Д, д — кириллицаға негізделген әліпби әрпі.
(Қазақ кирил әліпбиі) | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
-{Аа}- | -{Әә}- | -{Бб}- | -{Вв}- | -{Гг}- | -{Ғғ}- | -{Дд}- | |||||||
-{Ее}- | -{Ёё}- | -{Жж}- | -{Зз}- | -{Ии}- | -{Йй}- | -{Кк}- | |||||||
-{Ққ}- | -{Лл}- | -{Мм}- | -{Нн}- | -{Ңң}- | -{Оо}- | -{Өө}- | |||||||
-{Пп}- | -{Рр}- | -{Сс}- | -{Тт}- | -{Уу}- | -{Ұұ}- | -{Үү}- | |||||||
-{Фф}- | -{Хх}- | -{Һһ}- | -{Цц}- | -{Чч}- | -{Шш}- | -{Щщ}- | |||||||
-{Ъъ}- | -{Ыы}- | -{Іі}- | -{Ьь}- | -{Ээ}- | -{Юю}- | -{Яя}- |
Тілдің ұшы жоғарғы күрек тістердің түбіне тиіп, кері қайтуы әрі дауыс шымылдығының қатысуы арқылы жасалатын дауыссыз дыбысты таңбалайтын әріп.
Қазақ тілінде Д фонемасы жуан я жіңішке дауысты дыбыспен тіркесуіне қарай жуан (мысалы, адам, дана) және жіңішке (мысалы, дене, дән) болып айтылады. Д қазақтың байырғы сөздерінің аяғында жазылмайды, тек орыс тілі арқылы келген сөздердің соңында (мысалы, анод, катод) кездеседі. Кейде ауызекі тілде кейбір жеке Т-дан басталатын сөздердің басында Д дыбысымен айтылады (деңіз-теңіз, түзу-дүзу, тізе-дізе) айтылады.
Кодтар кестесі
Код | Регистр | Ондық код | 16-лық код | 8-дік код | Екілік код |
---|---|---|---|---|---|
Юникод | Бас | 1044 | 0414 | 002024 | 00000100 00010100 |
Кіші | 1076 | 0434 | 002064 | 00000100 00110100 | |
Бас | 180 | B4 | 264 | 10110100 | |
Кіші | 212 | D4 | 324 | 11010100 | |
Бас | 228 | E4 | 344 | 11100100 | |
Кіші | 196 | C4 | 304 | 11000100 | |
Бас | 196 | C4 | 304 | 11000100 | |
Кіші | 228 | E4 | 344 | 11100100 |
HTML жүйесінде бас әріп «Д»-ны Д немесе Д, ал кіші «д» әріпін - д немесе д деп белгілейді.
Дереккөздер
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 3 том
- Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
- Кеңесбаев І., Мұсабаев Ғ., Қазіргі қазақ тілі. Лексика. Фонетика, А., 1962
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Cyrillic alphabet |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
D d kirillicaga negizdelgen әlipbi әrpi Қazak kiril әlipbii Aa Әә Bb Vv Gg Ғg Dd Ee Yoyo Zhzh Zz Ii Jj Kk Қk Ll Mm Nn Ңn Oo Өo Pp Rr Ss Tt Uu Ұu Үү Ff Hh Һһ Cc Chch Shsh Shsh Yy Ii Ee Yuyu Yaya Tildin ushy zhogargy kүrek tisterdin tүbine tiip keri kajtuy әri dauys shymyldygynyn katysuy arkyly zhasalatyn dauyssyz dybysty tanbalajtyn әrip Қazak tilinde D fonemasy zhuan ya zhinishke dauysty dybyspen tirkesuine karaj zhuan mysaly adam dana zhәne zhinishke mysaly dene dәn bolyp ajtylady D kazaktyn bajyrgy sozderinin ayagynda zhazylmajdy tek orys tili arkyly kelgen sozderdin sonynda mysaly anod katod kezdesedi Kejde auyzeki tilde kejbir zheke T dan bastalatyn sozderdin basynda D dybysymen ajtylady deniz teniz tүzu dүzu tize dize ajtylady Kodtar kestesiKod Registr Ondyk kod 16 lyk kod 8 dik kod Ekilik kodYunikod Bas 1044 0414 002024 00000100 00010100Kishi 1076 0434 002064 00000100 00110100Bas 180 B4 264 10110100Kishi 212 D4 324 11010100Bas 228 E4 344 11100100Kishi 196 C4 304 11000100Bas 196 C4 304 11000100Kishi 228 E4 344 11100100 HTML zhүjesinde bas әrip D ny amp 1044 nemese amp x414 al kishi d әripin amp 1076 nemese amp x434 dep belgilejdi DerekkozderҚazak Sovet enciklopediyasy Bas redaktory M Қ Қarataev Almaty 1972 3 tom Kenesbaev I Musabaev Ғ Қazirgi kazak tili Leksika Fonetika A 1962 Kenesbaev I Musabaev Ғ Қazirgi kazak tili Leksika Fonetika A 1962 Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Cyrillic alphabet