirlerdin birinin koly boldy Tүrdin seriyalyk nomiri AB 12345 Bul banknottar buryn shygarylgan 1923 zhylgy үlgidegi RKSFSR aksha belgilerimen katar ajnalysta boldy 1923 zhylgy seriyaBejnesi Belgilengen bagasy rubl Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy UakytyBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy engizui basylymy alynuy10 000 155 79 zhasyl KSRO eltanbasy atauly kuny sandarmen zhәne zhazbasha tүsindirme zhazular Mәskeu Kremli atauly kuny sandarmen zhәne zhazbasha odaktyk respublikalardyn tilderinde tynystamasy 23 karasha 1923 1923 31 mamyr 192415 000 konyr KSRO eltanbasy atauly kuny sandarmen zhәne zhazbasha tүsindirme zhazular sharua bejini 18 zheltoksan 192325 000 ashyk kүlgin KSRO eltanbasy atauly kuny sandarmen zhәne zhazbasha tүsindirme zhazular kyzyl sarbaz bejini 7 akpan 1924Keskin masshtaby 1 millimetrde 1 0 piksel 1924 zhylgy aksha reformasy kezinde altynmen kamtamasyz etilgen turakty valyuta engizildi 1924 zhylgy 15 akpannan bastap 1923 zhylgy үlgidegi rubldi shygaru toktatyldy Aksha belgilerdi zhanasyna ajyrbastau 50 000 1 bagam bojynsha 1924 zhyldyn 31 mamyryna dejin aumagynda 1924 zhyldyn 30 mausymyna dejin zhүrgizildi 1922 1924 zhyldardagy reformadan kejingi rublTolyk makalasy 1924 1925 zhylgy үlgidegi shakalar KSRO nyn belgilengen bagasy 1 2 3 5 10 15 20 tiyn zharty rubl zhәne 1 rubl bolatyn algashky shakalary 1924 zhyly KSRO OAK men HKK 1924 zhylgy 22 akpandagy kaulysyna sәjkes shygaryldy Kejinirek moneta seriyasyna zharty kopejka kosyldy 1924 zhyly RKFSR eltanbasy bar 1921 1923 zhyldary sogylgan kүmis 50 kopejka zhәne rubl zhәne billondy 10 15 zhәne 20 kopejka shakalar da ajnalymga shygaryldy Algashky kenestik shakalar salmagy olshemi zhәne materialy bojynsha songy patshalyk shakalardy kajtalady 1924 1925 үlgidegi shakalarBejnesi Belgilengen bagasy Diametri mm Salmagy g Materialy Sipattamasy UakytyҚyry Bet zhagy Art zhagy engizui sogyluy alynuyzharty kopejka 16 1 64 mys buzhyr atauly kuny sogylu zhyly KSRO zhazuy urany BARLYҚ ELDERDIҢ PROLETARLARY BIRIGIҢDER 20 mamyr 1925 1925 1927 19281 kopejka 21 3 3 27 atauly kuny sogylu zhyly osimdik әliptes bederler KSRO eltanbasy urany BARLYҚ ELDERDIҢ PROLETARLARY BIRIGIҢDER 22 akpan 1924 1924 19252 kopejka 24 6 55 1924 19253 kopejka 27 7 9 80 19245 kopejka 32 16 38 192410 kopejka 17 27 1 8 kүmis 500 buzhyr atauly kuny sogylu zhyly osimdik әliptes bederler KSRO eltanbasy urany BARLYҚ ELDERDIҢ PROLETARLARY BIRIGIҢDER 1924 1925 1927 193115 kopejka 19 56 2 7 1924 1925 1927 193120 kopejka 21 84 3 6 1924 1925 1927 19311 zharty rubl 26 67 10 kүmis 900 zhazuy bar tegis sokany zhondegen usta KSRO eltanbasy atauly kuny urany BARLYҚ ELDERDIҢ PROLETARLARY BIRIGIҢDER 1924 19271 rubl 33 5 20 zauyt үstinen shygyp turgan kүndi sharuaga korsetip turgan zhumysshy 19241921 zhylgy үlgidegi shakalar10 kopejka 17 27 1 8 kүmis 500 buzhyr atauly kuny sogylu zhyly zhuldyz osimdik әliptes bederler RKFSR eltanbasy urany BARLYҚ ELDERDIҢ PROLETARLARY BIRIGIҢDER 1924 1921 192315 kopejka 19 56 2 7 1921 192320 kopejka 21 8 3 6 1921 192350 kopejka 26 67 10 kүmis 900 zhazuy bar tegis 1921 19221 rubl 33 5 20 1921 19221926 1931 zhylgy үlgidegi shakalar 1926 zhyly 6 kantarda KSRO OAK men HKK belgilengen bagasy 1 2 3 zhәne 5 kopejkalyk zhana үlgidegi shakalardy sogu zhәne shygaru turaly kauly kabyldady bul birinshiden algashky kenestik shakalardyn auyr salmagy men olshemine bajlanysty boldy Kejinirek 1932 zhyly melhiordan mys nikel korytpasy sogylgan zhana үlginin 10 15 zhәne 20 kopejka engizildi Salmagy zhagynan da kolemi zhagynan da zhana melhior shakalary sәjkes kүmis shakalardan erekshelenbedi nikeldin kattylygy men tozuga tozimdiligi olardyn zhogary beriktigin kamtamasyz etti al onyn bayau balkygyshtygy tbt 1453 C kүmispen tbt 962 C zhalgandardan zhaksy korgau boldy Zhana үlgidegi shakalardyn shygarylymy algashky shakalar sogylgan taza metaldar onerkәsiptik zhәne baska da kazhettilikterge kerek mys pen kүmistin kop molsherin shygaruga mүmkindik berdi 1926 1931 үlgidegi shakalarBejnesi Belgilengen bagasy kopejka Diametri mm Salmagy g Materialy Sipattamasy UakytyҚyry Bet zhagy Art zhagy engizui sogyluy alynuy1 15 1 kola Cu Al 95 5 buzhyr atauly kuny sogylgan zhyly osimdik әliptes bederler KSRO eltanbasy urany BARLYҚ ELDERDIҢ PROLETARLARY BIRIGIҢDER zhazba K S R O 6 kantar 1926 1926 1935 31 zheltoksan 19602 18 2 1926 19353 22 3 1926 19355 25 5 1926 193510 17 27 1 8 nikel buzhyr atauly kuny bar kalkan ustagan zhumysshy sogylgan zhyly memleket atauy KSRO eltanbasy urany BARLYҚ ELDERDIҢ PROLETARLARY BIRIGIҢDER 27 akpan 1932 1931 193415 19 56 2 7 1931 193420 21 84 3 6 1931 1934 Bul shygarylymnyn kola shakalary 1935 zhylga dejin ozgerissiz sogylgan onyn bet zhagynyn sureti ozgertilgende art zhagy 1961 zhylgy reformaga dejin ozgerissiz kaldy 1935 zhylgy үlgidegi shakalar 1935 zhyly zhana shakalar ajnalymga engizildi Shakalardyn sipattamalary ozgerissiz kaldy birak barlygynyn bet zhagynyn sureti al melhior shakalarynyn art zhagyndagy sureti de zhenildetildi Bet zhagyndagy Barlyk elderdin proletarlary biriginder degen uran alynyp tastalyp memlekettin atauy pajda boldy 10 15 zhәne 20 kopejka shakalardyn syrt zhagynda osimdikti zhaktauda belgilengen baga men shygarylgan zhyly gana kaldy Әrlenimdegi mundaj ozgeris shaka alanynyn bezendiru elementterinin koptiginen tuyndady bul ondiriste kiyndyktar tugyzdy Bul үlgidegi shakalar 1935 zhyldan bastap 1957 zhylga dejin shygaryldy Osy uakyt ishinde bet zhagynda bejnelengen KSRO eltanbasyndagy lentalardyn sany Odakty kurajtyn respublikalar sanyna sәjkes birneshe ret ozgerdi 1935 1936 zhyldardagy shakalarda 6 lenta 1937 1946 11 1948 1956 16 al 1957 15 lenta boldy 1947 zhylgy aksha reformasy shakalarga әser etpej olar odan kejin ozgerissiz sogyluyn zhalgastyrdy 1935 zhylgy үlgidegi shakalarBejnesi Belgilengen bagasy kopejka Diametri mm Salmagy g Materialy Sipattamasy UakytyҚyry Bet zhagy Art zhagy engizui sogyluy alynuy1 15 1 kola buzhyr atauly kuny sogylgan zhyly osimdik әliptes bederler KSRO zhazuy KSRO eltanbasy 1935 1941 1945 1946 1948 1957 1 kantar 19992 18 2 1935 1941 1945 1946 1948 19573 22 3 1935 1941 1943 1945 1946 1948 19575 25 5 1935 1941 1943 1945 1946 1948 1957 31 zheltoksan 196010 17 27 1 8 nikel buzhyr atauly kuny sogylgan zhyly osimdik әliptes bederler KSRO zhazuy KSRO eltanbasy 1935 1946 1948 195715 19 56 2 7 1935 1946 1948 195720 21 84 3 6 1935 1946 1948 19571924 zhylgy үlgidegi banknottar KSRO OAK men HKK 1924 zhylgy 22 akpandagy kaulysyna sәjkes shakalardyn ajnalymdagy tapshylyk zhagdajyna bajlanysty aksha birlikterin ajyrbastau kazhettiligin oteu үshin uakytsha belgilengen bagasy 1 2 3 5 zhәne 50 kopejka bolatyn kazynalyk bonalar shygaryldy Қagaz tүrindegi 20 kopejkanyn shygarylymy da dajyndalyp zhatkan edi birak ol zhүzege aspaj kaldy bul atauly kundagy banknottar tek үlgi tүrinde gana belgili Barlyk ajyrbas bonalarda KSRO nyn 1923 zhylgy 6 lentasy bar Eltanbasy zhәne KSRO respublikalarynyn 6 tilinde zhazylgan zhazular bejnelengen rettik nomiri bolmady Қarzhy halyk komissary Sokolnikov pen kassir M Kozlovtyn koly bar bolgany 50 kopejkada gana boldy Belgilengen bagasy 1 3 zhәne 5 rubl altyndy kazynashylyk biletter 1924 zhyly akpanda KSRO OAK men HKK 5 akpandagy kaulysyna sәjkes shygaryldy Buryngy shygarylymdagy banknottar siyakty olarga KSRO Қarzhy Halyk Komissary G Ya Sokolnikov pen kassirlerdin bireuinin koly turdy Seriyalyk nomiri 7 tanbaly seriyanyn ozi 1 rubldik biletterde 1 3 tanbaly zhәne 3 pen 5 rubl biletterde 1 2 tanbaly boldy 1928 zhyly su tanbasymen zhәne zhana Қarzhy halyk komissary 1926 1930 koltanbasymen 1924 zhylgy rublden erekshelenetin altyndy 1 rubl bilet shygaryldy Seriyalary 1 3 tanbaly nemese 1 2 literli boldy 1924 zhyly tamyzda atauly kuny 3 sheruenge ten KSRO memlekettik bankinin biletteri ajnalymga shykty Olardyn betindegi suret bir zhagynda gana al seriyalyk nomirleri AB 123456 boldy Sheruenderde Memlekettik bank baskarmasynyn mүshelerinin koldary boldy 1924 zhylgy үlgidegi belgilengen bagasy 1 zhәne 5 sheruenderdin biletteri dajyndaldy birak ajnalymga eshkashan shygarylmady 1924 zhylgy seriyaBejnesi Belgilengen bagasy Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy UakytyBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy engizui basylymy alynuy1 kopejka 40 66 ashyk konyr atauly kuny үlken sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen K S R O zhazuy kolenkeli kvadrattar 22 akpan 1924 1924 31 tamyz 19262 kopejka konyr3 kopejka zhasyl5 kopejka kok50 kopejka 110 60 kok konyr sargysh atauly kuny үlken sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly karzhy halyk komissary men kassirdin koldary tynystamalar1 rubl altyndy 80 155 toksary kok atauly kuny zhazbasha KSRO eltanbasy bidaj bauynyn ayasyndagy karzhy halyk komissary men kassirdin koldary atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen tүsindirme zhazular shygarylgan zhyly 1 rubl osimdik әliptes bederler 5 akpan 1924 1924 1928 19473 rubl altynmen 168 75 zhasyl atauly kuny sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly karzhy halyk komissary men kassirdin koldary dem alyp zhatkan zhumysshlar men sharualar atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen tүsindirme zhazular SSSR 3 ornek TRI RUBLYa 19245 rubl altynmen 181 86 ashyk kүlgin kok atauly kuny sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly karzhy halyk komissary men kassirdin koldary daladagy traktor SSSR 5 ornek PYaTRUB 3 sheruen 180 106 kara sebushinin bejnesi atauly kuny KSRO eltanbasy tүsindirme zhazular memlekettik bank baskarmasy mүshelerinin koldary men mori zhok G B atauly kuny shygarylgan zhyly ornek 30 shilde 1924Keskin masshtaby 1 millimetrge 1 0 pikseldi kurajdy KSRO OAK men HKK 1926 zhylgy 21 mamyrdagy kaulysymen atauly kuny 1 50 kopejka uakytsha kazynashylyk bonalardy ajnalysta bolu zhәne shakalarga ajyrbastau merzimi 1926 zhylgy 31 tamyzga dejin al KSRO aziyalyk boliginin zhekelegen audandarynda 1927 zhyldyn 1 kantaryna dejin sozyldy 1 3 5 rubl altyn zhәne 3 sheruen 1947 zhylgy aksha reformasy kezinde ajnalymnan shygaryldy birak olar is zhүzinde odan kejingi shygarylymdardyn biletterimen ygystyryldy 1925 zhylgy үlgidegi banknottar 1925 zhyldyn nauryzynan 1930 zhyldardyn basyna dejin KSRO memlekettik banki 1925 zhylgy үlgidegi 3 zhәne 5 rubl kazynashylyk biletterdi shygardy Banknotalarga Қarzhy halyk komissary G Ya Sokolnikov pen kassirlerdin bireuinin koly turdy Seriyalyk nomiri 6 tanbaly seriyasy 1 nemese 2 literli boldy 1925 zhylgy seriyaBejnesi Belgilengen bagasy rubl Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy UakytyBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy engizui basylymy alynuy3 128 62 koyu zhasyl kok kyzgylt atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly karzhy halyk komissary men kassirdin koldary tүsindirme zhazular atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen zhok nauryz 1925 1925 19475 165 70 kara kok kyzgylt atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly zhumysshynyn portreti karzhy halyk komissary men kassirdin koldary atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen tүsindirme zhazular 5 Keskin masshtaby 1 millimetrge 1 0 piksel Bul kazynashylyk biletter 1947 zhylgy aksha reformasy kezinde ajnalystan alynyp tastaldy birak shyn mәninde olar odan da kejinirek shygarylgan banknottarmen auystyryldy 1926 1932 zhylgy banknottar 1926 1932 zhyldary KSRO memlekettik banki sheruendegi banknottardyn birneshe nominaldaryn ajnalyska shygardy 1 2 zhәne 3 sheruen ak kagazda basylyp su tanbalary bolmady al 5 sheruen su tanbasymen birak art zhagy bolmady Barlyk banknottardyn rettik nomiri AB 123456 tүrinde boldy Sheruenderge Memlekettik bank baskarmasynyn mүshelerinin koldary turdy 1926 1932 zhylgy banknottarBejnesi Belgilengen bagasy sheruen Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy UakytyBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy engizui basylymy alynuy1 155 84 koyu kok atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen eltanba zhәne memleket atauy shygarylgan zhyly Memlekettik bank baskarma mүshelerinin koldary tүsindirme zhazular atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen zhok kazan 1926 1926 19472 158 88 zhasyl atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy Memlekettik bank baskarma mүshelerinin koldary tүsindirme zhazular atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen shygarylgan zhyly shilde 1928 19283 atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy Memlekettik bank baskarma mүshelerinin koldary shygarylgan zhyly tүsindirme zhazular atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen memleket atauy kyrkүjek 1932 19325 180 105 koyu kok atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy baskarma mүshelerinin koldary zhәne Memlekettik banktin mori shygarylgan zhyly tүsindirme zhazular zhok 5 ChERVONCEV SSSR GOSBANK 1928 ornek shilde 1928 1928Keskin masshtaby 1 millimetrge 1 0 piksel Bul shygarylymnyn sheruenderi 1947 zhylgy reformaga dejin zandy tolem kuraly bolyp kala berdi degenmen olar 1937 zhylgy үlgidegi uksas nominaldardyn banknottarymen burynyrak auystyrylgan 1934 zhylgy banknottar 1934 zhyldyn mausymynan bastap KSRO memlekettik banki zhana үlgidegi 1 3 zhәne 5 rubl kazynashylyk biletterdi shygara bastady 1934 1936 zhyldary Қarzhy halyk komissary kol kojgan banknottar shygaryldy 1937 zhyly kamauga alyngannan kejin halyk zhauy koltanbasy bar aksha ajnalymy sayasi turgydan durys emes korindi Osygan bajlanysty syrtky tүri uksas birak Grinkonyn koltanbasynsyz birdej nominaldagy banknottardy shygaru turaly sheshim kabyldanyp mundaj zhagdajdyn kajtalanbauy үshin kagaz akshany eshkimnin koltanbasynsyz shygarudy zhalgastyru kozdeldi mysaly Grinkonyn kyzmettegi murageri Қarzhy halyk komissary V Ya Chubar Sheshim shynymen de koregen bolyp shykty ojtkeni kejinirek zhana basshy da kamauga alynyp atyldy Eki shygarylymnyn banknottary su tanbalarysyz A 123456 tek birinshi shygarylym nemese AB 123456 eki shygarylym siyakty nomirleri boldy 1934 zhylgy seriyaBejnesi Belgilengen bagasy rublej Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy UakytyBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy engizui basylymy alynuy1 118 60 kara kok aksary atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly tүsindirme zhazular atauly kuny үlken sanmen zhok mausym 1934 1934 1937 19473 136 68 koyu zhasyl zhasyl5 136 70 koyu kok kogildirKeskin masshtaby 1 millimetrge 1 0 piksel Bul shygarylymnyn banknottary 1947 zhylgy reformaga dejin zandy tolem kuraly bolyp kala berdi birak olar is zhүzinde 1938 zhylgy үlgidegi rublmen ygystyryldy 1937 1938 zhylgy banknottar 1938 zhyly belgilengen bagasy 1 3 zhәne 5 rubl zhana kazynashylyk biletter shygaryldy Banknotalardyn tүsi dәstүrli Resej imperiyasynyn songy shygarylymdarynda sondaj ak 1922 zhylgy RSFSR banknot markalarynda koldanylgan al dәstүrli emes sutanbalarynyn bolmauy Zhalpy tүs dәstүrinen 1 zhәne 3 sheruendegi banknottardyn tүsteri erekshe kozge tүsedi Aksha belgilerinin kobisi KSRO memlekettik banki sheruende korsetilgen atauly kunmen shygardy Ұly Otan sogysy kezinde nacistik baskynshylyk bilik zhaulap alyngan aumaktarga 1 3 zhәne 5 rubl kenestik banknottardy pajdalanuga ruksat berdi atauly kuny odan da үlken akshalardy zhergilikti shygarylymdarga mәzhbүrlep ajyrbastatkyzdy nemese Ukraina Rejhskommissariatynyn karbovaneci nemese kolhatpen tәrkilendi 1 3 zhәne 5 rubl banknottarda bejnelengen figuralar 6 standartty shygarylymdagydaj tүsti әrlenimge uksas birak baska atauly kunmen bejnelengen 1937 1938 zhylgy banknottarBejnesi Belgilengen bagasy Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy UakytyBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy engizui basylymy alynuy1 rubl 125 60 konyr toksary atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen KSRO eltanbasy tүsindirme zhazular shygarylgan zhyly kenshi portreti atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen zhok 1938 1938 19473 rubl 135 67 zhasyl atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen KSRO eltanbasy tүsindirme zhazular shygarylgan zhyly sarbazdar5 rublej 145 70 kok atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen KSRO eltanbasy tүsindirme zhazular shygarylgan zhyly ushaktyn ayasyndagy ushkysh1 sheruen 161 80 sur atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen KSRO eltanbasy tүsindirme zhazular Lenin portreti atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen shygarylgan zhyly kantar 1938 19373 sheruen 171 88 kyzyl konyr5 sheruen 180 91 zhasyl10 sheruen 192 100 karaKeskin masshtaby 1 millimetrge 1 0 piksel 1947 zhylgy reformadan kejingi rublTolyk makalasy 1947 zhyly tagy da aksha reformasy zhүrgizildi Өzgermegen bagalar aukymynda eski aksha 10 1 katynasynda zhana akshaga auystyryldy Tiyn atauly kuny bojynsha ajnalysta kaldy 1947 zhylgy reformadan kejin KSRO eltanbasyndagy lentanyn oram sany bojynsha erekshelenetin banknottardyn eki shygarylymy shygaryldy birinshi shygarylymda olar 16 ekinshisinde 1957 zhyly 15 boldy Tiisinshe odaktyk respublikalar tilderindegi bir rubl zhazularynyn sany da ozgerdi Bugan Karelo Fin KSR zhojyluy sebep boldy Әrleniminin ozgeruine karamastan ekinshi shygarylymnyn banknottaryndagy uakyt 1947 zhyl bolyp ozgerissiz kaldy 1947 zhylgy seriyaBejnesi Belgilengen bagasy rubl Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy UakytyBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy engizui basylymy alynuy1 82 125 kok toksary atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen tүsindirme zhazular bidaj bauynyn ayasyndagy orak zhәne balga 5 buryshty zhuldyz 16 zheltoksan 1947 1947 1957 1 sәuir 19613 86 135 zhasyl kyzgylt atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen tүsindirme zhazular5 88 145 kogildir toksary atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen tүsindirme zhazular orak zhәne balga10 161 92 kyzgylt kogildir atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen orak zhәne balga Lenin portreti atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly tүsindirme zhazular25 171 96 kogildir zhasyl atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen memleket atauy Lenin portreti tүsindirme zhazular50 218 103 zhasyl kyzgylt atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen Lenin portreti KSRO eltanbasy tүsindirme zhazular Lenin portreti100 228 115 aksary kyzgylt atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen Lenin portreti KSRO eltanbasy shygarylgan zhyly tүsindirme zhazular panoramasy atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen memleket atauy tүsindirme zhazularKeskin masshtaby 1 millimetrge 1 0 piksel 1961 zhylgy reformadan kejingi rublTolyk makalasy 1961 zhyly tagy da aksha reformasy zhүrgizildi 1961 zhyldyn 1 kantarynan bastap baga aukymy 10 esege ozgertildi 1 2 zhәne 3 kopejka shakalary ajnalysta atauly kuny bojynsha kaldy 1961 zhylgy үlgidegi aksha KSRO nyn bүkil tarihynda berik bolyp shykty olar 1991 zhylgy 23 kantardagy reformaga dejin ozgerissiz kaldy 1961 zhylgy үlgidegi shakalar Bul үlgidegi shakalar uzak uakyt ajnalysta boldy Resmi tүrde bul shakalar 1998 zhyldyn sonyna dejin zandy tolem kuraly bolyp kala berdi zhәne 2002 zhyldyn 31 zheltoksanyna dejin olardy Resej Bankinin baskarmalarynda 1 zhana kopejkaga yagni 10 eski rubl eselep ajyrbastauga boldy 1961 zhylgy үlgidegi shakalarBejnesi Belgilengen bagasy Diametri mm Salmagy g Materialy Sipattamasy Shygarylgan zhyldaryҚyry Bet zhagy Art zhagy1 kopejka 15 1 mys myrysh buzhyr atauly kuny sogylgan zhyly osimdik әliptes bederler KSRO zhazuy KSRO eltanbasy 1961 19912 kopejka 18 2 1961 19913 kopejka 22 3 1961 1962 1965 19915 kopejka 25 5 1961 1962 1965 199110 kopejka 17 27 1 8 mys nikel buzhyr atauly kuny sogylgan zhyly osimdik әliptes bederler KSRO zhazuy KSRO eltanbasy 1961 1962 1965 199115 kopejka 19 56 2 5 1961 1962 1965 199120 kopejka 21 8 3 4 1961 1962 1965 199150 kopejka 24 4 4 zhazuy bar tegis 1961 1964 19911 rubl 27 7 5 Kenestik Socialistik Respublikalar Odagy zhazuy KSRO eltanbasy 1961 1964 1991Estelik shakalar Tolyk makalasy KSRO da estelik shakalardyn shygarylymy 1965 zhyly Ұly Otan sogysyndagy Zhenistin 20 zhyldygyna arnalgan 1 rubldik shaka shygarylgan kezde bastaldy Shakalar tүrli merejtojlyk is sharalarga kornekti tulgalardyn merejtojlaryna sondaj ak sәulet zhәne zhanuarlar eskertkishterinin kurmetine shygaryldy Olar negizinen mys nikel korytpasynan sogyldy Sonymen katar kүmis altyn platina zhәne palladij shakalary shygaryldy 1961 zhylgy үlgidegi banknottar Bul banknottar 1962 zhyly bolgarlyk lev banknottarynyn kelesi shygarylymy үshin al 1 rubldik banknot 1968 zhyly mongol tugrikinin barlyk usak nominaldary үshin үlgi boldy 1967 zhyly KSRO da algash ret Қazan tonkerisinin 50 zhyldygyna arnalgan 25 50 zhәne 100 rubl estelik banknottar seriyasynyn zhobasy әzirlendi birak ol is zhүzinde aksha ajnalymyna engizilmedi 1961 zhylgy seriyaBejnesi Belgilengen bagasy rubl Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy Shygarylgan kүni Alyngan kүniBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy1 105 53 konyr sargysh KSRO eltanbasy atauly kuny atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen koyu zhәne ashyk 5 buryshty zhuldyzdar 1 kantar 1961 31 zheltoksan 19933 113 57 zhasyl KSRO eltanbasy atauly kuny korinisi5 kogildir KSRO eltanbasy atauly kuny Mәskeu Kremlinin10 124 62 kyzyl V I Lenin bejini KSRO eltanbasy atauly kuny sanmen zhәne zhazumen25 kүlgin 26 shilde 199350 140 71 zhasyl atauly kuny KSRO respublikalarynyn resmi tilderinde sanmen zhәne zhazumen zhәne Lenin bejini 23 kantar 1991100 Ashyk konyr sargyshtan ortasynda konyrga zhәne ashyk kogildirge dejin ozgeredi atauly kuny KSRO respublikalarynyn resmi tilderinde sanmen zhәne zhazumen Keskin masshtaby 1 millimetrge 1 0 pikseldi kurajdy 1991 zhylgy reformadan kejingi rublTolyk makalasy 1991 zhylgy үlgidegi shakalar 1991 zhyly KSRO memlekettik banki belgilengen bagasy 10 men 50 kopejka zhәne 1 5 pen 10 rubl bolatyn zhana үlgidegi shakalardy shygardy Shakalardyn bet zhagynda korinisi zhәne MEMLEKETTIK BANK KSRO degen zhazu art zhagynda atauly kuny aksha sarajynyn tanbalamasy osimdik әliptes bederler bidaj masagy zhәne zhangagy bar emen butagy zhәne shygarylgan zhyly bejnelengen 1991 zhylgy үlgidegi shakalarBejnesi Belgilengen bagasy Diametri mm Zhuandygy mm Salmagy g Materialy Қyry Shygarylgan zhyldary Alyngan kүni10 kopejka 17 6 1 25 2 3 bolat zhez zhalat tegis 1991 1 kantar 199950 kopejka 18 1 25 2 3 mys nikel buzhyr1 rubl 21 1 45 3 755 rubl 24 1 6 5 25 үzilmeli buzhyr 8 rifi bar 15 telim10 rubl 25 1 95 6 25 sakina mys nikel ortasy mys myrysh үzilmeli buzhyr 10 rifi bar 12 telim 1991 19921991 zhylgy үlgidegi banknottar 1991 zhylgy aksha reformasy kezinde algash ret 1991 zhylgy үlgidegi 50 zhәne 100 rubl zhana banknottar shygaryldy 1991 zhylgy үlgidegi rubl banknottarynda aksha birliginin odaktyk respublikalar tilderindegi ataularynyn orys tilindegi atauy gana kaldy Baska banknottar onyn ishinde zhanalary 200 500 zhәne 1000 rubl kejinirek shygaryldy 25 rubldik banknot synak koshirmeleri tүrinde shygaryldy birak eshkashan turakty ajnalymga enbedi 1961 zhylgy үlgidegi 1 3 5 10 zhәne 25 rubl banknottary zhәne ajnalystagy barlyk kenes shakalary zandy tolem kuraly bolyp kala berdi 1991 zhylgy seriyaBejnesi Belgilengen bagasy rubl Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy Shygarylgan kүni Alyngan kүniBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy1 105 53 konyr sargysh kyzyl KSRO eltanbasy atauly kuny atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen 5 buryshty zhuldyzdar zhәne irek zholaktar 27 mausym 1991 31 zheltoksan 19933 113 57 zhasyl kyzgylt KSRO eltanbasy atauly kuny Mәskeu Kremilinin korinisi 3 karasha 19915 kogildir kyzgylt KSRO eltanbasy atauly kuny Mәskeu Kremilinin Spassk munarasy 5 shilde 199110 124 62 kyzyl kyzgylt V I Lenin bejini KSRO eltanbasy atauly kuny sanmen zhәne zhazumen koyu zhәne ashyk 5 buryshty zhuldyzdar 10 shilde 199150 140 71 zhasyl sary atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen Lenin bejini 23 kantar 1991 26 shilde 1993100 konyr sargysh konyr kok atauly kuny KSRO respublikalarynyn tilderinde sanmen zhәne zhazumen 200 144 71 zhasyl konyr Troick munarasy 30 karasha 1991500 kyzyl kүren zhasyl KSRO ZhK Toralkasynyn gimaraty Spassk munarasy 24 zheltoksan 19911000 zhasyl konyr Vasilevskij kiyasynan Mәskeu Kremilinin korinisi 19 nauryz 1992Keskin masshtaby 1 millimetrge 1 0 pikseldi kurajdy 1992 zhylgy үlgidegi banknottar 1992 zhyly zhana әrlenimdegi banknottar 50 100 200 500 zhәne 1000 rubl shygaryldy Banknotalarda grafikalyk bezendirilui azdap ozgertildi 1991 zhylgy 20 zheltoksanda KSRO memlekettik banki taratylyp 1992 zhylgy 1 nauryzda zhumysyn toktatkanyna karamastan RF ortalyk banki shygargan 1992 zhylgy үlgidegi banknottar KSRO memlekettik bankinin biletteri dep ataldy Resej aumagynda olar 1993 zhyly 26 shildede bastalgan aksha reformasynyn nәtizhesinde buryngy shygarylymdardyn banknottarymen birge ajnalystan shygaryldy 1992 zhylgy seriyaBejnesi Belgilengen bagasy rubl Өlshemi mm Negizgi tүsteri Sipattamasy Shygarylgan kүni Alyngan kүniBet zhagy Art zhagy Bet zhagy Art zhagy Sutanbasy50 140 71 zhasyl sary V I Lenin bejini KSRO eltanbasy atauly kuny sanmen zhәne zhazumen atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen Үlken Kremil sarajy Tajnick munarasy 5 buryshty zhuldyzdar zhәne irek zholaktar 1 shilde 1992 26 shilde 1993100 konyr sargysh konyr kok atauly kuny sanmen zhәne orys tilindegi zhazumen Vodovzvodnaya munarasy koyu zhәne ashyk 5 buryshty zhuldyzdar 4 nauryz 1992200 144 71 zhasyl konyr Memlekettik Kremil sarajy Troick munarasy 5 buryshty zhuldyzdar zhәne irek zholaktar 1 shilde 1992500 kyzyl kүren zhasyl KSRO ZhK Toralkasynyn gimaraty Spassk munarasy koyu zhәne ashyk 5 buryshty zhuldyzdar1000 zhasyl konyr Vasilevskij kiyasynan Mәskeu Kremilinin korinisiKeskin masshtaby 1 millimetrge 1 0 pikseldi kurajdy Valyutalyk bagam tәrtiptemesiKenestik rubldin resmi bagamy altynga bekitildi Birak ol tek memlekettik monopoliya bolgan syrtky sauda operaciyalary үshin әreket etti Қarapajym kenestik azamattardyn kolma kol nemese bank shotyndagy shetel valyutasyn erkin iemdenuge kukygy bolmady Eger ony algan zhagdajda mysaly shetelde zhumys istegen kezde olar KSRO ga oralganda valyuta resmi bagam bojynsha rublge nemese ajyrbastaldy Shetel azamattary valyutany arnajy dүkenderinde 1930 zhyldan 1936 zhylga dejin zhumys istegen pajdalana alatyn Bejresmi valyutalyk operaciyalar atu zhazasyna dejin zhetken kylmystyk kukyk buzushylyk boldy Alajda kara valyuta narygy boldy zhәne ol zherde dollar resmi bagamnan 14 15 ese kymbat boldy Sonymen katar kara narykta negizgi operaciyalar osyndaj valyutamen emes arnajy dүkenderden tapshy tauarlardy satyp aluga Syrtsaubanktin chekterimen zhүzege asyryldy Tomende әrtүrli zhyldardagy AҚSh dollarynyn kenestik rublge resmi bagamy korsetilgen keste berilgen Resmi molsherlemeni ozgertu kobinese sayasi sebeptermen zhasaldy sodan kejin olarga ekonomikalyk dәjekteme zhүrgizildi Uakyty AҚSh dollarynyn kenestik rubldegi bagamy01 01 1924 2 200001 04 1924 1 940501 01 1927 1 945001 02 1928 1 943401 04 1933 1 943401 05 1933 1 747401 01 1934 1 243401 01 1935 1 150901 01 1936 1 151601 01 1937 5 040019 07 1937 5 300001 02 1950 5 300001 03 1950 4 000001 12 1960 4 000001 01 1961 0 900001 12 1971 0 900001 01 1972 0 829001 01 1973 0 826001 01 1974 0 753601 01 1975 0 730001 01 1976 0 758001 01 1977 0 742001 01 1978 0 706001 01 1979 0 659003 01 1980 0 639501 01 1981 0 675001 01 1982 0 708013 01 1983 0 707001 01 1984 0 791028 02 1985 0 920001 01 1986 0 758501 01 1987 0 670006 01 1988 0 580404 01 1989 0 605903 01 1990 0 607202 01 1991 0 560513 02 1991 0 545001 01 1992 0 554924 06 1992 0 5622Derekkozi Kenestik rublden bas tartu zhәne rubl ajmagynyn ydyrauy1993 zhyldyn 26 shildesi men 7 tamyzy aralygynda Resejde tәrkilemeli aksha reformasy zhүrgizildi onyn barysynda kazynashylyk biletter men KSRO memlekettik bankinin biletter aksha ajnalymynan alyndy Reforma sonymen katar rubldi ishki aksha ajnalysynda tolem kuraly retinde pajdalangan Resejdin zhәne baska da TMD elderinin aksha zhүjelerin bolu mәselesin sheshti 1992 1993 zhyldary buryngy odaktas respublikalar ozderinin valyutalaryn engizdi kejbireuleri rublmen katar ajnalymda koldandy Tәzhikstan resejlik rubl 1995 zhylga dejin ajnalysta kaldy Dnestraldy Moldavan Respublikasy 1994 zhyly Dnestraldy rublin engizdi kazirgi uakytta Abhaziya men Ontүstik Osetiya resejlik rubl ajnalysta kalady biryngaj zhagdaj boldy Memleket Zhana valyuta Ajyrbas bagamy Engizu uakytyӘzirbajzhan Tauly Қarabakty kospaganda Әzirbajzhan manaty 10 kenestik rubl 5000 eski manat 15 tamyz 1992 1 kantar 2006Armeniya Tauly Қarabak 200 kenestik resejlik rubl 22 karasha 1993 Belarus 10 kenestik rubl 1000 eski rubl 10000 eski rubl 25 mamyr 1992 1 kantar 2000 1 shilde 2016 Gruziya Gruzindik lari 1 kenestik rubl 1 000 000 kupon 5 sәuir 1993 2 kazan 1995 Қazakstan Қazakstan tengesi 500 kenestik resejlik rubl 15 karasha 1993 Қyrgyzstan Қyrgyz somy 200 kenestik resejlik rubl 10 mamyr 1993Latviya Latviyalyk lat Euro 1 kenestik rubl 200 latviya rubli 0 702804 lat 7 mamyr 1992 5 nauryz 1993 1 kantar 2014Litva Euro 1 kenestik rubl 100 talon 3 45280 lit 5 tamyz 1991 25 mausym 1993 1 kantar 2015Moldova Dnestraldyn kospaganda 1 kenestik rubl 1000 kupon 10 mausym 1992 29 karasha 1993 Resej Resej rubli 1 kenestik rubl 1000 eski rubl 26 shilde 1993 1 kantar 1998Dnestraldy 1 kenestik resejlik rubl 1 000 000 eski rubl 17 tamyz 1994 1 kantar 2001 Tәzhikstan Resej rubli Tәzhiktik somoni 1 kenestik rubl 100 resejlik rubli 1000 rubl 8 kantar 1994 10 mamyr 1995 30 kazan 2000 Tүrikmenstan Tүrikmenstan manaty 500 kenestik resejlik rubl 5000 eski manat 1 karasha 1993 1 kantar 2009 Ukraina 1 kenestik rubl 100 000 karbovanets 10 kantar 1992 2 kyrkүjek 1996Өzbekstan Som kupon Өzbekstan somy 1 kenestik resejlik rubl 1000 som kupon 15 karasha 1993 1 shilde 1994Estoniya Euro 10 kenestik rubl 15 6466 eston krony 20 mausym 1992 1 kantar 2011Tagy karanyzҚazakstan tengesi Tүrikmen tengesi Aksha ajnalymyDerekkozderResej bankinin tarihy kolzhetpejtin silteme KSRO OAK 1923 zhylgy 23 karashadagy 1923 zhylgy үlgidegi aksha belgilerdi KSRO Konstituciyasynyn 34 babynda korsetilgen tilderde shygaru turaly kauly KonsultantPlyus kolzhetpejtin silteme KSRO OAK 1923 zhylgy 18 zheltoksandagy 1923 zhylgy үlgidegi kuny 15 000 rubl aksha belgilerdi KSRO Konstituciyasynyn 34 babynda korsetilgen tilderde shygaru turaly kaulysy KonsultantPlyus KSRO OAK men HKK 1924 zhylgy 7 akpandagy 1923 zhylgy үlgidegi kuny 25 000 rubl aksha belgilerdi KSRO Konstituciyasynyn 34 babynda korsetilgen tilderde shygaru turaly kauly Bonistika Klub kolzhetpejtin silteme KSRO OAK men HKK 1924 zhylgy 14 akpandagy Қuny ajnalymdagy valyutada korsetilmegen kenestik aksha belgilerin shygarudy toktatu turaly kaulysy Bonistika Klub kolzhetpejtin silteme KSRO HKK 1924 zhylgy 23 nauryzdagy 1923 zhylgy үlgidegi kagaz aksha belgilerinen tolemderdi kabyldau zhәne ajyrbastau merzimin uzartu turaly kaulysy Bonistika Klub kolzhetpejtin silteme KSRO HKK 1924 zhylgy 8 nauryzdagy Қuny ajnalymdagy valyutada korsetilmegen kenestik aksha belgilerin oteu tәrtibi turaly kaulysy Bonistika Klub kolzhetpejtin silteme 1924 zhylgy kenestik sheruender bonistica ru Basty derekkozinen muragattalgan 29 karasha 2014 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 19 karasha 2014 A N Bayura XVIII XX gasyrlardagy Belarus aumagyndagy kagaz aksha ajnalymy KSRO nyn songy kagaz akshasy 1961 1991 zhyldary Basty derekkozinen muragattalgan 6 sәuir 2017 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 11 kazan 2007 Banknotta 1991 zhyl korsetilgen Archive of Bank of Russia http cbr ru currency base OldDataFiles USD xls Muragattalgan 17 shildenin 2017 zhyly