Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Әлем тілдері — жер шарын мекендейтін (немесе бұрын мекен еткен) халықтар тілдері. Олардың жалпы саны 2500-нан 5000-ға дейін. (Дәл санын анықтау мүмкін емес, себебі әр түрлі тілдер мен бір тілдің диалектілерінің арасындағы айырмашылық шартты түрде белгіленген). Аса кен тараған әлем тілдерінің қатарына (млн адам есебімен 1985 жылы мәлімет бойынша) кіретін тілдер: қытай (1 млрд-тан астам), ағылшын (420), хинди, оған жакын урду (320), испан (300), орыс (250), индонезия (170), араб (170), (170), португал (150), жапон (120), неміс (100), француз (100), (82), итальян (70), корей (65), (63), маратхи (57), (52), украин (45) тілдері. Бұл есепке оларда сөйлеушілермен бірге ұлтаралық, халыкаралык қарым-қатынас ретінде қолданушылар да кіреді. Барлык әлем тілдері туыстық қатынастарына қарай тілдік семьяларға бөлінеді. Олардың әр-қайсысы бір-біріне жақын диалектілер тобынан шыққан, көне замандарда бір тілдің диалектілері болған немесе бір тілдік одаққа кірген (қараңыз Генеалогиялық топтастыру).
Тіл семьяларының бір талайы тек жеке жер атаулары мен кірме элементтерде сақталған немесе із-түзсіз жоғалған деуге болады. Кейбір өте көне тілдерден сақталған ескерткіштердің (мысалы, криттегі иероглиф тілі) мағынасы ашылған жок. Кейбір өте көне мәдени тілдер (шумер, этрус) сонғы жылдарда бір қатар көрнекті зерттеулер барына карамастан, тілдердін генеалогиялық топтастырылуында әлі нақты орнын танқан жоқ. Америка, Африка, Оңтүстік-Шығыс Азия, Жаңа Гвинея және Океаниядағы көптеген тілдер әлі түбегейлі зерттеліп топтастырылған жоқ. Сол себепті казіргі ғылым адамзаттілі тарихының көрінісің тым болжалды түрде ғана аныктап отыр деуге болады.
Билингвизм
Екі немесе одан да көп тілде сөйлейтін адамдардың саны үнемі өсіп келеді. Мысалы, соңғы зерттеулерде, (штаттардың бірінде - жартысынан көбі) үнді студенттерінің елеулі бөлігі ана тіліне қарағанда ағылшын тілінде жақсырақ сөйлейді.
Ең көп таралған тілдік отбасылар
- Үнді-Еуропа тілдері ~ 2,5 млрд қолданушылар, оның ішінде , герман тілдері және ;
- ~ 1,2 млрд қолданушылар, оның ішінде негізгі қытай тілі;
- Орал-алтай тілдері (суботбасылардың құрылу деңгейі) ~ 500 млн қолданушылар, негізгі түркі тілдерін қоса алғанда.
Жаһандық маңызды тілдері
Қазіргі заманғы халықаралық деп қарастыруға болатын тілдер (тілді меңгерген жалпы санының кему ретімен):
| Рангі | Тілі | Ана тілі | Екінші | Қолданушылардың жалпы саны |
|---|---|---|---|---|
| 1 | Қытай тілі | 1,2 миллиард | 300 миллионға дейін | 1,5 миллиардқа дейін |
| 2 | Ағылшын тілі | 500 миллион | 1 миллиардқа дейін | 1,5 миллиардқа дейін |
| 3 | Испан тілі | 425 миллион | 125 миллионға дейін | 550 миллионға дейін |
| 4 | Араб тілі | 300 миллион | 120 миллионға дейін | 420 миллионға дейін |
| 5 | Орыс тілі | 160 миллион | 100 миллионға дейін | 260 миллионға дейін |
| 6 | Португал тілі | 230 миллион | 30 миллионға дейін | 260 миллионға дейін |
| 7 | Неміс тілі | 120 миллион | 80 миллионға дейін | 200 миллионға дейін |
| 8 | Француз тілі | 75 миллион | 195 миллионға дейін | 270 миллионға дейін |
Халықаралық тілдердің таралу картасы
Картада әрбір халықаралық тілдің таралуы көрсетілген.
БҰҰ-ның ресми тілдері
Ағылшын, араб тілі, испан тілі, қытай, орыс және француз тілдері Біріккен Ұлттар Ұйымының ресми тілдері болып табылады.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Тіл білімі терминдерінің түсіндірме сөздігі — Алматы.«Сөздік-Словарь», 2005 жыл. ISBN 9965-409-88-9
- The triumph of English: A world empire by other means | The Economist
- China — Wikipedia, the free encyclopedia
- El español será la segunda lengua de comunicación internacional
- L’arabe Мұрағатталған 26 ақпанның 2013 жылы.
- Ethnologue report for language code
- Ethnologue: Statistical Summaries
- La francophonie
- БҰҰ-ның ресми тілдері
Сілтемелер
- Языки мира.
| Елдер: | — |
|---|---|
| Санаты: | ??? |
| — | |
| ISO 639-1: | — |
| : | — |
| : | — |
| Тағы қараңыз: | |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Әlem tilderi zher sharyn mekendejtin nemese buryn meken etken halyktar tilderi Olardyn zhalpy sany 2500 nan 5000 ga dejin Dәl sanyn anyktau mүmkin emes sebebi әr tүrli tilder men bir tildin dialektilerinin arasyndagy ajyrmashylyk shartty tүrde belgilengen Asa ken taragan әlem tilderinin kataryna mln adam esebimen 1985 zhyly mәlimet bojynsha kiretin tilder kytaj 1 mlrd tan astam agylshyn 420 hindi ogan zhakyn urdu 320 ispan 300 orys 250 indoneziya 170 arab 170 170 portugal 150 zhapon 120 nemis 100 francuz 100 82 italyan 70 korej 65 63 marathi 57 52 ukrain 45 tilderi Bul esepke olarda sojleushilermen birge ultaralyk halykaralyk karym katynas retinde koldanushylar da kiredi Barlyk әlem tilderi tuystyk katynastaryna karaj tildik semyalarga bolinedi Olardyn әr kajsysy bir birine zhakyn dialektiler tobynan shykkan kone zamandarda bir tildin dialektileri bolgan nemese bir tildik odakka kirgen karanyz Genealogiyalyk toptastyru Algashky til otbasylar kartasyTil otbasylary Til semyalarynyn bir talajy tek zheke zher ataulary men kirme elementterde saktalgan nemese iz tүzsiz zhogalgan deuge bolady Kejbir ote kone tilderden saktalgan eskertkishterdin mysaly krittegi ieroglif tili magynasy ashylgan zhok Kejbir ote kone mәdeni tilder shumer etrus songy zhyldarda bir katar kornekti zertteuler baryna karamastan tilderdin genealogiyalyk toptastyryluynda әli nakty ornyn tankan zhok Amerika Afrika Ontүstik Shygys Aziya Zhana Gvineya zhәne Okeaniyadagy koptegen tilder әli tүbegejli zerttelip toptastyrylgan zhok Sol sebepti kazirgi gylym adamzattili tarihynyn korinisin tym bolzhaldy tүrde gana anyktap otyr deuge bolady BilingvizmEki nemese odan da kop tilde sojlejtin adamdardyn sany үnemi osip keledi Mysaly songy zertteulerde shtattardyn birinde zhartysynan kobi үndi studentterinin eleuli boligi ana tiline karaganda agylshyn tilinde zhaksyrak sojlejdi En kop taralgan tildik otbasylarҮndi Europa tilderi 2 5 mlrd koldanushylar onyn ishinde german tilderi zhәne 1 2 mlrd koldanushylar onyn ishinde negizgi kytaj tili Oral altaj tilderi subotbasylardyn kurylu dengeji 500 mln koldanushylar negizgi tүrki tilderin kosa alganda Zhaһandyk manyzdy tilderiҚazirgi zamangy halykaralyk dep karastyruga bolatyn tilder tildi mengergen zhalpy sanynyn kemu retimen Rangi Tili Ana tili Ekinshi Қoldanushylardyn zhalpy sany1 Қytaj tili 1 2 milliard 300 millionga dejin 1 5 milliardka dejin2 Agylshyn tili 500 million 1 milliardka dejin 1 5 milliardka dejin3 Ispan tili 425 million 125 millionga dejin 550 millionga dejin4 Arab tili 300 million 120 millionga dejin 420 millionga dejin5 Orys tili 160 million 100 millionga dejin 260 millionga dejin6 Portugal tili 230 million 30 millionga dejin 260 millionga dejin7 Nemis tili 120 million 80 millionga dejin 200 millionga dejin8 Francuz tili 75 million 195 millionga dejin 270 millionga dejinHalykaralyk tilderdin taralu kartasy Kartada әrbir halykaralyk tildin taraluy korsetilgen Agylshyn tili Arab tili Ispan tili Қytaj tili Orys tili Portugal tili Nemis tili Francuz tiliBҰҰ nyn resmi tilderi Agylshyn arab tili ispan tili kytaj orys zhәne francuz tilderi Birikken Ұlttar Ұjymynyn resmi tilderi bolyp tabylady Tagy karanyzDerekkozderTil bilimi terminderinin tүsindirme sozdigi Almaty Sozdik Slovar 2005 zhyl ISBN 9965 409 88 9 The triumph of English A world empire by other means The Economist China Wikipedia the free encyclopedia El espanol sera la segunda lengua de comunicacion internacional L arabe Muragattalgan 26 akpannyn 2013 zhyly Ethnologue report for language code Ethnologue Statistical Summaries La francophonie BҰҰ nyn resmi tilderiSiltemelerYazyki mira Elder Sanaty ISO 639 1 Tagy karanyz Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet