Герман тілдері

Герман тілдері — Үндіеуропалық тілдер шоғырының бір тармағын құрайтын өзара туыстас тілдер тобы. Осы тілдердің ортақ «ата-тілі» — орта бөлігінде солтүстік Еуропада қолданыста болған . Протогерман тілі мен одан өрбіп шыққан тілдердің барлығына бірегей тілдік ерекшеліктер тән, солардың ішіндегі ең танымалы — Гримм заңы деген атпен белгілі дауыссыздардың өзгерісі. Солтүстік Еуропаны мекендеген герман тайпалары ІІ-ші ғасырдан бастап римдіктермен шекаралас аймақтарда қоныстана бастаған кезден бері герман тілдерінің ең алғашқы түрлері де тарихқа енді.

Герман тілдері
Жоғрапиялық таралуы:	Әуел баста солтүстік, батыс және орталық Еуропада; қазіргі кезде бүкіл дүние жүзінде
:	Герман тілдері
Бөлікшелері:	Шығыс герман

Ағылшын және неміс тілдері ең көп тараған герман тілдері болып табылады, оларда ана тілі ретінде сөйлейтіндердің саны тиісінше шамамен 400 және 100 миллион адамды құрайды. Бұл топқа басқа да ірі тілдер жатады: сөйлеушілер саны 23 миллион голланд тілі, 16 миллион адам сөйлейтін африкаанс тілі, ал жататын төрт тіл: норвег, швед, исланд және тілдерінде сөйлеушілердің жалпы саны — 20 миллион адам. SIL ұйымы құрастыратын Ethnologue тізімінде 53 түрлі герман тілдері келтірілген.

Сипаттамалары

Герман тілдеріне төмендегі бірқатар қасиеттер тән:

1. Үнді-Еуропалық және қарапайымданып, және (кейде ол деп аталады) болып өзгеруі.
2. Етістіктердің үлкен тобының өткен шағы жалғау (/d/ немесе /t/) жалғануы арқылы жасалады. Бұндай етістіктерді деп аталады. Қалған етістіктердің өткен шағы оның негізіндегі дауысты дыбысты өзгерту арқылы жасалады. Олар деп аталады.
3. Күшті және әлсіз сын есім дегендерді қолдануы. Яғни зат есімнің анықтылығына байланысты сын есімдердің жалғауларының өзгеріп отыруы.
4. «Гримм заңы» деген атпен белгілі дауыссыздардың өзгеру құбылысы (Жоғары неміс тіліндегі дауыссыздар одан әрі өзгерді, бірақ оның себебі басқа, Жоғарғы неміс дауыссыздарының өзгеруі. Әсіресе: прото үнді-еуропалық тілдегі және басқа үнді-еуропалық тілдермен салыстырғанда п-ның ф-ға айналуы: padre (итал)- father(ағылшын)-p'hter(прото үнд-еур)).
5. Шығу тегін басқа Үнді-Еуропа тілдеріндегі сөздермен байланыстыру қиын, бірақ герман тілдерінің ішінде кең тараған бірқатар сөздердің болуы. дегенді де қараңыз.
6. Сөздердің екпінінің түбірге түсуі, одан кейін сөздің бірінші буынына түсуі.

Герман тілдерінің арасындағы айырмашылықтар басқа тіл шоғырларындағы, мысалы роман немесе славян тілдерінің ішіндегі тілдердің арасындағы айырмашылықтардан әлдеқайда көп. Тілдерде жалпы байқалатын аналитизмге деген үрдіс бойынша герман тілдерін де екі топқа бөлуге болады. Неміс, голланд, әсіресе исланд тілдеріндегі аналитизм деңгейі әлсіз, ал ағылшын, швед және африкаанс сияқты тілдерде аналитизм мейлінше күшті дамыған.

Жазуы