Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Бейбiтшiлiк үшiн әрiптеcтiк бағдарламасы (ағылш. Partnership for Peace) — Кеңес Одағының ыдырауынан және Варшава келісімі ұйымы өз жұмысын тоқтатқаннан кейін әлемдік саясатта НАТО-ның рөлі өзгере бастады. АҚШ өзінің Еуропадағы әскери қатысуын жартысына дейін қысқартты. Бірқатар Шығыс Еуропа елдері НАТО- ға кіруге қүлшыныс танытты. Оған жауап ретінде 1994 жылы НАТО "Бейбітшілік үшін әріптестік" бағдарламасын қабылдады, оның шеңберінде ұйым Еуропа мен Азиядағы 27 елмен әріптестік қарым-қатынас орнатып, әскери жаттығулар жүргізеді. "Бейбітшілік үшін әріптестік" бағдарламасының шартына сәйкес, егер әріптес елдерге шабуыл жасалып, қауіп тәне қалған жағдайда әскери әрекеттерге НАТО-ның қатысуы міндетті емес.
| Бейбітшілік үшін серіктестік мүшелері | НАТО-ға қосылған бұрынғы мүшелер |
1994 жылы 27 мамырда Қазақстан 19-шы мемлекет болып осы бағдарламаға қосылуға ниет білдіріп, қол қойды. Бағдарлама аясында Қазақстан НАТО-мен әскери-техникалық саладағы әріптестіктерді жетілдіріп, қорғаныс құрылымындағы, демократия жағдайындағы қарулы күштердің қызметін жетілдіруді, әскери стратегияны дамытуды және әсіресе, НАТО-ның колледждерінде әскери білім алу мен әскери мамандардың біліктілігін арттыруды кәздейді.
Қырғи қабақ соғыс аяқталғаннан және Кеңес Одағы ыдырағаннан кейінгі Шығыс Еуропадағы қауіпсіздік мәселелеріне және Солтүстік Атлантикалық ынтымақтастық кеңесінің (NACC) сәтсіздігіне байланысты бағдарлама 1994 жылы 10-11 қаңтарда Бельгияның Брюссель қаласында өткен саммит кезінде басталды. Бұл процесте бейтарап елдер әскери бейтараптықты сақтау мәселесін қайта қарауға мәжбүр болған жағдайға тап болды; сондықтан Аустрия, Финляндия және Швеция сияқты елдер 1997 жылы Бейбітшілік үшін серіктестіктің далалық іс-шараларына қосылды.
Мүшелік
| НАТО-ның еуропалық мүшелері (1994) бұрын БӘБ мүшелері болған НАТО-ның қазіргі мүшелері | Бейбітшілік үшін серіктестік мүшелері БӘБ мүшелігіне ұмтылатын мемлекеттер |
1995 жылы 26 сәуірде Мальта БӘБ мүшесі болды; ол өзінің бейтараптығын сақтау үшін 1996 жылы 27 қазанда шықты. 2008 жылы 20 наурызда Мальта БӘБ мүшелігін қайта бастау туралы шешім қабылдады; оны НАТО 2008 жылы 3 сәуірде Бухарест саммитінде қабылдады. 2006 жылы 29 қарашада Ригада өткен НАТО Саммиті кезінде Босния мен Герцеговина, Черногория және Сербия Премьер-министрге қосылуға шақырылды, олар 2006 жылдың 14 желтоқсанында жасады.
Ағымдағы мүшелер
| Мемлекет | БӘБ мүшесі | Анықтама |
|---|---|---|
 Армения | 5 қазан, 1994 | ҰҚШҰ мүшесі |
 Аустрия | 10 ақпан, 1995 | ЕО мүшесі |
 Әзербайжан | 4 мамыр, 1994 | ГУАМ мүшесі |
 Беларусь | 11 қаңтар, 1995 | ҰҚШҰ мүшесі |
 Босния және Герцеговина | 14 желтоқсан, 2006 | |
 Грузия | 23 наурыз, 1994 | ГУАМ мүшесі |
 Ирландия | 1 желтоқсан, 1999 | ЕО мүшесі |
 Қазақстан | 27 мамыр, 1994 | ҰҚШҰ мүшесі |
 Қырғызстан | 1 маусым, 1994 | ҰҚШҰ мүшесі |
 Мальта | 26 сәуір, 1995 | ЕО мүшесі |
 Молдова | 16 наурыз, 1994 | ГУАМ мүшесі |
 Ресей | 22 маусым, 1994 | ҰҚШҰ мүшесі |
 Сербия | 14 желтоқсан, 2006 | ҰҚШҰ бақылаушысы |
 Швейцария | 11 желтоқсан, 1996 | |
 Тәжікстан | 20 ақпан, 2002 | ҰҚШҰ мүшесі |
 Түрікменстан | 10 мамыр, 1994 | |
 Украина | 8 ақпан, 1994 | ГУАМ мүшесі |
 Өзбекстан | 13 шілде, 1994 |
Аустрия
Аустрияның БӘБ-ге қатысуы 1996 жылы күшейтілді. Олардың БӘБ туралы көзқарастары "Біріккен Ұлттар Ұйымының және/немесе НАТО және/немесе ЕҚЫҰ-ның басшылығымен және/немесе жауапкершілігімен"операцияларға үлес қосу қабілеті мен дайындығын сақтауға бағытталған. Аустриялық PfP-ге үлес қосудың маңызды бағыты-төтенше жағдайларды жеке жоспарлау. 1997 жылы осы саладағы барлық БӘБ қызметінің 30% Аустрияда жүзеге асырылды. Сол жылы Аустрия НАТО / PfP бағдарламасы аясында 227 іс-шараға қатысты, оның ішінде 713 адам қатысқан 14 бітімгершілік операция.
Бастаушы мүшелер
Кипр
Кипр - Еуропалық Одаққа мүше жалғыз мемлекет, ол НАТО-ға мүше де, PfP бағдарламасына қатысушы да емес. Кипр Парламенті 2011 жылдың ақпанында БӘБ мүшелігінің пайдасына қарар қабылдады, бірақ президент Димитрис Кристофиас бұл оның Кипр дауын тоқтату және Аралды демилитаризациялау туралы келіссөздер жүргізуге кедергі болатынын айтты. Түркия, НАТО-ның толық мүшесі, дау шешілгенге дейін Кипрдің НАТО-ға кіру әрекетіне вето қоюы мүмкін. Президент Никос Анастасиадис Кипрдің БӘБ мүшелігін көпшілік алдында қолдады, дегенмен оның сыртқы істер министрі және мұрагері Никос Кристодулидис бұл идеяны қабылдамады, Еуропалық Одақ шеңберінде елдің сыртқы саясаты мен қорғанысын сақтауды жөн көрді.
Косово
Косово БӘБ мүшелігін Үкіметтің тактикалық және стратегиялық мақсаты ретінде сипаттады. Косово 2012 жылдың шілдесінде БӘБ бағдарламасына қосылуға өтініш берді. Алайда НАТО-ға мүше төрт мемлекет, Греция, Румыния, Испания және Словакия Косовоның тәуелсіздігін мойындамайды және олардың бағдарламаға қатысуына тосқауыл қоямын деп қорқытты. Қосылуға құқылы болу үшін Косово Қарулы Күштерін құру қажет.
Бұрынғы мүшелер
Он бес бұрынғы БӘБ мүше мемлекеттері (атап айтқанда Албания, Болгария, Хорватия, Чехия, Эстония, Финляндия, Венгрия, Латвия, Литва, Черногория, Солтүстік Македония, Польша, Румыния, Словакия және Словения) кейіннен НАТО-ға қосылды.
| Мемлекет | БӘБ қосылды | НАТО-ның толық мүшесі болды |
|---|---|---|
 Польша | 2 ақпан 1994 жыл | 12 наурыз 1999 жыл |
 Мажарстан | 8 ақпан 1994 жыл | |
 Чехия | 10 наурыз 1994 жыл | |
 Румыния | 26 қаңтар 1994 жыл | 29 наурыз 2004 жыл |
 Литва | 27 қаңтар 1994 жыл | |
 Эстония | 3 ақпан 1994 жыл | |
 Словакия | 9 ақпан 1994 жыл | |
 Латвия | 14 ақпан 1994 жыл | |
 Болгария | ||
 Словения | 30 наурыз 1994 жыл | |
 Албания | 23 ақпан 1994 жыл | 1 сәуір 2009 жыл |
 Хорватия | 25 мамыр 2000 жыл | |
 Черногория | 14 желтоқсан 2006 жыл | 5 маусым 2017 жыл |
 Солтүстік Македония | 15 қараша 1995 жыл | 27 наурыз 2020 жыл |
 Финляндия | 9 мамыр 1994 жыл | 4 сәуір 2023 жыл |
 Швеция | 7 наурыз 2024 жыл |
Қаржыландыру мәселелері
"Бейбітшілік жолындағы серіктестік" бюджеті үнемі өзгеріп отыратын мүшелер құрамынан туындады. Мысалы, бағдарлама үшін белгіленген Wales Initiative (WITH) бағдарламасының орташа жылдық қаржыландыру көлемі 1996 жылдан 2005 жылға дейінгі қаржы жылдарында 43 миллион доллар деңгейінде белгіленді. Бағдарламаға қатысатын елдер санының азаюына байланысты жыл сайынғы қаржыландыру 2006-2010 қаржы жылдарында 29 миллион долларға дейін қысқарды. Тағы бір фактор НАТО ның жаңадан келген мүшелері арасында бағдарлама бойынша WIF қаржыландыруды бөлуді азайтуды қамтиды.
Дереккөздер
- Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3
- Sunley Johnathan Tasks for NATO II: improve the partnership for peace.
- Ishizuka Katsumi Ireland and International Peacekeeping Operations 1960-2000. — Taylor and Francis. — ISBN 978-1-135-29526-4.
- Bohlen, Celestine. New Malta Chief Focuses on Neutrality, New York Times (November 12, 1996). «Within hours of taking office, Mr. Sant withdrew Malta's membership in Partnership for Peace, a NATO military cooperation program that is so loosely defined that its sign-up list now spans the spectrum from Russia to Switzerland. [...] Mr. Sant says none of those moves should be interpreted as anti-European or anti-American, but simply as the best way of insuring Malta's security.».
- North Atlantic Treaty Organization Malta re-engages in the Partnership for Peace Programme (April 3, 2008). — «At the Bucharest Summit, NATO Heads of State and Government welcomed Malta's return to the Partnership for Peace Programme. At Malta's request, the Allies have re-activated Malta's participation in the Partnership for Peace Programme (PfP).»
- Serbia inducted into NATO (December 14, 2006).
- North Atlantic Treaty Organisation Secretary General's Council Welcoming Remarks, Visit by Maltese Deputy Prime Minister and Minister of Foreign Affairs, Professor Guido de Marco, Wednesday, April 26, 1995 (April 26, 1995).
- Gambin, Karl Malta reactivates Partnership for Peace membership. DI-VE (April 3, 2008). — «The cabinet has agreed to reactivate its membership in the Partnership for Peace which was withdrawn in 1996, the government said on Thursday.»
- Signatures of Partnership for Peace Framework Document. North Atlantic Treaty Organization (October 5, 2006).
- North Atlantic Treaty Organization Alliance offers partnership to Bosnia and Herzegovina, Montenegro and Serbia (November 29, 2006).
- Cyprus dismisses reports on NATO scenarios (June 5, 2018).
- Thaçi, Hashim Prioritetet e reja të Politikës së Jashtme të Kosovës. Ministry of Foreign Affairs of Kosovo.
- Christoff, Joseph A. (2009). "GAO Report on NATO Enlargement: Albania and Croatia". Connections: The Quarterly Journal 08 (2): 75–91. :10.11610/connections.08.2.06. 1812-1098.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bejbitshilik үshin әriptectik bagdarlamasy agylsh Partnership for Peace Kenes Odagynyn ydyrauynan zhәne Varshava kelisimi ujymy oz zhumysyn toktatkannan kejin әlemdik sayasatta NATO nyn roli ozgere bastady AҚSh ozinin Europadagy әskeri katysuyn zhartysyna dejin kyskartty Birkatar Shygys Europa elderi NATO ga kiruge kүlshynys tanytty Ogan zhauap retinde 1994 zhyly NATO Bejbitshilik үshin әriptestik bagdarlamasyn kabyldady onyn shenberinde ujym Europa men Aziyadagy 27 elmen әriptestik karym katynas ornatyp әskeri zhattygular zhүrgizedi Bejbitshilik үshin әriptestik bagdarlamasynyn shartyna sәjkes eger әriptes elderge shabuyl zhasalyp kauip tәne kalgan zhagdajda әskeri әreketterge NATO nyn katysuy mindetti emes Bejbitshilik үshin seriktestikke arnalgan 1994 zhylgy Moldova poshta markasy Bejbitshilik үshin seriktestik mүsheleri NATO ga kosylgan buryngy mүsheler 1994 zhyly 27 mamyrda Қazakstan 19 shy memleket bolyp osy bagdarlamaga kosyluga niet bildirip kol kojdy Bagdarlama ayasynda Қazakstan NATO men әskeri tehnikalyk saladagy әriptestikterdi zhetildirip korganys kurylymyndagy demokratiya zhagdajyndagy karuly kүshterdin kyzmetin zhetildirudi әskeri strategiyany damytudy zhәne әsirese NATO nyn kolledzhderinde әskeri bilim alu men әskeri mamandardyn biliktiligin arttyrudy kәzdejdi Қyrgi kabak sogys ayaktalgannan zhәne Kenes Odagy ydyragannan kejingi Shygys Europadagy kauipsizdik mәselelerine zhәne Soltүstik Atlantikalyk yntymaktastyk kenesinin NACC sәtsizdigine bajlanysty bagdarlama 1994 zhyly 10 11 kantarda Belgiyanyn Bryussel kalasynda otken sammit kezinde bastaldy Bul proceste bejtarap elder әskeri bejtaraptykty saktau mәselesin kajta karauga mәzhbүr bolgan zhagdajga tap boldy sondyktan Austriya Finlyandiya zhәne Shveciya siyakty elder 1997 zhyly Bejbitshilik үshin seriktestiktin dalalyk is sharalaryna kosyldy Mүshelik NATO nyn europalyk mүsheleri 1994 buryn BӘB mүsheleri bolgan NATO nyn kazirgi mүsheleri Bejbitshilik үshin seriktestik mүsheleri BӘB mүsheligine umtylatyn memleketter 1995 zhyly 26 sәuirde Malta BӘB mүshesi boldy ol ozinin bejtaraptygyn saktau үshin 1996 zhyly 27 kazanda shykty 2008 zhyly 20 nauryzda Malta BӘB mүsheligin kajta bastau turaly sheshim kabyldady ony NATO 2008 zhyly 3 sәuirde Buharest sammitinde kabyldady 2006 zhyly 29 karashada Rigada otken NATO Sammiti kezinde Bosniya men Gercegovina Chernogoriya zhәne Serbiya Premer ministrge kosyluga shakyryldy olar 2006 zhyldyn 14 zheltoksanynda zhasady Agymdagy mүsheler Memleket BӘB mүshesi Anyktama Armeniya 5 kazan 1994 ҰҚShҰ mүshesi Austriya 10 akpan 1995 EO mүshesi Әzerbajzhan 4 mamyr 1994 GUAM mүshesi Belarus 11 kantar 1995 ҰҚShҰ mүshesi Bosniya zhәne Gercegovina 14 zheltoksan 2006 Gruziya 23 nauryz 1994 GUAM mүshesi Irlandiya 1 zheltoksan 1999 EO mүshesi Қazakstan 27 mamyr 1994 ҰҚShҰ mүshesi Қyrgyzstan 1 mausym 1994 ҰҚShҰ mүshesi Malta 26 sәuir 1995 EO mүshesi Moldova 16 nauryz 1994 GUAM mүshesi Resej 22 mausym 1994 ҰҚShҰ mүshesi Serbiya 14 zheltoksan 2006 ҰҚShҰ bakylaushysy Shvejcariya 11 zheltoksan 1996 Tәzhikstan 20 akpan 2002 ҰҚShҰ mүshesi Tүrikmenstan 10 mamyr 1994 Ukraina 8 akpan 1994 GUAM mүshesi Өzbekstan 13 shilde 1994Austriya Austriyanyn BӘB ge katysuy 1996 zhyly kүshejtildi Olardyn BӘB turaly kozkarastary Birikken Ұlttar Ұjymynyn zhәne nemese NATO zhәne nemese EҚYҰ nyn basshylygymen zhәne nemese zhauapkershiligimen operaciyalarga үles kosu kabileti men dajyndygyn saktauga bagyttalgan Austriyalyk PfP ge үles kosudyn manyzdy bagyty totenshe zhagdajlardy zheke zhosparlau 1997 zhyly osy saladagy barlyk BӘB kyzmetinin 30 Austriyada zhүzege asyryldy Sol zhyly Austriya NATO PfP bagdarlamasy ayasynda 227 is sharaga katysty onyn ishinde 713 adam katyskan 14 bitimgershilik operaciya Bastaushy mүsheler Kipr Kipr Europalyk Odakka mүshe zhalgyz memleket ol NATO ga mүshe de PfP bagdarlamasyna katysushy da emes Kipr Parlamenti 2011 zhyldyn akpanynda BӘB mүsheliginin pajdasyna karar kabyldady birak prezident Dimitris Kristofias bul onyn Kipr dauyn toktatu zhәne Araldy demilitarizaciyalau turaly kelissozder zhүrgizuge kedergi bolatynyn ajtty Tүrkiya NATO nyn tolyk mүshesi dau sheshilgenge dejin Kiprdin NATO ga kiru әreketine veto koyuy mүmkin Prezident Nikos Anastasiadis Kiprdin BӘB mүsheligin kopshilik aldynda koldady degenmen onyn syrtky ister ministri zhәne murageri Nikos Kristodulidis bul ideyany kabyldamady Europalyk Odak shenberinde eldin syrtky sayasaty men korganysyn saktaudy zhon kordi Kosovo Kosovo BӘB mүsheligin Үkimettin taktikalyk zhәne strategiyalyk maksaty retinde sipattady Kosovo 2012 zhyldyn shildesinde BӘB bagdarlamasyna kosyluga otinish berdi Alajda NATO ga mүshe tort memleket Greciya Rumyniya Ispaniya zhәne Slovakiya Kosovonyn tәuelsizdigin mojyndamajdy zhәne olardyn bagdarlamaga katysuyna toskauyl koyamyn dep korkytty Қosyluga kukyly bolu үshin Kosovo Қaruly Kүshterin kuru kazhet Buryngy mүsheler On bes buryngy BӘB mүshe memleketteri atap ajtkanda Albaniya Bolgariya Horvatiya Chehiya Estoniya Finlyandiya Vengriya Latviya Litva Chernogoriya Soltүstik Makedoniya Polsha Rumyniya Slovakiya zhәne Sloveniya kejinnen NATO ga kosyldy Buryn BӘB mүsheleri bolgan NATO mүsheleri Memleket BӘB kosyldy NATO nyn tolyk mүshesi boldy Polsha 2 akpan 1994 zhyl 12 nauryz 1999 zhyl Mazharstan 8 akpan 1994 zhyl Chehiya 10 nauryz 1994 zhyl Rumyniya 26 kantar 1994 zhyl 29 nauryz 2004 zhyl Litva 27 kantar 1994 zhyl Estoniya 3 akpan 1994 zhyl Slovakiya 9 akpan 1994 zhyl Latviya 14 akpan 1994 zhyl Bolgariya Sloveniya 30 nauryz 1994 zhyl Albaniya 23 akpan 1994 zhyl 1 sәuir 2009 zhyl Horvatiya 25 mamyr 2000 zhyl Chernogoriya 14 zheltoksan 2006 zhyl 5 mausym 2017 zhyl Soltүstik Makedoniya 15 karasha 1995 zhyl 27 nauryz 2020 zhyl Finlyandiya 9 mamyr 1994 zhyl 4 sәuir 2023 zhyl Shveciya 7 nauryz 2024 zhylҚarzhylandyru mәseleleri Bejbitshilik zholyndagy seriktestik byudzheti үnemi ozgerip otyratyn mүsheler kuramynan tuyndady Mysaly bagdarlama үshin belgilengen Wales Initiative WITH bagdarlamasynyn ortasha zhyldyk karzhylandyru kolemi 1996 zhyldan 2005 zhylga dejingi karzhy zhyldarynda 43 million dollar dengejinde belgilendi Bagdarlamaga katysatyn elder sanynyn azayuyna bajlanysty zhyl sajyngy karzhylandyru 2006 2010 karzhy zhyldarynda 29 million dollarga dejin kyskardy Tagy bir faktor NATO nyn zhanadan kelgen mүsheleri arasynda bagdarlama bojynsha WIF karzhylandyrudy boludi azajtudy kamtidy DerekkozderSayasi tүsindirme sozdik Almaty 2007 ISBN 9965 32 491 3 Sunley Johnathan Tasks for NATO II improve the partnership for peace Ishizuka Katsumi Ireland and International Peacekeeping Operations 1960 2000 Taylor and Francis ISBN 978 1 135 29526 4 Bohlen Celestine New Malta Chief Focuses on Neutrality New York Times November 12 1996 Within hours of taking office Mr Sant withdrew Malta s membership in Partnership for Peace a NATO military cooperation program that is so loosely defined that its sign up list now spans the spectrum from Russia to Switzerland Mr Sant says none of those moves should be interpreted as anti European or anti American but simply as the best way of insuring Malta s security North Atlantic Treaty Organization Malta re engages in the Partnership for Peace Programme April 3 2008 At the Bucharest Summit NATO Heads of State and Government welcomed Malta s return to the Partnership for Peace Programme At Malta s request the Allies have re activated Malta s participation in the Partnership for Peace Programme PfP Serbia inducted into NATO December 14 2006 North Atlantic Treaty Organisation Secretary General s Council Welcoming Remarks Visit by Maltese Deputy Prime Minister and Minister of Foreign Affairs Professor Guido de Marco Wednesday April 26 1995 April 26 1995 Gambin Karl Malta reactivates Partnership for Peace membership DI VE April 3 2008 The cabinet has agreed to reactivate its membership in the Partnership for Peace which was withdrawn in 1996 the government said on Thursday Signatures of Partnership for Peace Framework Document North Atlantic Treaty Organization October 5 2006 North Atlantic Treaty Organization Alliance offers partnership to Bosnia and Herzegovina Montenegro and Serbia November 29 2006 Cyprus dismisses reports on NATO scenarios June 5 2018 Thaci Hashim Prioritetet e reja te Politikes se Jashtme te Kosoves Ministry of Foreign Affairs of Kosovo Christoff Joseph A 2009 GAO Report on NATO Enlargement Albania and Croatia Connections The Quarterly Journal 08 2 75 91 10 11610 connections 08 2 06 1812 1098