Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
I Баязит (осман. بايزيد اول — Bâyezid-i evvel; 1357 – 8 наурыз 1403) — Осман империясының 4-ші сұлтаны, қолбасшы.
| I Баязит осман. بايزيد اول — Bâyezid-i evvel | |||
 | |||
| Лауазымы | |||
|---|---|---|---|
| |||
| 28 маусым 1389 — 20 шілде 1402 | |||
| (Лақап аты Шапшаң I Баязит) | |||
| Ізашары | I Мұрат | ||
| Ізбасары | I Мехмет | ||
| Өмірбаяны | |||
| Мамандығы | Қолбасшы | ||
| Діні | Ислам | ||
| Дүниеге келуі | 1357 Бұрса, Осман империясы | ||
| Қайтыс болуы | 8 наурыз 1403 (46 жас) Ақшаһар, Осман империясы | ||
| Жерленді | Бұрсада | ||
| Династия | Османлы әулеті | ||
| Әкесі | I Мұрат | ||
| Анасы | Гүлшешек қатын | ||
| Жұбайы | Дәулетшаһ қатын Дәулет қатын Оливера Лазаревич Сұлтан қатын Хафса қатын | ||
| Балалары | Ұлдары: Ертұғрыл шаһзада Иса шаһзада Мұстафа шаһзада Мұса шаһзада Ибраһим шаһзада Қасым шаһзада Жүсіп шаһзада Хасан шаһзада Сүлеймен шаһзада Омар шаһзада I Мехмет Қыздары: Ирхонду ханым Мелике ханым Үлкен Фатима ханым Оруз ханым Хунди ханым Кіші Фатима ханым | ||
| Қолтаңбасы |  | ||
| I Баязит Ортаққорда | |||
өңдеу  | |||
Өмірбаяны
I Баязит 1357 жылы османлы сұлтаны I Мұрат шаңырағында дүниеге келді. Ол сұлтандық отбасысында кіші бала болды. Шамамен 1381 жылы Баязит гермиян әмірі Сүлейменнің Дәулетшаһ деген қызына үйленді. Жасау мүлкі ретінде гермияндар өздерінің кейбір иеліктерін берді. Содан кейін Баязит әкесінің үкімімен Кютахьяның санжақбейі болып тағайындалды.
Сербия жаулауы
15 маусым 1389 жылы әкесінің өліміне байланысты Баязит османлы сұлтаны болып жарияланды. Анасы Гүлшешек қатын грек болу себебімен Баязитті сұлтан ретінде османлылардың христиан вассалдары көруді қалаған. Ал түріктердің көбісі Баязиттің үлкен ағасы Жақып шаһзаданы жақтаған. Соған байланысты Баязит үлкен ағасы тарапынан ешқандай бүлік көрмес үшін оны өлім жазасына кесті. Осылайша "аға-іні өлтірушілік" дәстүрі пайда болды. Баязиттің ойынша, сұлтан аға-інісіз қалса, елде ешқандай бүлік, көтеріліс болмайды. Баязиттің ұрпақтары, яғни келесі сұлтандар да "аға-іні өлтірушілік" дәстүріне бағынып, тақты осы әдіспен сақтап қалып отырды.
Косово жазығындағы шайқаста османлылар толықтай жеңіске жетті. Ал I Баязит әкесі үшін кегін алды: серб князі Стефан Вулковичпен келісім жасап, Сербияны Османлы мемлекетінің вассалы етті, ал оның әпкесі Оливера Вулковичті әйелдікке алды.
Анадолы жаулауы
Османлы әскері Балқан түбегінде болған кезде, түрік бейліктері османлылардан өздерінің бұрынғы жерлерін қайтаруға кірісті. Алайда мұны сезген I Баязит өз әскерін лезде Анадолыға асырып, түрік бейліктеріне үлкен жорық жасады. Осы жорықта I Баязит Айдын, Сарухан, Гермиян, Ментеше және Хамит бейліктерін жаулап алды. Бұл жаулаулар османлыларға Жерорта теңізі мен Эгей теңізіне жол ашты. Жаңа құрылған Османлы флоты Хиос аралын ойран етті, Аттика жағалауларына шапқыншылықтар жасады, және теңіздегі басқа аралдарға сауда шектемесін қоюға тырысты.
1390 жылы I Баязит Қараман бейлігінің елордасы Коньяны жаулап алды. Келесі жылы қараман бейі Алаеддин бей I Баязитке қарсы соғысты жаңартты, алайда шайқас кезінде жеңіліс тауып, I Баязит үкімімен өлім жазасына кесілді. Сонымен қатар I Баязит Кайсери, Сивас бейліктерін және Кастамону әмірлігін жаулап алды. Кастамону жаулауы османлыларға Қара теңіздегі Синоп кемежайына жол ашты.
Жаулап алынған бейліктер басқаруын I Баязит жергілікті намангерлерге тапсырып, өзі көп уақытын Еуропада өткізді. I Баязит саясатының әкесі I Мұраттың саясатынан айырмашылығы — ассимиляция саясатын ұстанбады.
Садрағзамы
| № | Есімі | Қызмет атқарған мерзімі | Уақыты |
|---|---|---|---|
| 6 | Шандарлы Әли паша | 28 маусым 1389 — 20 шілде 1402 | 13 жыл 1 ай |
 | Ұлы Османлы Мемлекетінің сұлтандары |  |
|---|---|---|
| Ізашары I Мұрат | I Баязит 28 маусым 1389 — 20 шілде 1402 | Ізбасары I Мехмет |
| I Осман · Орхан · I Мұрат · I Баязит · (Сұлтанаралық) · I Мехмет · II Мұрат · II Мехмет · II Мұрат · II Мехмет · II Баязит · I Сәлім · I Сүлеймен · II Сәлім · III Мұрат · III Мехмет · I Ахмет · I Мұстафа · II Осман · I Мұстафа · IV Мұрат · Ибраһим · IV Мехмет · II Сүлеймен · II Ахмет · II Мұстафа · III Ахмет · I Махмұт · III Осман · III Мұстафа · I Әбділхамит · III Сәлім · IV Мұстафа · II Махмұт · I Әбділмәжит · Әбділғазиз · V Мұрат · II Әбділхамит · V Мехмет · VI Мехмет · II Әбділмәжит (соңғы халиф) | ||
| Әулет · Шежіре · Санат | ||
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
I Bayazit osman بايزيد اول Bayezid i evvel 1357 8 nauryz 1403 Osman imperiyasynyn 4 shi sultany kolbasshy I Bayazit osman بايزيد اول Bayezid i evvelLauazymyTu Osmanly memleketinin 4 shi sultany28 mausym 1389 20 shilde 1402 Lakap aty Shapshan I Bayazit Izashary I MuratIzbasary I MehmetӨmirbayanyMamandygyҚolbasshyDini IslamDүniege kelui 1357 Bursa Osman imperiyasyҚajtys boluy 8 nauryz 1403 46 zhas Akshaһar Osman imperiyasyZherlendi BursadaDinastiya Osmanly әuletiӘkesi I MuratAnasy Gүlsheshek katynZhubajy Dәuletshaһ katyn Dәulet katyn Olivera Lazarevich Sultan katyn Hafsa katynBalalary Ұldary Ertugryl shaһzada Isa shaһzada Mustafa shaһzada Musa shaһzada Ibraһim shaһzada Қasym shaһzada Zhүsip shaһzada Hasan shaһzada Sүlejmen shaһzada Omar shaһzada I Mehmet Қyzdary Irhondu hanym Melike hanym Үlken Fatima hanym Oruz hanym Hundi hanym Kishi Fatima hanymҚoltanbasyI Bayazit Ortakkordaondeu ӨmirbayanyI Bayazit 1357 zhyly osmanly sultany I Murat shanyragynda dүniege keldi Ol sultandyk otbasysynda kishi bala boldy Shamamen 1381 zhyly Bayazit germiyan әmiri Sүlejmennin Dәuletshaһ degen kyzyna үjlendi Zhasau mүlki retinde germiyandar ozderinin kejbir ielikterin berdi Sodan kejin Bayazit әkesinin үkimimen Kyutahyanyn sanzhakbeji bolyp tagajyndaldy Serbiya zhaulauy 15 mausym 1389 zhyly әkesinin olimine bajlanysty Bayazit osmanly sultany bolyp zhariyalandy Anasy Gүlsheshek katyn grek bolu sebebimen Bayazitti sultan retinde osmanlylardyn hristian vassaldary korudi kalagan Al tүrikterdin kobisi Bayazittin үlken agasy Zhakyp shaһzadany zhaktagan Sogan bajlanysty Bayazit үlken agasy tarapynan eshkandaj bүlik kormes үshin ony olim zhazasyna kesti Osylajsha aga ini oltirushilik dәstүri pajda boldy Bayazittin ojynsha sultan aga inisiz kalsa elde eshkandaj bүlik koterilis bolmajdy Bayazittin urpaktary yagni kelesi sultandar da aga ini oltirushilik dәstүrine bagynyp takty osy әdispen saktap kalyp otyrdy Kosovo zhazygyndagy shajkasta osmanlylar tolyktaj zheniske zhetti Al I Bayazit әkesi үshin kegin aldy serb knyazi Stefan Vulkovichpen kelisim zhasap Serbiyany Osmanly memleketinin vassaly etti al onyn әpkesi Olivera Vulkovichti әjeldikke aldy Anadoly zhaulauy Osmanly әskeri Balkan tүbeginde bolgan kezde tүrik bejlikteri osmanlylardan ozderinin buryngy zherlerin kajtaruga kiristi Alajda muny sezgen I Bayazit oz әskerin lezde Anadolyga asyryp tүrik bejlikterine үlken zhoryk zhasady Osy zhorykta I Bayazit Ajdyn Saruhan Germiyan Menteshe zhәne Hamit bejlikterin zhaulap aldy Bul zhaulaular osmanlylarga Zherorta tenizi men Egej tenizine zhol ashty Zhana kurylgan Osmanly floty Hios aralyn ojran etti Attika zhagalaularyna shapkynshylyktar zhasady zhәne tenizdegi baska araldarga sauda shektemesin koyuga tyrysty 1390 zhyly I Bayazit Қaraman bejliginin elordasy Konyany zhaulap aldy Kelesi zhyly karaman beji Alaeddin bej I Bayazitke karsy sogysty zhanartty alajda shajkas kezinde zhenilis tauyp I Bayazit үkimimen olim zhazasyna kesildi Sonymen katar I Bayazit Kajseri Sivas bejlikterin zhәne Kastamonu әmirligin zhaulap aldy Kastamonu zhaulauy osmanlylarga Қara tenizdegi Sinop kemezhajyna zhol ashty Zhaulap alyngan bejlikter baskaruyn I Bayazit zhergilikti namangerlerge tapsyryp ozi kop uakytyn Europada otkizdi I Bayazit sayasatynyn әkesi I Murattyn sayasatynan ajyrmashylygy assimilyaciya sayasatyn ustanbady Sadragzamy Esimi Қyzmet atkargan merzimi Uakyty6 Shandarly Әli pasha 28 mausym 1389 20 shilde 1402 13 zhyl 1 ajҰly Osmanly Memleketinin sultandaryIzashary I Murat I Bayazit 28 mausym 1389 20 shilde 1402 Izbasary I MehmetI Osman Orhan I Murat I Bayazit Sultanaralyk I Mehmet II Murat II Mehmet II Murat II Mehmet II Bayazit I Sәlim I Sүlejmen II Sәlim III Murat III Mehmet I Ahmet I Mustafa II Osman I Mustafa IV Murat Ibraһim IV Mehmet II Sүlejmen II Ahmet II Mustafa III Ahmet I Mahmut III Osman III Mustafa I Әbdilhamit III Sәlim IV Mustafa II Mahmut I Әbdilmәzhit Әbdilgaziz V Murat II Әbdilhamit V Mehmet VI Mehmet II Әbdilmәzhit songy halif Әulet Shezhire Sanat