Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы, ҰҚШҰ (орыс. Организация Договора о коллективной безопасности, ОДКБ) — Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының әскери-саяси ұйымы. 1992 жылы 15 мамырда Ташкент қаласында Армения, Қазақстан, Қырғызстан, Ресей, Тәжікстан және Өзбекстанмен құрылды.
Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы | |
ҰҚШҰ | |
Эмблемасы | |
| |
ҰҚШҰ мүше-мемлекеттері | |
Мүшелік: | Армения |
---|---|
Бірлескен штаб-пәтері: | |
Ұйым түрі: | аймақтық халықаралық ұйым |
Ресми тілі: | |
Басшылары | |
Бас хатшысы | |
Бірлескен штабтың бастығы |
|
Кеңес төрағасы | |
Құрылуы | |
Ұжымдық қауіпсіздік туралы шартқа қол қою | |
Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарттың күшіне енуі | |
ҰҚШҰ құру туралы шартқа қол қою | |
ҰҚШҰ құру туралы шарттың күшіне енуі | |
odkb-csto.org | |
Ұжымдық қауіпсіздік туралы шарт ұйымы Ортаққорда |
Кейіннен ҰҚК ұйымына Әзірбайжан, Беларусь және Грузия қосылды. Келісім 1994 жылы 20 сәуірде ратификация процесі аяқталғаннан кейін, 5 жыл мерзімге күшіне енді. Келісімді тағы 5 жылға ұзарту жөніндегі Хаттамаға Армения, Беларусь, Қазақстан, Қырғызстан, Ресей Федерациясы және Тәжікстан президенттері 1999 жылы 2 сәуірде қол қойды.
Бұл Хаттамамен Келісімнің мерзімін өздігінен 5 жыл өткен сайын ұзартып отыру қарастырылған. Әзірбайжан, Грузия және Өзбекстан Келісімнің мерзімін ұзартпады.
Мүше-мемлекеттердің қызметіндегі басым бағыттар: жаңа трансұлттық айбаттар мен қауіптерге қарсы тұру; орын алып отырған немесе ықтимал аймақтық немесе шағын қақтығыстардың алдын алу, шешімін табу; халықаралық лаңкестікпен, агрессивті экстремизммен, қару мен есірткінің заңсыз айналымымен, ұйымдасқан қылмыспен, жаппай қырып-жою қаруын таратумен күрес.
2002 жылы ҰҚК Ұжымдық қауіпсіздік келісімі Ұйымына өзгерді.
Самиттер тізімі
Күні | Өткізу жері | |
---|---|---|
1 | 15 мамыр 1992 | Өзбекстан,Ташкент |
2 | 6 маусым 1992 | Ресей, Мәскеу |
3 | 24 желтоқсан 1993 | Түрікменстан, Ашхабад |
4 | 10 ақпан 1994 | Қазақстан, Алматы |
5 | 25 мамыр 1995 | Беларусь, Минск |
6 | 3 қараша 1995 | Ресей, Мәскеу |
7 | 17 мамыр 1996 | Ресей, Мәскеу |
8 | 28 наурыз 1997 | Ресей, Мәскеу |
9 | 5 наурыз 1998 | Ресей, Мәскеу |
10 | 2 сәуір 1999 | Ресей, Мәскеу |
11 | 29 маусым 2000 | Ресей, Мәскеу |
12 | 25 мамыр 2001 | Армения, Ереван |
13 | 12 мамыр 2002 | Ресей, Мәскеу |
14 | 28 сәуір 2003 | Тәжікстан, Душанбе |
15 | 18 маусым 2004 | Қазақстан, Астана |
16 | 23 маусым 2005 | Ресей, Мәскеу |
17 | 23 маусым 2006 | Беларусь, Минск |
18 | 6 қазан 2007 | Тәжікстан, Душанбе |
19 | 5 қыркүйек 2008 | Ресей, Мәскеу |
20 | 4 ақпан 2009 | Ресей, Мәскеу (Кезектен тыс саммит) |
21 | 15 маусым 2009 | Ресей, Мәскеу |
22 | 10 желтоқсан 2010 | Ресей, Мәскеу |
23 | 12 тамыз 2011 | Қазақстан, Астана |
24 | 15 мамыр 2012 | Ресей, Мәскеу |
25 | 23 қыркүйек 2013 | Ресей, Сочи |
26 | 8 мамыр 2014 | Ресей, Мәскеу |
27 | 23 желтоқсан 2014 | Ресей, Мәскеу |
28 | 15 қыркүйек 2015 | Тәжікстан, Душанбе |
29 | 14 қазан 2016 | Армения, Ереван |
30 | 30 қараша 2017 | Беларусь, Минск |
31 | 23 мамыр 2018 | Қазақстан, Астана |
32 | 28 қараша 2019 | Қырғызстан, Бішкек |
33 | 2 желтоқсан 2020 | Видеоконференция ретінде жүргізілді |
34 | 16 қыркүйек 2021 | Видеоконференция ретінде жүргізілді |
35 | 10 қаңтар 2022 | Видеоконференция ретінде жүргізілді |
36 | 16 мамыр 2022 | Ресей, Мәскеу |
37 | 23 қараша 2022 | Армения, Ереван |
38 | 15 желтоқсан 2022 | Ресей, Санкт-Петербург |
Мүшелері
ҰҚШҰ қазіргі мүше-мемлекеттері:
Мемлекет | Ену күні |
---|---|
Армения | 15 мамыр 1992 |
Беларусь | 31 желтоқсан 1993 |
Қазақстан | 15 мамыр 1992 |
Қырғызстан | 15 мамыр 1992 |
Ресей | 15 мамыр 1992 |
Тәжікстан | 15 мамыр 1992 |
Парламенттік Ассамблеясының жанындағы бақылаушы мемлекеттер:
Бұрынғы мүше елдер:
- Әзербайжан (1993–1999)
- Грузия (1993–1999)
- Өзбекстан (1992–1999, 2006–2012)
Бас хатшылар
- (28 сәуір 2003 — 31 желтоқсан 2016), генерал-полковник;
- Валерий Анатольевич Семериков (м.а. 1 қаңтар 2017 — 13 сәуір 2017), генерал-полковник;
- Юрий Григорьевич Хачатуров (14 сәуір 2017 — 2 қараша 2018), генерал-полковник;
- Валерий Анатольевич Семериков (м.а. 1 қараша 2018 — 31 желтоқсан 2019), генерал-полковник;
- Станислав Васильевич Зась (1 қаңтар 2020 жыл — 23 қараша 2022), генерал-лейтенант.
- Иманғали Нұрғалиұлы Тасмағамбетов (23 қараша 2022 бастап)
Дереккөздер
- Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3
- 2 декабря 2020 года впервые в режиме видеоконференции состоялась сессия Совета коллективной безопасности ОДКБ.(қолжетпейтін сілтеме)
- 10 января в формате видеоконференции состоялось внеочередная сессия Совета коллективной безопасности ОДКБ. Обсуждалась ситуация в Республике Казахстан и меры по нормализации обстановки в стране.(қолжетпейтін сілтеме)
- Афганистан и Сербия стали наблюдателями при ПА ОДКБ — РИА Новости, 11.04.2013
- Нарышкин: Иран мог бы стать наблюдателем в Парламентской ассамблее ОДКБ // ТАСС, 06.11.2014
- Узбекистан второй раз выходит из ОДКБ // РИА Новости, 28.06.2012
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ұzhymdyk kauipsizdik turaly shart ujymy ҰҚShҰ orys Organizaciya Dogovora o kollektivnoj bezopasnosti ODKB Tәuelsiz Memleketter Dostastygynyn әskeri sayasi ujymy 1992 zhyly 15 mamyrda Tashkent kalasynda Armeniya Қazakstan Қyrgyzstan Resej Tәzhikstan zhәne Өzbekstanmen kuryldy Ұzhymdyk kauipsizdik turaly shart ujymyҰҚShҰEmblemasyҰҚShҰ mүshe memleketteriMүshelik Armeniya Belarus Қazakstan Қyrgyzstan Resej TәzhikstanBirlesken shtab pәteri MәskeuҰjym tүri ajmaktyk halykaralyk ujymResmi tili orys tiliBasshylaryBas hatshysyImangali TasmagambetovBirlesken shtabtyn bastygyKenes toragasyҚasym Zhomart TokaevҚuryluyҰzhymdyk kauipsizdik turaly shartka kol koyu15 mamyr 1992Ұzhymdyk kauipsizdik turaly sharttyn kүshine enui20 sәuir 1994ҰҚShҰ kuru turaly shartka kol koyu7 kazan 2002ҰҚShҰ kuru turaly sharttyn kүshine enui18 kyrkүjek 2003odkb csto orgҰzhymdyk kauipsizdik turaly shart ujymy Ortakkorda Kejinnen ҰҚK ujymyna Әzirbajzhan Belarus zhәne Gruziya kosyldy Kelisim 1994 zhyly 20 sәuirde ratifikaciya procesi ayaktalgannan kejin 5 zhyl merzimge kүshine endi Kelisimdi tagy 5 zhylga uzartu zhonindegi Hattamaga Armeniya Belarus Қazakstan Қyrgyzstan Resej Federaciyasy zhәne Tәzhikstan prezidentteri 1999 zhyly 2 sәuirde kol kojdy Bul Hattamamen Kelisimnin merzimin ozdiginen 5 zhyl otken sajyn uzartyp otyru karastyrylgan Әzirbajzhan Gruziya zhәne Өzbekstan Kelisimnin merzimin uzartpady Mүshe memleketterdin kyzmetindegi basym bagyttar zhana transulttyk ajbattar men kauipterge karsy turu oryn alyp otyrgan nemese yktimal ajmaktyk nemese shagyn kaktygystardyn aldyn alu sheshimin tabu halykaralyk lankestikpen agressivti ekstremizmmen karu men esirtkinin zansyz ajnalymymen ujymdaskan kylmyspen zhappaj kyryp zhoyu karuyn taratumen kүres 2002 zhyly ҰҚK Ұzhymdyk kauipsizdik kelisimi Ұjymyna ozgerdi Samitter tizimiKүni Өtkizu zheri1 15 mamyr 1992 Өzbekstan Tashkent2 6 mausym 1992 Resej Mәskeu3 24 zheltoksan 1993 Tүrikmenstan Ashhabad4 10 akpan 1994 Қazakstan Almaty5 25 mamyr 1995 Belarus Minsk6 3 karasha 1995 Resej Mәskeu7 17 mamyr 1996 Resej Mәskeu8 28 nauryz 1997 Resej Mәskeu9 5 nauryz 1998 Resej Mәskeu10 2 sәuir 1999 Resej Mәskeu11 29 mausym 2000 Resej Mәskeu12 25 mamyr 2001 Armeniya Erevan13 12 mamyr 2002 Resej Mәskeu14 28 sәuir 2003 Tәzhikstan Dushanbe15 18 mausym 2004 Қazakstan Astana16 23 mausym 2005 Resej Mәskeu17 23 mausym 2006 Belarus Minsk18 6 kazan 2007 Tәzhikstan Dushanbe19 5 kyrkүjek 2008 Resej Mәskeu20 4 akpan 2009 Resej Mәskeu Kezekten tys sammit 21 15 mausym 2009 Resej Mәskeu22 10 zheltoksan 2010 Resej Mәskeu23 12 tamyz 2011 Қazakstan Astana24 15 mamyr 2012 Resej Mәskeu25 23 kyrkүjek 2013 Resej Sochi26 8 mamyr 2014 Resej Mәskeu27 23 zheltoksan 2014 Resej Mәskeu28 15 kyrkүjek 2015 Tәzhikstan Dushanbe29 14 kazan 2016 Armeniya Erevan30 30 karasha 2017 Belarus Minsk31 23 mamyr 2018 Қazakstan Astana32 28 karasha 2019 Қyrgyzstan Bishkek33 2 zheltoksan 2020 Videokonferenciya retinde zhүrgizildi34 16 kyrkүjek 2021 Videokonferenciya retinde zhүrgizildi35 10 kantar 2022 Videokonferenciya retinde zhүrgizildi36 16 mamyr 2022 Resej Mәskeu37 23 karasha 2022 Armeniya Erevan38 15 zheltoksan 2022 Resej Sankt PeterburgMүsheleriҰҚShҰ memleketterinin basshylary sol zhaktan onga Belarus prezidenti Aleksandr Lukashenko Қazakstan prezidenti Қasym Zhomart Tokaev Қyrgyzstan prezidenti Sadyr Zhaparov Resej prezidenti Vladimir Putin zhәne Tәzhikstan prezidenti Emomali Rahmon ҰҚShҰ kazirgi mүshe memleketteri Memleket Enu kүni Armeniya 15 mamyr 1992 Belarus 31 zheltoksan 1993 Қazakstan 15 mamyr 1992 Қyrgyzstan 15 mamyr 1992 Resej 15 mamyr 1992 Tәzhikstan 15 mamyr 1992 Parlamenttik Assambleyasynyn zhanyndagy bakylaushy memleketter Serbiya 11 sәuirden 2013 Auganstan 11 sәuirden 2013 Buryngy mүshe elder Әzerbajzhan 1993 1999 Gruziya 1993 1999 Өzbekstan 1992 1999 2006 2012 Bas hatshylar 28 sәuir 2003 31 zheltoksan 2016 general polkovnik Valerij Anatolevich Semerikov m a 1 kantar 2017 13 sәuir 2017 general polkovnik Yurij Grigorevich Hachaturov 14 sәuir 2017 2 karasha 2018 general polkovnik Valerij Anatolevich Semerikov m a 1 karasha 2018 31 zheltoksan 2019 general polkovnik Stanislav Vasilevich Zas 1 kantar 2020 zhyl 23 karasha 2022 general lejtenant Imangali Nurgaliuly Tasmagambetov 23 karasha 2022 bastap DerekkozderSayasi tүsindirme sozdik Almaty 2007 ISBN 9965 32 491 3 2 dekabrya 2020 goda vpervye v rezhime videokonferencii sostoyalas sessiya Soveta kollektivnoj bezopasnosti ODKB kolzhetpejtin silteme 10 yanvarya v formate videokonferencii sostoyalos vneocherednaya sessiya Soveta kollektivnoj bezopasnosti ODKB Obsuzhdalas situaciya v Respublike Kazahstan i mery po normalizacii obstanovki v strane kolzhetpejtin silteme Afganistan i Serbiya stali nablyudatelyami pri PA ODKB RIA Novosti 11 04 2013 Naryshkin Iran mog by stat nablyudatelem v Parlamentskoj assamblee ODKB TASS 06 11 2014 Uzbekistan vtoroj raz vyhodit iz ODKB RIA Novosti 28 06 2012 Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet