Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі — Қазақстан үкімет басшысы. Премьер-министр өкілеттіктерінің қатарына атқарушы органдардың жүйесін басқару және олардың қызметіне басшылық жасау кіреді. Премьер-министр өзінің бүкіл қызметінде президенттің алдында жауапты, ал Конституцияда көзделген жағдайларда Парламенттің алдында жауапты.
| Қазақстан Республикасының Премьер-Министрі | |
 Қазақстан елтаңбасы | |
| Ресми резиденциясы | |
|---|---|
| Лауазым пайда болды | 10 желтоқсан 1991 |
| Алғашқысы | |
| Сайты | primeminister.kz |
Тарихы
Премьер-министр лауазымы 1990 жылы 20 қарашада қабылданған Заңға сәйкес Министрлер Кеңесі Төрағасы лауазымының орнына енгізілді.
Қазақ КСР-нің премьер-министрі қызметін алғаш Ұзақбай Қараманов атқарған болса, Қазақ КСР-нің соңғы премьер-министрі және тәуелсіз Қазақстанның алғашқы премьер-министрі Сергей Терещенко болды.
Өкілеттіктері
Премьер-Министр үкімет қызметін ұйымдастырып, оған басшылық жасайды және оның жұмысы үшін дербес жауап береді, үкімет қаулыларына қол қояды, үкімет қызметінің негізгі бағыттары жөнінде және оның аса маңызды барлық шешімдері жөнінде президентке баяндап отырады және үкімет қызметін ұйымдастыруға және басшылық жасауға байланысты басқа да қызметтерді атқарады.
Үкімет мүшелері өз құзыреті шегінде шешімдер қабылдауда дербестікке ие, әрі өздеріне бағынысты мемлекеттік органдардың жұмысы үшін Қазақстан премьер-министрінің алдында жеке-дара жауап береді. Премьер-министр Республиканың бүкіл аумағында міндетті күші бар өкімдер шығара алады.
Үкімет жаңадан сайланған Қазақстан Республикасы Президентінің алдында өз өкілеттігін доғарады. Республиканың Премьер-Министрі жаңадан сайланған Парламент Мәжілісінің алдында Үкіметке сенім туралы мәселе қояды. Мәжіліс сенім білдірген жағдайда, егер Республика Президенті өзгеше шешім қабылдамаса, Үкімет өз міндеттерін атқаруды жалғастыра береді.
Парламент Мәжілісі немесе Парламент Үкіметке сенімсіздік білдірген жағдайда Үкімет орнынан түсетіні туралы Республика Президентіне мәлімдейді.
Орнынан түсуді қабылдау немесе қабылдамау туралы мәселені Республиканың Президенті он күн мерзімде қарайды.
Республиканың Президенті өз бастамасы бойынша Үкіметтің өкілеттігін тоқтату туралы шешім қабылдауға және оның кез келген мүшесін қызметтен босатуға хақылы. Премьер-Министрді қызметінен босату бүкіл Үкіметтің өкілеттігі тоқтатылғанын білдіреді.
Қазақстан үкімет басшыларының тізімі
Төменде Қазақстанның 1917 жылдан бергі үкімет басшыларының тізімі берілген.
Алаш автономиясы (1917–1920)
| № | Суреті | Аты-жөні (Өмір сүрген жылдары) | Қызметі | Партиясы | Руы | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  | Әлихан Бөкейханов (1866–1937) | 13 желтоқсан 1917 | 5 наурыз 1920 | Алаш | Төре | |
Кеңестік Қазақстан (1919–1991)
| № | Суреті | Аты-жөні (Өмір сүрген жылдары) | Қызметі | Партиясы | Қосымша ақпарат | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Қырғыз өлкесі (1919–1920) | |||||||
| Революциялық комитеттің төрағасы | |||||||
| 1 |  | Станислав Пестковский (1882–1937) | шілде 1919 | қазан 1921 | Ұлты — поляк | ||
| 2 |  | Виктор Радус-Зенькович (1877–1967) | 15 қыркүйек 1920 | 4 қазан 1920 | Ұлты — поляк | ||
| Қырғыз Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы (1920–1925) | |||||||
| Халық Комиссарлар Кеңесінің төрағасы | |||||||
| 1 | | Виктор Радус-Зенькович (1877–1967) | 12 қазан 1920 | қазан 1921 | Ұлты — поляк | ||
| 2 |  | Мұхамед-Хафиз Мырзағалиев (1887–1938) | қазан 1921 | қыркүйек 1922 | Жетіру, Кердері | ||
| 3 |  | Сәкен Сейфуллин (1894–1938) | қыркүйек 1922 | қазан 1924 | Арғын, Қуандық | ||
| 4 |  | Сәкен Сейфуллин (1895–1937) | қазан 1924 | 19 ақпан 1925 | Арғын, Қуандық | ||
| Қазақ Автономиялы Кеңестік Социалистік Республикасы (1925–1936) | |||||||
| Халық Комиссарлар Кеңесінің төрағасы | |||||||
| 1 | | Сәкен Сейфуллин (1895–1937) | 19 ақпан 1925 | мамыр 1928 | Арғын, Қуандық | ||
| 2 |  | Ораз Исаев (1899–1938) | мамыр 1928 | 5 желтоқсан 1936 | БК(б)П | Байұлы, Байбақты, Қынық, Байжиен | |
| Қазақ Кеңестік Социалистік Республикасы (1936–1991) | |||||||
| Халық Комиссарлар Кеңесінің төрағасы | |||||||
| 1 | | Ораз Исаев (1899–1938) | 5 желтоқсан 1936 | қыркүйек 1937 | БК(б)П | Байұлы, Байбақты, Қынық, Байжиен | |
| 2 |  | Ыбрайым Тәжиев (1904–1960) | қыркүйек 1937 | 17 шілде 1938 | БК(б)П | Қоңырат | |
| 3 |  | Нұртас Оңдасынов (1904–1989) | 17 шілде 1938 | 15 наурыз 1946 | БК(б)П | Қоңырат, Жетімдер руы | |
| Министрлер Кеңесінің төрағасы | |||||||
| 1 | | Нұртас Оңдасынов (1904–1989) | 15 наурыз 1946 | 24 наурыз 1954 | БК(б)П | Қоңырат, Жетімдер руы | |
| 2 | | Елубай Тайбеков (1901–1991) | 24 наурыз 1954 | 31 наурыз 1955 | КОКП | Арғын, Қуандық, Темеш | |
| 3 |  | Дінмұхамед Қонаев (1912–1993) | 31 наурыз 1955 | 20 қаңтар 1960 | КОКП | Ысты, Ойық | |
| 4 | | Жұмабек Тәшенов (1915–1986) | 20 қаңтар 1960 | 6 қаңтар 1961 | КОКП | Арғын, Қуандық, Қареке | |
| 5 | | Сәлкен Дәуленов (1907–1984) | 6 қаңтар 1961 | 13 қыркүйек 1962 | КОКП | Әлімұлы, Кете, Қара кете | |
| 6 | | Мәсімхан Бейсебаев (1908–1987) | 13 қыркүйек 1962 | 26 желтоқсан 1962 | КОКП | Дулат, Ботпай, Қоралас | |
| (3) | | Дінмұхамед Қонаев (1912–1993) | 26 желтоқсан 1962 | 7 желтоқсан 1964 | КОКП | Ысты, Ойық | |
| (6) | | Мәсімхан Бейсебаев (1908–1987) | 7 желтоқсан 1964 | 31 наурыз 1970 | КОКП | Дулат, Ботпай, Қоралас | |
| 7 | | Бәйкен Әшімов (1917–2010) | 31 наурыз 1970 | 22 наурыз 1984 | КОКП | Арғын, Атығай, Құдайберді | |
| 8 |  | Нұрсұлтан Назарбаев (1940 туған) | 22 наурыз 1984 | 27 шілде 1989 | КОКП | Шапырашты, Есқожа | |
| 8 |  | Ұзақбай Қараманов (1937–2017) | 27 шілде 1989 | 20 қараша 1990 | КОКП | Әлімұлы, Шекті | |
| Премьер-министр | |||||||
| 1 | | Ұзақбай Қараманов (1937–2017) | 20 қараша 1990 | 14 қазан 1991 | КОКП | Әлімұлы, Шекті | |
| 2 |  | Сергей Терещенко (1951–2023) | 16 қазан 1991 | 16 желтоқсан 1991 | КОКП | Ұлты — украин | |
Қазақстан Республикасы (1991–)
- Премьер-министрлер
Премьер-министр міндетін атқарушысы
| № | Суреті | Аты-жөні (Өмір сүрген жылдары) | Қызметі | Партиясы | Президенті | Үкіметі | Руы | ||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | | Сергей Терещенко (1951–2023) | 10 желтоқсан 1991 | 14 қазан 1994 | Партиясыз | Нұрсұлтан Назарбаев (1991–2018) | Ұлты — украин | ||
| 2 |  | Әкежан Қажыгелдин (1952 туған) | 12 қазан 1994 | 10 қазан 1997 | Уақ, Шоға | ||||
| 3 |  | Нұрлан Балғымбаев (1947–2015) | 10 қазан 1997 | 1 қазан 1999 | Байұлы, Ысық | ||||
| 4 |  | Қасым-Жомарт Тоқаев (1953 туған) | 1 қазан 1999 | 28 қаңтар 2002 | Нұр Отан | Жалайыр, Күшік | |||
| 5 |  | Иманғали Тасмағамбетов (1956 туған) | 28 қаңтар 2002 | 11 маусым 2003 | Нұр Отан | Байұлы, Жаппас | |||
| 6 |  | Даниал Ахметов (1954 туған) | 11 маусым 2003 | 10 қаңтар 2007 | Нұр Отан | Арғын, Қанжығалы | |||
| 7 |  | Кәрім Мәсімов (1965 туған) | 10 қаңтар 2007 | 24 қыркүйек 2012 | Нұр Отан | Ұлты — ұйғыр | |||
| 8 |  | Серік Ахметов (1958 туған) | 24 қыркүйек 2012 | 2 сәуір 2014 | Нұр Отан | Арғын, Қуандық | |||
| (7) |  | Кәрім Мәсімов (1965 туған) | 2 сәуір 2014 | 8 қыркүйек 2016 | Нұр Отан | Ұлты — ұйғыр | |||
| 9 |  | Бақытжан Сағынтаев (1963 туған) | 8 қыркүйек 2016 | 21 ақпан 2019 | Нұр Отан | Ошақты | |||
| 10 |  | Асқар Мамин (1965 туған) | 21 ақпан 2019 | 5 қаңтар 2022 | Нұр Отан | Арғын, Қанжығалы | |||
| Қасым-Жомарт Тоқаев (2018–) | |||||||||
| 11 |  | Әлихан Смайылов (1972 туған) | 5 қаңтар 2022 | 5 ақпан 2024 | Аманат | Қаңлы, Қара қаңлы | |||
| – |  | Роман Скляр (1971 туған) | 5 ақпан 2024 | 6 ақпан 2024 | Аманат | – | Ұлты — украин | ||
| 12 |  | Олжас Бектенов (1980 туған) | 6 ақпан 2024 | — | белгісіз | Бектенов | белгісіз | ||
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- ҚРК, 5 тарау Мұрағатталған 21 шілденің 2011 жылы.
- Риклтон, Крис Назарбаевтың сенімді серігі қалай "Иудаға" айналды? Кәрім Мәсімовтің хикаясы (қаз.). Азаттық радиосы (28 сәуір 2023). Тексерілді, 15 ақпан 2024.
- Скляр Роман Васильевич (орыс.). YEDILOV ONLINE. Тексерілді, 15 ақпан 2024.
- Вайскопф, Анатолий В Казахстане новый премьер. Кто он и что при нем изменится? (орыс.). Неміс толқыны (6 февраля 2024). Тексерілді, 15 ақпан 2024.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қazakstan Respublikasynyn Premer Ministri Қazakstan үkimet basshysy Premer ministr okilettikterinin kataryna atkarushy organdardyn zhүjesin baskaru zhәne olardyn kyzmetine basshylyk zhasau kiredi Premer ministr ozinin bүkil kyzmetinde prezidenttin aldynda zhauapty al Konstituciyada kozdelgen zhagdajlarda Parlamenttin aldynda zhauapty Қazakstan Respublikasynyn Premer MinistriҚazakstan eltanbasyLauazymdy ielenushi Olzhas Bektenov 6 akpan 2024 zhyldan beriResmi rezidenciyasyҮkimet Үji Astana ҚazakstanLauazym pajda boldy10 zheltoksan 1991AlgashkysySergej TereshenkoSajtyprimeminister kzTarihyPremer ministr lauazymy 1990 zhyly 20 karashada kabyldangan Zanga sәjkes Ministrler Kenesi Toragasy lauazymynyn ornyna engizildi Қazak KSR nin premer ministri kyzmetin algash Ұzakbaj Қaramanov atkargan bolsa Қazak KSR nin songy premer ministri zhәne tәuelsiz Қazakstannyn algashky premer ministri Sergej Tereshenko boldy ӨkilettikteriPremer Ministr үkimet kyzmetin ujymdastyryp ogan basshylyk zhasajdy zhәne onyn zhumysy үshin derbes zhauap beredi үkimet kaulylaryna kol koyady үkimet kyzmetinin negizgi bagyttary zhoninde zhәne onyn asa manyzdy barlyk sheshimderi zhoninde prezidentke bayandap otyrady zhәne үkimet kyzmetin ujymdastyruga zhәne basshylyk zhasauga bajlanysty baska da kyzmetterdi atkarady Үkimet mүsheleri oz kuzyreti sheginde sheshimder kabyldauda derbestikke ie әri ozderine bagynysty memlekettik organdardyn zhumysy үshin Қazakstan premer ministrinin aldynda zheke dara zhauap beredi Premer ministr Respublikanyn bүkil aumagynda mindetti kүshi bar okimder shygara alady Үkimet zhanadan sajlangan Қazakstan Respublikasy Prezidentinin aldynda oz okilettigin dogarady Respublikanyn Premer Ministri zhanadan sajlangan Parlament Mәzhilisinin aldynda Үkimetke senim turaly mәsele koyady Mәzhilis senim bildirgen zhagdajda eger Respublika Prezidenti ozgeshe sheshim kabyldamasa Үkimet oz mindetterin atkarudy zhalgastyra beredi Parlament Mәzhilisi nemese Parlament Үkimetke senimsizdik bildirgen zhagdajda Үkimet ornynan tүsetini turaly Respublika Prezidentine mәlimdejdi Ornynan tүsudi kabyldau nemese kabyldamau turaly mәseleni Respublikanyn Prezidenti on kүn merzimde karajdy Respublikanyn Prezidenti oz bastamasy bojynsha Үkimettin okilettigin toktatu turaly sheshim kabyldauga zhәne onyn kez kelgen mүshesin kyzmetten bosatuga hakyly Premer Ministrdi kyzmetinen bosatu bүkil Үkimettin okilettigi toktatylganyn bildiredi Қazakstan үkimet basshylarynyn tizimiTomende Қazakstannyn 1917 zhyldan bergi үkimet basshylarynyn tizimi berilgen Alash avtonomiyasy 1917 1920 Sureti Aty zhoni Өmir sүrgen zhyldary Қyzmeti Partiyasy Ruy1 Әlihan Bokejhanov 1866 1937 13 zheltoksan 1917 5 nauryz 1920 Alash ToreKenestik Қazakstan 1919 1991 Sureti Aty zhoni Өmir sүrgen zhyldary Қyzmeti Partiyasy Қosymsha akparatҚyrgyz olkesi 1919 1920 Revolyuciyalyk komitettin toragasy1 Stanislav Pestkovskij 1882 1937 shilde 1919 kazan 1921 Ұlty polyak2 Viktor Radus Zenkovich 1877 1967 15 kyrkүjek 1920 4 kazan 1920 Ұlty polyakҚyrgyz Avtonomiyaly Kenestik Socialistik Respublikasy 1920 1925 Halyk Komissarlar Kenesinin toragasy1 Viktor Radus Zenkovich 1877 1967 12 kazan 1920 kazan 1921 Ұlty polyak2 Muhamed Hafiz Myrzagaliev 1887 1938 kazan 1921 kyrkүjek 1922 Zhetiru Kerderi3 Sәken Sejfullin 1894 1938 kyrkүjek 1922 kazan 1924 Argyn Қuandyk4 Sәken Sejfullin 1895 1937 kazan 1924 19 akpan 1925 Argyn ҚuandykҚazak Avtonomiyaly Kenestik Socialistik Respublikasy 1925 1936 Halyk Komissarlar Kenesinin toragasy1 Sәken Sejfullin 1895 1937 19 akpan 1925 mamyr 1928 Argyn Қuandyk2 Oraz Isaev 1899 1938 mamyr 1928 5 zheltoksan 1936 BK b P Bajuly Bajbakty Қynyk BajzhienҚazak Kenestik Socialistik Respublikasy 1936 1991 Halyk Komissarlar Kenesinin toragasy1 Oraz Isaev 1899 1938 5 zheltoksan 1936 kyrkүjek 1937 BK b P Bajuly Bajbakty Қynyk Bajzhien2 Ybrajym Tәzhiev 1904 1960 kyrkүjek 1937 17 shilde 1938 BK b P Қonyrat3 Nurtas Ondasynov 1904 1989 17 shilde 1938 15 nauryz 1946 BK b P Қonyrat Zhetimder ruyMinistrler Kenesinin toragasy1 Nurtas Ondasynov 1904 1989 15 nauryz 1946 24 nauryz 1954 BK b P Қonyrat Zhetimder ruy2 Elubaj Tajbekov 1901 1991 24 nauryz 1954 31 nauryz 1955 KOKP Argyn Қuandyk Temesh3 Dinmuhamed Қonaev 1912 1993 31 nauryz 1955 20 kantar 1960 KOKP Ysty Ojyk4 Zhumabek Tәshenov 1915 1986 20 kantar 1960 6 kantar 1961 KOKP Argyn Қuandyk Қareke5 Sәlken Dәulenov 1907 1984 6 kantar 1961 13 kyrkүjek 1962 KOKP Әlimuly Kete Қara kete6 Mәsimhan Bejsebaev 1908 1987 13 kyrkүjek 1962 26 zheltoksan 1962 KOKP Dulat Botpaj Қoralas 3 Dinmuhamed Қonaev 1912 1993 26 zheltoksan 1962 7 zheltoksan 1964 KOKP Ysty Ojyk 6 Mәsimhan Bejsebaev 1908 1987 7 zheltoksan 1964 31 nauryz 1970 KOKP Dulat Botpaj Қoralas7 Bәjken Әshimov 1917 2010 31 nauryz 1970 22 nauryz 1984 KOKP Argyn Atygaj Қudajberdi8 Nursultan Nazarbaev 1940 tugan 22 nauryz 1984 27 shilde 1989 KOKP Shapyrashty Eskozha8 Ұzakbaj Қaramanov 1937 2017 27 shilde 1989 20 karasha 1990 KOKP Әlimuly ShektiPremer ministr1 Ұzakbaj Қaramanov 1937 2017 20 karasha 1990 14 kazan 1991 KOKP Әlimuly Shekti2 Sergej Tereshenko 1951 2023 16 kazan 1991 16 zheltoksan 1991 KOKP Ұlty ukrainҚazakstan Respublikasy 1991 Premer ministrler Premer ministr mindetin atkarushysy Sureti Aty zhoni Өmir sүrgen zhyldary Қyzmeti Partiyasy Prezidenti Үkimeti Ruy1 Sergej Tereshenko 1951 2023 10 zheltoksan 1991 14 kazan 1994 Partiyasyz Nursultan Nazarbaev 1991 2018 Ұlty ukrain2 Әkezhan Қazhygeldin 1952 tugan 12 kazan 1994 10 kazan 1997 Uak Shoga3 Nurlan Balgymbaev 1947 2015 10 kazan 1997 1 kazan 1999 Bajuly Ysyk4 Қasym Zhomart Tokaev 1953 tugan 1 kazan 1999 28 kantar 2002 Nur Otan Zhalajyr Kүshik5 Imangali Tasmagambetov 1956 tugan 28 kantar 2002 11 mausym 2003 Nur Otan Bajuly Zhappas6 Danial Ahmetov 1954 tugan 11 mausym 2003 10 kantar 2007 Nur Otan Argyn Қanzhygaly7 Kәrim Mәsimov 1965 tugan 10 kantar 2007 24 kyrkүjek 2012 Nur Otan Ұlty ujgyr8 Serik Ahmetov 1958 tugan 24 kyrkүjek 2012 2 sәuir 2014 Nur Otan Argyn Қuandyk 7 Kәrim Mәsimov 1965 tugan 2 sәuir 2014 8 kyrkүjek 2016 Nur Otan Ұlty ujgyr9 Bakytzhan Sagyntaev 1963 tugan 8 kyrkүjek 2016 21 akpan 2019 Nur Otan Oshakty10 Askar Mamin 1965 tugan 21 akpan 2019 5 kantar 2022 Nur Otan Argyn ҚanzhygalyҚasym Zhomart Tokaev 2018 11 Әlihan Smajylov 1972 tugan 5 kantar 2022 5 akpan 2024 Amanat Қanly Қara kanly Roman Sklyar 1971 tugan 5 akpan 2024 6 akpan 2024 Amanat Ұlty ukrain12 Olzhas Bektenov 1980 tugan 6 akpan 2024 belgisiz Bektenov belgisizTagy karanyzҚazakstan Respublikasynyn ҮkimetiDerekkozderҚRK 5 tarau Muragattalgan 21 shildenin 2011 zhyly Riklton Kris Nazarbaevtyn senimdi serigi kalaj Iudaga ajnaldy Kәrim Mәsimovtin hikayasy kaz Azattyk radiosy 28 sәuir 2023 Tekserildi 15 akpan 2024 Sklyar Roman Vasilevich orys YEDILOV ONLINE Tekserildi 15 akpan 2024 Vajskopf Anatolij V Kazahstane novyj premer Kto on i chto pri nem izmenitsya orys Nemis tolkyny 6 fevralya 2024 Tekserildi 15 akpan 2024