Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
VI Георг (ағылш. George VI, шоқындырылғандағы аты Альберт Фредерик Артур Георг; 14 желтоқсан 1895 жыл, Йорк-Коттедж, Сандринхэм, , Англия — 6 ақпан 1952 жыл, Сандринхэм, Норфолк, Англия) — 1936 жылдың 11 желтоқсанынан бастап Ұлыбритания және Солтүстік Ирландия, Канада, Аустралия мен Апартейд Оңтүстік Африка бірлескен патшалығының патшасы. Виндзор әулетінен шыққан.
| VI Георг ағылш. George VI | ||||
 | ||||
 | ||||
| Лауазымы | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
| 11 желтоқсан 1936 жыл — 6 ақпан 1952 жыл | ||||
| Тәж кигізу жорасы | 12 мамыр 1937 жыл | |||
| Ізашары | VIII Эдуард | |||
| Ізбасары | II Елизавета | |||
| ||||
| 11 желтоқсан 1936 жыл — 15 тамыз 1947 жыл | ||||
| Ізашары | VIII Эдуард | |||
| ||||
| 23 сәуір 1949 жыл — 6 ақпан 1952 жыл | ||||
| Ізбасары | Елизавета II | |||
| Өмірбаяны | ||||
| Діні | Протестантизм | |||
| Дүниеге келуі | 14 желтоқсан 1895 жыл | |||
| Қайтыс болуы | 6 ақпан 1952 жыл | |||
| Жерленді | ||||
| Династия | Виндзор әулеті | |||
| Әкесі | V Георг | |||
| Анасы | ||||
| Жұбайы | Елизавета Боуз-Лайон | |||
| Балалары | қыздары: Елизавета және Маргарет | |||
| Монограммасы |  | |||
| VI Георг Ортаққорда | ||||
өңдеу  | ||||
Ағасы VII Эдуард тақтан безгесін таққа отырды.Тарихта Ұлыбритания мен Британ империясының Екінші Дүниежүзілік соғыста нацистік Германияға қарсы күресушінің бейнесінде есте қалды. Георг король болып тұрған кезде Британ империясының ыдырап, Ұлттар достастығына айналды.
Ол 1936 жылдың 12 желтоқсаннан бастап 1950 жылдың 26 қаңтарына дейін соңғы императоры, ал 1949 жылдың 29 сәуіріне дейін Ирландияның соңғы патшасы болды. Ол 1949 жылдың 29 сәуірінен бастап «Ұлттар достастығының» (ағылш. the Commonwealth) басшысы атағына ие болды.
Таққа отырғанға дейін
V Георг мен оның жұбайы, Патшайым Мария екінші ұлы Альбертте төрт ағайын болған: болашақ патша VIII Эдуард (1894—1972), (1900—1974), (1902—1942), эпилепсия және аутизммен ауырған (1905—1919), және қарындасы (1897—1965), тұрмыс құрғасын Харвуд графинясы.
Мінезі жағынан Альберт сыпайы әрі бұйығы адам болатын, оған қоса қатты кекештенетін. Ол аустралиялық логопед Лайонел Логамен үзбей талмай емделуінің арқасында кекештігінен толықтай жазылады. және Патшалық әскери-теңіз училищесінде оқып, 1915 жылы мичман артынан кіші лейтенант атағын алды. «Коллингвуд» линкорында зеңбірек мұнарасының командирі ретінде қатысты. Флотта одан әрі қызмет атқаруына денсаулығының нашарлығы бөгет болды — басында соқырішегі ауырды, содан кейін асқазанына жара шықты.
1918 жылдың наурыз айында Патшалық әскери-әуе күштерінің теңіз авиациясына ауыстырылды, ұшқыш болып батыс майданда қызмет атқарып, звено командирі дәрежесіне дейін өсті. Соғыстан кейін 1919 жылы Кембридж университетінің Тринити-колледжінде тарих пен экономиканы зерттеді. 1920 жылдың маусым айында Йорк герцогі аталды, 1923 жылдың 26 сәуірінде 14-ші граф Стратморскінің қызы леди Елизавета Боуз-Лайонға үйленді. Ол қызбен 1905 жылы танысқан (5-жасар Елизавета 10-жасар Альбертті қант қосылған шие тортымен қонақ қылған). Отбасысында екі бала дүниеге келді. — 21 сәуірде (1926) Элизабет-Александра ханшайым (Болашақ патшайымы II Елизавета), ал 21 тамызда (1930) — Маргарет Роз ханшайым. 1924—1925 жылдары герцог пен герцогиня Уганда мен Суданға, ал 1927 — Аустралияға (Канберрадағы Альберт парламент ғимаратын ашты) және Жаңа Зеландияға сапармен келді.
Таққа отыруы
Ағасы VIII Эдуард тақтан бас тартқасын 1936 жылдың 11 желтоқсанында Йорк герцогі патша VI Георг болды. 1937 жылы 12 мамыр күні, ағасын таққа отырғызуға белгіленген күні таққа отырды. Әкесі V Георг-ден айырмашылығы – ол Делиде императоры болып жарияланған жоқ. VI Георг таққа отырғасын бір тәуліктен кейін Еркін Ирландия мемлекетінің Ирландия аумағында британ патшалығының билігін қысқарту туралы заң қабылдады, іс жүзінде де британ патшалығының билігі осымен Ирландия аумағында тоқтады. 1939 жылы мамыр-маусым айларында патша мен патшайымы Канаданы аралап, АҚШ-қа да соқты.
Екінші дүниежүзілік соғыстың қарсаңында король талай рет Адольф Гитлерге «татуластық» үндеуін жолдауға ниет білдірді. Ол әрдайым,өзінің дипломатиясын жеткілікті деп есептеген, премьер-министр Невилл Чемберленнің қарсылығына кез болды. 1940 жылы мамырда патша жаңа үкіметті құруға Уинстон Черчилльге амалсыздан тапсырма берді, бірақ та оған сенімсізкпен қарайтын. Артынан олардың қарым қатынасы жақсарып, король мен премьер-министр әрбір бейсенбі күні ланчта кездесіп, еркін отырып маңызды мәселелерді талқылайтын болды. Соңынан монарх Уинстон Черчилльдей премьер-министрді «іздесең де таппайсың» деп айтатын.
Екінші дүниежүзілік соғыс
Екінші дүниежүзілік соғыс жылдары да корольдік жұп әрдайым әскерлерді, әскери мекемелерді, елдегі доктар мен госпитальдарды міндетті түрде аралап жүрді. 1939 жылы желтоқсанда патша Францияда орналасқан британ армиясының аумағына келді, ал 1943 жылы шілдеде ұшақтың бортынан Солтүстік Африкадағы одақтастар әскерлерін бақылады. Сол сияқты ол Алжирде, Ливия астанасы Триполиде және Мальтада болды. 1944 жылы Георг одақтастар әскері түскеніне он күн болғанда Нормандияға келді, шілде айында Италияның оңтүстік бөлігінде болды, ал қазан айында — Бельгия мен Нидерландқа келді. 1940 жылы монархтың резиденциясы бірнеше рет әуе шабуылына ұшырады. 1940 жылы 12 қыркүйекте неміс бомбасы Букингем сарайынан 20 метр қашықтықта жарылды, сол жағдай патшаның денсаулығына әсер етті, ол оқи алмайтын қалге ұшырады, алаңдап ұзағынан аспанға қарай беретін болды. Ұлыбританияны окупациялап алған жағдайда корольдің отбасын Канадаға эвакуациялау қарастырылды. Бірақ король елден кетпей Қарсыласу қозғалысына қатыспақшы болып ниеттенді. Осы мақсатпен 1940-1941 жылдары король қару-жарақтың түр-түрінен атумен жаттықты. Ұлыбритания соғыста КСРО-ның одақтасы болғанмен ол одақтастарына сақтықпен қарады.
Өмірінің соңғы жылдары және қайтыс болуы
1945 жылы Клемент Эттлиді премьер-министр қылып тағайындағасын корольдің үкімет басшысына ықпалы күшейе түсті, мысалы ол дегенінде тұрып, атышулы антикоммунист сыртқы істер министрі қылып тағайындатты. Сол сияқты Георг лейбористер кезінде басталған өндірісті кеңінен мемлекеттендіруге қарсы болы. 1947 жылы 1 ақпанда VI Георг, патшайым және ханшайыммен Англиядан теңізбен Оңтүстік Африкаға ресми сапармен аттанып кетті. Георг патшалық қылған соңғы жылдары Клемент Эттли басшылық еткен лейбористік үкіметі Британ империясының шапшаң ыдырауымен және Ұлттар достығына айналуымен белгіленді. 1948 жылы Үндістан толық тәуелсіздік алды, ал 1949 жылы — Ирландия бостандық алды.
Үндістанға тәуелсіздік берілуі Георгтың қатты наразылығын шақырды. Ал 1947 жылдың қарашасында ол үлкен қынжылыспен қызы II Елизаветаға тұрмысқа шығуына келісімін берді. Ол принц Филипп Маунтбеттенді қызына тең емес деген ойда болды. 1951 жылы үкімет басына, әрқашан патшалық қолдауы мен мейіріміне ие болатын, Уинстон Черчилль қайтадан келді. 1948 жылы патша жұбымен Жаңа Зеландия және Аустралияға сапарға баруды жоспарлады, бірақ корольдің денсаулығына байланысты кейінге қалдырылды. Оның өкпесінен обыр ауыруы табылды (соғыс кезіндегі стресс монархтың денсаулығына үлкен зиянын тигізді, оған қоса ол өте көп темекі шегетін). Ал 1951 жылы қыркүйекте оның бір өкпесі алынып тасталды. 1952 жылдың 29 қаңтарында Георг, дәрігерлердің кеңесін тыңдамай, қызы II Елизаветаны демалысқа Кенияға шығарып салуға әуежайға келеді де, бала кездегі күтушісіне «Мен үшін Лилибетке көз қырыңызды салып жүріңіз» деген. Бір аптадан кейін, 1952 жылдың 6 ақпанында, VI Георг ұйықтап жатқан жерінде коронарлы тромбоздан қайтыс болды. Елизавета Кениядан патшайым болып оралды.
Дереккөздер
Қосымша сілтемелер
http://vivovoco.rsl.ru/VV/PAPERS/HISTORY/KINGS.HTM Мұрағатталған 23 шілденің 2006 жылы.
•Sarah Bradford. King George VI. — London: Weidenfeld & Nicolson, 1989. — 506 p. — ISBN 0-297-79667-4
•Г. С. Остапенко Британская монархия от Эдуарда VIII до Елизаветы II // Новая и новейшая история. — 2000. — № 4-5.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
VI Georg agylsh George VI shokyndyrylgandagy aty Albert Frederik Artur Georg 14 zheltoksan 1895 zhyl Jork Kottedzh Sandrinhem Angliya 6 akpan 1952 zhyl Sandrinhem Norfolk Angliya 1936 zhyldyn 11 zheltoksanynan bastap Ұlybritaniya zhәne Soltүstik Irlandiya Kanada Australiya men Apartejd Ontүstik Afrika birlesken patshalygynyn patshasy Vindzor әuletinen shykkan VI Georg agylsh George VILauazymyTu Ұlybritaniya zhәne Soltүstik Irlandiya Patshasy Tu11 zheltoksan 1936 zhyl 6 akpan 1952 zhylTәzh kigizu zhorasy 12 mamyr 1937 zhylIzashary VIII EduardIzbasary II ElizavetaTu Imperatory Tu11 zheltoksan 1936 zhyl 15 tamyz 1947 zhylIzashary VIII EduardTu Ұlttar dostastygynyn basshysy23 sәuir 1949 zhyl 6 akpan 1952 zhylIzbasary Elizaveta IIӨmirbayanyDini ProtestantizmDүniege kelui 14 zheltoksan 1895 zhylҚajtys boluy 6 akpan 1952 zhylZherlendiDinastiya Vindzor әuletiӘkesi V GeorgAnasyZhubajy Elizaveta Bouz LajonBalalary kyzdary Elizaveta zhәne MargaretMonogrammasyVI Georg Ortakkordaondeu Agasy VII Eduard taktan bezgesin takka otyrdy Tarihta Ұlybritaniya men Britan imperiyasynyn Ekinshi Dүniezhүzilik sogysta nacistik Germaniyaga karsy kүresushinin bejnesinde este kaldy Georg korol bolyp turgan kezde Britan imperiyasynyn ydyrap Ұlttar dostastygyna ajnaldy Ol 1936 zhyldyn 12 zheltoksannan bastap 1950 zhyldyn 26 kantaryna dejin songy imperatory al 1949 zhyldyn 29 sәuirine dejin Irlandiyanyn songy patshasy boldy Ol 1949 zhyldyn 29 sәuirinen bastap Ұlttar dostastygynyn agylsh the Commonwealth basshysy atagyna ie boldy Takka otyrganga dejinV Georg men onyn zhubajy Patshajym Mariya ekinshi uly Albertte tort agajyn bolgan bolashak patsha VIII Eduard 1894 1972 1900 1974 1902 1942 epilepsiya zhәne autizmmen auyrgan 1905 1919 zhәne karyndasy 1897 1965 turmys kurgasyn Harvud grafinyasy Minezi zhagynan Albert sypajy әri bujygy adam bolatyn ogan kosa katty kekeshtenetin Ol australiyalyk logoped Lajonel Logamen үzbej talmaj emdeluinin arkasynda kekeshtiginen tolyktaj zhazylady zhәne Patshalyk әskeri teniz uchilishesinde okyp 1915 zhyly michman artynan kishi lejtenant atagyn aldy Kollingvud linkorynda zenbirek munarasynyn komandiri retinde katysty Flotta odan әri kyzmet atkaruyna densaulygynyn nasharlygy boget boldy basynda sokyrishegi auyrdy sodan kejin askazanyna zhara shykty 1918 zhyldyn nauryz ajynda Patshalyk әskeri әue kүshterinin teniz aviaciyasyna auystyryldy ushkysh bolyp batys majdanda kyzmet atkaryp zveno komandiri dәrezhesine dejin osti Sogystan kejin 1919 zhyly Kembridzh universitetinin Triniti kolledzhinde tarih pen ekonomikany zerttedi 1920 zhyldyn mausym ajynda Jork gercogi ataldy 1923 zhyldyn 26 sәuirinde 14 shi graf Stratmorskinin kyzy ledi Elizaveta Bouz Lajonga үjlendi Ol kyzben 1905 zhyly tanyskan 5 zhasar Elizaveta 10 zhasar Albertti kant kosylgan shie tortymen konak kylgan Otbasysynda eki bala dүniege keldi 21 sәuirde 1926 Elizabet Aleksandra hanshajym Bolashak patshajymy II Elizaveta al 21 tamyzda 1930 Margaret Roz hanshajym 1924 1925 zhyldary gercog pen gercoginya Uganda men Sudanga al 1927 Australiyaga Kanberradagy Albert parlament gimaratyn ashty zhәne Zhana Zelandiyaga saparmen keldi Gercog pen gercoginya Tuvumba merinin eki zhagynda Australiya 1927 zh Takka otyruyAgasy VIII Eduard taktan bas tartkasyn 1936 zhyldyn 11 zheltoksanynda Jork gercogi patsha VI Georg boldy 1937 zhyly 12 mamyr kүni agasyn takka otyrgyzuga belgilengen kүni takka otyrdy Әkesi V Georg den ajyrmashylygy ol Delide imperatory bolyp zhariyalangan zhok VI Georg takka otyrgasyn bir tәulikten kejin Erkin Irlandiya memleketinin Irlandiya aumagynda britan patshalygynyn biligin kyskartu turaly zan kabyldady is zhүzinde de britan patshalygynyn biligi osymen Irlandiya aumagynda toktady 1939 zhyly mamyr mausym ajlarynda patsha men patshajymy Kanadany aralap AҚSh ka da sokty Ekinshi dүniezhүzilik sogystyn karsanynda korol talaj ret Adolf Gitlerge tatulastyk үndeuin zholdauga niet bildirdi Ol әrdajym ozinin diplomatiyasyn zhetkilikti dep eseptegen premer ministr Nevill Chemberlennin karsylygyna kez boldy 1940 zhyly mamyrda patsha zhana үkimetti kuruga Uinston Cherchillge amalsyzdan tapsyrma berdi birak ta ogan senimsizkpen karajtyn Artynan olardyn karym katynasy zhaksaryp korol men premer ministr әrbir bejsenbi kүni lanchta kezdesip erkin otyryp manyzdy mәselelerdi talkylajtyn boldy Sonynan monarh Uinston Cherchilldej premer ministrdi izdesen de tappajsyn dep ajtatyn Ekinshi dүniezhүzilik sogysEkinshi dүniezhүzilik sogys zhyldary da koroldik zhup әrdajym әskerlerdi әskeri mekemelerdi eldegi doktar men gospitaldardy mindetti tүrde aralap zhүrdi 1939 zhyly zheltoksanda patsha Franciyada ornalaskan britan armiyasynyn aumagyna keldi al 1943 zhyly shildede ushaktyn bortynan Soltүstik Afrikadagy odaktastar әskerlerin bakylady Sol siyakty ol Alzhirde Liviya astanasy Tripolide zhәne Maltada boldy 1944 zhyly Georg odaktastar әskeri tүskenine on kүn bolganda Normandiyaga keldi shilde ajynda Italiyanyn ontүstik boliginde boldy al kazan ajynda Belgiya men Niderlandka keldi 1940 zhyly monarhtyn rezidenciyasy birneshe ret әue shabuylyna ushyrady 1940 zhyly 12 kyrkүjekte nemis bombasy Bukingem sarajynan 20 metr kashyktykta zharyldy sol zhagdaj patshanyn densaulygyna әser etti ol oki almajtyn kalge ushyrady alandap uzagynan aspanga karaj beretin boldy Ұlybritaniyany okupaciyalap algan zhagdajda koroldin otbasyn Kanadaga evakuaciyalau karastyryldy Birak korol elden ketpej Қarsylasu kozgalysyna katyspakshy bolyp niettendi Osy maksatpen 1940 1941 zhyldary korol karu zharaktyn tүr tүrinen atumen zhattykty Ұlybritaniya sogysta KSRO nyn odaktasy bolganmen ol odaktastaryna saktykpen karady Өmirinin songy zhyldary zhәne kajtys boluy1945 zhyly Klement Ettlidi premer ministr kylyp tagajyndagasyn koroldin үkimet basshysyna ykpaly kүsheje tүsti mysaly ol degeninde turyp atyshuly antikommunist syrtky ister ministri kylyp tagajyndatty Sol siyakty Georg lejborister kezinde bastalgan ondiristi keninen memlekettendiruge karsy boly 1947 zhyly 1 akpanda VI Georg patshajym zhәne hanshajymmen Angliyadan tenizben Ontүstik Afrikaga resmi saparmen attanyp ketti Georg patshalyk kylgan songy zhyldary Klement Ettli basshylyk etken lejboristik үkimeti Britan imperiyasynyn shapshan ydyrauymen zhәne Ұlttar dostygyna ajnaluymen belgilendi 1948 zhyly Үndistan tolyk tәuelsizdik aldy al 1949 zhyly Irlandiya bostandyk aldy Үndistanga tәuelsizdik berilui Georgtyn katty narazylygyn shakyrdy Al 1947 zhyldyn karashasynda ol үlken kynzhylyspen kyzy II Elizavetaga turmyska shyguyna kelisimin berdi Ol princ Filipp Mauntbettendi kyzyna ten emes degen ojda boldy 1951 zhyly үkimet basyna әrkashan patshalyk koldauy men mejirimine ie bolatyn Uinston Cherchill kajtadan keldi 1948 zhyly patsha zhubymen Zhana Zelandiya zhәne Australiyaga saparga barudy zhosparlady birak koroldin densaulygyna bajlanysty kejinge kaldyryldy Onyn okpesinen obyr auyruy tabyldy sogys kezindegi stress monarhtyn densaulygyna үlken ziyanyn tigizdi ogan kosa ol ote kop temeki shegetin Al 1951 zhyly kyrkүjekte onyn bir okpesi alynyp tastaldy 1952 zhyldyn 29 kantarynda Georg dәrigerlerdin kenesin tyndamaj kyzy II Elizavetany demalyska Keniyaga shygaryp saluga әuezhajga keledi de bala kezdegi kүtushisine Men үshin Lilibetke koz kyrynyzdy salyp zhүriniz degen Bir aptadan kejin 1952 zhyldyn 6 akpanynda VI Georg ujyktap zhatkan zherinde koronarly trombozdan kajtys boldy Elizaveta Keniyadan patshajym bolyp oraldy DerekkozderҚosymsha siltemelerhttp vivovoco rsl ru VV PAPERS HISTORY KINGS HTM Muragattalgan 23 shildenin 2006 zhyly Sarah Bradford King George VI London Weidenfeld amp Nicolson 1989 506 p ISBN 0 297 79667 4 G S Ostapenko Britanskaya monarhiya ot Eduarda VIII do Elizavety II Novaya i novejshaya istoriya 2000 4 5