Башқұрт тілі (башҡорт теле /bɑʃqɵrt tɨlɨ/) — Башқұртстан Республикасының ресми тілі. Башқұрт халқының ұлттық тілі. Түркі тілдердің қыпшақ-бұлғар тобына жатады. Башқұрт тілі – башқұрттардың ана тілі. Әлемде 1,2 млн башқұрт тілінде сөйлейтін халық бар.
Башқұрт тілі Башҡорт теле | ||
---|---|---|
Сөйлеу орны: | Ресей, Қазақстан, Өзбекстан | |
Барлық сөйлеушілері: | 1,400,000 нан аса | |
: | Алтай Түркі Қыпшақ Башқұрт тілі | |
Ресми күйі | ||
Ресми күйі бар жері: | Башқұртстан | |
: | Institute of history, language and literature of the Ufa Federal research center the RAS | |
Тіл белгілері | ||
ISO 639-1: | ba | |
: | bak | |
: | bak
| |
Құлақтандыру: Бұл бетте IPA фонетикалық юникод нышандары болуы мүмкін. |
Оның ішінде 977484 башқұрт, 131950 татар, 20258 орыс, 6276 чуваш, 3211 марий, 1935 қазақ, 1630 удмурт, 1279 өзбек және 8367 басқа ұлт өкілдері бар.
Башқұрт тілінде 1 379 000 адам сөйлейдi (2002). Башқұрт тілінің мәртебесі бірінші рет Орынбор қаласында 1917 жылы 8-20 желтоқсанда өткен III Бүкілбашқұрттық құрылтайда қаралды. Башқұрт тілі 1918 жылы қаңтарда Кіші Башкирияны автономды басқару туралы ереже және Кіші Башкирияның автономиялығы туралы ереженің жобаларында ресми тіл болып жарияланды.
Осы құжаттарға сәйкес мемлекеттік билік пен басқару органдарында башқұрт башқұрт тілін қолдану қарастырылды. Кеңес үкіметінің құрылыуымен аймақта башқұрт тілінің мәртебесі туралы мәселе бірнеше рет қарастырылды және Бүкіл Башкирияның территориясына башқұрт тілін мемлееттік тіл ретінде енгізудің жалпы ережесін жобасы жасалды. 1921 жылы 1-4 маусымдағы II Кеңестердің Бүкілбашқұрттық II cьезі башқұрт тілін мемлекеттік тіл ретінде жариялап және міндетті түрде оқыту енгізілді.
Морфологиясындағы ерекшеліктері: еди көмекші етістігі ине түрінде жұмсалады: барһаине <<барса еді>> нақ өткен шақ аффиксі -зы болымсыздық аффиксінен кейін -ны формасында қолданылады: тапманым <<таппадым >>
Əліпби
Аа | Бб | Вв | Гг | Ғғ | Дд | |
Ее | Ёё | Жж | Зз | Ии | Йй | Кк |
Лл | Мм | Нн | Ңң | Оо | Өө | |
Пп | Рр | Сс | Тт | Уу | Үү | |
Фф | Хх | Һһ | Цц | Чч | Шш | Щщ |
Ъъ | Ыы | Ьь | Ээ | Әә | Юю | Яя |
Жіктеу есімдіктері
жекеше | көпше | ||
---|---|---|---|
Башқұртша | Қазақша | Башқұртша | Қазақша |
Мин | Мен | Бeҙ | Біз |
Һин | Сен | Һеҙ | Сендер |
Ул | Oл | Улар | Олар |
Тағы қараңыз
Бұл мақалада еш сурет жоқ. Мақаланы жетілдіру үшін қажетті суретті енгізіп көмек беріңіз. Суретті қосқаннан кейін бұл үлгіні мақаладан аластаңыз.
|
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bashkurt tili bashҡort tele akp bɑʃqɵrt tɨlɨ Bashkurtstan Respublikasynyn resmi tili Bashkurt halkynyn ulttyk tili Tүrki tilderdin kypshak bulgar tobyna zhatady Bashkurt tili bashkurttardyn ana tili Әlemde 1 2 mln bashkurt tilinde sojlejtin halyk bar Bashkurt tili Bashҡort teleSojleu orny Resej Қazakstan ӨzbekstanBarlyk sojleushileri 1 400 000 nan asa Altaj Tүrki Қypshak Bashkurt tili Resmi kүjiResmi kүji bar zheri Bashkurtstan Institute of history language and literature of the Ufa Federal research center the RASTil belgileriISO 639 1 ba bak bak Қulaktandyru Bul bette IPA fonetikalyk yunikod nyshandary boluy mүmkin Onyn ishinde 977484 bashkurt 131950 tatar 20258 orys 6276 chuvash 3211 marij 1935 kazak 1630 udmurt 1279 ozbek zhәne 8367 baska ult okilderi bar Bashkurt tilinde 1 379 000 adam sojlejdi 2002 Bashkurt tilinin mәrtebesi birinshi ret Orynbor kalasynda 1917 zhyly 8 20 zheltoksanda otken III Bүkilbashkurttyk kuryltajda karaldy Bashkurt tili 1918 zhyly kantarda Kishi Bashkiriyany avtonomdy baskaru turaly erezhe zhәne Kishi Bashkiriyanyn avtonomiyalygy turaly erezhenin zhobalarynda resmi til bolyp zhariyalandy Osy kuzhattarga sәjkes memlekettik bilik pen baskaru organdarynda bashkurt bashkurt tilin koldanu karastyryldy Kenes үkimetinin kurylyuymen ajmakta bashkurt tilinin mәrtebesi turaly mәsele birneshe ret karastyryldy zhәne Bүkil Bashkiriyanyn territoriyasyna bashkurt tilin memleettik til retinde engizudin zhalpy erezhesin zhobasy zhasaldy 1921 zhyly 1 4 mausymdagy II Kenesterdin Bүkilbashkurttyk II cezi bashkurt tilin memlekettik til retinde zhariyalap zhәne mindetti tүrde okytu engizildi Morfologiyasyndagy erekshelikteri edi komekshi etistigi ine tүrinde zhumsalady barһaine lt lt barsa edi gt gt nak otken shak affiksi zy bolymsyzdyk affiksinen kejin ny formasynda koldanylady tapmanym lt lt tappadym gt gt ElipbiAa Bb Vv Gg Ғg DdEe Yoyo Zhzh Zz Ii Jj KkLl Mm Nn Ңn Oo ӨoPp Rr Ss Tt Uu ҮүFf Hh Һһ Cc Chch Shsh Shsh Yy Ee Әә Yuyu YayaZhikteu esimdikterizhekeshe kopsheBashkurtsha Қazaksha Bashkurtsha ҚazakshaMin Men Beҙ BizҺin Sen Һeҙ SenderUl Ol Ular OlarTagy karanyzBashkurtsha UikipediyaBul makalada esh suret zhok Makalany zhetildiru үshin kazhetti suretti engizip komek beriniz Suretti koskannan kejin bul үlgini makaladan alastanyz Suretti mynnan tabuga bolady osy makalanyn takyrybyna bajlanysty suret Ortak korda tabyluy mүmkin makalanyn ozge til uikilerindegi nuskalaryn karap koriniz oziniz zhasagan suretti zhүkteniz avtorlyk kukykpen korgalgan suret kospanyz