Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Оңтүстік Африка Одағы (африкаансша -{Unie van Suid-Afrika}-; ағылш. Union of South Africa; нидер. Unie van Zuid-Afrika), ОАО — патшалық-доминион, 31 мамыр 1910 - 31 мамыр 1961 жыл аралығында өмір сүрген.
| Оңтүстік Африка Одағы африкаансша -{Unie van Suid-Afrika}- ағылш. Union of South Africa нидер. Unie van Zuid-Afrika доминион | |||||||||
| |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| |||||||||
| Ұраны қаз. «Күш бірлікте» | |||||||||
 | |||||||||
| Астанасы | Кейптаун (заңнамалық) Претория (әкімшілік) | ||||||||
| Тіл(дер)і | Ағылшын, Нидерланд, африкаанс (1925 жылдан кейін) | ||||||||
| Ақша бірлігі | |||||||||
| Аумағы | 2 045 320 км² | ||||||||
| Халқы | 18 216 000 адам. | ||||||||
| Басқару формасы | конституциялық монархия | ||||||||
| Династиясы | Виндзор | ||||||||
| Монарх | |||||||||
| - 1910—1936 | V Георг | ||||||||
| - 1936 | VIII Эдуард | ||||||||
| - 1936—1952 | VI Георг | ||||||||
| - 1952—1961 | II Елизавета | ||||||||
| - 1910—1914 | Герберт Гладстон (бірінші) | ||||||||
| - 1959—1961 | (соңғы) | ||||||||
| - 1910—1919 | (бірінші) | ||||||||
| - 1958—1961 | (соңғы) | ||||||||
| Тарихы | |||||||||
| - 31 мамыр 1910 | Құрылуы | ||||||||
| - 11 желтоқсан 1931 | |||||||||
| - 31 мамыр 1961 | Тәуелсіздік | ||||||||
Тарихы
31 мамырда 1910 жылы, қабылдаған "Оңтүстік Африка актісі" негізінде, Оңтүстік Африка Одағы құрылды, ол төрт Британдық колонияны қамтиды: олар , , және . ОАО Британия империясының доминионы болды.
1914 жылы Германия Ұлыбританиямен Оңтүстік-Батыс Африканы оккупацияланды және Бірінші дүниежүзілік соғыстан кейін Оңтүстік Африка одағының бақылауына, өтті.
1922 жылы Оңтүстік Родезияда, бақылауынан шыққан, Оңтүстік Африка одағына қосылуға референдум өтті. Қосылуға 40,6%, қарсы — 59,4 % дауыс берді. Нәтижесінде Оңтүстік Родезия Оңтүстік Африка одағына енгізілген жоқ және Британия империясының ішінде өзін-өзі реттейтін колонияға айналды.
1931 жылы қабылданды, бұл Оңтүстік Африка Одағының мәртебесін бекітті.
1934 жылы пробритандық және бурктік бірлестігі Біріккен партия құрылды. 1939 жылы, Екінші дүниежүзілік соғыс басталуымен, соғыста Оңтүстік Африка одағының жағдайы туралы келіспеушіліктер ыдырап кетті. Ұлттық партия Үшінші Рейхке аяушылық білдіргенімен, ал оңтүстік африкалық тарап, Ұлыбритания жағында соғысуды қажет деп ойлады.
1948 жылы Ұлттық партия сайлауда жеңіске және қара халықтың құқықтарын қатты шектейтін апартеид саясатын жүргізуге бастады. Түпкі мақсаты «Ақтар үшін Оңтүстік Африка» құру болып табылатын, және барлық қара нәсілдерді Оңтүстік Африка азаматтығынан айыруға тырысты. Апартеид кезеңінде дауыс беру құқығынан айырылған қара нәсілділер, қозғалыс еркіндігі құқығынан, білім беруден, аралас неке және т.б. айырылды. Сондай-ақ Коммунистік партияларға толық тыйым салынды. Біріккен Ұлттар Ұйымы Оңтүстік Африка Одағына көптеген санкциялар салғанына қарамастан нәсілдік кемсітушілік саясатын жалғастырды.
1961 жылы Оңтүстік Африка Одағы Ұлттар достастығы құрамынан шықты және толық тәуелсіз мемлекет болды (Оңтүстік Африка Республикасы). Шығу себебі апартеид саясатының Достастығының басқа елдерінде қабылданбауы болды. ОАР Достастыққа мүшелігін 1994 жылы апартеид жүйеcі жойылғаннан кейін қайтарды.
Сын
Қазіргі таңда ОАО-ның политикасына және тарихына көп сын келтіріледі. Бұны оның сегрегациялық политикасымен (апартеид мақаласын қараңыз) түсіндіруге болады. Қазіргі күннің өзінде де, Оңтүстік Африкада ақ нәсілді және қара нәсілді халық арасындағы айырмашылықтар байқалады. Соның ішінде өмір сүру тәртібі және әдетін айтып кетуге болады.
Сілтемелер
- Оңтүстік Африка (ағыл.)
 | Бұл — туралы мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ontүstik Afrika Odagy afrikaanssha Unie van Suid Afrika agylsh Union of South Africa nider Unie van Zuid Afrika OAO patshalyk dominion 31 mamyr 1910 31 mamyr 1961 zhyl aralygynda omir sүrgen Ontүstik Afrika Odagy afrikaanssha Unie van Suid Afrika agylsh Union of South Africa nider Unie van Zuid Afrika dominion Ұrany kaz Kүsh birlikte Astanasy Kejptaun zannamalyk Pretoriya әkimshilik Blumfontejn sot Til der i Agylshyn Niderland afrikaans 1925 zhyldan kejin Aksha birligiAumagy 2 045 320 km Halky 18 216 000 adam Baskaru formasy konstituciyalyk monarhiyaDinastiyasy VindzorMonarh 1910 1936 V Georg 1936 VIII Eduard 1936 1952 VI Georg 1952 1961 II Elizaveta 1910 1914 Gerbert Gladston birinshi 1959 1961 songy 1910 1919 birinshi 1958 1961 songy Tarihy 31 mamyr 1910 Қuryluy 11 zheltoksan 1931 31 mamyr 1961 TәuelsizdikTarihyOAO tuy 1910 1912OAO tuy 1912 1928 31 mamyrda 1910 zhyly kabyldagan Ontүstik Afrika aktisi negizinde Ontүstik Afrika Odagy kuryldy ol tort Britandyk koloniyany kamtidy olar zhәne OAO Britaniya imperiyasynyn dominiony boldy 1914 zhyly Germaniya Ұlybritaniyamen Ontүstik Batys Afrikany okkupaciyalandy zhәne Birinshi dүniezhүzilik sogystan kejin Ontүstik Afrika odagynyn bakylauyna otti 1922 zhyly Ontүstik Rodeziyada bakylauynan shykkan Ontүstik Afrika odagyna kosyluga referendum otti Қosyluga 40 6 karsy 59 4 dauys berdi Nәtizhesinde Ontүstik Rodeziya Ontүstik Afrika odagyna engizilgen zhok zhәne Britaniya imperiyasynyn ishinde ozin ozi rettejtin koloniyaga ajnaldy 1931 zhyly kabyldandy bul Ontүstik Afrika Odagynyn mәrtebesin bekitti 1934 zhyly probritandyk zhәne burktik birlestigi Birikken partiya kuryldy 1939 zhyly Ekinshi dүniezhүzilik sogys bastaluymen sogysta Ontүstik Afrika odagynyn zhagdajy turaly kelispeushilikter ydyrap ketti Ұlttyk partiya Үshinshi Rejhke ayaushylyk bildirgenimen al ontүstik afrikalyk tarap Ұlybritaniya zhagynda sogysudy kazhet dep ojlady 1948 zhyly Ұlttyk partiya sajlauda zheniske zhәne kara halyktyn kukyktaryn katty shektejtin aparteid sayasatyn zhүrgizuge bastady Tүpki maksaty Aktar үshin Ontүstik Afrika kuru bolyp tabylatyn zhәne barlyk kara nәsilderdi Ontүstik Afrika azamattygynan ajyruga tyrysty Aparteid kezeninde dauys beru kukygynan ajyrylgan kara nәsildiler kozgalys erkindigi kukygynan bilim beruden aralas neke zhәne t b ajyryldy Sondaj ak Kommunistik partiyalarga tolyk tyjym salyndy Birikken Ұlttar Ұjymy Ontүstik Afrika Odagyna koptegen sankciyalar salganyna karamastan nәsildik kemsitushilik sayasatyn zhalgastyrdy 1961 zhyly Ontүstik Afrika Odagy Ұlttar dostastygy kuramynan shykty zhәne tolyk tәuelsiz memleket boldy Ontүstik Afrika Respublikasy Shygu sebebi aparteid sayasatynyn Dostastygynyn baska elderinde kabyldanbauy boldy OAR Dostastykka mүsheligin 1994 zhyly aparteid zhүjeci zhojylgannan kejin kajtardy SynҚazirgi tanda OAO nyn politikasyna zhәne tarihyna kop syn keltiriledi Buny onyn segregaciyalyk politikasymen aparteid makalasyn karanyz tүsindiruge bolady Қazirgi kүnnin ozinde de Ontүstik Afrikada ak nәsildi zhәne kara nәsildi halyk arasyndagy ajyrmashylyktar bajkalady Sonyn ishinde omir sүru tәrtibi zhәne әdetin ajtyp ketuge bolady SiltemelerOntүstik Afrika agyl Bul turaly makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz