Ара балы, бал — жоғары калориялы дәмді, .
Жұмысшы бал арасының гүлді өсімдіктердің шырынынан өңдеп шығарған өнімі, қоймалжың, тәтті сұйық. Ара балы бір шырынды және көп шырынды болып бөлінеді. Бір шырынды бал – тек өсімдіктің бір түрінен ғана жиналған шырын. Оны өсімдіктің түріне (қарақұмық балы, жөке ағаштың балы, т.б.) қарай атайды. Көпшырынды бал – өсімдіктердің бірнеше түрінен жиналған шырын. Мұндай балды табиғи бал беретін өңірлерге байланысты (дала балы, тау балы, бақ балы, т.б.) әртүрлі атайды. Балдың химиялық құрамы шырын жинаған өсімдіктердің түріне, топырағына, ауа райының жағдайына және балдың түрлеріне байланысты болып келеді. Ара балының сапасын негізінен хош иісі, дәмі, түсі, тығыздығы, ылғалдылығы, қоректік және жабысқақтық қасиеттері арқылы ажыратылады.
Бал – қуаты жоғары тамақтық азық. Оның 1 кг-ы 3250 кал. қуат береді. Бал адам организмін витаминдермен, ақуызбен, ферменттермен, т.б. тіршілікке қажетті заттармен байытады. Сондай-ақ балды асқазан, бауыр, бүйрек, жүрек, өкпе, жүйке ауруларын емдеуге және суық тигенде қолданады. Ара балын косметикада, дәрі жасау өндірісінде пайдаланады. Балды құрғақ, жақсы желдетілген бөлмеде 5оС-тан 10оС-қа дейінгі температурада сақтайды.
Табиғи балдың түрлері
Өмірде табиғи балды ажырату оңай емес. Қантты бал араны қант шырынымен қоректендіру арқылы алынады. Сатушылар оны табиғи балға араластырып сатады. Бұл орайда табиғи, жасанды балды ажыратуға ешқандай анализ көмектеспейді. Жасанды балдың құрамында қант, қант крахмалы, ұн, желім, гипс болады. Оның кейбірін үй жағдайында анықтауға мүмкіндік бар. Ол үшін бір стақан қайнаған су аласыз да оған балды араластырасыз (Бір стақан суға жарты стақан бал). Сол кезде тұнбаның төменгі жағында немесе бетінде механикалық қалдықтар шыға келеді. Ол балдың құрамында крахмалдың бар екендігінің айғағы. Гүлдейтін қаншама өсімдіктер бар болса, соншама балдың түрлері бар:
- Түйебұршақ (донник) балы бірінші сұрыпты балға жатады. Ақ немесе ашық – янтарь түсті болып келетін хош иісі бар балдың бұл түрі глюкозаға бай. Түйебұршақ балы ішек ауруларына пайдалы.
- Шайқурай (кипрей) балы мөлдір жасыл сары түсті сұйық бал. Балдың бұл түрін әлсіздікке, жараны қайтаруға пайдаланылады.
- Жөке (липа) балы жақсы сұрыптқа жатады. Сары жасыл түсті балдың бактерияға қарсы қасиеті бар. Жөке балының тамақ ауруларына пайдасы мол. Сондай-ақ, тыныштандыратын, ұйқыны жақсартатын қасиеті бар.
- Шабындық (луговой) балы бірінші сұрыпты балға жатады. Сары қоңыр немесе алтын түсті балды шабындықтағы түрлі гүлдерден алады. Бұл бал арқылы тыныс алу, жүйке, жүрек және ас қорыту жүйесін емдеуге болады.
- Таңқурай (малина) балы ақ түсті болады. Жоғары сұрыпқа жататын балдың бұл түрі, суық тигенде тұмаудың алдын алу үшін пайдаланылады.
Балдың шығуы бойынша түрлері
Табиғи бал шығу тегі бойынша гүлді, бал шырыны және аралас болуы мүмкін.
Гүл балын аралар гүлді өсімдіктердің балшырындарынан бөлінетін балшырындарды жинау және өңдеу процесінде шығарады.
Аралар бал шырыны (тли және кейбір басқа жәндіктерден тәтті секрециялар) және бал шырыны (кейбір өсімдіктердің жапырақтары мен шырша инелеріне қантты шырынның экссудациясы) өсімдіктердің жапырақтарынан немесе сабақтарынан жинау арқылы бал бал шығарады. Балдың балында минералдардың жоғары мөлшері бар, сондықтан ол аралардың қыстауына қалдырылмайды: қорытылмаған заттардың көбеюі аралар ішектерінің тез толып кетуіне әкеледі. Ал бал аралар ұяда дәрет етпейтіндіктен, жылуды күтіп, бал шырынын ішу диареяға, аралар тобының әлсіреуіне және ішек ауруларының (нозематоз) өршуіне, колониялардың өліміне дейін әкелуі мүмкін.
Балдың емдік қасиеттері
Емдік қасиеті ерте кезден белгілі болып, түрлі ауруларға қарсы әркім өзінше пайдаланып келген суық тигенде, жүрек, бауыр, өкпе, бүйрек, асқазан, ішек, жүйке ауруы, сондай-ақ қан қысымының көтерілуі сияқты дерттерге шипа. Оны көпке созылып, асқынып кеткен жарақатқа да жағуға болады. Соған орай балды кейбір ауруларға қалай пайдалануға болатыны туралы қысқаша мәлімет ұсынамыз. Бұл тәсілдерді ата-бабаларымыз байырғы заманнан пайдаланған. Балдың пайдасын адамзат өте ерте заманнан білген. Бізден 3000 мың жыл бұрын еврейлердің адам мен мал жарақатын балмен емдегені жөнінде деректер ұшырасады.
- Суық тигенде. Суық тигенде, тұмауратқан кезде балды ыстық сүтке немесе лимонның шырынына қосып, науқастан әбден айыққанша ішкен дұрыс. Ол үшін бір стақан ыстық сүтке бір шай қасық бал және сары май қосып ішеді. Ал сүт жақпайтын адамдар үшін бүтін бір лимонның шырынына 100 грамм бал қосып, әбден езілгенше араластырып, сұйықталған соң пайдалануына болады. Оны ішкенде екі-үш күндей жылы жатқан жөн. Жөтелді басу үшін пияздың сөліне бал, сары май не қойдың майын қосып ішкен дұрыс. Сонымен қатар бір литр суға ұнтақталған 500 гр пиязды, 400 гр қантты және 50 гр балды қосып, отқа үш сағаттай қайнатып, суыған соң шыны шөлмекке құйып ауызын мықтап бекітіп қояды. Оны суық тиіп, қатты жөтелген адам күніне 4-5 рет ас қасықпен ішуі керек, сонымен қатар қызарып ауырып тұрған тамақты шаю да пайдалы. Сондай-ақ шәйнекте қайнап тұрған суға бір асқасық бал қосып, ауыз бен мұрынды булау тамақтың қызарғанын басады.
- Асқазан, ішек ауырғанда. Асқазан, ішек науқасына шалдыққан, не қышқылы аса көбейіп немесе керісінше азайып кеткен адамдардың да балды ем ретінде пайдаланғаны жөн. Әсіресе, асқазанда жарасы бар науқас тамақтың алдында бір жарым, екі сағат кейін үзбей бал жеп отырса, ауруы бәсеңсіп, жүрек айнуы мен асқазанның қыжылдауы басылады, әрі бал қанның құрамындағы гемоглобинді көбейтеді. Қышқылы аз адамдар бір қасық балды тамақты ішер алдында ғана жесе, ол қорытатын шырынның көбірек бөлінуіне әсер етеді. Ал қышқылы көп адамдар тамақтан 1,5-2 сағат бұрын пайдаланса, асқазан қышқылын азайтады.
- Бал жараға да ем. Бал күйген жерге де пайдалы. Күйікке балды күніне екі рет жағып отыруы керек. Жараға жағатын дәріні 60 гр балға бір шай қасық балық майын қосып, жақсылап араластырып жасайды.
- Жүрек ауырғанда. Бал жүрек ауруы бар адамдарға да таптырмайтын ем. Оны белгілі бір мөлшерде анардың шырынына қосып та ішеді. Қатарынан бір-екі рет үзбей ішкен ауру адамның жағдайы әжептеуір жақсарады. Кеудесі жиі қысылып, жүрек соғуы нашарлаған адамға да бал жақсы көмектеседі.
- Бауыр ауырғанда. Балды бауыр және өт жолы ауыратын адамдар көбірек пайдаланады, оны белгілі бір мөлшерде ақ ірімшікке, сәбізге, лимон шырынына қосып, жеген дұрыс. Кейде тұрыптың ішін үңгіп, оған балды толтырып қойып, 3-4 сағаттан соң дайын болған шырынды өт жолы ауыратын ересек адамға ас қасықпен, ал балаға шай қасықпен, күніне 2-3 рет беру керек. Мұндай әдіс өт жолы мен бүйрекке құм, тас жиналудан сақтайды. Емдік қасиеті мол тағам түрлерінің ішінде табиғи балдың алар орны ерекше. Халық медицинасы бал арқылы ем қабылдауды осыдан 4000 жыл бұрын білген-ді. Грек елінің ұлы ғалымы Пифагор «Ұзақ өмір сүрудің себебі - балды жиі қабылдағаннан» десе, әлемге әйгілі медицина ғалымы, жазушы (Авиценна, 980-1037 ж.ж): «Егер жастық шағыңды сақтап қалғың келсе, балды жиі же!» - деген екен.
Бал жинау
Бал жинау — ара ұясының жылы маусымдағы гүл шірнесі мен тозаңын жинап, бал өндіруі; табиғи процесс. Аралардың ішінде бал жинауға тек ерекше балауыз бездері бар, “жұмысшы” аралар ғана қатысады. Ара өзінің “” (артқы екі аяғында болатын арнайы қуыс) өз салмағының жартысындай шірне (нектар) жинай алады. Олар жинаған шірнесін ұядағы жас араға қалдырып, қайтадан ұшып кетеді. Жас аралар шірнені тор көзшелерге салады, желдетіп, артық ылғалын жояды. Араның сілекей безі шірнедегі қант құрамын өзгертіп, оны балға айналдырады. Көзшелер балға толғаннан кейін, ара оны балауыз қақпақшамен жабады. Мұндай бал ұзақ сақталады. Араның Бал жинауы ара ұясының күйіне, ауа райына, өсімдік түріне және оның омартаға қашықтығына, шірненің бөліну дәрежесіне байланысты. Бір маусымда ара ұясы 100 — 200 кг бал жинайды.
Араның Бал жинауы өсімдіктердің жаппай гүлдеуіне тұстас келеді, сондықтан оны үш кезеңге бөлуге болады. Көктемгі жинау — өсімдіктің алғашқы гүлдеу кезеңінде басталады. Ерте көктемде, тал, үйеңкі, алма, алмұрт ағаштары гүлдеген кезде аралар екі аптадай тынымсыз (күніне 5 — 6 кг) бал жинайды. Көктемде жиналған балдың сапасы өте жоғары болады. Жазғы жинау 2—3 аптаға созылады. Бұл кезде бал (күніне 6—7 кг), негізінен, жөке ағашынан жиналады. Өйткені жөке ағашы маусымның аяғы, шілденің басында гүлдейді. Жөкеден алынатын бал қоңыр түсті, хош иісті келеді. Ең көп бал — қарақұмықтан жиналады. Қарақұмық бір айдан артық гүлдеп тұрады. Күн ашық, ылғалды болса, бір ара ұясы маусымына қарақұмықтан 50—60 кг-ға дейін бал жинай алады. Күзде аралар балды аз, негізінен, күнбағыстан (күніне 3 — 4 кг) жинайды. Одан алынатын бал ашық сары түсті, иіссіз болады.
Жасанды бал
Жасанды бал қантты қышқыл гидролиз әдісімен алынған инвертті қанттың концентрацияланған ерітіндісінен тұрады. Консистенция сироп тәрізді. Өз бетінше қанттануы мүмкін немесе бұл процесс қант немесе табиғи балдың ұрық кристалдарын қосуды жылдамдатады. Бояу үшін нафтол қолданылады. Синтетикалық бал эссенциясымен немесе ара балымен хош иістенеді. Жасанды балда 22% - дан аспайтын су, 30% - дан аспайтын сахарозалар бар.
Галерея
- Modern beehives
- Smoking the hive
- Using a blower to remove bees from honey prior to removal to honey house
- A beekeeper removing frames from the hive
- A capped honey super frame
- Opening the cells: Uncapping
- An uncapping fork
- Uncapping the cells by hand using an uncapping knife
- Extracting the honey
- Filtering the honey
- Pouring in pots
- View Honey Al Jabal Alkhdar near the city of ,
Тағы қараңыз
- Ара балының жіктелуі
Дереккөздер
- Шаңырақ : Үй-тұрмыстық энциклопедиясы. Алматы : Қаз.Сов.энцикл.Бас ред., 1990 ISBN 5-89800-008-9
- "Ордабасы": Энциклопедия.- Шымкент:"Ордабасы".2008.
- Балдың емдік қасиеті(қолжетпейтін сілтеме)
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, II том;
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ara baly bal zhogary kaloriyaly dәmdi BalBal uyashyktarySoltүstik Koreyadagy dәstүrli bal aluBal Arasy bal zhinauda Zhumysshy bal arasynyn gүldi osimdikterdin shyrynynan ondep shygargan onimi kojmalzhyn tәtti sujyk Ara baly bir shyryndy zhәne kop shyryndy bolyp bolinedi Bir shyryndy bal tek osimdiktin bir tүrinen gana zhinalgan shyryn Ony osimdiktin tүrine karakumyk baly zhoke agashtyn baly t b karaj atajdy Kopshyryndy bal osimdikterdin birneshe tүrinen zhinalgan shyryn Mundaj baldy tabigi bal beretin onirlerge bajlanysty dala baly tau baly bak baly t b әrtүrli atajdy Baldyn himiyalyk kuramy shyryn zhinagan osimdikterdin tүrine topyragyna aua rajynyn zhagdajyna zhәne baldyn tүrlerine bajlanysty bolyp keledi Ara balynyn sapasyn negizinen hosh iisi dәmi tүsi tygyzdygy ylgaldylygy korektik zhәne zhabyskaktyk kasietteri arkyly azhyratylady Bal kuaty zhogary tamaktyk azyk Onyn 1 kg y 3250 kal kuat beredi Bal adam organizmin vitamindermen akuyzben fermenttermen t b tirshilikke kazhetti zattarmen bajytady Sondaj ak baldy askazan bauyr bүjrek zhүrek okpe zhүjke aurularyn emdeuge zhәne suyk tigende koldanady Ara balyn kosmetikada dәri zhasau ondirisinde pajdalanady Baldy kurgak zhaksy zheldetilgen bolmede 5oS tan 10oS ka dejingi temperaturada saktajdy Bal arasy Bal arasy Tabigi baldyn tүrleriӨmirde tabigi baldy azhyratu onaj emes Қantty bal arany kant shyrynymen korektendiru arkyly alynady Satushylar ony tabigi balga aralastyryp satady Bul orajda tabigi zhasandy baldy azhyratuga eshkandaj analiz komektespejdi Zhasandy baldyn kuramynda kant kant krahmaly un zhelim gips bolady Onyn kejbirin үj zhagdajynda anyktauga mүmkindik bar Ol үshin bir stakan kajnagan su alasyz da ogan baldy aralastyrasyz Bir stakan suga zharty stakan bal Sol kezde tunbanyn tomengi zhagynda nemese betinde mehanikalyk kaldyktar shyga keledi Ol baldyn kuramynda krahmaldyn bar ekendiginin ajgagy Gүldejtin kanshama osimdikter bar bolsa sonshama baldyn tүrleri bar Tүjeburshak donnik baly birinshi surypty balga zhatady Ak nemese ashyk yantar tүsti bolyp keletin hosh iisi bar baldyn bul tүri glyukozaga baj Tүjeburshak baly ishek aurularyna pajdaly Shajkuraj kiprej baly moldir zhasyl sary tүsti sujyk bal Baldyn bul tүrin әlsizdikke zharany kajtaruga pajdalanylady Zhoke lipa baly zhaksy suryptka zhatady Sary zhasyl tүsti baldyn bakteriyaga karsy kasieti bar Zhoke balynyn tamak aurularyna pajdasy mol Sondaj ak tynyshtandyratyn ujkyny zhaksartatyn kasieti bar Shabyndyk lugovoj baly birinshi surypty balga zhatady Sary konyr nemese altyn tүsti baldy shabyndyktagy tүrli gүlderden alady Bul bal arkyly tynys alu zhүjke zhүrek zhәne as korytu zhүjesin emdeuge bolady Tankuraj malina baly ak tүsti bolady Zhogary surypka zhatatyn baldyn bul tүri suyk tigende tumaudyn aldyn alu үshin pajdalanylady Baldyn shyguy bojynsha tүrleriTabigi bal shygu tegi bojynsha gүldi bal shyryny zhәne aralas boluy mүmkin Gүl balyn aralar gүldi osimdikterdin balshyryndarynan bolinetin balshyryndardy zhinau zhәne ondeu procesinde shygarady Aralar bal shyryny tli zhәne kejbir baska zhәndikterden tәtti sekreciyalar zhәne bal shyryny kejbir osimdikterdin zhapyraktary men shyrsha inelerine kantty shyrynnyn ekssudaciyasy osimdikterdin zhapyraktarynan nemese sabaktarynan zhinau arkyly bal bal shygarady Baldyn balynda mineraldardyn zhogary molsheri bar sondyktan ol aralardyn kystauyna kaldyrylmajdy korytylmagan zattardyn kobeyui aralar ishekterinin tez tolyp ketuine әkeledi Al bal aralar uyada dәret etpejtindikten zhyludy kүtip bal shyrynyn ishu diareyaga aralar tobynyn әlsireuine zhәne ishek aurularynyn nozematoz orshuine koloniyalardyn olimine dejin әkelui mүmkin Baldyn emdik kasietteriEmdik kasieti erte kezden belgili bolyp tүrli aurularga karsy әrkim ozinshe pajdalanyp kelgen suyk tigende zhүrek bauyr okpe bүjrek askazan ishek zhүjke auruy sondaj ak kan kysymynyn koterilui siyakty dertterge shipa Ony kopke sozylyp askynyp ketken zharakatka da zhaguga bolady Sogan oraj baldy kejbir aurularga kalaj pajdalanuga bolatyny turaly kyskasha mәlimet usynamyz Bul tәsilderdi ata babalarymyz bajyrgy zamannan pajdalangan Baldyn pajdasyn adamzat ote erte zamannan bilgen Bizden 3000 myn zhyl buryn evrejlerdin adam men mal zharakatyn balmen emdegeni zhoninde derekter ushyrasady Suyk tigende Suyk tigende tumauratkan kezde baldy ystyk sүtke nemese limonnyn shyrynyna kosyp naukastan әbden ajykkansha ishken durys Ol үshin bir stakan ystyk sүtke bir shaj kasyk bal zhәne sary maj kosyp ishedi Al sүt zhakpajtyn adamdar үshin bүtin bir limonnyn shyrynyna 100 gramm bal kosyp әbden ezilgenshe aralastyryp sujyktalgan son pajdalanuyna bolady Ony ishkende eki үsh kүndej zhyly zhatkan zhon Zhoteldi basu үshin piyazdyn soline bal sary maj ne kojdyn majyn kosyp ishken durys Sonymen katar bir litr suga untaktalgan 500 gr piyazdy 400 gr kantty zhәne 50 gr baldy kosyp otka үsh sagattaj kajnatyp suygan son shyny sholmekke kujyp auyzyn myktap bekitip koyady Ony suyk tiip katty zhotelgen adam kүnine 4 5 ret as kasykpen ishui kerek sonymen katar kyzaryp auyryp turgan tamakty shayu da pajdaly Sondaj ak shәjnekte kajnap turgan suga bir askasyk bal kosyp auyz ben muryndy bulau tamaktyn kyzarganyn basady Askazan ishek auyrganda Askazan ishek naukasyna shaldykkan ne kyshkyly asa kobejip nemese kerisinshe azajyp ketken adamdardyn da baldy em retinde pajdalangany zhon Әsirese askazanda zharasy bar naukas tamaktyn aldynda bir zharym eki sagat kejin үzbej bal zhep otyrsa auruy bәsensip zhүrek ajnuy men askazannyn kyzhyldauy basylady әri bal kannyn kuramyndagy gemoglobindi kobejtedi Қyshkyly az adamdar bir kasyk baldy tamakty isher aldynda gana zhese ol korytatyn shyrynnyn kobirek bolinuine әser etedi Al kyshkyly kop adamdar tamaktan 1 5 2 sagat buryn pajdalansa askazan kyshkylyn azajtady Bal zharaga da em Bal kүjgen zherge de pajdaly Kүjikke baldy kүnine eki ret zhagyp otyruy kerek Zharaga zhagatyn dәrini 60 gr balga bir shaj kasyk balyk majyn kosyp zhaksylap aralastyryp zhasajdy Zhүrek auyrganda Bal zhүrek auruy bar adamdarga da taptyrmajtyn em Ony belgili bir molsherde anardyn shyrynyna kosyp ta ishedi Қatarynan bir eki ret үzbej ishken auru adamnyn zhagdajy әzhepteuir zhaksarady Keudesi zhii kysylyp zhүrek soguy nasharlagan adamga da bal zhaksy komektesedi Bauyr auyrganda Baldy bauyr zhәne ot zholy auyratyn adamdar kobirek pajdalanady ony belgili bir molsherde ak irimshikke sәbizge limon shyrynyna kosyp zhegen durys Kejde turyptyn ishin үngip ogan baldy toltyryp kojyp 3 4 sagattan son dajyn bolgan shyryndy ot zholy auyratyn eresek adamga as kasykpen al balaga shaj kasykpen kүnine 2 3 ret beru kerek Mundaj әdis ot zholy men bүjrekke kum tas zhinaludan saktajdy Emdik kasieti mol tagam tүrlerinin ishinde tabigi baldyn alar orny erekshe Halyk medicinasy bal arkyly em kabyldaudy osydan 4000 zhyl buryn bilgen di Grek elinin uly galymy Pifagor Ұzak omir sүrudin sebebi baldy zhii kabyldagannan dese әlemge әjgili medicina galymy zhazushy Avicenna 980 1037 zh zh Eger zhastyk shagyndy saktap kalgyn kelse baldy zhii zhe degen eken Bal zhinauBal zhinau ara uyasynyn zhyly mausymdagy gүl shirnesi men tozanyn zhinap bal ondirui tabigi process Aralardyn ishinde bal zhinauga tek erekshe balauyz bezderi bar zhumysshy aralar gana katysady Ara ozinin artky eki ayagynda bolatyn arnajy kuys oz salmagynyn zhartysyndaj shirne nektar zhinaj alady Olar zhinagan shirnesin uyadagy zhas araga kaldyryp kajtadan ushyp ketedi Zhas aralar shirneni tor kozshelerge salady zheldetip artyk ylgalyn zhoyady Aranyn silekej bezi shirnedegi kant kuramyn ozgertip ony balga ajnaldyrady Kozsheler balga tolgannan kejin ara ony balauyz kakpakshamen zhabady Mundaj bal uzak saktalady Aranyn Bal zhinauy ara uyasynyn kүjine aua rajyna osimdik tүrine zhәne onyn omartaga kashyktygyna shirnenin bolinu dәrezhesine bajlanysty Bir mausymda ara uyasy 100 200 kg bal zhinajdy Aranyn Bal zhinauy osimdikterdin zhappaj gүldeuine tustas keledi sondyktan ony үsh kezenge boluge bolady Koktemgi zhinau osimdiktin algashky gүldeu kezeninde bastalady Erte koktemde tal үjenki alma almurt agashtary gүldegen kezde aralar eki aptadaj tynymsyz kүnine 5 6 kg bal zhinajdy Koktemde zhinalgan baldyn sapasy ote zhogary bolady Zhazgy zhinau 2 3 aptaga sozylady Bul kezde bal kүnine 6 7 kg negizinen zhoke agashynan zhinalady Өjtkeni zhoke agashy mausymnyn ayagy shildenin basynda gүldejdi Zhokeden alynatyn bal konyr tүsti hosh iisti keledi En kop bal karakumyktan zhinalady Қarakumyk bir ajdan artyk gүldep turady Kүn ashyk ylgaldy bolsa bir ara uyasy mausymyna karakumyktan 50 60 kg ga dejin bal zhinaj alady Kүzde aralar baldy az negizinen kүnbagystan kүnine 3 4 kg zhinajdy Odan alynatyn bal ashyk sary tүsti iissiz bolady Zhasandy balZhasandy bal kantty kyshkyl gidroliz әdisimen alyngan invertti kanttyn koncentraciyalangan eritindisinen turady Konsistenciya sirop tәrizdi Өz betinshe kanttanuy mүmkin nemese bul process kant nemese tabigi baldyn uryk kristaldaryn kosudy zhyldamdatady Boyau үshin naftol koldanylady Sintetikalyk bal essenciyasymen nemese ara balymen hosh iistenedi Zhasandy balda 22 dan aspajtyn su 30 dan aspajtyn saharozalar bar GalereyaModern beehives Smoking the hive Using a blower to remove bees from honey prior to removal to honey house A beekeeper removing frames from the hive A capped honey super frame Opening the cells Uncapping An uncapping fork Uncapping the cells by hand using an uncapping knife Extracting the honey Filtering the honey Pouring in pots View Honey Al Jabal Alkhdar near the city of Tagy karanyzAra balynyn zhikteluiDerekkozderShanyrak Үj turmystyk enciklopediyasy Almaty Қaz Sov encikl Bas red 1990 ISBN 5 89800 008 9 Ordabasy Enciklopediya Shymkent Ordabasy 2008 Baldyn emdik kasieti kolzhetpejtin silteme Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 II tom