Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Қарақалпақстан Республикасы (қарақ. Қарақалпақстан Республикасы; өзб. Qoraqalpogʻiston Respublikasi; Қорақалпоғистон Республикаси) — Өзбекстан құрамындағы суверен республика, 2022 жылы жалпы халық саны шамамен 1 990 000 адам. Астанасы – Нүкіс қаласы. Қарақалпақстан Өзбекстан құрамындағы ең ірі аймақ болып келеді.
| Өзбекстан құрамындағы республика | |||||
| Қарақалпақстан Республикасы | |||||
| қарақ. Qaraqalpaqstan Respublikası, Қарақалпақстан Республикасы өзб. Qoraqalpogʻiston Respublikasi | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Кіреді | |||||
| Енеді | және бір республикалық маңызы бар қала (Нүкіс) | ||||
| Әкімшілік орталығы | |||||
| Жоғарғы Кеңес төрағасы | Аманбай Орынбаев | ||||
| Министрлер Кеңесінің төрағасы | Қахраман Сариев | ||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары | 43°10′ с. е. 58°45′ ш. б. / 43.167° с. е. 58.750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 43°10′ с. е. 58°45′ ш. б. / 43.167° с. е. 58.750° ш. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты | 1785 ж. | ||||
| Жер аумағы | 166 600 км² (1 орын) | ||||
| Биіктігі · Ең биік |
| ||||
| Уақыт белдеуі | UTC+5 | ||||
| Ірі қаласы | Нүкіс | ||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны | 1 990 000 адам (2022)(9 орын) | ||||
| Тығыздығы | 10,75 адам/км² (13 орын) | ||||
| Ресми тілі | |||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Аббревиатура | UZ-QR | ||||
| ISO 3166-2 коды | UZ-QR | ||||
| Интернет-үйшігі | .uz | ||||
| Автомобиль коды | 23 (1998—2009) | ||||
| Министрлер Кеңесінің ресми сайты | |||||
|
| |||||
| Координаттар: 43°10′ с. е. 58°45′ ш. б. / 43.167° с. е. 58.750° ш. б. (G) (O) (Я) | |||||
Басқа ірі қалалары — Қожалы, Қоңырат, Шымбай және Тақиятас. Республика 16 бөлінген.
Географиясы
Республика шығысынан Өзбекстанмен, солтүстігінде және солтүстік-шығысында Қазақстанмен, оңтүстігінде және оңтүстік-батысынан Түрікменстанмен шектеседі. Жалпы жер көлемі — 165 600 шаршы шақырым.
Халқы
- 2018 жылы республика халқының саны 1 842 000 адамды құрады, бұл Өзбекстан халқының шамамен 5,6%.
- 2019 жылдың сәуір айында Қарақалпақстан халқының саны 1 миллион 875 мың адамды құрады.
- 2016 жылдың қаңтар-желтоқсанында туу көрсеткіші 39 427, өлім көрсеткіші 8 396. Бұл ретте елордада 307 400 адам тұрды. 2013 жылғы ресми деректер бойынша жалпы халық саны — 1 711 800 адамды құрады.
- 2011 жылы қала халқының саны 49,8% құрады, ал облысқа ауылдарды кенттерге жалпы өзбектік жаппай көшіру әсер еткен жоқ (2008 жылы қала тұрғындары Қарақалпақстан тұрғындарының 48,5% құрады).
Өзбекстан Республикасының Украинадағы елшілігінің сайтында «Қарақалпақстанда негізінен өзбектер (32,8%) және қарақалпақтар (32,1%) тұрады» делінген.
Bradley Mayhew (2007) деректері бойынша жалпы халық саны 1 200 000 деп есептелді, оның ішінде қарақалпақтар 400 000-ға жуық, өзбектер 400 000-ға жуық, қазақтар 300 000-ға жуық болды, бұл (жуық шамамен) 1989 жылғы санақ деректеріне сәйкес келеді (өзбектер — 398 000, қарақалпақтар – 389 000, қазақтар – 319 000).
Тәуелсіз Өзбекстанда жалпы халық санағы ешқашан жүргізілмеген, қазіргі халықты тіркеуді АХАТ органдары жүргізеді.
Этникалық құрамы туралы ақпаратты жалпы ел бойынша ресми статистика органдары жариялайды. Өзбекстан Республикасы Министрлер Кабинети жанындағы Ұлтаралық байланыслар және шет елдермен достық байланыстар жөніндегі комитетінің ресми сайтында Қарақалпақстандағы аз ұлттардың саны (2017 жылдың 1 қаңтарындағы мәлімдеме) бойынша мынадай мәлімет жарияланды:
- қазақтар — 292 395 адам
- кәрістер — 6 526 адам
- немістер — 10 470 адам
- түрікмендер — 96 264 адам
- украиндар — 1 104 адам
1926-1989 жылдардағы Бүкілодақтық халық санағы бойынша Қарақалпақстан халқының саны мен ұлттық құрамының құбылысы.
| Ұлты | 1926(адам) | % | 1939(адам) | % | 1959(адам) | % | 1970(адам) | % | 1979(адам) | % | 1989(адам) | % |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Барлығы | 304 539 | 100,00 % | 469 702 | 100,00 % | 510 101 | 100,00 % | 702 264 | 100,00 % | 905 500 | 100,00 % | 1 212 207 | 100,00 % |
| өзбектер | 84 099 | 27,62 % | 116 054 | 24,71 % | 146 783 | 28,78 % | 212 597 | 30,27 % | 285 400 | 31,52 % | 397 826 | 32,82 % |
| қарақалпақтар | 116 125 | 38,13 % | 158 615 | 33,77 % | 155 999 | 30,58 % | 217 505 | 30,97 % | 281 809 | 31,12 % | 389 146 | 32,10 % |
| қазақтар | 85 782 | 28,17 % | 129 677 | 27,61 % | 133 844 | 26,24 % | 186 038 | 26,49 % | 243 926 | 26,94 % | 318 739 | 26,29 % |
| түрікмендер | 9686 | 3,18 % | 23 259 | 4,95 % | 29 225 | 5,73 % | 37 547 | 5,35 % | 48 655 | 5,37 % | 60 244 | 4,97 % |
| орыстар | 4924 | 1,62 % | 24 969 | 5,32 % | 22 966 | 4,50 % | 25 165 | 3,58 % | 21 287 | 2,35 % | 19 846 | 1,64 % |
| кәрістер | 7347 | 1,56 % | 9956 | 1,95 % | 8958 | 1,28 % | 8081 | 0,89 % | 9174 | 0,76 % | ||
| татарлар | 884 | 0,29 % | 4162 | 0,89 % | 6177 | 1,21 % | 7619 | 1,08 % | 7617 | 0,84 % | 7767 | 0,64 % |
| украиндар | 621 | 0,20 % | 3130 | 0,67 % | 2201 | 0,43 % | 2316 | 0,33 % | 2005 | 0,22 % | 2271 | 0,19 % |
| башқұрттар | 29 | 0,01 % | 381 | 0,08 % | 571 | 0,11 % | 854 | 0,12 % | 920 | 0,10 % | 1090 | 0,09 % |
| қырғыздар | 277 | 0,09 % | 181 | 0,04 % | 177 | 0,03 % | 400 | 0,06 % | 1955 | 0,22 % | 867 | 0,07 % |
| молдавандар | 10 | 0,00 % | 16 | 0,00 % | 57 | 0,01 % | 343 | 0,04 % | 632 | 0,05 % | ||
| беларустар | 30 | 0,01 % | 214 | 0,05 % | 328 | 0,06 % | 517 | 0,07 % | 852 | 0,09 % | 567 | 0,05 % |
| басқалары | 2072 | 0,68 % | 1697 | 0,36 % | 1874 | 0,37 % | 2691 | 0,38 % | 2650 | 0,29 % | 4038 | 0,33 % |
Табиғи байлықтары
Қарақалпақстан Республикасында табиғи газ, гранит, мұнай, бетонит, каолин, мәрмәр және тағы басқа қазба байлық көздері бар.
Арал теңізі атырабында газ бен мұнай шығады, бірақ бұл қорлар әлі игерілмеген, сондықтан пайдаланылмайды.
Қаратау немесе Сұлтан Уәйіс баба жотасында алтын көздері бар.
Ауыл шаруашылығы
Мақта мен күріш — ең көп егілетін дақылдар. Республикада мүйізді ірі қара, түйе, ұсақ мал, оның ішінде қаракөл қойын өсіру кең тараған.
Әкімшілік-аумақтық бөлінісі
Қарақалпақстан Республикасы өзінің әкiмшiлiк-аумақтық құрылысы мәселелерiн дербес шешедi. Қарақалпақстанның әкімшілік орталығы – Нүкіс қаласы.
Тарихы
1931 жылы Қарақалпақ АО 11 ауданға бөлінді:
- Қараөзек, орталығы — Қараөзек қыстағы;
- Кегейлі, орталығы — Нүкіс қыстағы (Кегейлі қыстағы);
- Қыпшақ, орталығы — Қыпшақ қыстағы;
- Қоңырат, орталығы — Қоңырат ауылы;
- Мойнақ, орталығы — Мойнақ ауылы;
- Тамды, орталығы — Тамдыбұлақ ауылы;
- Тақтакөпір, орталығы — Тақтакөпір қыстағы;
- Төрткөл, орталығы — Төрткөл қаласы (Шурахан ауылы);
- Қожалы, орталығы — Қожалы ауылы;
- Шымбай, орталығы — Шымбай қаласы;
- Шабаз, орталығы — Шейх Абаз қыстағы.
1936 жылы Куйбышев ауданы құрылды. 1943 жылы Бұхара облысының құрамына қосылды.
1950 жылы Шоманай ауданы, 1952 жылы Кеңес ауданы құрылды. 1957 жылы аудандарды ірілендіру басталды. Бірінші болып Кеңес және Қыпшақ аудандары жойылды.
Сол жылы Әмудария ауданы құрылып, Шабаз ауданы Бируни деп өзгертілді. 1959 жылы Қараөзяк және Куйбышев аудандары таратылды.
1963 жылы Бируни, Қоңырат, Мойнақ, Тақтакөпір және Шоманай аудандары таратылды.
Дәл осы кезде Мойнақ өндірістік ауданы құрылды, бірақ келесі жылы «қарапайым» ауданға айналды.
1964 жылы аудандар санының біртіндеп көбеюі басталды. Сонымен, 1964 жылы Бируни және Қоңырат аудандары, 1965 жылы – Тақтакөпір, 1967 жылы – Шоманай, 1968 жылы – Нүкіс, 1970 жылы – Ленинабат (қазіргі Қаңлыкөл), 1975 жылы – Қараөзяк, 1977 жылы – Елуқала, 1979 ж. Бозатау ауданы құрылды.
Бозатау ауданы 1988 жылы таратылып, 1990 жылы қайта қалпына келтірілді. 2004 жылы аудан қайтадан таратылды. Ол 2019 жылы қайта құрылды. 2017 жылы 9 тамызда Қожалы ауданының бір бөлігінен Тақиятас ауданы құрылды.
Қазіргі әкімшілік бөлінісі
Қарақалпақстан Республикасында 16 ауданға және әкімшілік статусы аудан статусына теңестірілген республикалық маңызы бар Нүкіс қаласына бөлінген, 12 қала және 25 қалалық елді мекен бар. Әрбір аудандағы мемлекеттік билікті хәкім ұсынады.
Қазіргі әкімшілік бөлінісі:
| № | Аудан | Өзбекше атауы | Қарақалпақша атауы | Әкімшілік орталығы | Ауданы, мың км2 | 2014 ж. 1 қаңтардағы тұрғындар саны, мың адам | 2019 ж. 1 қаңтардағы тұрғындар саны, мың адам | 2019 ж. 1 қаңтардағы Халық тығыздығы (адам), (1 км²) |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| 1 | Нүкіс қ. | Nukus | Nókis | 0,22 | 295,2 | 315,1 | 1432,2 | |
| 2 | Әмудария | Amudaryo | A'miwda'rya | Маңғыт | 1,02 | 179,1 | 195,2 | 191,4 |
| 3 | Беруни | Beruniy | Beruniy | Беруни | 3,95 | 170,3 | 187,6 | 47,5 |
| 4 | Boʻzatov | Bozataw | Қазанкеткен | 2,04 | — | 21,6 | 21,0 | |
| 5 | Қаңлыкөл | Qanlikoʻl | Qanlıkól | Қаңлыкөл | 0,74 | 46,9 | 50,3 | 68,0 |
| 6 | Қараөзек | Qoraoʻzak | Qaraózek | Қараөзек | 5,89 | 49,6 | 52,4 | 8,9 |
| 7 | Кегейлі | Kegeyli | Kegeyli | Кегейлі | 0,92 | — | 77,2 | 83,5 |
| 8 | Қоңырат | Qoʻng’irot | Qońırat | Қоңырат | 76,0 | 120,1 | 128,3 | 1,7 |
| 9 | Мойнақ | Moʻynoq | Moynaq | Мойнақ | 37,88 | 29,4 | 31,3 | 0,8 |
| 10 | Нүкіс | Nukus | Nókis | Ақмаңғыт | 0,94 | 44,4 | 49,1 | 52,2 |
| 11 | Тақиятас | Taxiatosh | Taqıyatas | Тақиятас | 0,18 | — | 72,8 | 404,4 |
| 12 | Тақтакөпір | Taxtakoʻpir | Taxtakópir | Тақтакөпір | 21,12 | 38,7 | 39,9 | 1,9 |
| 13 | Төрткөл | Toʻrtkoʻl | Tórtkúl | Төрткөл | 7,48 | 192,6 | 210,3 | 28,1 |
| 14 | Қожалы | Xoʻjayli | Xojeli | Қожалы | 0,55 | — | 121,2 | 220,4 |
| 15 | Шымбай | Chimboy | Shımbay | Шымбай | 1,44 | 108,3 | 111,3 | 36,3 |
| 16 | Шоманай | Shumanoy | Shomanay | Шоманай | 0,78 | 53,1 | 55,6 | 71,3 |
| 17 | Елуқала | Ellikqalʼa | Ellikqala | Бостан | 5,42 | 140,5 | 156,0 | 28,8 |
Энергетика
және жұмыс істейді.
Қарақалпақстан ЖОО
- Қарақалпақ мемлекеттік университеті
- Нүкіс мемлекеттік педагогикалық институты
- Нүкіс филиалы
- филиалы
- Мемлекеттік өнер және мәдениет институтының филиалы
Жоғарғы Кеңес төрағалары тізімі
- (1990–1991)
- (ақпан–қараша 1991)
- (1991–1997)
- (1997–2002)
- (2002–2020)
- (2020–2022)
- Аманбай Тілеубайұлы Орынбаев (2022–)
Дереккөздер
- Қарақалпақстан Республикасының мемлекеттік үкімет порталы.(қолжетпейтін сілтеме)
- Қарақалпақстанда халық саны қанша?. Басты дереккөзінен мұрағатталған 13 желтоқсан 2018.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 2 наурыз 2019.
- Государственный комитет Республики Узбекистан по статистике. Басты дереккөзінен мұрағатталған 15 шілде 2012.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 18 қараша 2011.
- Государственный комитет Республики Узбекистан по статистике. Басты дереккөзінен мұрағатталған 21 қазан 2013.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 20 ақпан 2014.
- Узбекистан → Административные районы. Өзбекстан Республикасының Украинадағы елшілігі.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 15 сәуір 2016.
- ӨЗБЕКСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНДАҒЫ ДЕМОГРАФИЯЛЫҚ ЖАҒДАЙ. Басты дереккөзінен мұрағатталған 11 сәуір 2019.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 11 сәуір 2019.
- Өзбекстан Республикасы Министрлер Кабинеті қарамағындағы Ұлтаралық қатынастар және шетелдермен достық байланыстар жөніндегі комитетінің ресми сайты. Басты дереккөзінен мұрағатталған 2 желтоқсан 2019.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 31 наурыз 2020.
- 1926 жылғы Бүкілодақтық халық санағы. РКФСР аймақтары бойынша халықтың ұлттық құрамы (Қазақ АКСР, Қарақалпақ АО) Мұрағатталған 29 желтоқсанның 2014 жылы. Демоскоп
- 1939 жылғы Бүкілодақтық халық санағы. Одақтас республикалар облыстарының қала және ауыл тұрғындарының ұлты мен жынысы бойынша бөлінуі Мұрағатталған 5 маусымның 2016 жылы. Демоскоп
- 1959 жылғы Бүкілодақтық халық санағы. КСРО республикалары облыстарының (РКФСР-дан басқа) қала және ауыл халқы жынысы мен ұлты бойынша Мұрағатталған 5 маусымның 2016 жылы. Демоскоп
- 1970 жылғы Бүкілодақтық халық санағы. КСРО республикалары облыстарының (РКФСР-дан басқа) қала және ауыл халқы жынысы мен ұлты бойынша Мұрағатталған 5 маусымның 2016 жылы. Демоскоп
- 1979 жылғы Бүкілодақтық халық санағы. КСРО республикалары облыстарының (РКФСР-дан басқа) қала және ауыл халқы жынысы мен ұлты бойынша Мұрағатталған 5 маусымның 2016 жылы. Демоскоп
- 1989 жылғы Бүкілодақтық халық санағы. КСРО республикалары облыстарының қала және ауыл тұрғындарының жынысы мен ұлты бойынша бөлінуі Мұрағатталған 25 сәуірдің 2016 жылы. Демоскоп
- Қарақалпақстан Республикасы халқының саны туралы мәлімет.(қолжетпейтін сілтеме)
- ЕВРАЗИЯ — Марип Кунградский: Украинские события разбудили все каракалпакские диаспоры.(қолжетпейтін сілтеме)
- Указ Президента Республики Узбекистан от 23.12.1994 г. N УП-1027 «О введении в действие Положения о паспортной системе в Республике Узбекистан» | Паспортно-визовая система |….(қолжетпейтін сілтеме)
- procella.ru is for sale.(қолжетпейтін сілтеме)
- Избран Председатель Жокаргы Кенеса | Институт стратегических и межрегиональных исследований при Президенте Республики Узбекистан.(қолжетпейтін сілтеме)
- Jo‘qorg‘i Kenges Raisi (өзбекше) Жоғарғы Кеңес төрағасы. 2.10.2022
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қarakalpakstan Respublikasy karak Қarakalpakstan Respublikasy ozb Qoraqalpogʻiston Respublikasi Қorakalpogiston Respublikasi Өzbekstan kuramyndagy suveren respublika 2022 zhyly zhalpy halyk sany shamamen 1 990 000 adam Astanasy Nүkis kalasy Қarakalpakstan Өzbekstan kuramyndagy en iri ajmak bolyp keledi Өzbekstan kuramyndagy respublikaҚarakalpakstan Respublikasykarak Qaraqalpaqstan Respublikasi Қarakalpakstan Respublikasy ozb Qoraqalpogʻiston RespublikasiTu EltanbasyҚarakalpakstan әnuranyӘkimshiligiKirediӨzbekstanEnedizhәne bir respublikalyk manyzy bar kala Nүkis Әkimshilik ortalygyNүkisZhogargy Kenes toragasyAmanbaj OrynbaevMinistrler Kenesinin toragasyҚahraman SarievTarihy men geografiyasyKoordinattary43 10 s e 58 45 sh b 43 167 s e 58 750 sh b 43 167 58 750 G O Ya Koordinattar 43 10 s e 58 45 sh b 43 167 s e 58 750 sh b 43 167 58 750 G O Ya Қurylgan uakyty1785 zh Zher aumagy166 600 km 1 oryn Biiktigi En biik473 mUakyt beldeuiUTC 5Iri kalasyNүkisTurgyndaryTurgyny1 990 000 adam 2022 9 oryn Tygyzdygy10 75 adam km 13 oryn Resmi tilikarakalpak tili ozbek tiliSandyk identifikatorlaryAbbreviaturaUZ QRISO 3166 2 kodyUZ QRInternet үjshigi uzAvtomobil kody23 1998 2009 95 99 2009 zhyldan bastap Ministrler Kenesinin resmi sajty Zhogargy Kenestin resmi sajtyKoordinattar 43 10 s e 58 45 sh b 43 167 s e 58 750 sh b 43 167 58 750 G O Ya Қarakalpakstan sayasi kartasy Baska iri kalalary Қozhaly Қonyrat Shymbaj zhәne Takiyatas Respublika 16 bolingen GeografiyasyRespublika shygysynan Өzbekstanmen soltүstiginde zhәne soltүstik shygysynda Қazakstanmen ontүstiginde zhәne ontүstik batysynan Tүrikmenstanmen shektesedi Zhalpy zher kolemi 165 600 sharshy shakyrym Halky2018 zhyly respublika halkynyn sany 1 842 000 adamdy kurady bul Өzbekstan halkynyn shamamen 5 6 2019 zhyldyn sәuir ajynda Қarakalpakstan halkynyn sany 1 million 875 myn adamdy kurady 2016 zhyldyn kantar zheltoksanynda tuu korsetkishi 39 427 olim korsetkishi 8 396 Bul rette elordada 307 400 adam turdy 2013 zhylgy resmi derekter bojynsha zhalpy halyk sany 1 711 800 adamdy kurady 2011 zhyly kala halkynyn sany 49 8 kurady al oblyska auyldardy kentterge zhalpy ozbektik zhappaj koshiru әser etken zhok 2008 zhyly kala turgyndary Қarakalpakstan turgyndarynyn 48 5 kurady Өzbekstan Respublikasynyn Ukrainadagy elshiliginin sajtynda Қarakalpakstanda negizinen ozbekter 32 8 zhәne karakalpaktar 32 1 turady delingen Bradley Mayhew 2007 derekteri bojynsha zhalpy halyk sany 1 200 000 dep esepteldi onyn ishinde karakalpaktar 400 000 ga zhuyk ozbekter 400 000 ga zhuyk kazaktar 300 000 ga zhuyk boldy bul zhuyk shamamen 1989 zhylgy sanak derekterine sәjkes keledi ozbekter 398 000 karakalpaktar 389 000 kazaktar 319 000 Tәuelsiz Өzbekstanda zhalpy halyk sanagy eshkashan zhүrgizilmegen kazirgi halykty tirkeudi AHAT organdary zhүrgizedi Etnikalyk kuramy turaly akparatty zhalpy el bojynsha resmi statistika organdary zhariyalajdy Өzbekstan Respublikasy Ministrler Kabineti zhanyndagy Ұltaralyk bajlanyslar zhәne shet eldermen dostyk bajlanystar zhonindegi komitetinin resmi sajtynda Қarakalpakstandagy az ulttardyn sany 2017 zhyldyn 1 kantaryndagy mәlimdeme bojynsha mynadaj mәlimet zhariyalandy kazaktar 292 395 adam kәrister 6 526 adam nemister 10 470 adam tүrikmender 96 264 adam ukraindar 1 104 adam 1926 1989 zhyldardagy Bүkilodaktyk halyk sanagy bojynsha Қarakalpakstan halkynyn sany men ulttyk kuramynyn kubylysy Ұlty 1926 adam 1939 adam 1959 adam 1970 adam 1979 adam 1989 adam Barlygy 304 539 100 00 469 702 100 00 510 101 100 00 702 264 100 00 905 500 100 00 1 212 207 100 00 ozbekter 84 099 27 62 116 054 24 71 146 783 28 78 212 597 30 27 285 400 31 52 397 826 32 82 karakalpaktar 116 125 38 13 158 615 33 77 155 999 30 58 217 505 30 97 281 809 31 12 389 146 32 10 kazaktar 85 782 28 17 129 677 27 61 133 844 26 24 186 038 26 49 243 926 26 94 318 739 26 29 tүrikmender 9686 3 18 23 259 4 95 29 225 5 73 37 547 5 35 48 655 5 37 60 244 4 97 orystar 4924 1 62 24 969 5 32 22 966 4 50 25 165 3 58 21 287 2 35 19 846 1 64 kәrister 7347 1 56 9956 1 95 8958 1 28 8081 0 89 9174 0 76 tatarlar 884 0 29 4162 0 89 6177 1 21 7619 1 08 7617 0 84 7767 0 64 ukraindar 621 0 20 3130 0 67 2201 0 43 2316 0 33 2005 0 22 2271 0 19 bashkurttar 29 0 01 381 0 08 571 0 11 854 0 12 920 0 10 1090 0 09 kyrgyzdar 277 0 09 181 0 04 177 0 03 400 0 06 1955 0 22 867 0 07 moldavandar 10 0 00 16 0 00 57 0 01 343 0 04 632 0 05 belarustar 30 0 01 214 0 05 328 0 06 517 0 07 852 0 09 567 0 05 baskalary 2072 0 68 1697 0 36 1874 0 37 2691 0 38 2650 0 29 4038 0 33 Tabigi bajlyktaryҚarakalpakstan Respublikasynda tabigi gaz granit munaj betonit kaolin mәrmәr zhәne tagy baska kazba bajlyk kozderi bar Aral tenizi atyrabynda gaz ben munaj shygady birak bul korlar әli igerilmegen sondyktan pajdalanylmajdy Қaratau nemese Sultan Uәjis baba zhotasynda altyn kozderi bar Auyl sharuashylygyMakta men kүrish en kop egiletin dakyldar Respublikada mүjizdi iri kara tүje usak mal onyn ishinde karakol kojyn osiru ken taragan Әkimshilik aumaktyk bolinisiҚarakalpakstan Respublikasy ozinin әkimshilik aumaktyk kurylysy mәselelerin derbes sheshedi Қarakalpakstannyn әkimshilik ortalygy Nүkis kalasy Tarihy 1931 zhyly Қarakalpak AO 11 audanga bolindi Қaraozek ortalygy Қaraozek kystagy Kegejli ortalygy Nүkis kystagy Kegejli kystagy Қypshak ortalygy Қypshak kystagy Қonyrat ortalygy Қonyrat auyly Mojnak ortalygy Mojnak auyly Tamdy ortalygy Tamdybulak auyly Taktakopir ortalygy Taktakopir kystagy Tortkol ortalygy Tortkol kalasy Shurahan auyly Қozhaly ortalygy Қozhaly auyly Shymbaj ortalygy Shymbaj kalasy Shabaz ortalygy Shejh Abaz kystagy 1936 zhyly Kujbyshev audany kuryldy 1943 zhyly Buhara oblysynyn kuramyna kosyldy 1950 zhyly Shomanaj audany 1952 zhyly Kenes audany kuryldy 1957 zhyly audandardy irilendiru bastaldy Birinshi bolyp Kenes zhәne Қypshak audandary zhojyldy Sol zhyly Әmudariya audany kurylyp Shabaz audany Biruni dep ozgertildi 1959 zhyly Қaraozyak zhәne Kujbyshev audandary taratyldy 1963 zhyly Biruni Қonyrat Mojnak Taktakopir zhәne Shomanaj audandary taratyldy Dәl osy kezde Mojnak ondiristik audany kuryldy birak kelesi zhyly karapajym audanga ajnaldy 1964 zhyly audandar sanynyn birtindep kobeyui bastaldy Sonymen 1964 zhyly Biruni zhәne Қonyrat audandary 1965 zhyly Taktakopir 1967 zhyly Shomanaj 1968 zhyly Nүkis 1970 zhyly Leninabat kazirgi Қanlykol 1975 zhyly Қaraozyak 1977 zhyly Elukala 1979 zh Bozatau audany kuryldy Bozatau audany 1988 zhyly taratylyp 1990 zhyly kajta kalpyna keltirildi 2004 zhyly audan kajtadan taratyldy Ol 2019 zhyly kajta kuryldy 2017 zhyly 9 tamyzda Қozhaly audanynyn bir boliginen Takiyatas audany kuryldy Қazirgi әkimshilik bolinisi Қarakalpakstan әkimshilik bolinisi Қarakalpakstan Respublikasynda 16 audanga zhәne әkimshilik statusy audan statusyna tenestirilgen respublikalyk manyzy bar Nүkis kalasyna bolingen 12 kala zhәne 25 kalalyk eldi meken bar Әrbir audandagy memlekettik bilikti hәkim usynady Қazirgi әkimshilik bolinisi Audan Өzbekshe atauy Қarakalpaksha atauy Әkimshilik ortalygy Audany myn km2 2014 zh 1 kantardagy turgyndar sany myn adam 2019 zh 1 kantardagy turgyndar sany myn adam 2019 zh 1 kantardagy Halyk tygyzdygy adam 1 km 1 Nүkis k Nukus Nokis 0 22 295 2 315 1 1432 22 Әmudariya Amudaryo A miwda rya Mangyt 1 02 179 1 195 2 191 43 Beruni Beruniy Beruniy Beruni 3 95 170 3 187 6 47 54 Boʻzatov Bozataw Қazanketken 2 04 21 6 21 05 Қanlykol Qanlikoʻl Qanlikol Қanlykol 0 74 46 9 50 3 68 06 Қaraozek Qoraoʻzak Qaraozek Қaraozek 5 89 49 6 52 4 8 97 Kegejli Kegeyli Kegeyli Kegejli 0 92 77 2 83 58 Қonyrat Qoʻng irot Qonirat Қonyrat 76 0 120 1 128 3 1 79 Mojnak Moʻynoq Moynaq Mojnak 37 88 29 4 31 3 0 810 Nүkis Nukus Nokis Akmangyt 0 94 44 4 49 1 52 211 Takiyatas Taxiatosh Taqiyatas Takiyatas 0 18 72 8 404 412 Taktakopir Taxtakoʻpir Taxtakopir Taktakopir 21 12 38 7 39 9 1 913 Tortkol Toʻrtkoʻl Tortkul Tortkol 7 48 192 6 210 3 28 114 Қozhaly Xoʻjayli Xojeli Қozhaly 0 55 121 2 220 415 Shymbaj Chimboy Shimbay Shymbaj 1 44 108 3 111 3 36 316 Shomanaj Shumanoy Shomanay Shomanaj 0 78 53 1 55 6 71 317 Elukala Ellikqalʼa Ellikqala Bostan 5 42 140 5 156 0 28 8Energetikazhәne zhumys istejdi Қarakalpakstan ZhOOҚarakalpak memlekettik universiteti Nүkis memlekettik pedagogikalyk instituty Nүkis filialy filialy Memlekettik oner zhәne mәdeniet institutynyn filialyZhogargy Kenes toragalary tizimi 1990 1991 akpan karasha 1991 1991 1997 1997 2002 2002 2020 2020 2022 Amanbaj Tileubajuly Orynbaev 2022 DerekkozderҚarakalpakstan Respublikasynyn memlekettik үkimet portaly kolzhetpejtin silteme Қarakalpakstanda halyk sany kansha Basty derekkozinen muragattalgan 13 zheltoksan 2018 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 2 nauryz 2019 Gosudarstvennyj komitet Respubliki Uzbekistan po statistike Basty derekkozinen muragattalgan 15 shilde 2012 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 18 karasha 2011 Gosudarstvennyj komitet Respubliki Uzbekistan po statistike Basty derekkozinen muragattalgan 21 kazan 2013 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 20 akpan 2014 Uzbekistan Administrativnye rajony Өzbekstan Respublikasynyn Ukrainadagy elshiligi kolzhetpejtin silteme Tekserildi 15 sәuir 2016 ӨZBEKSTAN RESPUBLIKASYNDAҒY DEMOGRAFIYaLYҚ ZhAҒDAJ Basty derekkozinen muragattalgan 11 sәuir 2019 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 11 sәuir 2019 Өzbekstan Respublikasy Ministrler Kabineti karamagyndagy Ұltaralyk katynastar zhәne sheteldermen dostyk bajlanystar zhonindegi komitetinin resmi sajty Basty derekkozinen muragattalgan 2 zheltoksan 2019 kolzhetpejtin silteme Tekserildi 31 nauryz 2020 1926 zhylgy Bүkilodaktyk halyk sanagy RKFSR ajmaktary bojynsha halyktyn ulttyk kuramy Қazak AKSR Қarakalpak AO Muragattalgan 29 zheltoksannyn 2014 zhyly Demoskop 1939 zhylgy Bүkilodaktyk halyk sanagy Odaktas respublikalar oblystarynyn kala zhәne auyl turgyndarynyn ulty men zhynysy bojynsha bolinui Muragattalgan 5 mausymnyn 2016 zhyly Demoskop 1959 zhylgy Bүkilodaktyk halyk sanagy KSRO respublikalary oblystarynyn RKFSR dan baska kala zhәne auyl halky zhynysy men ulty bojynsha Muragattalgan 5 mausymnyn 2016 zhyly Demoskop 1970 zhylgy Bүkilodaktyk halyk sanagy KSRO respublikalary oblystarynyn RKFSR dan baska kala zhәne auyl halky zhynysy men ulty bojynsha Muragattalgan 5 mausymnyn 2016 zhyly Demoskop 1979 zhylgy Bүkilodaktyk halyk sanagy KSRO respublikalary oblystarynyn RKFSR dan baska kala zhәne auyl halky zhynysy men ulty bojynsha Muragattalgan 5 mausymnyn 2016 zhyly Demoskop 1989 zhylgy Bүkilodaktyk halyk sanagy KSRO respublikalary oblystarynyn kala zhәne auyl turgyndarynyn zhynysy men ulty bojynsha bolinui Muragattalgan 25 sәuirdin 2016 zhyly Demoskop Қarakalpakstan Respublikasy halkynyn sany turaly mәlimet kolzhetpejtin silteme EVRAZIYa Marip Kungradskij Ukrainskie sobytiya razbudili vse karakalpakskie diaspory kolzhetpejtin silteme Ukaz Prezidenta Respubliki Uzbekistan ot 23 12 1994 g N UP 1027 O vvedenii v dejstvie Polozheniya o pasportnoj sisteme v Respublike Uzbekistan Pasportno vizovaya sistema kolzhetpejtin silteme procella ru is for sale kolzhetpejtin silteme Izbran Predsedatel Zhokargy Kenesa Institut strategicheskih i mezhregionalnyh issledovanij pri Prezidente Respubliki Uzbekistan kolzhetpejtin silteme Jo qorg i Kenges Raisi ozbekshe Zhogargy Kenes toragasy 2 10 2022