Баку, Бақы (әз. Bakı — жел өтіндегі қала) — Әзірбайжан Республикасының астанасы. Каспий теңізінің батыс жағалауында, Апшерон түбегінің оңтүстігінде орналасқан.
Қала | |||
Баку | |||
әз. Bakı | |||
| |||
Әкімшілігі | |||
---|---|---|---|
Ел | |||
Статусы | Астана | ||
Аймағы | |||
Ішкі бөлінісі | 12 аудан | ||
Мэр |
| ||
Тарихы мен географиясы | |||
Координаттары | 40°21′59″ с. е. 49°50′06″ ш. б. / 40.3666556° с. е. 49.8351833° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 40°21′59″ с. е. 49°50′06″ ш. б. / 40.3666556° с. е. 49.8351833° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
Алғашқы дерек | |||
Жер аумағы | 2 140 (59 кенттерді қосқанда) км² | ||
Орталығының биiктігі | -28 м | ||
Климаты | субтропикалық | ||
Уақыт белдеуі |
| ||
Тұрғындары | |||
Тұрғыны | 1 259,3 мың | ||
Тығыздығы | 1057 (59 кенттерді қосқанда) адам/км² | ||
Агломерация | 2 813 800 | ||
Ұлттық құрамы | |||
Этнохороним | бакулық | ||
Ресми тілі | |||
Сандық идентификаторлары | |||
Телефон коды | +994 12 | ||
Пошта индексі | AZ1000 | ||
Автомобиль коды | 10 AZ 90 AZ | ||
Басқалары | |||
Марапаттары | |||
bakucity.az </noinclude> (әзір.) | |||
Баку шекарасы | |||
Ортаққордағы санаты: Баку |
Тұрғыны 2,06 млн. адам (2010 жылғы санағы бойынша).
Баку 3 ғасырдан белгілі; 12 ғасырдың 2-жартысына дейін Шируан мемлекетінің орталығы болған. 12 — 15 ғасырларда шығыс елдеріне мұнай шығаратын портқа айналды. 16 ғасырдың 80-жылдары қаланы Түркия басып алады. 1604 жылы Баку қамалы Иран шахы Аббас І-нің шапқыншылығынан қатты қирады. 1747 жылдан орталығы. 1804 — 1813 жылы кезінде Ресейге қосылды (1806). 1920 жылдан Әзірбайжан КСР-нің, 1991 жылдан Әзірбайжан Республикасының астанасы.
Бакудың климаты субтропикалық. Қаңтарда орташа температура 0—3ӘС, шілдеде 25ӘС.
Баку — көлік жолдарының ірі торабы. Қалада ірі порт, мұнай және табиғи газ өндіру, мұнай өңдеу, мұнай химиясы, химия, машина жасау (мұнай өндіру құрал-жабдықтары, прибор жасау, электрлік техника және радиоэлектроника, кеме жөндеу), жеңіл және тамақ өнеркәсібі, құрылыс материалдар өндірісі, т.б. өнеркәсіптер жақсы дамыған. 1967 жылдан метрополитен жұмыс істейді. Бакуде Әзірбайжан Республикасының мемлекеттік басқару органдары, Ғылым Академиясының ғылыми мекемелері, ондаған жоғары және орта арнаулы оқу орындары, театрлар, 30-ға жуық музей (оның ішінде өнер, кілем, халықтық қолөнер музейлері) орналасқан.
Орта ғасыр мәдениетінен қалған сәулет ескерткіштері Сыныққала минареті (11 ғасыр), Шируаншах сарайы (15 ғасыр), “Қыз мұнарасы” (12 ғасыр), Жұма мешіті, т.б. бар.
Дереккөздер
- Territories, number and density of population by towns and regions of the Republic of Azerbaijan (01-01-2018)
- История города Баку. Басты дереккөзінен мұрағатталған 31 наурыз 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 18 шілде 2008.
- Баку туралы ақпарат Мұрағатталған 25 қазанның 2019 жылы.
- Қала агломерациясы Баку қ., қ. және (2018 ж. ақпарат)
- Индекстер // Әзерпочта
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том;
Бұл — география бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baku Baky әz Baki zhel otindegi kala Әzirbajzhan Respublikasynyn astanasy Kaspij tenizinin batys zhagalauynda Apsheron tүbeginin ontүstiginde ornalaskan ҚalaBakuәz BakiEltanbasyӘkimshiligiEl Әzerbajzhan ӘzirbajzhanStatusyAstanaAjmagyBakuIshki bolinisi12 audanMerTarihy men geografiyasyKoordinattary40 21 59 s e 49 50 06 sh b 40 3666556 s e 49 8351833 sh b 40 3666556 49 8351833 G O Ya Koordinattar 40 21 59 s e 49 50 06 sh b 40 3666556 s e 49 8351833 sh b 40 3666556 49 8351833 G O Ya Algashky derekV gasyrZher aumagy2 140 59 kentterdi koskanda km Ortalygynyn biiktigi 28 mKlimatysubtropikalykUakyt beldeuiTurgyndaryTurgyny1 259 3 myn 59 kentterdi koskanda 2 262 6 myn adam 2018 Tygyzdygy1057 59 kentterdi koskanda adam km Aglomeraciya2 813 800Ұlttyk kuramyәzerbajzhandar orystar evrejler lezginder zhәne baskalaryEtnohoronimbakulykResmi tiliәzirbajzhanSandyk identifikatorlaryTelefon kody 994 12Poshta indeksiAZ1000 AZ1002 AZ1006 AZ1044 AZ1063 AZ1072Avtomobil kody10 AZ 90 AZBaskalaryMarapattarybakucity az lt noinclude gt әzir BakuBaku shekarasyOrtakkordagy sanaty Baku Turgyny 2 06 mln adam 2010 zhylgy sanagy bojynsha Baku 3 gasyrdan belgili 12 gasyrdyn 2 zhartysyna dejin Shiruan memleketinin ortalygy bolgan 12 15 gasyrlarda shygys elderine munaj shygaratyn portka ajnaldy 16 gasyrdyn 80 zhyldary kalany Tүrkiya basyp alady 1604 zhyly Baku kamaly Iran shahy Abbas I nin shapkynshylygynan katty kirady 1747 zhyldan ortalygy 1804 1813 zhyly kezinde Resejge kosyldy 1806 1920 zhyldan Әzirbajzhan KSR nin 1991 zhyldan Әzirbajzhan Respublikasynyn astanasy Bakudyn klimaty subtropikalyk Қantarda ortasha temperatura 0 3ӘS shildede 25ӘS Baku kolik zholdarynyn iri toraby Қalada iri port munaj zhәne tabigi gaz ondiru munaj ondeu munaj himiyasy himiya mashina zhasau munaj ondiru kural zhabdyktary pribor zhasau elektrlik tehnika zhәne radioelektronika keme zhondeu zhenil zhәne tamak onerkәsibi kurylys materialdar ondirisi t b onerkәsipter zhaksy damygan 1967 zhyldan metropoliten zhumys istejdi Bakude Әzirbajzhan Respublikasynyn memlekettik baskaru organdary Ғylym Akademiyasynyn gylymi mekemeleri ondagan zhogary zhәne orta arnauly oku oryndary teatrlar 30 ga zhuyk muzej onyn ishinde oner kilem halyktyk koloner muzejleri ornalaskan Orta gasyr mәdenietinen kalgan sәulet eskertkishteri Synykkala minareti 11 gasyr Shiruanshah sarajy 15 gasyr Қyz munarasy 12 gasyr Zhuma meshiti t b bar DerekkozderTerritories number and density of population by towns and regions of the Republic of Azerbaijan 01 01 2018 Istoriya goroda Baku Basty derekkozinen muragattalgan 31 nauryz 2012 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 18 shilde 2008 Baku turaly akparat Muragattalgan 25 kazannyn 2019 zhyly Қala aglomeraciyasy Baku k k zhәne 2018 zh akparat Indekster Әzerpochta Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 II tom Bul geografiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi auystyru kazhet