Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
ЮНЕСКО Әлемдік мұра тізімінде Ресейдің 26 нысаны бар (2014 жылғы мәліметі бойынша). Бұл нысан тізімге 16 нысан мәдени, 10 табиғи критерийлар бойынша іліккен. Бұдан басқа, 2014 жылғы жағдайына сәйкес Ресей аймағындағы Әлемдік мұра тізіміне 24 нысан үміткер ретінде тіркелген. География жағынан нысандардың 16-сы Еуропада, қалғандары Азияда орналасқан.
Тізім
Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан
| Координаттары | Сурет | Аты | Мекені | Жасалған кезі | Тізімге кірген жылы | № | Талаптар |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 59°57′0″N 30°19′6″E / 59.95000°N 30.31833°E |  | (орыс. Исторический центр Санкт-Петербурга) | Санкт-Петербург және | XVIII-XX ғ. | 1990 | 540 | i, ii, iv, vi |
| 62°4′17″N 35°13′39″E / 62.07139°N 35.22750°E |  | (орыс. Кижи) | Ең жақын елді мекен: Карелия Республикасы | XVIII-XIX ғ. | 1990 | 544 | i, iv, v |
| 55°44′45″N 37°37′47″E / 55.74583°N 37.62972°E |  | және (орыс. Московский Кремль и Красная площадь) | Мәскеу | XIII-XVII ғ. | 1990 | 545 | i, ii, iv, vi |
| 58°32′0″N 31°17′0″E / 58.53333°N 31.28333°E |  | (орыс. Исторические памятники Новгорода и окрестностей) | қаласы | XI —XVII ғ | 1992 | 604 | ii, iv, vi |
| 65°5′0″N 35°40′0″E / 65.08333°N 35.66667°E |  | {({lang-ru|Соловецкий монастырь}}) | Еӊ жақын қала: | XVI-XVII ғ. | 1992 | 632 | iv |
| 56°25′0″N 40°26′0″E / 56.41667°N 40.43333°E |  | (орыс. Белокаменные памятники Владимира и Суздаля) | , Суздаль | XII-XIII ғ. | 1992 | 633 | i, ii, iv |
| 55°39′20″N 37°40′26″E / 55.65556°N 37.67389°E |  | (орыс. Церковь Вознесения в Коломенском) | Мәскеу | XVI ғ. | 1994 | 634 | ii |
| 56°18′37.26″N 38°7′52.32″E / 56.3103500°N 38.1312000°E |  | (орыс. Троице-Сергиева лавра) | қаласы | XV-XVIII ғ. | 1993 | 657 | ii, iv |
| 65°4′0″N 60°9′0″E / 65.06667°N 60.15000°E |  | (орыс. Девственные леса Коми) | Коми Республикасы | — | 1995 | 719 | vii, ix /list/768 768] || x |
| 44°0′0″N 40°0′0″E / 44.00000°N 40.00000°E |  | (орыс. Кавказский заповедник) | Адыгея республикасы | — | 1999 | 900 | ix, x |
| 55°47′28″N 49°5′42″E / 55.79111°N 49.09500°E |  | (орыс. Казанский кремль) | Татарстан | XVI-XXI ғ. | 2000 | 980 | ii, iii, iv |
| 59°57′0″N 38°34′0″E / 59.95000°N 38.56667°E |  | (орыс. Ферапонтов монастырь) | селосы | XV-XVII ғ. | 2000 | 982 | i, iv |
| 55°16′28.488″N 20°57′44.604″E / 55.27458000°N 20.96239000°E |  | (орыс. Куршская коса) | қаласы Литвамен  бірге | — | 2003 | 994 | v |
| 42°3′10.7″N 48°17′49.9″E / 42.052972°N 48.297194°E |  | (орыс. Цитадель, старый город и крепостные сооружения Дербента) | Дағыстан | VI-XIX ғ. | 2003 | 1070 | iii, iv |
| 55°43′34″N 37°33′18.3″E / 55.72611°N 37.555083°E |  | (орыс. Новодевичий монастырь) | Мәскеу | XVI-XVII ғ. | 2004 | 1097 | i, iv, vi |
| 57°39′10″N 39°52′34″E / 57.65278°N 39.87611°E |  | (орыс. Исторический центр Ярославля) | қаласы | XVI-XX ғ. | 2005 | 1170 | ii, iv |
| 60°5′7″N 26°57′40″E / 60.08528°N 26.96111°E |  | (орыс. Геодезическая дуга Струве) (2 пункт) | Еӊ жақын қала: Норвегиямен  , Швециямен  , Финляндиямен  , Эстониямен  , Латвиямен  , Литвамен , Беларусьмен  , Молдавиямен  , Украинамен  бірге | XIX ғ. | 2005 | 1187 | ii, iii, vi |
| 69°2′49″N 94°9′29″E / 69.04694°N 94.15806°E |  | (орыс. Путоранский государственный природный заповедник) | — | 2010 | 1234 | vii, ix | |
| 53°10′25″N 107°39′45″E / 53.17361°N 107.66250°E |  | Байкал көлі орыс. Озеро Байкал | Бурятия Иркутск облысы | — | 1996 | 754 | vii, viii, ix, x |
| 56°20′0″N 158°30′0″E / 56.33333°N 158.50000°E |  | орыс. Вулканы Камчатки | Камчатка | — | 1996 | 765 | vii, viii, ix, x |
| 45°20′0″N 136°10′0″E / 45.33333°N 136.16667°E |  | орыс. Центральный Сихотэ-Алинь | аймағы Дальневосточный федералды аймағы | — | 2001 | 766 | x |
| 50°28′0″N 86°0′0″E / 50.46667°N 86.00000°E |  | орыс. Золотые Алтайские горы | Алтай Сібір федералды аймағы | — | 1998 | 768 | x |
| 50°16′30″N 92°43′11″E / 50.27500°N 92.71972°E |  | орыс. Убсунурская котловина | Сібір федералды аймағы (Моңғолиямен бірге  ) | — | 2003 | 769 | ix, x |
| 71°11′20″N 179°42′55″W / 71.18889°N 179.71528°W |  | орыс. Остров Врангеля | Дальневосточный федералды аймағы | — | 2004 | 1023 | ix, x |
| 60°40′0″N 127°0′0″E / 60.66667°N 127.00000°E |  | орыс. Ленские столбы | қаласы Саха республикасы Дальневосточный федералды аймағы | — | 2012 | 1299 | viii |
| 54°58′44″N 49°03′23″E / 54.97889°N 49.05639°E |  | - архитектуралық-тарихи кешені орыс. Архитектурно-исторический комплекс Булгар | Ең жақын елді мекен: Болгар Татарстан республикасы Приволжский федералды аймағы | X -XV ғ. | 2014 | 981 | ii, vi |
 | Бұл ЮНЕСКО Әлемдік мұраның нысаны орналасқан, сол себепті Ресей және Украинаның арасындағы бөліс тақырыбы болып келеді. | б.з.б.V-XIV ғ. | 2013 жыл | 1411 | ii, v |
Әлемдік мұра тізіміне үміткер нысандар
Берілген кестеде нысандар Юнеско Әлемдік мұра тізіміне қосылуының хронологиялық тәртібінде орналасқан
| # | Сурет | Аты | Орналасуы | Құрылған уақыты | Тізімге кірген уақыты | № | Талаптар |
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 |  | Асса-Джейрах мәдени-тарихи ландшафты орыс. Культурно-исторический ландшафт Асса-Джейрах | Ингушетия Солтүстік-Кавказ федералды округ | б.з.б. V-XVII ғ. | 1996 | 569 | көрсетілмеген |
| 2 |  | Шереметьев графтың «Странноприимный дом» атты архитектуралық-тарихи кешені орыс. Архитектурно-исторический комплекс «Странноприимный дом» графа Шереметьева | Мәскеу Орталық федералды округ | XIX ғ. | 1996 | 571 | i, iii, vi |
| 3 |  | Валаам архипелагы орыс. Валаамский архипелаг | Карелия Солтүстік-Батыс федералды округ | XIX ғ. | 1996 | 572 | көрсетілмеген |
| 4 |  | Свияжсктегі тарихи ғимараттар кешені орыс. Комплекс исторических зданий в Свияжске | Татарстан Приволжский федералды округ | XVI ғ. | 1998 | 1111 | көрсетілмеген |
| 5 |  | Иркутск қаласының тарихи орталығы орыс. Исторический центр Иркутска | Иркутск облысы Сібір федералды округ | XIX ғ. | 1998 | 1166 | көрсетілмеген |
| 6 |  | «Храм Христа Спасителя» ғибдатханасы орыс. Храм Христа Спасителя | Москва Орталық федералды округ | 1994—1997 | 1998 | 1168 | ii, vi |
| 7 |  | Ростов кремлі орыс. Ростовский кремль | Орталық федералды округ | XVII ғ. | 1998 | 1185 | ii, iii, iv, vi |
| 8 |  | Енисейск қаласының тарихи орталығы орыс. Исторический центр Енисейска | Сібір федералды округ | XVII ғ. | 2000 | 1460 | ii, iii, iv |
| 9 |  | «Димитрия на крови» шіркеуі орыс. Церковь Димитрия на крови | Орталық федералды округ | XVII ғ. | 2001 | 1518 | i, ii, iv |
| 10 |  | Ұлы Псков орыс. Великий Псков | Солтүстік-Батыс федералды округ | X ғ. | 2002 | 1638 | i, ii, iv |
| 11 |  | Сикачи-Алян петроглифтері орыс. Петроглифы Сикачи-Аляна | Таяу Шығыс федералды округ | — | 2003 | 1787 | көрсетілмеген |
| 12 |  | Даур қорығы орыс. Даурский заповедник | Сібір федералды округ | — | 2005 | 1996 | x |
| 13 |  | Командор аралдары орыс. Командорские острова | Ең жақын елді мекен: Никольское Таяу Шығыс федералды округ | — | 2005 | 1997 | vii, viii, ix, x |
| 14 |  | Магадан қорығы орыс. Магаданский заповедник | Таяу Шығыс федералды округ | — | 2005 | 1998 | vii, viii, ix, x |
| 15 |  | Красноярс діңгектері орыс. Красноярские столбы | Ең жақын елді мекен: Красноярск Сібір федералды округ | — | 2007 | 5113 | vii, viii, ix, x |
| 16 | Васюган батпақтары орыс. Васюганские болота | Омбы облысы, , Сібір федералды округ | — | 2007 | 5114 | vii, viii, ix, x | |
| 17 |  | Астрахан кремлінің кешені орыс. Ансамбль Астраханского кремля | Астрахан Астрахан облысы Оңтүстік федералды округ | XVI ғ. | 2008 | 5368 | ii, iii, iv |
| 18 |  | Ілмен таулары орыс. Ильменские горы | Ең жақын елді мекен: Орал федералды округы | — | 2008 | 5388 | vi, vii, viii |
| 19 |  | Танаис ареологиялық мұражай-қорығы орыс. Археологический музей-заповедник Танаис | Ең жақын елді мекен: Ростов-на-Дону Оңтүстік федералды округ | б.з.б. III-V ғ. | 2009 | 5422 | ii, iii, v |
| 20 |    | Ресей кремлдері * Астрахан кремлі, * Псков Кромы, * Углич кремлі орыс. Кремли России | Астрахан, , Астрахан облысы, , Оңтүстік, Орталық, Солтүстік-Батыс федералды округтар | XI ғ. | 2010 | 5517 | ii, iii, iv |
| 21 |  | Бикин өзені орыс. Бикин | , Таяу Шығыс федералды округ | — | 2010 | 5571 | x |
| 22 |  | Измайлово кешені орыс. Архитектурно-парковый ансамбль Измайлово | Мәскеу Орталық федералды округ | XVII ғ. | 2011 | 5622 | ii, iv |
| 23 |  | Башқұрт Оралы кешені орыс. Комплекс Башкирский Урал | Приволжский федералды округ | — | 2012 | 5666 | i, iii, v, vi, viii, x |
| 24 |  | Кенозерский ұлттық паркі орыс. Кенозерский национальный парк | Архангельск облысы Солтүстік-Батыс федералды округ | — | 2014 | 5922 | iii, iv, v, vi, vii |
Дереккөздер
- Критерии. Басты дереккөзінен мұрағатталған 29 қазан 2012.
- Tentative (ағыл.). UNESCO World Heritage Centre. — Ресейдегі ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар тізіміне үміткерлер. Басты дереккөзінен мұрағатталған 4 ақпан 2012. Тексерілді, 23 қыркүйек 2011.
Тағы қараңыз
Сыртқы сілтемелер
- Ресейдегі ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар (ағыл.)
- ЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандар (орыс.)
- Проект Гринпис России «Всемирное наследие» Мұрағатталған 13 қаңтардың 2011 жылы.
- РесейдегіЮНЕСКО Әлемдік мұра нысандарының каталогі (ағыл.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
YuNESKO Әlemdik mura tiziminde Resejdin 26 nysany bar 2014 zhylgy mәlimeti bojynsha Bul nysan tizimge 16 nysan mәdeni 10 tabigi kriterijlar bojynsha ilikken Budan baska 2014 zhylgy zhagdajyna sәjkes Resej ajmagyndagy Әlemdik mura tizimine 24 nysan үmitker retinde tirkelgen Geografiya zhagynan nysandardyn 16 sy Europada kalgandary Aziyada ornalaskan TizimBerilgen kestede nysandar Yunesko Әlemdik mura tizimine kosyluynyn hronologiyalyk tәrtibinde ornalaskan Koordinattary Suret Aty Mekeni Zhasalgan kezi Tizimge kirgen zhyly Talaptar59 57 0 N 30 19 6 E 59 95000 N 30 31833 E 59 95000 30 31833 Saint Petersburg orys Istoricheskij centr Sankt Peterburga Sankt Peterburg zhәne XVIII XX g 1990 540 i ii iv vi62 4 17 N 35 13 39 E 62 07139 N 35 22750 E 62 07139 35 22750 Kizhi Pogost orys Kizhi En zhakyn eldi meken Kareliya Respublikasy XVIII XIX g 1990 544 i iv v55 44 45 N 37 37 47 E 55 74583 N 37 62972 E 55 74583 37 62972 Moscow Kremlin and Red Square zhәne orys Moskovskij Kreml i Krasnaya ploshad Mәskeu XIII XVII g 1990 545 i ii iv vi58 32 0 N 31 17 0 E 58 53333 N 31 28333 E 58 53333 31 28333 Veliky Novgorod orys Istoricheskie pamyatniki Novgoroda i okrestnostej kalasy XI XVII g 1992 604 ii iv vi65 5 0 N 35 40 0 E 65 08333 N 35 66667 E 65 08333 35 66667 Solovetsky Islands lang ru Soloveckij monastyr Eӊ zhakyn kala XVI XVII g 1992 632 iv56 25 0 N 40 26 0 E 56 41667 N 40 43333 E 56 41667 40 43333 Suzdal orys Belokamennye pamyatniki Vladimira i Suzdalya Suzdal XII XIII g 1992 633 i ii iv55 39 20 N 37 40 26 E 55 65556 N 37 67389 E 55 65556 37 67389 Kolomenskoye orys Cerkov Vozneseniya v Kolomenskom Mәskeu XVI g 1994 634 ii56 18 37 26 N 38 7 52 32 E 56 3103500 N 38 1312000 E 56 3103500 38 1312000 Trinity Sergius Lavra orys Troice Sergieva lavra kalasy XV XVIII g 1993 657 ii iv65 4 0 N 60 9 0 E 65 06667 N 60 15000 E 65 06667 60 15000 Virgin Komi Forests orys Devstvennye lesa Komi Komi Respublikasy 1995 719 vii ix list 768 768 x44 0 0 N 40 0 0 E 44 00000 N 40 00000 E 44 00000 40 00000 Western Caucasus orys Kavkazskij zapovednik Adygeya respublikasy 1999 900 ix x55 47 28 N 49 5 42 E 55 79111 N 49 09500 E 55 79111 49 09500 Kazan Kremlin orys Kazanskij kreml Tatarstan XVI XXI g 2000 980 ii iii iv59 57 0 N 38 34 0 E 59 95000 N 38 56667 E 59 95000 38 56667 Ferapontov Monastery orys Ferapontov monastyr selosy XV XVII g 2000 982 i iv55 16 28 488 N 20 57 44 604 E 55 27458000 N 20 96239000 E 55 27458000 20 96239000 Curonian Spit orys Kurshskaya kosa kalasy Litvamen birge 2003 994 v42 3 10 7 N 48 17 49 9 E 42 052972 N 48 297194 E 42 052972 48 297194 Derbent orys Citadel staryj gorod i krepostnye sooruzheniya Derbenta Dagystan VI XIX g 2003 1070 iii iv55 43 34 N 37 33 18 3 E 55 72611 N 37 555083 E 55 72611 37 555083 Novodevichy Convent orys Novodevichij monastyr Mәskeu XVI XVII g 2004 1097 i iv vi57 39 10 N 39 52 34 E 57 65278 N 39 87611 E 57 65278 39 87611 Yaroslavl orys Istoricheskij centr Yaroslavlya kalasy XVI XX g 2005 1170 ii iv60 5 7 N 26 57 40 E 60 08528 N 26 96111 E 60 08528 26 96111 Struve Geodetic Arc orys Geodezicheskaya duga Struve 2 punkt Eӊ zhakyn kala Norvegiyamen Shveciyamen Finlyandiyamen Estoniyamen Latviyamen Litvamen Belarusmen Moldaviyamen Ukrainamen birge XIX g 2005 1187 ii iii vi69 2 49 N 94 9 29 E 69 04694 N 94 15806 E 69 04694 94 15806 Putorana Plateau orys Putoranskij gosudarstvennyj prirodnyj zapovednik 2010 1234 vii ix53 10 25 N 107 39 45 E 53 17361 N 107 66250 E 53 17361 107 66250 Lake Baikal Bajkal koli orys Ozero Bajkal Buryatiya Irkutsk oblysy 1996 754 vii viii ix x56 20 0 N 158 30 0 E 56 33333 N 158 50000 E 56 33333 158 50000 Volcanoes of Kamchatka orys Vulkany Kamchatki Kamchatka 1996 765 vii viii ix x45 20 0 N 136 10 0 E 45 33333 N 136 16667 E 45 33333 136 16667 Sikhote Alin orys Centralnyj Sihote Alin ajmagy Dalnevostochnyj federaldy ajmagy 2001 766 x50 28 0 N 86 0 0 E 50 46667 N 86 00000 E 50 46667 86 00000 Golden Mountains of Altai orys Zolotye Altajskie gory Altaj Sibir federaldy ajmagy 1998 768 x50 16 30 N 92 43 11 E 50 27500 N 92 71972 E 50 27500 92 71972 Uvs Nuur Basin orys Ubsunurskaya kotlovina Sibir federaldy ajmagy Mongoliyamen birge 2003 769 ix x71 11 20 N 179 42 55 W 71 18889 N 179 71528 W 71 18889 179 71528 Wrangel Island orys Ostrov Vrangelya Dalnevostochnyj federaldy ajmagy 2004 1023 ix x60 40 0 N 127 0 0 E 60 66667 N 127 00000 E 60 66667 127 00000 Lena Pillars orys Lenskie stolby kalasy Saha respublikasy Dalnevostochnyj federaldy ajmagy 2012 1299 viii54 58 44 N 49 03 23 E 54 97889 N 49 05639 E 54 97889 49 05639 Bolghar arhitekturalyk tarihi kesheni orys Arhitekturno istoricheskij kompleks Bulgar En zhakyn eldi meken Bolgar Tatarstan respublikasy Privolzhskij federaldy ajmagy X XV g 2014 981 ii viBul YuNESKO Әlemdik muranyn nysany ornalaskan sol sebepti Resej zhәne Ukrainanyn arasyndagy bolis takyryby bolyp keledi b z b V XIV g 2013 zhyl 1411 ii vӘlemdik mura tizimine үmitker nysandarBerilgen kestede nysandar Yunesko Әlemdik mura tizimine kosyluynyn hronologiyalyk tәrtibinde ornalaskan Әlemdik mura tizimine үmitker nysandar Suret Aty Ornalasuy Қurylgan uakyty Tizimge kirgen uakyty Talaptar1 Assa Dzhejrah mәdeni tarihi landshafty orys Kulturno istoricheskij landshaft Assa Dzhejrah Ingushetiya Soltүstik Kavkaz federaldy okrug b z b V XVII g 1996 569 korsetilmegen2 Sheremetev graftyn Strannopriimnyj dom atty arhitekturalyk tarihi kesheni orys Arhitekturno istoricheskij kompleks Strannopriimnyj dom grafa Sheremeteva Mәskeu Ortalyk federaldy okrug XIX g 1996 571 i iii vi3 Valaam arhipelagy orys Valaamskij arhipelag Kareliya Soltүstik Batys federaldy okrug XIX g 1996 572 korsetilmegen4 Sviyazhsktegi tarihi gimarattar kesheni orys Kompleks istoricheskih zdanij v Sviyazhske Tatarstan Privolzhskij federaldy okrug XVI g 1998 1111 korsetilmegen5 Irkutsk kalasynyn tarihi ortalygy orys Istoricheskij centr Irkutska Irkutsk oblysy Sibir federaldy okrug XIX g 1998 1166 korsetilmegen6 Hram Hrista Spasitelya gibdathanasy orys Hram Hrista Spasitelya Moskva Ortalyk federaldy okrug 1994 1997 1998 1168 ii vi7 Rostov kremli orys Rostovskij kreml Ortalyk federaldy okrug XVII g 1998 1185 ii iii iv vi8 Enisejsk kalasynyn tarihi ortalygy orys Istoricheskij centr Enisejska Sibir federaldy okrug XVII g 2000 1460 ii iii iv9 Dimitriya na krovi shirkeui orys Cerkov Dimitriya na krovi Ortalyk federaldy okrug XVII g 2001 1518 i ii iv10 Ұly Pskov orys Velikij Pskov Soltүstik Batys federaldy okrug X g 2002 1638 i ii iv11 Sikachi Alyan petroglifteri orys Petroglify Sikachi Alyana Tayau Shygys federaldy okrug 2003 1787 korsetilmegen12 Daur korygy orys Daurskij zapovednik Sibir federaldy okrug 2005 1996 x13 Komandor araldary orys Komandorskie ostrova En zhakyn eldi meken Nikolskoe Tayau Shygys federaldy okrug 2005 1997 vii viii ix x14 Magadan korygy orys Magadanskij zapovednik Tayau Shygys federaldy okrug 2005 1998 vii viii ix x15 Krasnoyars dingekteri orys Krasnoyarskie stolby En zhakyn eldi meken Krasnoyarsk Sibir federaldy okrug 2007 5113 vii viii ix x16 Vasyugan batpaktary orys Vasyuganskie bolota Omby oblysy Sibir federaldy okrug 2007 5114 vii viii ix x17 Astrahan kremlinin kesheni orys Ansambl Astrahanskogo kremlya Astrahan Astrahan oblysy Ontүstik federaldy okrug XVI g 2008 5368 ii iii iv18 Ilmen taulary orys Ilmenskie gory En zhakyn eldi meken Oral federaldy okrugy 2008 5388 vi vii viii19 Tanais areologiyalyk murazhaj korygy orys Arheologicheskij muzej zapovednik Tanais En zhakyn eldi meken Rostov na Donu Ontүstik federaldy okrug b z b III V g 2009 5422 ii iii v20 Resej kremlderi Astrahan kremli Pskov Kromy Uglich kremli orys Kremli Rossii Astrahan Astrahan oblysy Ontүstik Ortalyk Soltүstik Batys federaldy okrugtar XI g 2010 5517 ii iii iv21 Bikin ozeni orys Bikin Tayau Shygys federaldy okrug 2010 5571 x22 Izmajlovo kesheni orys Arhitekturno parkovyj ansambl Izmajlovo Mәskeu Ortalyk federaldy okrug XVII g 2011 5622 ii iv23 Bashkurt Oraly kesheni orys Kompleks Bashkirskij Ural Privolzhskij federaldy okrug 2012 5666 i iii v vi viii x24 Kenozerskij ulttyk parki orys Kenozerskij nacionalnyj park Arhangelsk oblysy Soltүstik Batys federaldy okrug 2014 5922 iii iv v vi viiDerekkozderKriterii Basty derekkozinen muragattalgan 29 kazan 2012 Tentative agyl UNESCO World Heritage Centre Resejdegi YuNESKO Әlemdik mura nysandar tizimine үmitkerler Basty derekkozinen muragattalgan 4 akpan 2012 Tekserildi 23 kyrkүjek 2011 Tagy karanyzӘlemdik mura Europadagy Әlemdik mura nysandary YuNESKO Әlemdik mura nysandarynyn tizimderi YuNESKOSyrtky siltemelerResejdegi YuNESKO Әlemdik mura nysandar agyl YuNESKO Әlemdik mura nysandar orys Proekt Grinpis Rossii Vsemirnoe nasledie Muragattalgan 13 kantardyn 2011 zhyly ResejdegiYuNESKO Әlemdik mura nysandarynyn katalogi agyl