Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті (ҚазҰУ) — Қазақстан Республикасының жоғары оқу орны. Университет 180 сала бойынша мамандар дайындайды. QS World University Rankings Results 2023 жылы былтырғы жылмен салыстырғанда 80 орынға құлдырап 230-шы орынға жайғасты.
Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті | |
Университет атауы | |
---|---|
Халықаралық атауы | Al-Farabi Kazakh National University |
Бұрынғы атауы | С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті |
Жалпы сипаттамасы | |
Құрылған жылы | 1934 |
Түрі | Ұлттық университет |
Оқу тілі | қазақ, орыс, ағылшын |
Орналасуы | |
Орналасқан жері | Қазақстан, Алматы |
Мекенжайы | Әл-Фараби даңғылы, 71, Алматы |
Кампус | қалалық |
Әкімшілік | |
Ректоры | Жансейіт Қансейітұлы Түймебаев |
Негізгі көрсеткіштер | |
Мамандар | 2 685 |
Профессоры | 259 |
Студенттер | 26,000 |
Шетел студенттері | 3920 |
Бакалавриат | 18 802 |
Магистратура | 3 439 |
Докторантура | 1 354 |
Марапаттары | Алтын сапа QS Asia University Rankings 2023: Central Asia рейтингі – 1-орын |
Сайты | Ресми сайты Жаңа ресми сайты |
өңдеу |
2012 жылғы әлемдік үздік 390-шы университет. Сонымен қатар, 72 ірі компания жетекшілері мен кадр бөлімі мамандары арасында жүргізген сауалнама негізінде жасалған «Рейтинг.kz» зерттеу орталығы жүргізген зерттеудің қорытындысы бойынша әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті – 41,7 пайыз жинап, 5-орында тұр .
2022 жылы QS World University Rankings Results бойынша 150-ші орын алды.
2023 жылы 80 орынға құлдырап 230-шы орынға жайғасты.
Тарихы
Қазақ ұлттық университеті өзінің негізін 1934 жылы 15 қаңтарда қалағаннан бастап Қазақстандағы білім беру жүйесінің бетке ұстар көркі, университеттік дәстүрлердің, кәсіби білікті ғылыми және педагогикалық мектептердің бастау – көзі болды..
1937 жылы қыркүйекте төрт жылдық оқу жүйесіне негізделген тұңғыш гуманитарлық шет тілдері факультеті ашылды. Бір жылдан кейін 120 студенті және құрамында орыс тілі мен әдебиеті, ағылшын тілі және француз тілі тәрізді үш кафедра бар филология факультеті (оқу мерзімі 5 жылдық) ашылды. Кейіннен шет тілдері факультеті де осы құрылымға қосылды. Университетте соғыс қарсаңы және соғыстан соңғы жылдары 23 кафедрасы бар үш жаратылыстану (биология, физика-математика, химия) және екі гуманитарлық (филология мен журналистика факультеті) факультет жұмыс істеді. Университет 1942 жылы 257 физик, химик, математик, биолог, журналист, филолог, сондай-ақ Батыс Еуропа тілдерінің мамандарын даярлап шығарды.
1954 – 1955 оқу жылы университетте 3778 студент оқыды, 386 оқытушы – профессор еңбек етті. 1970 жылы университет құрамында 16 мамандық бойынша жас кадрлар дайындайтын 10 факультет, 65 кафедра болды. 1980 жылы 89 кафедрада 869 оқытушы, оның ішінде 79 профессор мен 540 доцент, ғылым кандидаттары қызмет атқарды.
Ұлы Отан соғысы жылдарында Қазақстанға КСРО-ның Еуропалық бөлігінен: Мәскеу, Ленинград, Киев, Минск және т.б. ғылыми орталықтардан ірі ғылыми ұжымдар мен лабораториялар көшірілді. Бұл жылдары университетте КСРО Ғылым Академиясы (КСРО ҒА) академиктері И.Мещанинов, Н.Акулов, кореспондент–мүшелер В.Догель, А.Думанский, профессорлар А.Михлин, М.Розенберг, Н.Пакуль сияқты көптеген ғалымдар еңбек ете бастады.
1930-1940 жылдары университеттің қалыптасуы кезінде М.О.Әуезов, Т.Т.Тәжібаев, М. Т. Козловский, К.П.Парсы, Б.А.Домбровский, Е.Б.Бекмаханов, С.Я.Болатов, С.А.Нейстат, Е.Ысмайылов сияқты сол кездегі маңызды ғалымдардың педагогикалық қызметі ҚазМУ-мен байланысты болды. С. Хусаинова және басқа да танымал ғалымдар мен қоғам қайраткерлері осы оқу орнында студенттерге сабақ берді.
1941 жылы Қазақ коммунистік журналистика институтының базасында филология факультетінің журналистика бөлімі құрылды. Соғыстың қиын жылдарынан кейін жаңа факультеттер ашыла бастады. 1948 жылы тарихи, геологиялық-географиялық, содан кейін экономикалық факультеттер ашылды. 1955 жылы заң институтының базасында заң факультеті ашылды, ал физика-математика факультетінен 2 Факультет-физика және математика құрылды.
1963 жылы ҚазМУ экономика факультетінің базасында "Нархоз" университеті деп аталатын "Алматы халық шаруашылығы институты"(АИНХ) құрылды.
1968 жылы университетте журналистика және философиялық-экономикалық факультеттер ұйымдастырылды.
1971 жылы университет Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды.
1991 жылы жоғары оқу орнына Әл-Фараби есімі берілді. 1993 жылғы 9 қаңтарда ЖОО-ға мемлекеттік ұлттық жоғары оқу орны мәртебесі берілді. 1999 жылдан бастап университет "ҚАЗҰУ хабаршысы" атты журнал шығарады.
2009 жылы Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті "Таймс" университеттерінің беделді рейтингі бойынша әлемдегі ең үздік жоғары оқу орындарының тізіміне енді. Қатысушылардың жалпы санынан 600 үздік жоғары оқу орындарының тізіміне кірді, олардың 16000-нан. Университетте рейтингке енген кезде жақын және алыс шет елдерден 20 мыңнан астам студент оқыды.
2014 жылы "Эксперт РА" агенттігі ЖОО-ға түлектерді даярлаудың "жоғары деңгейі" дегенді білдіретін "С" рейтингтік сыныбын берді.
КазҰУ-дың қабырғасында Қаныш Сәтбаев, Мұхтар Әуезов, Ермұхан Бекмаханұлы, Әлкей Марғұлан, Д. Сокольский тәрізді аса көрнекті ғылым мен мәдениет қайраткерлері дәріс оқыды.
30-жылдар
1933 жылдың 20 қазанында КСРО Халық Комиссарлар Кеңесі Алматы қаласында Қазақ мемлекеттік университетін құру жөнінде арнайы қаулы қабылдады. 1934 жылдың 15 қаңтарында университеттің ресми ашылу салтанаты өтіп, 19 қаңтарда бұрынғы Верней гимназиясының ғимаратында биология және физика-математика факультетінде 54 студент оқытыла бастады.
Оқудан бос уақытта студенттер қала тұрғындары арасында саяси және мәдени жұмыстар жүргізді. 1935 жылы университет студенттерді егістік жинауға қатыстыру туралы «Қазақстан» колхозымен келісімге отырды. Олар колхозда ағарту жұмыстарын жүзеге асырды: сауатсыздықты жою мақсатында газет пен әдебиеттерді бұқара арасында дауыстап оқып, қабырға газеттерін шығарды. Кейіннен студенттер колхоз жұмысына жыл сайын қатысып отыратын болды. Университет жастары қоғамдық жұмыстарға белсенді түрде қатысып отырды.
Соның ішінде студенттердің сайлау кампаниясына белсенділік танытып, қатысқандарын ерекше атап өтуге болады. Үгіт жұмыстарын жүргізген ұжымның құрамына 139 студент қатысты. Олар 4 аумақта қызмет етті. Көркемөнерпаздар үйірмесінің қатысушылары тұрғындарға арнап концерттік бағдарлама ұйымдастырды. 1937 жылы халықтық Бүкілодақтық санағын жүргізу үшін арнайы дайындалған 130 студент бөлінді.
Кезекті санақта университет 3 аумақта қызмет етті. Сондай-ақ Алматы қаласының тұрғындары арасында сауатсыздықты жою жұмыстарын кеңінен насихаттады. 1939 жылы республиканың мәдени өмірінде маңызды оқиға болды. Университеттің биология, химия, физика, математика факультеттерінің ең алғаш түлектері дайындалып шығарылды. 87 жоғары білікті маман КСРО ғылым академиясының Қазақ бөлімшесіне, ғылыми және педагогикалық жұмыстары бойынша республиканың түкпір-түкпіріндегі жоғары оқу орындары мен мектептеріне жіберілді. Осылайша, ҚазМУ құрылғаннан кейін көп ұзамай қазақ жастарының арасында үздік дәстүрлер қалыптаса бастады.
Бүгінгі жағдайы
Қазіргі кезде университет 37 мамандық бойынша кадрлар даярлайтын жоғары оқу орны және ғылыми-зерттеу орталығына айналды. Университетте екі мыңнан астам жоғары білікті оқытушы жұмыс істейді, соның ішінде 1000-нан астам мен кандидаты, 100 академик пен елу бар.
Университетте білім беру ісі сәйкес жүргізіледі, оқытудың кредиттік жүйесі толық күшіне енген, оқу үдерісінің жапсырмасыз ашықтығы, білім алушылардың академиялық ілкімділігі, « – магистр – түрінде үш сатылы мамандар дайындау қамтамасыз етілген. Университеттің жаңа даму кезеңінде әл–Фараби атындағы ҚазҰУ–дың жаңа іске асырылды, білім тексерудің қуатты корпоративтік Интранет жүйесі жолға қойылды.
Халықаралық қызмет
Жыл сайын ҚазҰУ-дың 2000-нан астам студенті шетелдік ғылым және білім беру мекемелерінде тілдік тағылымдамадан, сондай-ақ ғылыми тағылымдамадан өтеді. Университет жыл сайын университеттің 600-ден астам оқытушылары мен әкімшілік қызметкерлері үшін халықаралық конференцияларға, шетелдік жоғары оқу орындары мен ұйымдардың ТМД, Еуропа, Солтүстік және Оңтүстік Америка, Таяу Шығыс елдеріне шақырулары бойынша кездесулер ұйымдастырады.
ҚазҰУ Қазақстанның шетелдегі оң имиджін арттыруға белсенді ықпал етеді. Орталықтар, кафедралар университеттің белсенді қолдауымен шетелдік серіктес жоғары оқу орындарында құрылады. Сондай-ақ, қазақ тілі курстары ұйымдастырылды, онда студенттер қазақ халқының тарихымен, мәдениетімен, өнерімен, өмірімен танысады, олардың арасында Мәскеу мемлекеттік лингвистикалық университеті (Ресей) мен Адам Мицкевич университеті (Польша) бар.
ҚазҰУ. Әл-Фараби халықаралық серіктестермен бірлесе отырып, диалог алаңы бар "Ұрпақтар арқылы өтетін Жасыл көпір" сияқты бірқатар ірі халықаралық ғылыми және білім беру жобаларын жүзеге асырады. "Ұрпақтар арқылы жасыл көпір" платформасы Қазақстан Президентінің "ХХІ ғасырдағы орнықты дамудың жаһандық энергетикалық экологиялық стратегиясы" және "Жасыл" идеяларын іске асыру үшін құрылған көпір". ҚазҰУ Орталық Азия жоғары оқу орындары арасында бірінші болып RIO + 20 конференциясында платформа ұсынды: БҰҰ-ның RIO-20 орнықты даму жөніндегі декларациясына қосылды, RIO + 20 конференциясының секциясын басқарды.
2014 жылғы қаңтарда ҚазҰУ. Әл-Фарабиге БҰҰ-ның Тұрақты даму саласындағы жаһандық Академиялық ықпал ету орталығын (БҰҰ-ның Академиялық ықпалы) басқару тапсырылды. ЮНЕСКО-ның Орнықты даму жөніндегі Орталық Азия өңірлік орталығы ЮНЕСКО ұсынған UNITWIN бағдарламасына сәйкес ҚазҰУ базасында құрылды.
"Еуразиялық әртүрлілік және университеттердің орнықты дамудағы рөлі" III Азия университеттерінің форумы ҚазҰУ-дың 80 жылдығына арналған іс-шаралар шеңберінде, сондай-ақ 2014 жылы Астана мен Алматыда өткен VII Астана экономикалық форумы аясында университеттің орнықты даму жөніндегі іс-шараларын ілгерілету шеңберінде өтті. ҚазҰУ "Тұрақты адам дамуының жаңа парадигмасы" тақырыбында халықаралық конференция өткізу үшін негізгі ұйым ретінде таңдалды. G — Global-дүниежүзілік өнер және ғылым академиясымен (WAAS) және Дүниежүзілік университеттер консорциумымен (WUC) бірлесіп, жетекші халықаралық ұйымдар өкілдерінің, әлемге әйгілі ғалымдардың, көрнекті қоғам қайраткерлерінің қатысуымен" Жаһандық диалог форматы".
Ғылым және инновация
ҚазҰУ құрамында университеттің құрылымдық бөлімшесі болып табылатын ҚазҰУ ғылым және инновациялық қызмет департаменті ашылды. Ғылым және инновациялық қызмет департаменті университетте жүргізіліп жатқан ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды (ҒЗТКЖ), сондай-ақ жоғары білікті кадрларды даярлауды жүзеге асырады және үйлестіреді. Департамент факультеттерді, ғылыми-зерттеу институттарын (ҒЗИ), ғылыми орталықтарды (ҒО), технопаркті және т.б. қоса алғанда, университеттің барлық ғылыми-зерттеу бөлімшелерін біріктіретін бірыңғай ғылыми құрылым болып табылады. Департамент ғылыми және инновациялық қызметті Университеттің даму стратегиясы, ҚазҰУ Ғылыми кеңесінің шешімдері негізінде айқындайды. әл - Фараби және ғылыми-техникалық кеңес. Департамент қызметінің мақсаты ҚазҰУ-дың ғылыми және зияткерлік әлеуетін барынша толық пайдалануға жәрдемдесу болып табылады. әл-Фараби, ҒЗТКЖ нәтижелерінің тиімділігін және оқыту сапасын арттыру, инновациялық қызметті ұйымдастыру, білім беру бағдарламаларын іске асыру және ғалымдар мен мамандардың халықаралық ынтымақтастығын нығайту үшін ғылыми-зерттеу, ғылыми-өндірістік қызметті кешенді дамыту.
Университетте жұмыс істейді
- Болон процесі бойынша студенттер бюросы
- "Сұңқар" студенттік кәсіподағы / "Сұңқар"
- Ғылыми кітапхана
- ҚазҰУ жанындағы бейіндік мектеп. әл-Фараби
- ҚазҰУ колледжі. әл-Фараби
- ҚазҰУ тарих мұражайы. әл-Фараби
- ҚазҰУ мұрағаты. әл-Фараби
- Биология мұражайы
- Археология және этнология мұражайы
- Палеолит мұражайы
- "ҚазГУ Град" КВН командасы
- "Бақыт" би ансамблі
- ҚазҰУ студенттік драма театры. әл-Фараби"БІЗ"
- ҚазҰУ Хабаршысы
- "Қазақ университеті" газеті, халықаралық бюллетень (екі тілде)
- ҚазҰУ Студенттер сенаты
- "Парасат" қызметкерлер кәсіподағы
- Түлектер қауымдастығы
- Әскери кафедра
- Біліктілікті арттыру институты
- Жұмыс берушілер Кеңесі
- Қалалық деңгейде тіркелген "Эйдос" театр клубы
- "Қазақ университеті"баспасы
- ҚазҰУ пікірсайыс клубы
- ҚазҰУ зияткерлік клубы
- "Саясаттанушы" студенттік пікірталас клубы
- Халықаралық қатынастар факультеті жанындағы "Талейран" дипломатиялық клубы
- Кіші әл-Фараби Академиясы
- Әлеуметтану және әлеуметтік жұмыс кафедрасы жанындағы әлеуметтік зерттеулер және инжиниринг орталығы
- Саясаттану кітапханасы. Т.Т.Мұстафин саясаттану және саяси технологиялар кафедрасында
Институттары
- Мемлекет және құқық институты
- Эксперименттік және теориялық физика ғылыми-зерттеу институты (ЭТФ ҒЗИ)
- Жаңа химиялық технологиялар және материалдар ғылыми-зерттеу институты (ҒҒТМ ҒЗИ)
- Зерттеу және талдаудың физика-химиялық әдістері орталығы (ЦФХМА)
- Биология және биотехнология мәселелері ғылыми-зерттеу институты (ПББ ҒЗИ)
- Біліктілікті арттыру институты (БАИ)
- Конфуций Институты
- Ғылыми-технологиялық парк (Технопарк)
- Ашық типтегі ұлттық нанотехнологиялық зертхана (NNLOT)
Университет қалашығы
90 га университет кешені шығысында Есентай (Весновка) өзені, батысында Ботаникалық бақ, солтүстігінде Тимирязев көшесінен оңтүстігінде Әл-Фараби даңғылына дейін орналасқан. Кешеннің құрылысы 1971 жылы басталды. Жобаны "Гипровуз" жоғары оқу орындарын жобалау институтының авторлық ұжымы әзірледі (сәулетшілер В.П.Бондаренко-жетекші, В.М.Егоров, Ю.С.Зимин, инженер Л.П.Самарцев).
Бастапқыда 2 кезектегі құрылысты жүзеге асыру жоспарланған болатын: бірінші кезек (1986 жылға дейін) гуманитарлық және жаратылыстану факультеттерінің оқу корпустарын, ректорат және ғылыми-зерттеу ғимараттарын, акт залын, жатақханаларды, спорт кешенін, емхананы, шаруашылық құрылыстарды салуды көздеді; екінші кезек (1995 жылға дейін жүзеге асырылуы жоспарланған) нақты ғылымдардың оқу корпустары, ғылыми-зерттеу институттарының, зертханалар мен кітапханалардың 2,5 млн томдық корпустары, жатақханалар және т.б.
Университет кешенінің жоспарында 4 функционалды аймақ бөлінеді — оқу-өндірістік, спорттық, тұрғын үй және шаруашылық. Бұл аймақтарды байланыстыратын негізгі өзек-эспланад. Ректораттың биік ғимараты (биіктігі 75 м) басым позицияны алады, бұл бүкіл кешеннің архитектуралық және композициялық маңыздылығын көрсетеді.
2004 жылғы жағдай бойынша университеттің Студенттер қалашығында 10 оқу ғимараты, 17 жатақхана, студенттер сарайы болды. У.Жолдасбекова, спорт кешені, "Қазақ университеті" баспасы, газет, "Сана" телерадиостудиясы.
2005 жылы Қазақстан Республикасының Президенті Н.Ә.Назарбаев мақұлдаған университеттің даму жоспарына сәйкес ғылыми кітапхана ғимаратынан университет кешені құрылысының екінші кезеңі басталды.
Университет құрылымы
Қазақ ұлттық университетінің 17 факультеті бар:
- Биология және биотехнология факультеті
- География және табиғатты пайдалану факультеті
- Журналистика факультеті
- Механика-математика факультеті
- Тарих факультеті
- Физика-техникалық факультет
- Философия және саясаттану факультеті
- Химия және химиялық технология факультеті
- Шығыстану факультеті
- Экономика жәнe бизнес жоғары мектебі
Университет басшылары
- 1934—1940 — Олихов Фёдор Трофимұлы
- 1940—1947 — Лукьянец Иван Куприянұлы
- 1948—1953 — Төлеген Тәжібайұлы Тәжібаев
- 1953—1955 — Асқар Закарұлы Закарин
- 1955—1961 — Темірбай Байбосынұлы Дарқанбаев
- 1961—1970 — Асқар Закарұлы Закарин
- 1970—1986 — Өмірбек Арысланұлы Жолдасбеков
- 1986—1988 — Еділ Ерғожаұлы Ерғожин
- 1988—1991 — Мейірхан Мүбәрәкұлы Әбділдин
- 1991—2001 — Көпжасар Нәрібайұлы Нәрібаев
- 2001—2008 — Төлеген Әбдісағиұлы Қожамқұлов
- 2008—2010 — Бақытжан Тұрсынұлы Жұмағұлов
- 2010 – 2021 — Ғалымқайыр Мұтанұлы Мұтанов
- 2021 – жылдан бастап Жансейіт Қансейітұлы Түймебаев
Атақты түлектер
- Зейнолла Қабдолов
- Әбіш Кекілбаев
- Мұхтар Мағауин
- Дулат Исабеков
- Қадыр Мырза Әлі
- Тұманбай Молдағалиев
- Тұрсын Жұртбай
- Жүрсін Ерман
- Нұрлан Оразалин
- Олжас Сүлейменов
- Әзілхан Нұршайықов
- Рахман Алшанов
- Ақмарал Хайдарқызы Арыстанбекова
- Өмірзақ Айтбайұлы Айтбаев
- Бауыржан Әлімұлы Мұхаметжанов
- Мырзатай Жолдасбеков
- Игорь Иванович Рогов
- Бақытжан Тұрсынұлы Жұмағұлов
- Қайрат Мәми
- Тауман Төреханов
Серіктес университеттер
- , Корея Республикасы
- , Корея Республикасы
- , Корея Республикасы
- , Тайвань
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Top Universities http://www.topuniversities.com/institution/al-farabi-kazakh-national-university
- QS World University Rankings. Тексерілді, 12 желтоқсан 2023.
- Top universities.
- "Рейтинг.kz" зерттеу орталығының сауалнамасы
- КАЗНУ ВРУЧИЛИ СЕРТИФИКАТ QS WUR. Тексерілді, 12 желтоқсан 2023.
- Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ әлемнің үздік жоғары оқу орындары рейтингінде 80 орынға төмендеді (орыс.). Тексерілді, 12 желтоқсан 2023.
- Қазақстан Баспагері мен полиграфистері. Анықтамалық. Алматы, "Білім" баспасы. 2005 ж. — 576 бет.ISBN 9965-09-134-Х
- Алматы. Энциклопедия. Бас редактор Қозыбаев М. К. — Алматы, Бас редактор Қазақ Совет энциклопедиясы, 1963.
- https://iacis.ru/deyatelnost/sotrudnichestvo_i_partnerstvo/ekspertnie_i_nii-tcentri/kazahskij_natcionalnij_universitet_im_al_farabi_almati_kazahstan
- Ресей мен ТМД елдерінің жоғары оқу орындарының жаңа рейтингі жасалды (орыс.). Тексерілді, 12 желтоқсан 2023.
- Қазақстанның болашағы - жастар, Алматы "Қазақ университеті" 2009
- [әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті веб-сайты]. www.kaznu.kz.
- Казинформ әл–Фараби атындағы ҚазҰУ ректоры болып Ғалымқайыр Мұтанұлы бекітілді (орыс.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 12 наурыз 2012. Тексерілді, 07 қазан, 2010.
Сыртқы сілтемелер
- mkm.kz Мұрағатталған 20 ақпанның 2013 жылы.
- ҚазҰУ электронды кітапханасы Мұрағатталған 17 желтоқсанның 2008 жылы.
- ҚазҰУ-дың ресми сайты Мұрағатталған 16 маусымның 2011 жылы.
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Category:Al-Farabi Kazakh National University |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Koordinattar 43 15 09 s e 76 55 36 sh b 43 25250 s e 76 92667 sh b 43 25250 76 92667 G O Ya Әl Farabi atyndagy Қazak ulttyk universiteti ҚazҰU Қazakstan Respublikasynyn zhogary oku orny Universitet 180 sala bojynsha mamandar dajyndajdy QS World University Rankings Results 2023 zhyly byltyrgy zhylmen salystyrganda 80 orynga kuldyrap 230 shy orynga zhajgasty Әl Farabi atyndagy Қazak ulttyk universitetiUniversitet atauyHalykaralyk atauyAl Farabi Kazakh National UniversityBuryngy atauyS M Kirov atyndagy Қazak memlekettik universitetiZhalpy sipattamasyҚurylgan zhyly1934TүriҰlttyk universitetOku tilikazak orys agylshynOrnalasuyOrnalaskan zheri Қazakstan AlmatyMekenzhajyӘl Farabi dangyly 71 AlmatyKampuskalalykӘkimshilikRektoryZhansejit Қansejituly TүjmebaevNegizgi korsetkishterMamandar2 685Professory259Studentter26 000Shetel studentteri3920Bakalavriat18 802Magistratura3 439Doktorantura1 354MarapattaryAltyn sapa QS Asia University Rankings 2023 Central Asia rejtingi 1 oryn QS Asia University Rankings rejtingi 44 oryn QS Emerging Europe and Central Asia University Rankings rejtingi 16 oryn World Academic Ranking of Universities European Standard ARES rejtingi AA bagasySajtyResmi sajty Zhana resmi sajtyondeu 2012 zhylgy әlemdik үzdik 390 shy universitet Sonymen katar 72 iri kompaniya zhetekshileri men kadr bolimi mamandary arasynda zhүrgizgen saualnama negizinde zhasalgan Rejting kz zertteu ortalygy zhүrgizgen zertteudin korytyndysy bojynsha әl Farabi atyndagy Қazak ulttyk universiteti 41 7 pajyz zhinap 5 orynda tur 2022 zhyly QS World University Rankings Results bojynsha 150 shi oryn aldy 2023 zhyly 80 orynga kuldyrap 230 shy orynga zhajgasty TarihyҚazak ulttyk universiteti ozinin negizin 1934 zhyly 15 kantarda kalagannan bastap Қazakstandagy bilim beru zhүjesinin betke ustar korki universitettik dәstүrlerdin kәsibi bilikti gylymi zhәne pedagogikalyk mektepterdin bastau kozi boldy 1937 zhyly kyrkүjekte tort zhyldyk oku zhүjesine negizdelgen tungysh gumanitarlyk shet tilderi fakulteti ashyldy Bir zhyldan kejin 120 studenti zhәne kuramynda orys tili men әdebieti agylshyn tili zhәne francuz tili tәrizdi үsh kafedra bar filologiya fakulteti oku merzimi 5 zhyldyk ashyldy Kejinnen shet tilderi fakulteti de osy kurylymga kosyldy Universitette sogys karsany zhәne sogystan songy zhyldary 23 kafedrasy bar үsh zharatylystanu biologiya fizika matematika himiya zhәne eki gumanitarlyk filologiya men zhurnalistika fakulteti fakultet zhumys istedi Universitet 1942 zhyly 257 fizik himik matematik biolog zhurnalist filolog sondaj ak Batys Europa tilderinin mamandaryn dayarlap shygardy KSRO halyktyk kenesinin 2293 kaulysy 1954 1955 oku zhyly universitette 3778 student okydy 386 okytushy professor enbek etti 1970 zhyly universitet kuramynda 16 mamandyk bojynsha zhas kadrlar dajyndajtyn 10 fakultet 65 kafedra boldy 1980 zhyly 89 kafedrada 869 okytushy onyn ishinde 79 professor men 540 docent gylym kandidattary kyzmet atkardy Ұly Otan sogysy zhyldarynda Қazakstanga KSRO nyn Europalyk boliginen Mәskeu Leningrad Kiev Minsk zhәne t b gylymi ortalyktardan iri gylymi uzhymdar men laboratoriyalar koshirildi Bul zhyldary universitette KSRO Ғylym Akademiyasy KSRO ҒA akademikteri I Meshaninov N Akulov korespondent mүsheler V Dogel A Dumanskij professorlar A Mihlin M Rozenberg N Pakul siyakty koptegen galymdar enbek ete bastady 1930 1940 zhyldary universitettin kalyptasuy kezinde M O Әuezov T T Tәzhibaev M T Kozlovskij K P Parsy B A Dombrovskij E B Bekmahanov S Ya Bolatov S A Nejstat E Ysmajylov siyakty sol kezdegi manyzdy galymdardyn pedagogikalyk kyzmeti ҚazMU men bajlanysty boldy S Husainova zhәne baska da tanymal galymdar men kogam kajratkerleri osy oku ornynda studentterge sabak berdi 1941 zhyly Қazak kommunistik zhurnalistika institutynyn bazasynda filologiya fakultetinin zhurnalistika bolimi kuryldy Sogystyn kiyn zhyldarynan kejin zhana fakultetter ashyla bastady 1948 zhyly tarihi geologiyalyk geografiyalyk sodan kejin ekonomikalyk fakultetter ashyldy 1955 zhyly zan institutynyn bazasynda zan fakulteti ashyldy al fizika matematika fakultetinen 2 Fakultet fizika zhәne matematika kuryldy 1963 zhyly ҚazMU ekonomika fakultetinin bazasynda Narhoz universiteti dep atalatyn Almaty halyk sharuashylygy instituty AINH kuryldy 1968 zhyly universitette zhurnalistika zhәne filosofiyalyk ekonomikalyk fakultetter ujymdastyryldy 1971 zhyly universitet Enbek Қyzyl Tu ordenimen marapattaldy 1991 zhyly zhogary oku ornyna Әl Farabi esimi berildi 1993 zhylgy 9 kantarda ZhOO ga memlekettik ulttyk zhogary oku orny mәrtebesi berildi 1999 zhyldan bastap universitet ҚAZҰU habarshysy atty zhurnal shygarady 2009 zhyly Әl Farabi atyndagy Қazak ulttyk universiteti Tajms universitetterinin bedeldi rejtingi bojynsha әlemdegi en үzdik zhogary oku oryndarynyn tizimine endi Қatysushylardyn zhalpy sanynan 600 үzdik zhogary oku oryndarynyn tizimine kirdi olardyn 16000 nan Universitette rejtingke engen kezde zhakyn zhәne alys shet elderden 20 mynnan astam student okydy 2014 zhyly Ekspert RA agenttigi ZhOO ga tүlekterdi dayarlaudyn zhogary dengeji degendi bildiretin S rejtingtik synybyn berdi KazҰU dyn kabyrgasynda Қanysh Sәtbaev Muhtar Әuezov Ermuhan Bekmahanuly Әlkej Margulan D Sokolskij tәrizdi asa kornekti gylym men mәdeniet kajratkerleri dәris okydy 30 zhyldar 1933 zhyldyn 20 kazanynda KSRO Halyk Komissarlar Kenesi Almaty kalasynda Қazak memlekettik universitetin kuru zhoninde arnajy kauly kabyldady 1934 zhyldyn 15 kantarynda universitettin resmi ashylu saltanaty otip 19 kantarda buryngy Vernej gimnaziyasynyn gimaratynda biologiya zhәne fizika matematika fakultetinde 54 student okytyla bastady Қazakstan Kompartiyasy Ortalyk Komitetinin birinshi hatshysy Dinmuhamed Ahmetuly Қonaev universitet kesheninin kurylys zhosparymen tanysuda Tanystyryp turgan ҚAZMU dyn sol tandagy rektory Өmirbek Zholdasbekov Okudan bos uakytta studentter kala turgyndary arasynda sayasi zhәne mәdeni zhumystar zhүrgizdi 1935 zhyly universitet studentterdi egistik zhinauga katystyru turaly Қazakstan kolhozymen kelisimge otyrdy Olar kolhozda agartu zhumystaryn zhүzege asyrdy sauatsyzdykty zhoyu maksatynda gazet pen әdebietterdi bukara arasynda dauystap okyp kabyrga gazetterin shygardy Kejinnen studentter kolhoz zhumysyna zhyl sajyn katysyp otyratyn boldy Universitet zhastary kogamdyk zhumystarga belsendi tүrde katysyp otyrdy Sonyn ishinde studentterdin sajlau kampaniyasyna belsendilik tanytyp katyskandaryn erekshe atap otuge bolady Үgit zhumystaryn zhүrgizgen uzhymnyn kuramyna 139 student katysty Olar 4 aumakta kyzmet etti Korkemonerpazdar үjirmesinin katysushylary turgyndarga arnap koncerttik bagdarlama ujymdastyrdy 1937 zhyly halyktyk Bүkilodaktyk sanagyn zhүrgizu үshin arnajy dajyndalgan 130 student bolindi Kezekti sanakta universitet 3 aumakta kyzmet etti Sondaj ak Almaty kalasynyn turgyndary arasynda sauatsyzdykty zhoyu zhumystaryn keninen nasihattady 1939 zhyly respublikanyn mәdeni omirinde manyzdy okiga boldy Universitettin biologiya himiya fizika matematika fakultetterinin en algash tүlekteri dajyndalyp shygaryldy 87 zhogary bilikti maman KSRO gylym akademiyasynyn Қazak bolimshesine gylymi zhәne pedagogikalyk zhumystary bojynsha respublikanyn tүkpir tүkpirindegi zhogary oku oryndary men mektepterine zhiberildi Osylajsha ҚazMU kurylgannan kejin kop uzamaj kazak zhastarynyn arasynda үzdik dәstүrler kalyptasa bastady Bүgingi zhagdajy Қazirgi kezde universitet 37 mamandyk bojynsha kadrlar dayarlajtyn zhogary oku orny zhәne gylymi zertteu ortalygyna ajnaldy Universitette eki mynnan astam zhogary bilikti okytushy zhumys istejdi sonyn ishinde 1000 nan astam men kandidaty 100 akademik pen elu bar Universitette bilim beru isi sәjkes zhүrgiziledi okytudyn kredittik zhүjesi tolyk kүshine engen oku үderisinin zhapsyrmasyz ashyktygy bilim alushylardyn akademiyalyk ilkimdiligi magistr tүrinde үsh satyly mamandar dajyndau kamtamasyz etilgen Universitettin zhana damu kezeninde әl Farabi atyndagy ҚazҰU dyn zhana iske asyryldy bilim tekserudin kuatty korporativtik Intranet zhүjesi zholga kojyldy Halykaralyk kyzmet2012 2024 zhaldardagy QS rejtingi Zhyl sajyn ҚazҰU dyn 2000 nan astam studenti sheteldik gylym zhәne bilim beru mekemelerinde tildik tagylymdamadan sondaj ak gylymi tagylymdamadan otedi Universitet zhyl sajyn universitettin 600 den astam okytushylary men әkimshilik kyzmetkerleri үshin halykaralyk konferenciyalarga sheteldik zhogary oku oryndary men ujymdardyn TMD Europa Soltүstik zhәne Ontүstik Amerika Tayau Shygys elderine shakyrulary bojynsha kezdesuler ujymdastyrady ҚazҰU Қazakstannyn sheteldegi on imidzhin arttyruga belsendi ykpal etedi Ortalyktar kafedralar universitettin belsendi koldauymen sheteldik seriktes zhogary oku oryndarynda kurylady Sondaj ak kazak tili kurstary ujymdastyryldy onda studentter kazak halkynyn tarihymen mәdenietimen onerimen omirimen tanysady olardyn arasynda Mәskeu memlekettik lingvistikalyk universiteti Resej men Adam Mickevich universiteti Polsha bar ҚazҰU Әl Farabi halykaralyk seriktestermen birlese otyryp dialog alany bar Ұrpaktar arkyly otetin Zhasyl kopir siyakty birkatar iri halykaralyk gylymi zhәne bilim beru zhobalaryn zhүzege asyrady Ұrpaktar arkyly zhasyl kopir platformasy Қazakstan Prezidentinin HHI gasyrdagy ornykty damudyn zhaһandyk energetikalyk ekologiyalyk strategiyasy zhәne Zhasyl ideyalaryn iske asyru үshin kurylgan kopir ҚazҰU Ortalyk Aziya zhogary oku oryndary arasynda birinshi bolyp RIO 20 konferenciyasynda platforma usyndy BҰҰ nyn RIO 20 ornykty damu zhonindegi deklaraciyasyna kosyldy RIO 20 konferenciyasynyn sekciyasyn baskardy 2014 zhylgy kantarda ҚazҰU Әl Farabige BҰҰ nyn Turakty damu salasyndagy zhaһandyk Akademiyalyk ykpal etu ortalygyn BҰҰ nyn Akademiyalyk ykpaly baskaru tapsyryldy YuNESKO nyn Ornykty damu zhonindegi Ortalyk Aziya onirlik ortalygy YuNESKO usyngan UNITWIN bagdarlamasyna sәjkes ҚazҰU bazasynda kuryldy Euraziyalyk әrtүrlilik zhәne universitetterdin ornykty damudagy roli III Aziya universitetterinin forumy ҚazҰU dyn 80 zhyldygyna arnalgan is sharalar shenberinde sondaj ak 2014 zhyly Astana men Almatyda otken VII Astana ekonomikalyk forumy ayasynda universitettin ornykty damu zhonindegi is sharalaryn ilgeriletu shenberinde otti ҚazҰU Turakty adam damuynyn zhana paradigmasy takyrybynda halykaralyk konferenciya otkizu үshin negizgi ujym retinde tandaldy G Global dүniezhүzilik oner zhәne gylym akademiyasymen WAAS zhәne Dүniezhүzilik universitetter konsorciumymen WUC birlesip zhetekshi halykaralyk ujymdar okilderinin әlemge әjgili galymdardyn kornekti kogam kajratkerlerinin katysuymen Zhaһandyk dialog formaty Ғylym zhәne innovaciyaҚazҰU kuramynda universitettin kurylymdyk bolimshesi bolyp tabylatyn ҚazҰU gylym zhәne innovaciyalyk kyzmet departamenti ashyldy Ғylym zhәne innovaciyalyk kyzmet departamenti universitette zhүrgizilip zhatkan gylymi zertteu zhәne tәzhiribelik konstruktorlyk zhumystardy ҒZTKZh sondaj ak zhogary bilikti kadrlardy dayarlaudy zhүzege asyrady zhәne үjlestiredi Departament fakultetterdi gylymi zertteu instituttaryn ҒZI gylymi ortalyktardy ҒO tehnoparkti zhәne t b kosa alganda universitettin barlyk gylymi zertteu bolimshelerin biriktiretin biryngaj gylymi kurylym bolyp tabylady Departament gylymi zhәne innovaciyalyk kyzmetti Universitettin damu strategiyasy ҚazҰU Ғylymi kenesinin sheshimderi negizinde ajkyndajdy әl Farabi zhәne gylymi tehnikalyk kenes Departament kyzmetinin maksaty ҚazҰU dyn gylymi zhәne ziyatkerlik әleuetin barynsha tolyk pajdalanuga zhәrdemdesu bolyp tabylady әl Farabi ҒZTKZh nәtizhelerinin tiimdiligin zhәne okytu sapasyn arttyru innovaciyalyk kyzmetti ujymdastyru bilim beru bagdarlamalaryn iske asyru zhәne galymdar men mamandardyn halykaralyk yntymaktastygyn nygajtu үshin gylymi zertteu gylymi ondiristik kyzmetti keshendi damytu Universitette zhumys istejdiBolon procesi bojynsha studentter byurosy Sunkar studenttik kәsipodagy Sunkar Ғylymi kitaphana ҚazҰU zhanyndagy bejindik mektep әl Farabi ҚazҰU kolledzhi әl Farabi ҚazҰU tarih murazhajy әl Farabi ҚazҰU muragaty әl Farabi Biologiya murazhajy Arheologiya zhәne etnologiya murazhajy Paleolit murazhajy ҚazGU Grad KVN komandasy Bakyt bi ansambli ҚazҰU studenttik drama teatry әl Farabi BIZ ҚazҰU Habarshysy Қazak universiteti gazeti halykaralyk byulleten eki tilde ҚazҰU Studentter senaty Parasat kyzmetkerler kәsipodagy Tүlekter kauymdastygy Әskeri kafedra Biliktilikti arttyru instituty Zhumys berushiler Kenesi Қalalyk dengejde tirkelgen Ejdos teatr kluby Қazak universiteti baspasy ҚazҰU pikirsajys kluby ҚazҰU ziyatkerlik kluby Sayasattanushy studenttik pikirtalas kluby Halykaralyk katynastar fakulteti zhanyndagy Talejran diplomatiyalyk kluby Kishi әl Farabi Akademiyasy Әleumettanu zhәne әleumettik zhumys kafedrasy zhanyndagy әleumettik zertteuler zhәne inzhiniring ortalygy Sayasattanu kitaphanasy T T Mustafin sayasattanu zhәne sayasi tehnologiyalar kafedrasyndaUniversitettin Almatydagy Vernyj negizgi gimaraty 1934 zhyl InstituttaryMemleket zhәne kukyk instituty Eksperimenttik zhәne teoriyalyk fizika gylymi zertteu instituty ETF ҒZI Zhana himiyalyk tehnologiyalar zhәne materialdar gylymi zertteu instituty ҒҒTM ҒZI Zertteu zhәne taldaudyn fizika himiyalyk әdisteri ortalygy CFHMA Biologiya zhәne biotehnologiya mәseleleri gylymi zertteu instituty PBB ҒZI Biliktilikti arttyru instituty BAI Konfucij Instituty Ғylymi tehnologiyalyk park Tehnopark Ashyk tiptegi ulttyk nanotehnologiyalyk zerthana NNLOT Universitet kalashygy90 ga universitet kesheni shygysynda Esentaj Vesnovka ozeni batysynda Botanikalyk bak soltүstiginde Timiryazev koshesinen ontүstiginde Әl Farabi dangylyna dejin ornalaskan Keshennin kurylysy 1971 zhyly bastaldy Zhobany Giprovuz zhogary oku oryndaryn zhobalau institutynyn avtorlyk uzhymy әzirledi sәuletshiler V P Bondarenko zhetekshi V M Egorov Yu S Zimin inzhener L P Samarcev Bastapkyda 2 kezektegi kurylysty zhүzege asyru zhosparlangan bolatyn birinshi kezek 1986 zhylga dejin gumanitarlyk zhәne zharatylystanu fakultetterinin oku korpustaryn rektorat zhәne gylymi zertteu gimarattaryn akt zalyn zhatakhanalardy sport keshenin emhanany sharuashylyk kurylystardy saludy kozdedi ekinshi kezek 1995 zhylga dejin zhүzege asyryluy zhosparlangan nakty gylymdardyn oku korpustary gylymi zertteu instituttarynyn zerthanalar men kitaphanalardyn 2 5 mln tomdyk korpustary zhatakhanalar zhәne t b Universitet kesheninin zhosparynda 4 funkcionaldy ajmak bolinedi oku ondiristik sporttyk turgyn үj zhәne sharuashylyk Bul ajmaktardy bajlanystyratyn negizgi ozek esplanad Rektorattyn biik gimaraty biiktigi 75 m basym poziciyany alady bul bүkil keshennin arhitekturalyk zhәne kompoziciyalyk manyzdylygyn korsetedi 2004 zhylgy zhagdaj bojynsha universitettin Studentter kalashygynda 10 oku gimaraty 17 zhatakhana studentter sarajy boldy U Zholdasbekova sport kesheni Қazak universiteti baspasy gazet Sana teleradiostudiyasy 2005 zhyly Қazakstan Respublikasynyn Prezidenti N Ә Nazarbaev makuldagan universitettin damu zhosparyna sәjkes gylymi kitaphana gimaratynan universitet kesheni kurylysynyn ekinshi kezeni bastaldy Universitet kurylymyҚazak ulttyk universitetinin 17 fakulteti bar Biologiya zhәne biotehnologiya fakulteti Geografiya zhәne tabigatty pajdalanu fakulteti Zhurnalistika fakulteti Mehanika matematika fakulteti Tarih fakulteti Fizika tehnikalyk fakultet Filosofiya zhәne sayasattanu fakulteti Himiya zhәne himiyalyk tehnologiya fakulteti Shygystanu fakulteti Ekonomika zhәne biznes zhogary mektebi Қurylys zhasagynyn kyrandary zhumys nysanynda 1982 zhUniversitet basshylary1934 1940 Olihov Fyodor Trofimuly 1940 1947 Lukyanec Ivan Kupriyanuly 1948 1953 Tolegen Tәzhibajuly Tәzhibaev 1953 1955 Askar Zakaruly Zakarin 1955 1961 Temirbaj Bajbosynuly Darkanbaev 1961 1970 Askar Zakaruly Zakarin 1970 1986 Өmirbek Aryslanuly Zholdasbekov 1986 1988 Edil Ergozhauly Ergozhin 1988 1991 Mejirhan Mүbәrәkuly Әbdildin 1991 2001 Kopzhasar Nәribajuly Nәribaev 2001 2008 Tolegen Әbdisagiuly Қozhamkulov 2008 2010 Bakytzhan Tursynuly Zhumagulov 2010 2021 Ғalymkajyr Mutanuly Mutanov 2021 zhyldan bastap Zhansejit Қansejituly TүjmebaevAtakty tүlekterTolyk makalasy Қazak ulttyk universitetinin әjgili tүlekteri Zejnolla Қabdolov Әbish Kekilbaev Muhtar Magauin Dulat Isabekov Қadyr Myrza Әli Tumanbaj Moldagaliev Tursyn Zhurtbaj Zhүrsin Erman Nurlan Orazalin Olzhas Sүlejmenov Әzilhan Nurshajykov Rahman Alshanov Akmaral Hajdarkyzy Arystanbekova Өmirzak Ajtbajuly Ajtbaev Bauyrzhan Әlimuly Muhametzhanov Myrzataj Zholdasbekov Igor Ivanovich Rogov Bakytzhan Tursynuly Zhumagulov Қajrat Mәmi Tauman TorehanovSeriktes universitetter Koreya Respublikasy Koreya Respublikasy Koreya Respublikasy TajvanTagy karanyzәl Farabi QS Әlem Universitetteri RankingiDerekkozderTop Universities http www topuniversities com institution al farabi kazakh national university QS World University Rankings Tekserildi 12 zheltoksan 2023 Top universities Rejting kz zertteu ortalygynyn saualnamasy KAZNU VRUChILI SERTIFIKAT QS WUR Tekserildi 12 zheltoksan 2023 Әl Farabi atyndagy ҚazҰU әlemnin үzdik zhogary oku oryndary rejtinginde 80 orynga tomendedi orys Tekserildi 12 zheltoksan 2023 Қazakstan Baspageri men poligrafisteri Anyktamalyk Almaty Bilim baspasy 2005 zh 576 bet ISBN 9965 09 134 H Almaty Enciklopediya Bas redaktor Қozybaev M K Almaty Bas redaktor Қazak Sovet enciklopediyasy 1963 https iacis ru deyatelnost sotrudnichestvo i partnerstvo ekspertnie i nii tcentri kazahskij natcionalnij universitet im al farabi almati kazahstan Resej men TMD elderinin zhogary oku oryndarynyn zhana rejtingi zhasaldy orys Tekserildi 12 zheltoksan 2023 Қazakstannyn bolashagy zhastar Almaty Қazak universiteti 2009 әl Farabi atyndagy Қazak ulttyk universiteti veb sajty www kaznu kz Kazinform әl Farabi atyndagy ҚazҰU rektory bolyp Ғalymkajyr Mutanuly bekitildi orys Basty derekkozinen muragattalgan 12 nauryz 2012 Tekserildi 07 kazan 2010 Syrtky siltemelermkm kz Muragattalgan 20 akpannyn 2013 zhyly ҚazҰU elektrondy kitaphanasy Muragattalgan 17 zheltoksannyn 2008 zhyly ҚazҰU dyn resmi sajty Muragattalgan 16 mausymnyn 2011 zhyly Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Category Al Farabi Kazakh National University