Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қазақ картоп және көкөніс шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты (ҚазККШҒЗИ) (ағылш. Kazakh Research Institute of Potato and Vegetable Growing орыс. Казахский научно-исследовательский институт картофелеводства и овощеводства) - картоп, көкөніс және бақша шаруашылығы бойынша республикалық ғылыми орталық. Картоп, көкөніс және бақша шаруашылығы салалары бойынша Қазақстан Республикасының 11 ғылыми мекемесінің қызметін үйлестіреді .
| Қазақ картоп және көкөніс шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты | |
| ҚазККШҒЗИ эмблемасы | |
 | |
| Университет атауы | |
|---|---|
| Шынайы аты | Қазақ картоп және көкөніс шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты |
| Халықаралық атауы | Kazakh Research Institute of Potato and Vegetable Growing |
| Жалпы сипаттамасы | |
| Құрылған жылы | 1946 жыл |
| Түрі | Ғылыми-зерттеу институты |
| Орналасуы | |
| Орналасқан жері |  Қазақстан, Алматы облысы |
| Мекенжайы | 040917, Наурыз көшесі, 1, Қайнар ауылы, Қарасай ауданы, Алматы облысы |
| Әкімшілік | |
| Негізгі көрсеткіштер | |
| Сайты | www.kazniiko.kz/ |
өңдеу  | |
Қалыптасу тарихы
- 1946 жыл - Республикалық картоп және көкөніс шаруашылығы тәжірибе бекеті құрылды.
- 1969 жыл - Республикалық картоп және көкөніс шаруашылығы тәжірибе бекеті базасында Қазақ картоп және көкөніс шаруашылықтары ҒЗИ құрылды.
- 1999 жыл - ҚР Үкіметінің 1999 жылғы 20 шілдедегі №1017 Қаулысына сәйкес ҚР Білім және ғылым министрлігінің "Картоп және көкөніс шаруашылықтары бойынша ғылыми-зерттеу институты" республикалық қазынашылық кәсіпорны болып қайта құрылды.
- 2002 жыл - "Қазақ картоп және көкөніс шаруашылығы ҒЗИ" РМҚК болып атауы өзгертілді.
- 2003 жыл - "Егіншілік және өсімдік шаруашылығы ғылыми-өндірістік Орталығы" РМК-ның "Картоп және көкөніс шаруашылығы ҒЗИ" филиалы болып қайта құрылды.
- 2006 жыл - "Картоп және көкөніс шаруашылығы зерттеу Орталығы" Еншілес мемлекеттік кәсіпорны болып атауы өзгертілді.
- 2007 жыл - Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2007 жылғы 22 мамырдағы №409 Қаулысына және "КазАгроИнновация" АҚ Директорлар Кеңесінің шешімімен "Картоп және көкөніс-бақша дақылдары ғылыми-зерттеу институты" жауапкершілігі шектеулі серіктестігі (ЖШС) болып қайта құрылды.
- 2008 жыл - "Қазақ картоп және көкөніс шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты" болып қайта тіркелді.
- 2019 жыл - "Қазақ жеміс және жүзім шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты" ЖШС-не қосылу нәтижесінде "" ЖШС "Қайнар өңірлік филиалы болып өзгертілді.
Гендік қор, селекция және тұқым шаруашылығы
ҚаККШҒЗИ көкөніс-бақша дақылдары мен картоптың өте бай, ең алуан түрлі, нағыз бірегей гендік қорына ие . 2016 жылдың І-тоқсанында көкөніс-бақша дақылдарының әлемнің 100 елінен әкелінген көкөністердің 157 түрінің 12000 дана үлгілері институттың көкөніс-бақша дақылдары гендік қорын құрайды. Қазіргі уақытта әлемнің 40 елінен әкелінген 2100 үлгісі картоп гендік қорын құрайды .
Қазақ картоп және көкөніс шаруашылығы ҒЗИ-ндағы селекциялық-тұқым шаруашылық зерттеулер дақылдардың 25 түрі: картоп, шалқан пияз, шалот пиязы, сарымсақ, қызанақ (ашық танап пен қорғаулы топырақта), ақ қауданды капуста, тәтті және ащы бұрыш, баялды, қияр (ашық танап пен қорғаулы топырақта), асқабақ, кәді, асханалық сәбіз бен қызылша, аскөк, шалғам, көк және бұршақты көкөністер, салат, қарбыз бен қауын бойынша жүргізіледі .
Бүгінгі күні « картоп және көкөніс дақылдарының 159 , оның ішінде ҚазККШҒЗИ-дың 143, оның ішінде:
- картоптың - 38;
- - 11;
- - 2;
- сарымсақтың - 6;
- ашық танапта өсірілетін қызанақтың - 12;
- қорғаулы топырақта өсірілетін қызанақтың - 11;
- - 4;
- - 2;
- баялдының - 1;
- ашық танапта өсірілетін қиярдың - 3;
- қорғаулы топырақта өсірілетін қиярдың - 9;
- асқабақтың - 3;
- қарбыздың - 9;
- қауынның - 13;
- кәді-цуккинидің - 2;
- самсардың - 1;
- - 2;
- сәбіздің - 2;
- - 2;
- шалғамның - 1;
- аскөктің - 1;
- балдыркөктің - 1;
- салаттың – 1;
- - 1;
- - 1;
- - 1;
- - 1;
- - 1 сорттары мен будандары енгізілген.
ҚазККШҒЗИ тұқым шаруашылығы бойынша келесі дәрежелерге ие:
- картоп пен көкөніс-бақша дақылдарының өндіруші;
- картоп пен көкөніс-бақша дақылдарының өндіруші;
- картоп пен көкөніс-бақша дақылдары бойынша І-ІІ репродукциялы тұқымдарын өндіруші.
Картоп пен көкөніс дақылдарын суғарудың озық суүнемдегіш технологиялары ; түрлі көкөніс және картоп ауыспалы егістері, тыңайтқыштар мен зиянды организмдерге қарсы өсімдік қорғау құралдарын пайдалану жүйелері ; тұқым өндірумен айналысатын шаруашылықтар үшін екіжылдық көкөніс дақылдарының қайта отырғызуды қажет етпейтін тұқым шаруашылығы технологиясы; суғармалы көкөніс шаруашылығында топырақтың құнарлылығын сақтау және қайта қалпына келтіру тәсілдері ; көкөністердің барлық негізгі түрлері бойынша өсіру технологиялары құрастырылды және жетілдірілді. Қазіргі уақытта « құрастырылуда.
Ғылыми ынтымақтастық
Институт Ресей Федерациясы, Болгария, Оңтүстік Корея, Қытай Халық Республикасы, Белорусь, Украина, Әзербайжан, Қырғызстанның жетекші ғылыми орталықтары мен мекемелерімен және халыақарылық Халықаралық картоп Орталығы (), , ұйымдары мен АҚШ университеттерімен ынтымастықта жұмыс жасайды. -мен (Дүниежүзілік көкөніс шаруашылығы Орталығы) ынтымақтастық нәтижесінде көкөніс дақылдарының жаңа 17 сорты шығарылды . -мен (Халықаралық картоп Орталығы) ынтымақтастық негізінде картоптың жаңа 7 сорты шығарылды. БӨШИ мен басқа да ҒЗҰ-мен ынтымақтасуы негізінде картоп және көкөніс-бақша дақылдары гендік қоры айтарлықтай толықтырылды және кеңейтілді .
Ғылыми мектептері
ҚазККШҒЗИ-да 3 ірі бар, оның ішінде картоп селекциясы мен тұқым шаруашылығы мектебіне 50 жылға жуық уақыт болды, 5 , 5 ғылым кандидаты, 1 PhD-доктор мен 7 дайындалған, осында картоптың 70-тен астам сорты шығарылған; көкөніс дақылдары селекциясы бойынша мектеп 40 жылдан астам уақыттан бері жұмыс жасайды, 2 ғылым докторы, 10 ғылым кандидаты мен 8 ғылым магистрлары дайындалған, осындай көкөніс дақыладрының 20 түрі бойынша 100-ден астам сорты шығарылған; көкөніс дақылдарын мектебінде 4 ғылым докторы, 7 ғылым кандидаты, 2 PhD-доктор мен 5 ғылым магистрлары дайындалған.
Институттың 10 ғылыми және ғылыми-өндірістік бөлімдері мен зертханаларында 167 қызметкер жұмыс атқарады, оның ішінде 4 ғылым докторлары, 16 ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаттары, 1 PhD-доктор мен 27 ғылым магистрлары бар .
Ғылыми кітапхана және қорғалатын құжаттары
жалпы қоры 72 мың дананы құрайды. Институт құрылғаннан бергі жылдарда 100-ден астам кітаптар мен ғылыми еңбек жинақтары, 250-ден аса кітапшалар мен ұсыныстар басылып шықты. Ғалымдардың мыңдаған ғылыми мақалалары еліміз бен шет елдердің түрлі басылымдарында жарияланды.
ҚазККШҒЗИ 194 қорғалатын нысанға ие. Ғылыми құрастырылымдарға 200-ден аса қорғалатын құжаттар авторлық куәліктер, селекциялық жетістіктер мен пайдалы модельдерге патенттер, инновациялық патенттер) алынды .
Дереккөздер
- Қазақстанның ауыл шаруашылығы - Алматы: "Баспа Шар" Баспа үйі, 2016. - 104-105 бб. ISBN 978-601-7359-03-4
- Региональная Программа по устойчивому развитию сельского хозяйства в Центральной Азии и Южном Кавказе - Члены Программы http://cac-program.org/ru/about/members
- B.M. Amirov, CONSERVATION AND USE OF VEGETABLE GENETIC RESOURCES IN KAZAKHSTAN http://www.actahort.org/books/944/944_12.htm Мұрағатталған 9 мамырдың 2016 жылы.
- Казахский НИИ картофелеводства и овощеводства. www.crew.kz. Тексерілді, 14 мамыр 2016.
- Казахский научно-исследовательский институт плодоовощеводства. fvri.kz. Тексерілді, 17 желтоқсан 2019.
- Web ИРБИС64 Мұрағатталған 2 маусымның 2016 жылы.
- Красавин В. Ф., Айтбаев Т. Е. ГЕНЕТИЧЕСКИЕ РЕСУРСЫ КАРТОФЕЛЯ И ИХ ИСПОЛЬЗОВАНИЕ В КАЗАХСТАНСКОЙ СЕЛЕКЦИИ //ТРУДЫ ПО ПРИКЛАДНОЙ БОТАНИКЕ, ГЕНЕТИКЕ И СЕЛЕКЦИИ. Т. 174. – С. 79.
- СОТРУДНИЧЕСТВО АЦИРО – ВСЕМИРНОГО ЦЕНТРА ОВОЩЕВОДСТВА ДЛЯ ИССЛЕДОВАНИЙ И РАЗВИТИЯ ОВОЩЕВОДСТВА В ЦЕНТРАЛЬНОЙ АЗИИ И КАВКАЗЕ http://avrdc.org/?wpfb_dl=1286
- : Жетісу элитасы - Элита Жетысу - Издательство Золотая Книга, 2015. - сс. 206-207 ISBN 978-601-7059-72-9
- СПИСОК НАУЧНО-ИССЛЕДОВАТЕЛЬСКИХ И СЕМЕНОВОДЧЕСКИХ УЧРЕЖДЕНИЙ http://www.booksite.ru/localtxt/gar/den/ment/26.htm
- Қазақстан Республикасында пайдалануға рұқсат етілген Селекциялық жетістіктердің мемлекеттік тізілімін және ауыл шаруашылығы өсімдіктерінің перспективалы сорттарының тізбесін бекіту туралы
- Айтбаева А. Т., Бурибаева Л. А. Состояние и перспективы использования прогрессивных водосберегающих технологий в картофелеводстве Казахстана //Збірник наукових праць [Інституту біоенергетичних культур і цукрових буряків]. – 2012. – №. 14. – С. 243-246.
- Айтбаева А. Т., Ізбасаров Е. Ж., Шарипова Д. С. Эффективность удобрений пестицидов в системе крапельного орошения картофеля в условиях Юго-Востока Казахстана //Наукові праці Інституту біоенергетичних культур і цукрових буряків. – 2014. – №. 21. – С. 49-55.
- Saparov A. Soil resources of the Republic of Kazakhstan: current status, problems and solutions //Novel measurement and assessment tools for monitoring and management of land and water resources in agricultural landscapes of Central Asia. – Springer International Publishing, 2014. – С. 61-73.
- Lin S. W. et al. Pepper (Capsicum spp.) germplasm dissemination by AVRDC–The World Vegetable Center: an overview and introspection //Chronica Horticulturae. – 2013. – Т. 53. – №. 3. – С. 21-27.
- Бобров Лев Гордеевич — Автор — База патентов Казахстана
- Айтбаев Темиржан Еркасович — Автор — База патентов Казахстана
- Бабаев Сайлау Ахметович — Автор — База патентов Казахстана
Сыртқы сілтемелер
- ҚазККШҒЗИ сайты Мұрағатталған 14 мамырдың 2016 жылы.
- Kazakh Research Institute of Potato and Vegetable Growing
- Қазккшғзи Казниико
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қazak kartop zhәne kokonis sharuashylygy gylymi zertteu instituty ҚazKKShҒZI agylsh Kazakh Research Institute of Potato and Vegetable Growing orys Kazahskij nauchno issledovatelskij institut kartofelevodstva i ovoshevodstva kartop kokonis zhәne baksha sharuashylygy bojynsha respublikalyk gylymi ortalyk Kartop kokonis zhәne baksha sharuashylygy salalary bojynsha Қazakstan Respublikasynyn 11 gylymi mekemesinin kyzmetin үjlestiredi Қazak kartop zhәne kokonis sharuashylygy gylymi zertteu institutyҚazKKShҒZI emblemasyUniversitet atauyShynajy atyҚazak kartop zhәne kokonis sharuashylygy gylymi zertteu institutyHalykaralyk atauyKazakh Research Institute of Potato and Vegetable GrowingZhalpy sipattamasyҚurylgan zhyly1946 zhylTүriҒylymi zertteu institutyOrnalasuyOrnalaskan zheri Қazakstan Almaty oblysyMekenzhajy040917 Nauryz koshesi 1 Қajnar auyly Қarasaj audany Almaty oblysyӘkimshilikNegizgi korsetkishterSajtywww kazniiko kz ondeu Қalyptasu tarihy 1946 zhyl Respublikalyk kartop zhәne kokonis sharuashylygy tәzhiribe beketi kuryldy 1969 zhyl Respublikalyk kartop zhәne kokonis sharuashylygy tәzhiribe beketi bazasynda Қazak kartop zhәne kokonis sharuashylyktary ҒZI kuryldy 1999 zhyl ҚR Үkimetinin 1999 zhylgy 20 shildedegi 1017 Қaulysyna sәjkes ҚR Bilim zhәne gylym ministrliginin Kartop zhәne kokonis sharuashylyktary bojynsha gylymi zertteu instituty respublikalyk kazynashylyk kәsiporny bolyp kajta kuryldy 2002 zhyl Қazak kartop zhәne kokonis sharuashylygy ҒZI RMҚK bolyp atauy ozgertildi 2003 zhyl Eginshilik zhәne osimdik sharuashylygy gylymi ondiristik Ortalygy RMK nyn Kartop zhәne kokonis sharuashylygy ҒZI filialy bolyp kajta kuryldy 2006 zhyl Kartop zhәne kokonis sharuashylygy zertteu Ortalygy Enshiles memlekettik kәsiporny bolyp atauy ozgertildi 2007 zhyl Қazakstan Respublikasy Үkimetinin 2007 zhylgy 22 mamyrdagy 409 Қaulysyna zhәne KazAgroInnovaciya AҚ Direktorlar Kenesinin sheshimimen Kartop zhәne kokonis baksha dakyldary gylymi zertteu instituty zhauapkershiligi shekteuli seriktestigi ZhShS bolyp kajta kuryldy 2008 zhyl Қazak kartop zhәne kokonis sharuashylygy gylymi zertteu instituty bolyp kajta tirkeldi 2019 zhyl Қazak zhemis zhәne zhүzim sharuashylygy gylymi zertteu instituty ZhShS ne kosylu nәtizhesinde ZhShS Қajnar onirlik filialy bolyp ozgertildi Gendik kor selekciya zhәne tukym sharuashylygyҚaKKShҒZI kokonis baksha dakyldary men kartoptyn ote baj en aluan tүrli nagyz biregej gendik koryna ie 2016 zhyldyn I toksanynda kokonis baksha dakyldarynyn әlemnin 100 elinen әkelingen kokonisterdin 157 tүrinin 12000 dana үlgileri instituttyn kokonis baksha dakyldary gendik koryn kurajdy Қazirgi uakytta әlemnin 40 elinen әkelingen 2100 үlgisi kartop gendik koryn kurajdy Қazak kartop zhәne kokonis sharuashylygy ҒZI ndagy selekciyalyk tukym sharuashylyk zertteuler dakyldardyn 25 tүri kartop shalkan piyaz shalot piyazy sarymsak kyzanak ashyk tanap pen korgauly topyrakta ak kaudandy kapusta tәtti zhәne ashy burysh bayaldy kiyar ashyk tanap pen korgauly topyrakta askabak kәdi ashanalyk sәbiz ben kyzylsha askok shalgam kok zhәne burshakty kokonister salat karbyz ben kauyn bojynsha zhүrgiziledi Bүgingi kүni kartop zhәne kokonis dakyldarynyn 159 onyn ishinde ҚazKKShҒZI dyn 143 onyn ishinde kartoptyn 38 11 2 sarymsaktyn 6 ashyk tanapta osiriletin kyzanaktyn 12 korgauly topyrakta osiriletin kyzanaktyn 11 4 2 bayaldynyn 1 ashyk tanapta osiriletin kiyardyn 3 korgauly topyrakta osiriletin kiyardyn 9 askabaktyn 3 karbyzdyn 9 kauynnyn 13 kәdi cukkinidin 2 samsardyn 1 2 sәbizdin 2 2 shalgamnyn 1 askoktin 1 baldyrkoktin 1 salattyn 1 1 1 1 1 1 sorttary men budandary engizilgen ҚazKKShҒZI tukym sharuashylygy bojynsha kelesi dәrezhelerge ie kartop pen kokonis baksha dakyldarynyn ondirushi kartop pen kokonis baksha dakyldarynyn ondirushi kartop pen kokonis baksha dakyldary bojynsha I II reprodukciyaly tukymdaryn ondirushi Kartop pen kokonis dakyldaryn sugarudyn ozyk suүnemdegish tehnologiyalary tүrli kokonis zhәne kartop auyspaly egisteri tynajtkyshtar men ziyandy organizmderge karsy osimdik korgau kuraldaryn pajdalanu zhүjeleri tukym ondirumen ajnalysatyn sharuashylyktar үshin ekizhyldyk kokonis dakyldarynyn kajta otyrgyzudy kazhet etpejtin tukym sharuashylygy tehnologiyasy sugarmaly kokonis sharuashylygynda topyraktyn kunarlylygyn saktau zhәne kajta kalpyna keltiru tәsilderi kokonisterdin barlyk negizgi tүrleri bojynsha osiru tehnologiyalary kurastyryldy zhәne zhetildirildi Қazirgi uakytta kurastyryluda Ғylymi yntymaktastykInstitut Resej Federaciyasy Bolgariya Ontүstik Koreya Қytaj Halyk Respublikasy Belorus Ukraina Әzerbajzhan Қyrgyzstannyn zhetekshi gylymi ortalyktary men mekemelerimen zhәne halyakarylyk Halykaralyk kartop Ortalygy ujymdary men AҚSh universitetterimen yntymastykta zhumys zhasajdy men Dүniezhүzilik kokonis sharuashylygy Ortalygy yntymaktastyk nәtizhesinde kokonis dakyldarynyn zhana 17 sorty shygaryldy men Halykaralyk kartop Ortalygy yntymaktastyk negizinde kartoptyn zhana 7 sorty shygaryldy BӨShI men baska da ҒZҰ men yntymaktasuy negizinde kartop zhәne kokonis baksha dakyldary gendik kory ajtarlyktaj tolyktyryldy zhәne kenejtildi Ғylymi mektepteriҚazKKShҒZI da 3 iri bar onyn ishinde kartop selekciyasy men tukym sharuashylygy mektebine 50 zhylga zhuyk uakyt boldy 5 5 gylym kandidaty 1 PhD doktor men 7 dajyndalgan osynda kartoptyn 70 ten astam sorty shygarylgan kokonis dakyldary selekciyasy bojynsha mektep 40 zhyldan astam uakyttan beri zhumys zhasajdy 2 gylym doktory 10 gylym kandidaty men 8 gylym magistrlary dajyndalgan osyndaj kokonis dakyladrynyn 20 tүri bojynsha 100 den astam sorty shygarylgan kokonis dakyldaryn mektebinde 4 gylym doktory 7 gylym kandidaty 2 PhD doktor men 5 gylym magistrlary dajyndalgan Instituttyn 10 gylymi zhәne gylymi ondiristik bolimderi men zerthanalarynda 167 kyzmetker zhumys atkarady onyn ishinde 4 gylym doktorlary 16 auyl sharuashylygy gylymdarynyn kandidattary 1 PhD doktor men 27 gylym magistrlary bar Ғylymi kitaphana zhәne korgalatyn kuzhattaryzhalpy kory 72 myn danany kurajdy Institut kurylgannan bergi zhyldarda 100 den astam kitaptar men gylymi enbek zhinaktary 250 den asa kitapshalar men usynystar basylyp shykty Ғalymdardyn myndagan gylymi makalalary elimiz ben shet elderdin tүrli basylymdarynda zhariyalandy ҚazKKShҒZI 194 korgalatyn nysanga ie Ғylymi kurastyrylymdarga 200 den asa korgalatyn kuzhattar avtorlyk kuәlikter selekciyalyk zhetistikter men pajdaly modelderge patentter innovaciyalyk patentter alyndy DerekkozderҚazakstannyn auyl sharuashylygy Almaty Baspa Shar Baspa үji 2016 104 105 bb ISBN 978 601 7359 03 4 Regionalnaya Programma po ustojchivomu razvitiyu selskogo hozyajstva v Centralnoj Azii i Yuzhnom Kavkaze Chleny Programmy http cac program org ru about members B M Amirov CONSERVATION AND USE OF VEGETABLE GENETIC RESOURCES IN KAZAKHSTAN http www actahort org books 944 944 12 htm Muragattalgan 9 mamyrdyn 2016 zhyly Kazahskij NII kartofelevodstva i ovoshevodstva www crew kz Tekserildi 14 mamyr 2016 Kazahskij nauchno issledovatelskij institut plodoovoshevodstva fvri kz Tekserildi 17 zheltoksan 2019 Web IRBIS64 Muragattalgan 2 mausymnyn 2016 zhyly Krasavin V F Ajtbaev T E GENETIChESKIE RESURSY KARTOFELYa I IH ISPOLZOVANIE V KAZAHSTANSKOJ SELEKCII TRUDY PO PRIKLADNOJ BOTANIKE GENETIKE I SELEKCII T 174 S 79 SOTRUDNIChESTVO ACIRO VSEMIRNOGO CENTRA OVOShEVODSTVA DLYa ISSLEDOVANIJ I RAZVITIYa OVOShEVODSTVA V CENTRALNOJ AZII I KAVKAZE http avrdc org wpfb dl 1286 Zhetisu elitasy Elita Zhetysu Izdatelstvo Zolotaya Kniga 2015 ss 206 207 ISBN 978 601 7059 72 9 SPISOK NAUChNO ISSLEDOVATELSKIH I SEMENOVODChESKIH UChREZhDENIJ http www booksite ru localtxt gar den ment 26 htm Қazakstan Respublikasynda pajdalanuga ruksat etilgen Selekciyalyk zhetistikterdin memlekettik tizilimin zhәne auyl sharuashylygy osimdikterinin perspektivaly sorttarynyn tizbesin bekitu turaly Ajtbaeva A T Buribaeva L A Sostoyanie i perspektivy ispolzovaniya progressivnyh vodosberegayushih tehnologij v kartofelevodstve Kazahstana Zbirnik naukovih prac Institutu bioenergetichnih kultur i cukrovih buryakiv 2012 14 S 243 246 Ajtbaeva A T Izbasarov E Zh Sharipova D S Effektivnost udobrenij pesticidov v sisteme krapelnogo orosheniya kartofelya v usloviyah Yugo Vostoka Kazahstana Naukovi praci Institutu bioenergetichnih kultur i cukrovih buryakiv 2014 21 S 49 55 Saparov A Soil resources of the Republic of Kazakhstan current status problems and solutions Novel measurement and assessment tools for monitoring and management of land and water resources in agricultural landscapes of Central Asia Springer International Publishing 2014 S 61 73 Lin S W et al Pepper Capsicum spp germplasm dissemination by AVRDC The World Vegetable Center an overview and introspection Chronica Horticulturae 2013 T 53 3 S 21 27 Bobrov Lev Gordeevich Avtor Baza patentov Kazahstana Ajtbaev Temirzhan Erkasovich Avtor Baza patentov Kazahstana Babaev Sajlau Ahmetovich Avtor Baza patentov KazahstanaSyrtky siltemelerҚazKKShҒZI sajty Muragattalgan 14 mamyrdyn 2016 zhyly Kazakh Research Institute of Potato and Vegetable Growing Қazkkshgzi Kazniiko