Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
AСЕАН (ағылш. The Association of Southeast Asian Nations — Оңтүстiк-шығыс Азия елдерiнің ассоциациясы) — Оңтүстiк-шығыс Азияның 10 елi кіретін өңірлік саяси, мәдени әрі экономикалық ұйым.
| Оңтүстік-Шығыс Азия Мемлекеттерінің қауымдастығы | |
|
| |
| Мүшелік: |
|
|---|---|
| Әкімшілік орталық: | |
| Ресми тілі: | |
| Құрылуы | |
| Бангкок декларациясы | 8 тамыз 1967 жыл |
| АСЕАН Жарғысы | 16 желтоқсан 2008 жыл |
 Оңтүстік-шығыс Азия елдерінің ассоциациясы Ортаққорда | |
1967 ж. тамыздың 8 Индонезия, Малайзия, Филиппин, Сингапур және Тайланд негізін қалаған.
Ұйым мақсаты — экономикалық өсуді, әлеуметтік, мәдени дамуды жаңғырту, аймақта бейбітшілікті қамтамасыз ету.
Оңтүстік-шығыс Азия елдерінің ассоциациясы, Assocіatіon of South East Natіons, ASEAN (АСЕАН) – халықаралық ұйым. 1967 жылы 8 тамызда Индонезия, Малайзия, Сингапур, Тайланд, Филиппиндер мемлекеттері құрған. Кейін ұйымның құрамына Бруней (1984), Вьетнам (1995), Лаос және Мьянма (1997), Камбоджа (1999) кірді. АСЕАН құрылғаннан бастап саяси ынтымақтастық саласында келісімдер жасауға баса көңіл бөлді. АСЕАН елдерінің алғашқы екі кездесуі (1976 және 1977) осы ұйым қызметінің принциптерін жария етіп, адам ресурстарын дамыту, кедейшілік пен сауатсыздықты жою, есірткі саудасына жол бермеу, т.б. салада ынтымақтастықты кеңейтуге арналды. Ұйымға мүше елдер Оңтүстік-Шығыс Азияда еркін сауда аймағын құруға талпыныстар жасап, арнайы келісімшарттарға отырды.
Конференциялар
Ұйым Азия-Тынық мұхит аймағындағы қауіпсіздік мәселелері бойынша жыл сайын конференциялар өткізеді. 1993 жылы АСЕАН-ның аймақтық форумы құрылып, оған бақылаушы мемлекет ретінде Папуа-Жаңа Гвинея және екі кеңесшілік серіктес елдер – Қытай мен Ресей кірді. Сондай-ақ ұйым аймақта экономикалық өсімді, әлеуметтік және мәдени дамуды жеделдету, аталған салаларда белсенді ынтымақтастық пен өзара көмек көрсету мақсатында ғылым мен технология, қоршаған орта, мәдениет пен ақпарат, әлеуметтік даму ынтымақтастығын үйлестіреді. 1995 жылы АСЕАН елдері Оңтүстік-Шығыс Азия аймағында ядролық қарусыз аумақ құру туралы шартқа қол қойды.
Құрылымы
АСЕАН-ның жоғарғы органы – Мемлекет және Үкімет басшыларының саммиті. Бұл саммит әр 3 жыл сайын өткізіледі, ал олардың аралығында бейресми кездесулер өтеді. АСЕАН-да 11 арнайы комитет жұмыс істейді, ағымдағы басшылықты Тұрақты комитет жүзеге асырады. Бес жыл мерзімге тағайындалатын АСЕАН-ның Бас хатшысы жетекшілік ететін Секретариат Джакарта қаласында орналасқан.
Дереккөздер
- ASEAN Charter — Association of Southeast Asian Nations. — P. 29.
- Қазақ энциклопедиясы, 7 том
Сыртқы сілтемелер
- АСЕАН Мұрағатталған 29 шілденің 2013 жылы.
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
ASEAN agylsh The Association of Southeast Asian Nations Ontүstik shygys Aziya elderinin associaciyasy Ontүstik shygys Aziyanyn 10 eli kiretin onirlik sayasi mәdeni әri ekonomikalyk ujym Ontүstik Shygys Aziya Memleketterinin kauymdastygyMүshelik Brunej Kambodzha Indoneziya Laos Malajziya Myanma Filippin Singapur Tajland VetnamӘkimshilik ortalyk Dzhakarta IndoneziyaResmi tili AgylshynҚuryluyBangkok deklaraciyasy8 tamyz 1967 zhylASEAN Zhargysy16 zheltoksan 2008 zhylOntүstik shygys Aziya elderinin associaciyasy Ortakkorda 1967 zh tamyzdyn 8 Indoneziya Malajziya Filippin Singapur zhәne Tajland negizin kalagan Ұjym maksaty ekonomikalyk osudi әleumettik mәdeni damudy zhangyrtu ajmakta bejbitshilikti kamtamasyz etu ASEAN sammiti Ontүstik shygys Aziya elderinin associaciyasy Association of South East Nations ASEAN ASEAN halykaralyk ujym 1967 zhyly 8 tamyzda Indoneziya Malajziya Singapur Tajland Filippinder memleketteri kurgan Kejin ujymnyn kuramyna Brunej 1984 Vetnam 1995 Laos zhәne Myanma 1997 Kambodzha 1999 kirdi ASEAN kurylgannan bastap sayasi yntymaktastyk salasynda kelisimder zhasauga basa konil boldi ASEAN elderinin algashky eki kezdesui 1976 zhәne 1977 osy ujym kyzmetinin principterin zhariya etip adam resurstaryn damytu kedejshilik pen sauatsyzdykty zhoyu esirtki saudasyna zhol bermeu t b salada yntymaktastykty kenejtuge arnaldy Ұjymga mүshe elder Ontүstik Shygys Aziyada erkin sauda ajmagyn kuruga talpynystar zhasap arnajy kelisimsharttarga otyrdy KonferenciyalarҰjym Aziya Tynyk muhit ajmagyndagy kauipsizdik mәseleleri bojynsha zhyl sajyn konferenciyalar otkizedi 1993 zhyly ASEAN nyn ajmaktyk forumy kurylyp ogan bakylaushy memleket retinde Papua Zhana Gvineya zhәne eki kenesshilik seriktes elder Қytaj men Resej kirdi Sondaj ak ujym ajmakta ekonomikalyk osimdi әleumettik zhәne mәdeni damudy zhedeldetu atalgan salalarda belsendi yntymaktastyk pen ozara komek korsetu maksatynda gylym men tehnologiya korshagan orta mәdeniet pen akparat әleumettik damu yntymaktastygyn үjlestiredi 1995 zhyly ASEAN elderi Ontүstik Shygys Aziya ajmagynda yadrolyk karusyz aumak kuru turaly shartka kol kojdy ҚurylymyASEAN nyn zhogargy organy Memleket zhәne Үkimet basshylarynyn sammiti Bul sammit әr 3 zhyl sajyn otkiziledi al olardyn aralygynda bejresmi kezdesuler otedi ASEAN da 11 arnajy komitet zhumys istejdi agymdagy basshylykty Turakty komitet zhүzege asyrady Bes zhyl merzimge tagajyndalatyn ASEAN nyn Bas hatshysy zhetekshilik etetin Sekretariat Dzhakarta kalasynda ornalaskan DerekkozderASEAN Charter Association of Southeast Asian Nations P 29 Қazak enciklopediyasy 7 tomSyrtky siltemelerASEAN Muragattalgan 29 shildenin 2013 zhyly Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet