Координаттар: 54°28′ с. е. 56°16′ ш. б. / 54.467° с. е. 56.267° ш. б. (G) (O) (Я)
Башқұртстан Республикасы (башқ. Башҡортостан Республикаһы; орыс. Республика Башкортостан) — Ресей Федерациясының құрамындағы субъект, республика. Жер аумағы – 143,6 мың км². Халқы – 4,04 млн.(2012). Астанасы – Үфі қаласы. Негізгі халқы – башқұрттар. Басқа халықтары ішінде орыс, татар, чуваш, мари, мордва, ұдмұрт ұлт өкілдері бар.
Ресей Федерациясының субъектісі | |||||
Башқұртстан Республикасы | |||||
| |||||
| |||||
Елордасы | Үфі | ||||
Барлығы | 142947км² | ||||
| |||||
Барлығы | ▼ 4 064 245 (2012) 28.43 адам/км² | ||||
|
| ||||
Барлығы, ағым. баға | 757.6 млрд руб. (2010) 184.8 мың руб. | ||||
башқұрт, орыс | |||||
Республика басшысы | Радий Хәбиров | ||||
Үкімет премьер-министрі | |||||
Мемлекетік мәжіліс - Құрылтайдың төрағасы | Константин Толкачёв | ||||
| 02, 102 | ||||
| RU | ||||
(UTC+6) | |||||
Ресми сайты: | Башкортостан.рф |
Географиясы
Башқұртстан Еуропа мен Азияның түйіскен жерінде, орыс жазығының шығыс шеті мен Орал тауларының оңтүстік бөлігінде орналасқан. Ауа райы континентті. Жерінің 34% қара топырақты жазық, 35% орман, қалған бөлігі — орманды дала. Жері ауыл шаруашылығына қолайлы әрі минералды ресурстарға (табиғи газ, көмір, темір, гипс, алтын, т.б.) өте бай.
Тарихы
Бұл өңірге адамдар палеолит дәуірінде қоныстана бастаған. Б.з.б. 3-мыңжылдықта бұл аймақтағы тайпалар мал өсірумен, егіншілікпен айналысқан. Б.з. 1-мыңжылдығында бұл аймақ түркілердің Ұлы , Хазар, Еділ бұлғариясы мемлекеттерінің меншігінде болды. Көшпелі башқұрттар (түркі тілдерде "бас бөрілер") туралы алғашқы жазба деректер IX–X ғасырлардан бастап кездеседі. 1229 жылы қазіргі Башқұртстан жеріне Бату әскерлері басып кіріп, 1236 жылы толық жаулап алды. Сөйтіп, башқұрттар қазақ халқының да негізін құраған тайпалармен бірге бірнеше ғасыр бойы бір мемлекет құрамында болды. Алтын Орда ыдырағаннан кейін башқұрт тайпалары Ноғай ордасының, кейбір бөліктері Қазан және Сібір хандықтарының құрамына енді. 1557 жылы башқұрттар Ресей империясының шапқыншылығына ұшырады да, Ноғай, Сібір хандықтарымен қоса Ресей отарына айналды. Ресей өкіметінің башқұрттарды аяусыз қанауы, шенеуніктердің әділетсіздігі XVII–XVIII ғасырларда бірнеше халық көтерілістеріне алып келді. Олардың ірілері қатарына бастаған (1681–1683) Батырша бастаған (1755), тағы басқа ұлт-азаттық көтерілістер жатады. Ресей өкіметі тарапынан болашақта мұндай көтерілістерді болдырмау үшін бірнеше шаралар іске асырылды. 1735 жыл Санкт-Петербургте Сенаттың жанынан халықтарын шоқындыру кеңсесі құрылды. Башқұрт көтерілісшілерінің басқа халықтармен, әсіресе, Ресейге жаңа қосылған әрі саны көп Кіші жүз қазақтарымен бірігіп кетпеуі үшін 1747 жылы Орынбор губерниясы құрылып, оның тұңғыш губернаторы И.И. Неплюев башқұрттар мен қазақтар арасына жалпы ұзындығы 3.5 мың км-ге жететін қамалдар шебін тұрғызуға кірісті. Осы бекіністерді салу әрі күзету үшін ішкі Ресейден 95,378 орыс шаруасы көшіріліп әкелінді. Осы төңіректегі башқұрт және қазақ руларына бекіністерге жақындауға, әрі-бері өтуге тыйым салынды. Бірақ туысқан екі халықты мүлдем бөліп тастауға ешқандай шекара бөгет бола алмады. Жазалаушылардан қашқан башқұрт көтерілісшілері үнемі қазақ даласын паналап отырды (қ. Қарасақал). Бірыңғай күштеу шаралары арқылы бағындыру мүмкін еместігіне көзі жеткен үкімет кейбір жеңілдіктер жасауға мәжбүр болды. 1786 жылы құрылып, башқұрттар отырықшылыққа көше бастады, мешіт-медреселер салуға рұқсат етілді. Дегенмен патша өкіметі отырықшы башқұрттардың арасына орыс шаруаларын орналастырып, жыл сайын олардың санын көбейте түсті. Үфі, Орынбор сияқты қалалар ірі сауда орталықтарына айналып, оларға көршілес Қазақ даласы, Орталық Азия елдерінен сауда керуендері жиі келіп тұрды. Бекіністерде жергілікті халықтар арасынан үкіметке қажетті ұсақ шенеуніктер дайындау үшін орыс мектептері ашылды. Бұл мектептер мен медреселерде башқұрт және басқа да халықтардың көптеген зиялы азаматтары білім алды. Үфідегі "Ғалия", тағы басқа медреселерде башқұрт жастарымен бірге татар, қазақ жастары да көп оқыды. Осы медреседе оқыған қазақ ақын-жазушылары М.Жұмабаев, Б.Майлин, Т.Жомартбаевтар башқұрт ақыны Сайфи Құдаш пен татар жазушысы Ғ.Ибрагимовпен шығармалары байланыста болды. 1917 жылы Ақпан төңкерісінен кейін Башқұртстан жерінде ұлт-азаттық қозғалыс қайта жанданды. 1917 жылғы жазда Үфі және Орынбор қалаларында башқұрт зиялыларының съезі өтіп, Орынбор, , , губернияларында бөлшектеніп кеткен башқұрт жерлерін біріктіріп, Башқұртстан автономиясын құруға шешім қабылданды. Үфіде Кеңес өкіметі орнағаннан кейін, 1917 жылғы 16 қарашада атаман Александр Дутов билігінде болған Орынбор қаласында Зәки Уәлиди Тоғанның басқаруымен Башқұрт автономиясы жарияланды. Бұл автономия атаман Дутовпен және желтоқсан айында Орынборда құрылған өкіметімен тығыз байланыста болды. Бірақ көп ұзамай қаланы қызыл әскерлер бөлімдері басып алды да, Башқұрт автономиясының үкіметі Челябі қаласына көшірілді. 1918 жылғы жазда Үфі қаласында Чехословакия корпусының төңкерісі болып, ақ гвардияшылардың Үфі директориясы орнады, бірақ бұл директория да, кейіннен Колчак өкіметі де Башқұрт автономиясын мойындамай қойды. Сондықтан башқұрт зиялылары В.И.Ленинмен келіссөз жүргізіп, өздерінің Кеңес өкіметі жағына шығатындықтарын мәлімдеді. Сөйтіп, 1919 жылғы 23 наурызда РКФСР-дің құрамына кіретін Башқұрт Автономиялық Кеңестік Социалистік Республикасы (БАКСР) құрылды, оның астанасы қаласы болды. Көп ұзамай Кеңес өкіметінің ұлт саясатымен келіспеген Ахмет Зәки Уәлиди Тоған бастаған кейбір автономия басшылары шет елге кетіп қалды. 1922 жылғы 14 маусымда Бүкілресейлік ОАК-нің шешімімен БАКСР шекарасы кеңейіп, астанасы Үфі болып жарияланды. Кеңес өкіметі тұсында Башқұртстан біршама мәдени, әлеуметтік-экономикалық жетістіктерге жетті, елдегі ірі мұнай өңдеу аудандарының біріне айналды. Бұған қоса химия, қара металлургия, машина жасау, ағаш өңдеу өндірістері, ауыл шаруашылығы жақсы дамыды.
Дегенмен Башқұртстан одақтас республика мәртебесіне ие бола алмады. 1990 жылғы наурызда елде Жоғарғы Кеңеске сайлау өтті. Жаңадан сайланған Жоғарғы Кеңес депутаттары 1990 жылғы қазанда өткен 3-сессиясында Башқұртстан Республикасын құрып, өз егемендігін жариялады. Башкирия атауы Башқұртстан (Башкортостан) деп өзгертіліп, КСРО, РКФСР және басқа республикалармен арақатынасын одақтық шарт пен келісім арқылы айқындауға шешім қабылдады. 1991 жылғы 23–26 желтоқсанда Үфі қаласында өткен 4-Бүкілбашқұрт съезінде президенттік сайлау, мемлекеттік тіл мәселелері қаралды. 1992 жылғы 1 сәуірде федеративтік шартқа қол қойылып, онда Башқұртстан жерінде дербес меншік құқығын, бюджет қабылдау, заң шығару мен сот ісі жүйесін құруды дербес жүргізу мәселелері айқындалды. 1994 жылғы 3 тамызда Башқұртстан мен арасында мемлекеттік билік органдары өкілеттігінің арақатынасын реттейтін екі жақты келісім жасалынды. Тұңғыш президент сайлауында елдің президенті болып М.Рахимов сайланды (1996).
Қазақ-башқұрт қатынастары
Әкімшілік-аумақтық бөлінісі
Ресей Федерациясының субъекті әкімшілік-аумақтық құрылым шеңберінде келесі әкімшілік-аумақтық бірліктерге бөлінеді: республикалық маңызы бар 8 қала, 1 және аудандық маңызы бар 12 қала, 2 жұмысшылар ауылы (қ.ү.а.), 828 ауылдық кеңестерді қосатын 54 ауданнан тұрады.
Муниципалдық құрылым шеңберінде 2018 жылғы 1 қаңтарға қарай республиканың әкімшілік-аумақтық бірліктерінің шекараларында 895 муниципалитет құрылды, оның ішінде: 9 қалалық округ және 818 ауылдық қоныс пен 14 қалалық қоныстарды қосатын 54 муниципалды аудан кіреді.
Аудандар (муниципалды аудандар) | Әкімшілік карта | ||
---|---|---|---|
| |
- Республикалық маңызы бар қалалар және ЖӘАҚ (қалалық округтер)
- қаласы;
- қаласы;
- қаласы;
- ;
- қаласы;
- қаласы;
- қаласы;
- ;
- ЖӘАҚ.
Өнеркәсібі
Башқұртстан өнеркәсібі мен ауыл шаруашылығы жан-жақты дамыған республика. Өнеркәсібіндегі басты сала: мұнай өңдеу мен мұнай өндіру. Мұнай кәсіпорындары негізінен Үфі, , Салауат қалаларында орналасқан. Республика аумағы арқылы Ресейдегі ірі өнеркәсіп орындары мен Батыс Еуропаға қарай мұнай және газ құбырлары тартылған (Туймазы – Омбы, Туймазы – Самара, Шкапово – Ишимбай – Магнитогорск, Ишимбай – Үфі). Бұл құбырлардың ТМД елдері үшін маңызы зор. Осы құбырлар арқылы Орталық Азия мемлекеттері, соның ішінде Қазақстан да, Каспий теңізі алабындағы мұнай мен газ өнеркәсібі өнімдерін Ресейге, Батыс Еуропаға шығарады. Өнеркәсіптегі мұнайдан кейінгі негізгі салалар: табиғи газ, қара және түсті металлургия, мұнай өндірісіне қажетті жабдықтар мен бұрғылау станоктарын шығару, химия (спирт, полиэтилен, жуғыш заттар, пластмасса, синтетикалық каучук, тағы басқа) өнеркәсіптері. Башқұртстан Ресейдегі егіншілік пен мал шаруашылығы жақсы дамыған өлке. Негізгі сала — егіншілік. Мал шаруашылығында сиыр мен қой өсіру жақсы жолға қойылған. Кей жерлерде қымыз бен еті үшін жылқы өсіріледі. Көлік саласында темір жол негізгі рөл атқарады. Тас жолдары мен су жолдары да жақсы дамыған.
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Bashkortostan |
Дереккөздер
- Административно-территориальное деление по субъектам Российской Федерации, 1 қаңтар 2010 ж. Росстат (14 шілде 2010).xls
- Премьер-министром Правительства Башкортостана стал Азамат Илимбетов
- Law #10-z
- Қазақ энциклопедиясы
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Koordinattar 54 28 s e 56 16 sh b 54 467 s e 56 267 sh b 54 467 56 267 G O Ya Bashkurtstan Respublikasy bashk Bashҡortostan Respublikaһy orys Respublika Bashkortostan Resej Federaciyasynyn kuramyndagy subekt respublika Zher aumagy 143 6 myn km Halky 4 04 mln 2012 Astanasy Үfi kalasy Negizgi halky bashkurttar Baska halyktary ishinde orys tatar chuvash mari mordva udmurt ult okilderi bar Resej Federaciyasynyn subektisiBashkurtstan Respublikasy bashk Bashҡortostan Respublikaһy orys Respublika BashkortostanBashkurtstan tuy Bashkurtstan eltanbasyElordasy ҮfiZher aumagyBarlygy su beti 142947km 0 5ZhurtyBarlygy Tygyzdygy 4 064 245 2012 28 43 adam km Barlygy agym baga Zhan basyna shakkanda 757 6 mlrd rub 2010 184 8 myn rub Federaldy okrugEkonomikalyk audanMemlekettik tili bashkurt orysRespublika basshysy Radij HәbirovҮkimet premer ministriMemleketik mәzhilis Қuryltajdyn toragasy Konstantin TolkachyovӘnurany source source track track track track track track track track 02 102RUUakyt beldeui UTC 6 Resmi sajty Bashkortostan rfGeografiyasyBashkurtstan Europa men Aziyanyn tүjisken zherinde orys zhazygynyn shygys sheti men Oral taularynyn ontүstik boliginde ornalaskan Aua rajy kontinentti Zherinin 34 kara topyrakty zhazyk 35 orman kalgan boligi ormandy dala Zheri auyl sharuashylygyna kolajly әri mineraldy resurstarga tabigi gaz komir temir gips altyn t b ote baj TarihyBul onirge adamdar paleolit dәuirinde konystana bastagan B z b 3 mynzhyldykta bul ajmaktagy tajpalar mal osirumen eginshilikpen ajnalyskan B z 1 mynzhyldygynda bul ajmak tүrkilerdin Ұly Hazar Edil bulgariyasy memleketterinin menshiginde boldy Koshpeli bashkurttar tүrki tilderde bas boriler turaly algashky zhazba derekter IX X gasyrlardan bastap kezdesedi 1229 zhyly kazirgi Bashkurtstan zherine Batu әskerleri basyp kirip 1236 zhyly tolyk zhaulap aldy Sojtip bashkurttar kazak halkynyn da negizin kuragan tajpalarmen birge birneshe gasyr bojy bir memleket kuramynda boldy Altyn Orda ydyragannan kejin bashkurt tajpalary Nogaj ordasynyn kejbir bolikteri Қazan zhәne Sibir handyktarynyn kuramyna endi 1557 zhyly bashkurttar Resej imperiyasynyn shapkynshylygyna ushyrady da Nogaj Sibir handyktarymen kosa Resej otaryna ajnaldy Resej okimetinin bashkurttardy ayausyz kanauy sheneunikterdin әdiletsizdigi XVII XVIII gasyrlarda birneshe halyk koterilisterine alyp keldi Olardyn irileri kataryna bastagan 1681 1683 Batyrsha bastagan 1755 tagy baska ult azattyk koterilister zhatady Resej okimeti tarapynan bolashakta mundaj koterilisterdi boldyrmau үshin birneshe sharalar iske asyryldy 1735 zhyl Sankt Peterburgte Senattyn zhanynan halyktaryn shokyndyru kensesi kuryldy Bashkurt koterilisshilerinin baska halyktarmen әsirese Resejge zhana kosylgan әri sany kop Kishi zhүz kazaktarymen birigip ketpeui үshin 1747 zhyly Orynbor guberniyasy kurylyp onyn tungysh gubernatory I I Neplyuev bashkurttar men kazaktar arasyna zhalpy uzyndygy 3 5 myn km ge zhetetin kamaldar shebin turgyzuga kiristi Osy bekinisterdi salu әri kүzetu үshin ishki Resejden 95 378 orys sharuasy koshirilip әkelindi Osy tonirektegi bashkurt zhәne kazak rularyna bekinisterge zhakyndauga әri beri otuge tyjym salyndy Birak tuyskan eki halykty mүldem bolip tastauga eshkandaj shekara boget bola almady Zhazalaushylardan kashkan bashkurt koterilisshileri үnemi kazak dalasyn panalap otyrdy k Қarasakal Biryngaj kүshteu sharalary arkyly bagyndyru mүmkin emestigine kozi zhetken үkimet kejbir zhenildikter zhasauga mәzhbүr boldy 1786 zhyly kurylyp bashkurttar otyrykshylykka koshe bastady meshit medreseler saluga ruksat etildi Degenmen patsha okimeti otyrykshy bashkurttardyn arasyna orys sharualaryn ornalastyryp zhyl sajyn olardyn sanyn kobejte tүsti Үfi Orynbor siyakty kalalar iri sauda ortalyktaryna ajnalyp olarga korshiles Қazak dalasy Ortalyk Aziya elderinen sauda keruenderi zhii kelip turdy Bekinisterde zhergilikti halyktar arasynan үkimetke kazhetti usak sheneunikter dajyndau үshin orys mektepteri ashyldy Bul mektepter men medreselerde bashkurt zhәne baska da halyktardyn koptegen ziyaly azamattary bilim aldy Үfidegi Ғaliya tagy baska medreselerde bashkurt zhastarymen birge tatar kazak zhastary da kop okydy Osy medresede okygan kazak akyn zhazushylary M Zhumabaev B Majlin T Zhomartbaevtar bashkurt akyny Sajfi Қudash pen tatar zhazushysy Ғ Ibragimovpen shygarmalary bajlanysta boldy 1917 zhyly Akpan tonkerisinen kejin Bashkurtstan zherinde ult azattyk kozgalys kajta zhandandy 1917 zhylgy zhazda Үfi zhәne Orynbor kalalarynda bashkurt ziyalylarynyn sezi otip Orynbor guberniyalarynda bolshektenip ketken bashkurt zherlerin biriktirip Bashkurtstan avtonomiyasyn kuruga sheshim kabyldandy Үfide Kenes okimeti ornagannan kejin 1917 zhylgy 16 karashada ataman Aleksandr Dutov biliginde bolgan Orynbor kalasynda Zәki Uәlidi Togannyn baskaruymen Bashkurt avtonomiyasy zhariyalandy Bul avtonomiya ataman Dutovpen zhәne zheltoksan ajynda Orynborda kurylgan okimetimen tygyz bajlanysta boldy Birak kop uzamaj kalany kyzyl әskerler bolimderi basyp aldy da Bashkurt avtonomiyasynyn үkimeti Chelyabi kalasyna koshirildi 1918 zhylgy zhazda Үfi kalasynda Chehoslovakiya korpusynyn tonkerisi bolyp ak gvardiyashylardyn Үfi direktoriyasy ornady birak bul direktoriya da kejinnen Kolchak okimeti de Bashkurt avtonomiyasyn mojyndamaj kojdy Sondyktan bashkurt ziyalylary V I Leninmen kelissoz zhүrgizip ozderinin Kenes okimeti zhagyna shygatyndyktaryn mәlimdedi Sojtip 1919 zhylgy 23 nauryzda RKFSR din kuramyna kiretin Bashkurt Avtonomiyalyk Kenestik Socialistik Respublikasy BAKSR kuryldy onyn astanasy kalasy boldy Kop uzamaj Kenes okimetinin ult sayasatymen kelispegen Ahmet Zәki Uәlidi Togan bastagan kejbir avtonomiya basshylary shet elge ketip kaldy 1922 zhylgy 14 mausymda Bүkilresejlik OAK nin sheshimimen BAKSR shekarasy kenejip astanasy Үfi bolyp zhariyalandy Kenes okimeti tusynda Bashkurtstan birshama mәdeni әleumettik ekonomikalyk zhetistikterge zhetti eldegi iri munaj ondeu audandarynyn birine ajnaldy Bugan kosa himiya kara metallurgiya mashina zhasau agash ondeu ondiristeri auyl sharuashylygy zhaksy damydy Degenmen Bashkurtstan odaktas respublika mәrtebesine ie bola almady 1990 zhylgy nauryzda elde Zhogargy Keneske sajlau otti Zhanadan sajlangan Zhogargy Kenes deputattary 1990 zhylgy kazanda otken 3 sessiyasynda Bashkurtstan Respublikasyn kuryp oz egemendigin zhariyalady Bashkiriya atauy Bashkurtstan Bashkortostan dep ozgertilip KSRO RKFSR zhәne baska respublikalarmen arakatynasyn odaktyk shart pen kelisim arkyly ajkyndauga sheshim kabyldady 1991 zhylgy 23 26 zheltoksanda Үfi kalasynda otken 4 Bүkilbashkurt sezinde prezidenttik sajlau memlekettik til mәseleleri karaldy 1992 zhylgy 1 sәuirde federativtik shartka kol kojylyp onda Bashkurtstan zherinde derbes menshik kukygyn byudzhet kabyldau zan shygaru men sot isi zhүjesin kurudy derbes zhүrgizu mәseleleri ajkyndaldy 1994 zhylgy 3 tamyzda Bashkurtstan men arasynda memlekettik bilik organdary okilettiginin arakatynasyn rettejtin eki zhakty kelisim zhasalyndy Tungysh prezident sajlauynda eldin prezidenti bolyp M Rahimov sajlandy 1996 Қazak bashkurt katynastary Tolyk makalasy Қazak bashkurt katynastaryӘkimshilik aumaktyk bolinisiTolyk makalasy Resej Federaciyasynyn subekti әkimshilik aumaktyk kurylym shenberinde kelesi әkimshilik aumaktyk birlikterge bolinedi respublikalyk manyzy bar 8 kala 1 zhәne audandyk manyzy bar 12 kala 2 zhumysshylar auyly k ү a 828 auyldyk kenesterdi kosatyn 54 audannan turady Municipaldyk kurylym shenberinde 2018 zhylgy 1 kantarga karaj respublikanyn әkimshilik aumaktyk birlikterinin shekaralarynda 895 municipalitet kuryldy onyn ishinde 9 kalalyk okrug zhәne 818 auyldyk konys pen 14 kalalyk konystardy kosatyn 54 municipaldy audan kiredi Audandar municipaldy audandar Әkimshilik kartaBeloret Bashkurtstan Respublikasynyn әkimshilik kartasyRespublikalyk manyzy bar kalalar zhәne ZhӘAҚ kalalyk okrugter kalasy kalasy kalasy kalasy kalasy kalasy ZhӘAҚ ӨnerkәsibiBashkurtstan onerkәsibi men auyl sharuashylygy zhan zhakty damygan respublika Өnerkәsibindegi basty sala munaj ondeu men munaj ondiru Munaj kәsiporyndary negizinen Үfi Salauat kalalarynda ornalaskan Respublika aumagy arkyly Resejdegi iri onerkәsip oryndary men Batys Europaga karaj munaj zhәne gaz kubyrlary tartylgan Tujmazy Omby Tujmazy Samara Shkapovo Ishimbaj Magnitogorsk Ishimbaj Үfi Bul kubyrlardyn TMD elderi үshin manyzy zor Osy kubyrlar arkyly Ortalyk Aziya memleketteri sonyn ishinde Қazakstan da Kaspij tenizi alabyndagy munaj men gaz onerkәsibi onimderin Resejge Batys Europaga shygarady Өnerkәsiptegi munajdan kejingi negizgi salalar tabigi gaz kara zhәne tүsti metallurgiya munaj ondirisine kazhetti zhabdyktar men burgylau stanoktaryn shygaru himiya spirt polietilen zhugysh zattar plastmassa sintetikalyk kauchuk tagy baska onerkәsipteri Bashkurtstan Resejdegi eginshilik pen mal sharuashylygy zhaksy damygan olke Negizgi sala eginshilik Mal sharuashylygynda siyr men koj osiru zhaksy zholga kojylgan Kej zherlerde kymyz ben eti үshin zhylky osiriledi Kolik salasynda temir zhol negizgi rol atkarady Tas zholdary men su zholdary da zhaksy damygan Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar BashkortostanDerekkozderAdministrativno territorialnoe delenie po subektam Rossijskoj Federacii 1 kantar 2010 zh Rosstat 14 shilde 2010 xls Premer ministrom Pravitelstva Bashkortostana stal Azamat Ilimbetov Law 10 z Қazak enciklopediyasy Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet