Жылдар1901 1902 1903 1904 1905 1906 1907 1908 1909Онжылдықтар ҒасырларXIX ғасыр XX ғасыр XXI ғасырXVIII ғасыр XIX ғасыр

Жылдар
1901 · 1902 · 1903 · 1904 — 1905 — 1906 · 1907 · 1908 · 1909
Онжылдықтар
· — — ·
Ғасырлар
XIX ғасыр — XX ғасыр — XXI ғасыр

XVIII ғасыр

— XIX ғасыр — XX ғасыр

— XXI ғасыр

—

	1890	1891	1892	1893	1894	1895	1896	1897	1898	1899

	1900	1901	1902	1903	1904	1905	1906	1907	1908	1909
	1910	1911	1912	1913	1914	1915	1916	1917	1918	1919
	1920	1921	1922	1923	1924	1925	1926	1927	1928	1929
	1930	1931	1932	1933	1934	1935	1936	1937	1938	1939
	1940	1941	1942	1943	1944	1945	1946	1947	1948	1949
	1950	1951	1952	1953	1954	1955	1956	1957	1958	1959
	1960	1961	1962	1963	1964	1965	1966	1967	1968	1969
1970 жж.	1970	1971	1972	1973	1974	1975	1976	1977	1978	1979
	1980	1981	1982	1983	1984	1985	1986	1987	1988	1989
	1990	1991	1992	1993	1994	1995	1996	1997	1998	1999

	2000	2001	2002	2003	2004	2005	2006	2007	2008	2009

**1905 жыл басқа күнтізбелерде**
Грегориан күнтізбесі	1905 MCMV
Юлиан күнтізбесі	1904 — 1905 (14 қаңтардан бастап)
Рим қаласының құрылуынан бастап	2657 — 2658 (4 мамырдан бастап)
Византия күнтізбесі	7413 — 7414 (14 қыркүйектен бастап)
Еврей күнтізбесі	5665 — 5666 ה'תרס"ה — ה'תרס"ו
Ислам күнтізбесі	1323 — 1324
	1354 ԹՎ ՌՅԾԴ
	4601 — 4602
	1897 — 1898

-	1961 — 1962
-	1827 — 1828
-	5006 — 5007
	1283 — 1284

1905 жыл — Григориан күнтізбесі бойынша аптаның соңғы күні, яғни жексенбіде басталады. Кібісе жыл емес.

Бұл біздің заманымыздың 1905 жылы, 905-жылы, XX ғасырдың 5-жылы, 20 ғасырдың 1-онжылдығының 5-жылы, 6-жылы болып табылады.

Оқиғалар

Қаңтар

1 қаңтар — Ресейдегі алғашқы мырыш Владикавказдағы Алагир зауытында алынды.
2 қаңтар — Порт-Артур қорғанысының аяқталуы, бекініс комендант Стесселдің шешімімен жапон жағына берілді.
17 қаңтар — Бакудегі зауыттар мен механикалық шеберханаларда ереуіл басталды. 2 ақпанда тоқтатылды.
22 қаңтар — «Қанды жексенбі», Бірінші орыс революциясының басталуы.
25 қаңтар — Ригада жалпы ереуіл басталды.

Ақпан

2 ақпан — Санкт-Петербургте Фонтанка арқылы өтетін Египет көпірі оның үстінен гвардиялық атты әскер эскадрильясының өтуі кезінде құлады.
8 ақпан — қазіргі Әзірбайжан территориясындағы Баку, Елизаветполь және басқа қалаларда ереуілдер басталды.
17 ақпан — Ұлы князь Мәскеуде социалист-революционер өлтірді.
19 ақпан — Бакуде үш күнге созылған ұлтаралық қақтығыстар басталды.

Наурыз

4 наурыз — Теодор Рузвельт Америка Құрама Штаттарында екінші мерзімге ант берді.
10 наурыз — «Челси» футбол клубы құрылды.
21 наурыз — Кабулда ағылшын-ауған шарты жасалды, оған сәйкес әмір Хабибулла хан әкесі әмір Абдуррахман жасаған келісімдерді орындауға міндеттелді.

Сәуір

Мамыр

27-28 мамыр — орыс және жапон эскадрильясының Цусима шайқасы, Ресейдің 2-Тынық мұхит эскадрильясының толық жеңілуі.
15 мамыр — Лас-Вегас, Невада, АҚШ құрылды.
23 мамыр — Баку жұмысшыларының төрт күндік саяси ереуілі басталды.

Маусым

7 маусым — Норвегия Швециямен жеке одақты тоқтатып, өзін тәуелсіз мемлекет деп жариялады.
16 маусым — Иваново-Вознесенскідегі Талка өзеніндегі ереуіл кезінде жұмысшылардың бейбіт шеруінің орындалуы.
27 маусым — Потемкин матростарының көтерілісі.

Шілде

5 шілде — Аустралия премьер-министрі отставкаға кетті. Протекционист билікке қайта оралады.
8 шілде — Потемкин рейсіндегі көтерілістің аяқталуы. Констанцадағы бүлікші матростар әскери кемені Румыния билігіне тапсырып, өздері саяси эмигрант ретінде жағаға шықты.
9 шілде — Латвиядағы жалпы ереуіл.
21 шілде — Каспий сауда флоты теңізшілері мен кеме жөндеу шеберханалары жұмысшыларының онкүндік ереуілі басталды.
29 шілде — АҚШ пен Жапония арасындағы келісім (Тафт-Кацура келісімі).
30 шілде — Бакудің мұнай кәсіпшіліктері мен механикалық шеберханаларында онкүндік ереуіл басталды.

Тамыз

6 тамыз — Курланд провинциясы соғыс жағдайы жарияланды.
13 тамыз — Норвегияда Швециямен одақты тоқтату туралы референдум. Абсолютті көпшілік одақты таратуға дауыс берді.
6 тамыз — 1905 жылғы 6 тамыздағы Думаны Ресей империясының заң шығарушы-кеңесші өкілді органы (Булыгин Думасы) ретінде шақыру туралы манифест. Думаны құрудың кемсітушілік шарттары қоғамдық наразылық тудырды; Манифестте көзделген жоба бойынша Думаға сайлау өткен жоқ.
27 тамыз — университет автономиясын қалпына келтірген 5-ші университет жарғысы.
31 тамыз — Швецияның Карлстад қаласында Норвегия мен Швеция арасында швед-норвегия одағын тоқтату туралы келіссөздер басталды.

Қыркүйек

5 қыркүйек — Жапониямен Портсмут келісімі, орыс-жапон соғысының аяқталуы.
7 қыркүйек — Риганың орталық түрмесіне қырағылар отряды шабуыл жасап, Латвия социал-демократиялық еңбек партиясының өлім жазасына кесілген мүшелерін босатады.
12 қыркүйек — ресейлік профессор В.Мантеуфель жүректен оқ алу үшін алғашқы хирургиялық операция жасады.
23 қыркүйек — Швецияның Карлстад қаласында Норвегия мен Швеция арасындағы швед-норвегия одағын тоқтату туралы келіссөздер Карлстад келісімін параграфтаумен аяқталды.
Будапешттегі жаппай саяси ереуіл.

Қазан

7 қазан — Ресейде жалпы саяси ереуілдің басталуы, тіпті Мемлекеттік банк пен министрліктер де ереуілге шықты.
9 қазан — Норвегияның стортингі швед-норвег одағын бұзу туралы Карлстад келісімдерін бекітті.
12 қазан — Латвияда жалпы ереуіл басталды.
13 қазан — Швед Риксдаг Швед-Норвегия одағын бұзу туралы Карлстад келісімдерін мақұлдады.
14 қазан — Халықаралық аэронавтика федерациясы (FAI) кейінірек FAI Бірінші Бас конференциясы деп аталатын конференцияда құрылды.
19 қазан — Ресейде алғаш рет С.Ю.Витте басқаратын біріккен үкімет – Министрлер Кеңесі құрылды.
26 қазан
- Петроград жұмысшылар депутаттары кеңесі құрылды.
- Карлстад келісімдері Норвегияның тәуелсіздігін және оның территориясының тұтастығын анықтайтын швед-норвег одағын бұзу үшін жасалды.
28 қазан — Закавказье теміржолшыларының екі апталық ереуілі басталды.
29 қазан
- Айналым-Байкал темір жолы тұрақты пайдалануға қабылданды.
- Германияның Оңтүстік-Батыс Африкасында, Фальграсқа жақын жерде гереро және нама тайпалары көтерілісінің жетекшісі Хендрик Витбой қайтыс болды, содан кейін колониядағы ұйымдастырылмаған қарсылық 1907 жылға дейін жалғасты.
30 қазан
- азаматтық бостандықтарды енгізетін, Думадағы өкілдікті кеңейтіп, оны заң шығарушы орган деп жариялаған патша манифесі жарияланды, Ресейде алғаш рет монархиялық билік субъектілердің пайдасына шектелд
- Владивостоктағы солдаттар мен матростардың демонстрациясы. Келесі күні қалада көтеріліс басталды.

Қараша

3 қараша — Ресейде саяси амнистия жарияланды.
4 қараша — Финляндия автономиясы туралы жарлық шықты.
- Ресей халқының одағы құрылды.
- Приморье мен Владивосток қаласы соғыс жағдайы жарияланды.
8 қараша — Әскери-медициналық академияда өткен конференцияда бүкіл әлемде әлі де қолданылып жүрген қан қысымын өлшеудің дыбыстық әдісін ашқан.
16 қараша — 1907 жылдың 1 қаңтарынан бастап жер үшін өтеу төлемдерін жартысына дейін қысқарту және оларды жинауды толық тоқтату туралы патша манифесі жарияланды.
17 қараша — Жапонияның Кореяға қатысты протекторат туралы шартына қол қойылды. Кореядағы билік жапон резидент-генералына өтті.

Желтоқсан

4 желтоқсан — Мәскеу жұмысшылар депутаттары Кеңесі құрылды.
6 желтоқсан
- Красноярск Республикасы жарияланды.
- Владивостокта Владивосток гарнизонының төменгі қатарларының Атқару комитеті сайланды.
7 желтоқсан — адамның қасаң қабығын трансплантациялауды сәтті жасады.
8 желтоқсан — Бакуде жұмысшылар депутаттары Кеңесі құрылды.
23 желтоқсан — 8 қаңтар 1906 жыл – Закавказье теміржолшыларының жалпы саяси ереуілі.
25 желтоқсан — Баку гарнизоны жауынгерлерінің демонстрациясы мен митингісі.
27 желтоқсан — 4 қаңтар 1906 жыл – Баку зауыттары мен егістіктеріндегі жалпы саяси ереуіл.

Нақты күндері жоқ

1905 ж. А.Эйнштейн М.Планктың болжалын дамытып электрмагниттік энергияның да квантпен тұтылатынын болжады.
1905 ж. теорияшыл физик Альберт Эйнштейн кеңістік пен уақыттың жаңа ілімі жеке арнайы салыстырмалық теорияны тұжырымдады.
Мельбурнде бірінші Аустралазия теннис чемпионаты өтті, кейін ол Австралияның ашық чемпионаты деп аталды.
Сунь Ятсен Жапонияда революциялық одақтас лигасын (Тунменхуй) құрды.
С.И. Маслюковтың (1891-1947) дебюті, орыс циркі және сахна әртісі.

Туғандар

Тағы қара: Санат:1905 жылы туғандар

Қайтыс болғандар

Тағы қара: Санат:1905 жылы қайтыс болғандар

Тағы қараңыз

Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: 1905

1905 жыл

Дереккөздер

Бұл — жыл туралы мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.

1905 жылға арналған күнтізбе