Ресей империясы (реформаға дейінгі орыс. Россійская имперія; сондай-ақ Всея Руси импе́рия) — Ресей монархиясы орнатылған соңғы мемлекеті. Ол - Шығыс Еуропа мен Орталық және Солтүстік Азияда орналасқан трансқұрлықты мемлекет және қазіргі күнге дейін үшінші ең үлкен мемлекет болып саналады (Британ империясы мен Моңғол империясыдан кейін). Ресей империясы 1721 жылдың 22-қазанында құрылып, 1917 жылғы ақпан төңкерісінің кесірінен, уақытша үкімет орнатылып, Республика жарияланған соң 1917 жылдың 14-қыркүйегінде ыдыраған.
Ресей империясы орыс. Россійская Имперія Империя | |||||||||
| |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
Ұраны Съ нами Богъ! Құдай бізбен бірге! | |||||||||
Ресей империясы 1850ж. | |||||||||
Астанасы | Петроград (Санкт-Петербург) | ||||||||
Ірі қалалары | Мәскеу, Киев, Варшава, Одесса, Ташкент | ||||||||
Тіл(дер)і | Ресми: орысша Аймақтық: полякша (), финше және шведше () | ||||||||
Діні | православие | ||||||||
Ақша бірлігі | Ресей рублі | ||||||||
Аумағы | 21,800,251 км² (1914) | ||||||||
Халқы | 178 378 800 адам (1914) | ||||||||
Басқару формасы | Унитарлы абсолюттік монархия Унитарлы (1906-1917) | ||||||||
Патша | |||||||||
- 1721–1725 (бірінші) - 1894–1917 (соңғысы) | I Петр | ||||||||
Орыс мемлекетінің отарлық саясаты нәтижесінде құрылған. І Петр 1721 жылы Ресейді империя деп жариялады. XVIII–XIX ғасырларда Ресей империясының құрамына Балтық бойы, Украина, Беларусь, Польшаның шығыс бөлігі, Бессарабия, Солтүстік Кавказ, Финляндия, Сыртқы Кавказ, Орталық Азия аумақтары күшпен енгізілді. Ресей империясы XVIII ғасырдың 2-ширегінен бастап қазақ жерін отарлауға кірісті.
XIX ғ-дың соңына қарай Ресей империясының жерінің аумағы 22,4 млн км², тұрғындары 1897 жылғы санақ бойынша 128,2 млн. (оның 43%-ы орыстар) болды.
Ресей империясы XX ғасырда 81 губерниядан және 20 облыстан тұрды. Губерниялар мен облыстардың бірқатары біріктірілді. Бұхар және Хиуа хандықтары Ресей империясының вассалдары болды. 1914 жылы Ұранқай өлкесі Ресей империясының протекторатына айналды. Ресей империясы монархиялық мемлекет болып, онда Романовтар әулеті билік жүргізді. Мемлекеттік тілі орыс тілі, діні христиан дінінің православия тармағы болды. Патша өкіметі Ресей империясындағы орыс емес халықтарды рухани тұрғыда отарлауға, шоқындыруға ерекше мән берді.
Ақпан төңкерісі нәтижесінде Ресей империясы құлап, орнына Ресейдің уақытша билігі келді.
Экономикасы
- Ресей кредиттік билеті, 1909 жыл - 5 және 10 рубль
- Ресей кредиттік билеті, 1910 жыл - 100 рубль
- Ресей кредиттік билеті, 1905 жыл - 3 рубль
- Ресей кредиттік билеті, 18...- 1 рубль
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Resej imperiyasy reformaga dejingi orys Rossijskaya imperiya sondaj ak Vseya Rusi impe riya Resej monarhiyasy ornatylgan songy memleketi Ol Shygys Europa men Ortalyk zhәne Soltүstik Aziyada ornalaskan transkurlykty memleket zhәne kazirgi kүnge dejin үshinshi en үlken memleket bolyp sanalady Britan imperiyasy men Mongol imperiyasydan kejin Resej imperiyasy 1721 zhyldyn 22 kazanynda kurylyp 1917 zhylgy akpan tonkerisinin kesirinen uakytsha үkimet ornatylyp Respublika zhariyalangan son 1917 zhyldyn 14 kyrkүjeginde ydyragan Resej imperiyasy orys Rossijskaya Imperiya Imperiya22 kazan 1721 14 kyrkүjek 1917 Bajrak 1896 1917 EltanbaҰrany S nami Bog Қudaj bizben birge Resej imperiyasy 1850zh Astanasy Petrograd Sankt Peterburg Iri kalalary Mәskeu Kiev Varshava Odessa TashkentTil der i Resmi oryssha Ajmaktyk polyaksha finshe zhәne shvedshe Dini pravoslavieAksha birligi Resej rubliAumagy 21 800 251 km 1914 Halky 178 378 800 adam 1914 Baskaru formasy Unitarly absolyuttik monarhiya Unitarly 1906 1917 Patsha 1721 1725 birinshi 1894 1917 songysy I Petr II Nikolaj Orys memleketinin otarlyk sayasaty nәtizhesinde kurylgan I Petr 1721 zhyly Resejdi imperiya dep zhariyalady XVIII XIX gasyrlarda Resej imperiyasynyn kuramyna Baltyk bojy Ukraina Belarus Polshanyn shygys boligi Bessarabiya Soltүstik Kavkaz Finlyandiya Syrtky Kavkaz Ortalyk Aziya aumaktary kүshpen engizildi Resej imperiyasy XVIII gasyrdyn 2 shireginen bastap kazak zherin otarlauga kiristi XIX g dyn sonyna karaj Resej imperiyasynyn zherinin aumagy 22 4 mln km turgyndary 1897 zhylgy sanak bojynsha 128 2 mln onyn 43 y orystar boldy Resej imperiyasy XX gasyrda 81 guberniyadan zhәne 20 oblystan turdy Guberniyalar men oblystardyn birkatary biriktirildi Buhar zhәne Hiua handyktary Resej imperiyasynyn vassaldary boldy 1914 zhyly Ұrankaj olkesi Resej imperiyasynyn protektoratyna ajnaldy Resej imperiyasy monarhiyalyk memleket bolyp onda Romanovtar әuleti bilik zhүrgizdi Memlekettik tili orys tili dini hristian dininin pravoslaviya tarmagy boldy Patsha okimeti Resej imperiyasyndagy orys emes halyktardy ruhani turgyda otarlauga shokyndyruga erekshe mәn berdi Akpan tonkerisi nәtizhesinde Resej imperiyasy kulap ornyna Resejdin uakytsha biligi keldi EkonomikasyResej kredittik bileti 1909 zhyl 5 zhәne 10 rubl Resej kredittik bileti 1910 zhyl 100 rubl Resej kredittik bileti 1905 zhyl 3 rubl Resej kredittik bileti 18 1 rubl