Шаянот (лат. Arum) – шаяноттар тұқымдасының 113 тегінің бірі.
Шаянот | ||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||
түрлері | ||||||||||||||||
60 түрі белгілі |
Биологиялық сипаттамасы
Улы, түйін тамырды, көпжылдық шөптес өсімдік.
Жапырағы жебе пішіндес, гүлі бір жынысты, гүлшоғыры - собық. Жемісі - ашық қызғыл-қызыл, жұмырт қатірізді жидек. Дәні көп болады.
Таралуы
Аронниктің жер шарында 30 түрі белгілі, Оңтүстік және Орталық Еуропада (Дания, Ұлыбритания, Ирландия, Швеция, Аустрия, Бельгия, Нидерланд, Чехия, Германия, Венгрия, Польша, Швейцария, Корсика, Франция, Португалия, Балеар аралдары, Сардиния, Испания, Албания, Болгария, Грекия, Италия, Крит, Румыния, Сицилия, Түркия, Югославия, Ресейдің Еуропалық бөлігі) , Азияда (Қазақстан, Қырғызстан, Түркіменстан, Тәжікстан, Өзбекстан, Ауғанстан, Кипр, Иран, Ирак, Палестина, Израиль, Қытай, Непал, Пәкістан) және Африкада ( Алжир, Ливия, Марокко, Тунис, Азор аралдары, Канар аралдары, Мадейра) орманды жерде өседі.
Қоныржай және субтропикалық климатта өседі.
Химиялық құрамы
Ароннктің барлық түрі улы болады, құрамында улы алколоидтар болады. Кептірген кезде улы қасиетін жоғалтады.
Тамырында 25 % крахмал болады.
Түрлері
Аронниктің жер шарында 30 түрі белгілі:
- (Alpinar & R.R.Mill) P.C.Boyce
- (Carano) P.C.Boyce
- R.R.Mill
- Schott
- Blume
- Schott
- Boiss. & Heldr.
- Gasp. [ Arum alpinum Schott & Kotschy]
- Hruby
- Sm.
- Steven
- R.R.Mill
- Schott
- Riedl
- Boiss.
- Coustur. & Gand.
- Mill.
- Blume
- Arum korolkowii Regel
- Cavara & Grande
- L.
- Lobin
- Schott
- M.Bieb.
- Boiss.
- L.f.
- P.C.Boyce
- Boiss.
- (Engl.) P.C.Boyce
- Terpó
Галерея
- Arum palaestinum
- Arum purpureospathum
- Arum pictum
- Arum maculatum
- Жемісі
- Arum italicum
- Arum dioscoridis
- Arum hygrophilum
Дереккөздер
- Arum
- [1] в базе
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 1 том
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Arum |
Сыртқы сілтемелер
- Arum(қолжетпейтін сілтеме)// www.cate-araceae.org (ағыл.) (Тексерілді 9 қарашаның 2010)
- Arum Мұрағатталған 25 ақпанның 2008 жылы.// www.agbina.com (Тексерілді 10 қарашаның 2010)
- Arum// flower.onego.ru (Тексерілді 10 қарашаның 2010)
- Arum species (фран.). IPCS Poisons Information Monograph (PIM) G006. . Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 наурыз 2014. Тексерілді, 14 наурыз 2014.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Shayanot lat Arum shayanottar tukymdasynyn 113 teginin biri ShayanotDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Dara zharnaktylarSaby Tukymdasy AraceaeKishi tukymdasy Tajpasy AreaeTegi Arum Karl Linnejtүrleri60 tүri belgiliBiologiyalyk sipattamasyUly tүjin tamyrdy kopzhyldyk shoptes osimdik Zhapyragy zhebe pishindes gүli bir zhynysty gүlshogyry sobyk Zhemisi ashyk kyzgyl kyzyl zhumyrt katirizdi zhidek Dәni kop bolady TaraluyAronniktin zher sharynda 30 tүri belgili Ontүstik zhәne Ortalyk Europada Daniya Ұlybritaniya Irlandiya Shveciya Austriya Belgiya Niderland Chehiya Germaniya Vengriya Polsha Shvejcariya Korsika Franciya Portugaliya Balear araldary Sardiniya Ispaniya Albaniya Bolgariya Grekiya Italiya Krit Rumyniya Siciliya Tүrkiya Yugoslaviya Resejdin Europalyk boligi Aziyada Қazakstan Қyrgyzstan Tүrkimenstan Tәzhikstan Өzbekstan Auganstan Kipr Iran Irak Palestina Izrail Қytaj Nepal Pәkistan zhәne Afrikada Alzhir Liviya Marokko Tunis Azor araldary Kanar araldary Madejra ormandy zherde osedi Қonyrzhaj zhәne subtropikalyk klimatta osedi Himiyalyk kuramyAronnktin barlyk tүri uly bolady kuramynda uly alkoloidtar bolady Keptirgen kezde uly kasietin zhogaltady Tamyrynda 25 krahmal bolady Tүrleri Aronniktin zher sharynda 30 tүri belgili Alpinar amp R R Mill P C Boyce Carano P C Boyce R R Mill Schott Blume Schott Boiss amp Heldr Gasp Arum alpinum Schott amp Kotschy Hruby Sm Steven R R Mill Schott Riedl Boiss Coustur amp Gand Mill Blume Arum korolkowii Regel Cavara amp Grande L Lobin Schott M Bieb Boiss L f P C Boyce Boiss Engl P C Boyce TerpoGalereyaArum palaestinum Arum purpureospathum Arum pictum Arum maculatum Zhemisi Arum italicum Arum dioscoridis Arum hygrophilumDerekkozderArum 1 v bazeҚazak Sovet enciklopediyasy Bas redaktory M Қ Қarataev Almaty 1972 1 tomOrtakkorda bugan katysty media fajldar bar ArumSyrtky siltemelerArum kolzhetpejtin silteme www cate araceae org agyl Tekserildi 9 karashanyn 2010 Arum Muragattalgan 25 akpannyn 2008 zhyly www agbina com Tekserildi 10 karashanyn 2010 Arum flower onego ru Tekserildi 10 karashanyn 2010 Arum species fran IPCS Poisons Information Monograph PIM G006 Basty derekkozinen muragattalgan 14 nauryz 2014 Tekserildi 14 nauryz 2014