Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
2023 жылдан бері қазіргі шахматтан әлем чемпионы — . Шахматтан алғашқы ресми әлем чемпионы 1886 жылы Вильгельм Стейниц болды. 1948 жылдан бастап әлем біріншілігі үшін матчтарды ұйымдастырумен Халықаралық шахмат федерациясы (ФИДЕ) айналыса бастады.
1993 жылы ФИДЕ-мен келіспеушіліктің нәтижесінде Гарри Каспаров (PCA) ұйымдастырды. Бұған жауап ретінде ФИДЕ оны чемпион атағынан айырып, басқа үміткерлер арасында чемпион атағын ойнатты. Осы оқиғалардың нәтижесінде әлемде екі чемпион пайда болды: Гарри Каспаров — PCA нұсқасы бойынша және FIDE демеушілігімен өткен кездесуде жеңіске жеткен Анатолий Карпов.
2006 жылы ФИДЕ чемпионы пен «классикалық шахмат» чемпионы арасында біріктіру матчы өтті, нәтижесінде абсолютті әлем чемпионы Крамник атанды.
1886 жылға дейінгі ең мықты шахматшылар
Ресми түрде "шахматтан әлем чемпионы" атағын алғаш рет 1886 жылы Вильгельм Стейниц алды. Бірақ осы уақытқа дейін Батыста ең мықты деп танылған шахматшылар болған.
| Чемпиондық жылдары | Чемпион | Өмір жылдары | Мемлекет |
|---|---|---|---|
| шамамен 1495 | ша. 1465 — ша. 1530 |  Испания | |
| 1560—1575 | ша. 1540 — ша. 1580 | Испания | |
| 1575—1587 | 1542 — 1587 |  | |
| 1619—1634 | 1600 — 1634 | | |
| 1747—1795 | 07.09.1726 — 31.08.1795 |  Франция | |
| 1820—1840 | 1785 — 13.12.1840 |  Франция | |
| 1843—1851 | ша. 1810 — 22.06.1874 |  Ұлыбритания | |
| 1851—1858, 1862—1866 | 06.07.1818 — 13.03.1879 |  Пруссия | |
| 1858—1862 | 22.06.1837 — 10.07.1884 |  АҚШ | |
| 1866—1886 | Вильгельм Стейниц | 14.05.1836 — 12.08.1900 |  Аустрия-Мажарстан |
Аталған шахматшылар, соңғы үшеуін қоспағанда, тек шартты түрде ең күшті деп санауға болады. XIX ғасырдың ортасына дейін әлемдегі ең күшті шахматшылардың көпшілігін объективті түрде салыстыруға мүмкіндік беретін жеткілікті өкілді турнирлер болған жоқ.
Әлемнің ең мықты ойыншыларының көпшілігін жинаған алғашқы ірі халықаралық шахмат турнирі тек 1851 жылы Лондонда өтті және көптеген елдердің ең мықты ойыншыларының ойынын іс жүзінде салыстыруға нақты мүмкіндік пайда болды. Сондықтан әлем чемпионы атағы туралы әңгіме әдетте осы турнирде жеңіске жеткен басталады.
Чемпиондар тізімі
Дереккөздер
- АҚШ азаматы болған кезде әлем чемпионы атанды
- Франция азаматы болған кезде әлем чемпионы атанды
- КСРО азаматы болған кезде әлем чемпионы атанды
Сыртқы сілтемелер
- Руй Лопес де Сегурадан (1560) қазіргі дәуірге дейінгі ең мықты шахматшылардың тізімі Мұрағатталған 4 желтоқсанның 2022 жылы.
- ФИДЕ ресми сайты
| Шахматтан әлем чемпиондары | ||
|---|---|---|
| 1993 жылға дейін | ||
  | ||
| 1993–2006 | ||
| ФИДЕ нұсқасы бойынша | PCA нұсқасы бойынша | |
| Анатолий Карпов | | | | | | Гарри Каспаров | | |
| 2006 жылдан кейін | ||
| | | Магнус Карлсен | | ||
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
2023 zhyldan beri kazirgi shahmattan әlem chempiony Shahmattan algashky resmi әlem chempiony 1886 zhyly Vilgelm Stejnic boldy 1948 zhyldan bastap әlem birinshiligi үshin matchtardy ujymdastyrumen Halykaralyk shahmat federaciyasy FIDE ajnalysa bastady 2023 zhyldan beri shahmattan on zhetinshi kazirgi әlem chempiony 1993 zhyly FIDE men kelispeushiliktin nәtizhesinde Garri Kasparov PCA ujymdastyrdy Bugan zhauap retinde FIDE ony chempion atagynan ajyryp baska үmitkerler arasynda chempion atagyn ojnatty Osy okigalardyn nәtizhesinde әlemde eki chempion pajda boldy Garri Kasparov PCA nuskasy bojynsha zhәne FIDE demeushiligimen otken kezdesude zheniske zhetken Anatolij Karpov 2006 zhyly FIDE chempiony pen klassikalyk shahmat chempiony arasynda biriktiru matchy otti nәtizhesinde absolyutti әlem chempiony Kramnik atandy 1886 zhylga dejingi en mykty shahmatshylarResmi tүrde shahmattan әlem chempiony atagyn algash ret 1886 zhyly Vilgelm Stejnic aldy Birak osy uakytka dejin Batysta en mykty dep tanylgan shahmatshylar bolgan Chempiondyk zhyldary Chempion Өmir zhyldary Memleketshamamen 1495 sha 1465 sha 1530 Ispaniya1560 1575 sha 1540 sha 1580 Ispaniya1575 1587 1542 15871619 1634 1600 16341747 1795 07 09 1726 31 08 1795 Franciya1820 1840 1785 13 12 1840 Franciya1843 1851 sha 1810 22 06 1874 Ұlybritaniya1851 1858 1862 1866 06 07 1818 13 03 1879 Prussiya1858 1862 22 06 1837 10 07 1884 AҚSh1866 1886 Vilgelm Stejnic 14 05 1836 12 08 1900 Austriya Mazharstan Atalgan shahmatshylar songy үsheuin kospaganda tek shartty tүrde en kүshti dep sanauga bolady XIX gasyrdyn ortasyna dejin әlemdegi en kүshti shahmatshylardyn kopshiligin obektivti tүrde salystyruga mүmkindik beretin zhetkilikti okildi turnirler bolgan zhok Әlemnin en mykty ojynshylarynyn kopshiligin zhinagan algashky iri halykaralyk shahmat turniri tek 1851 zhyly Londonda otti zhәne koptegen elderdin en mykty ojynshylarynyn ojynyn is zhүzinde salystyruga nakty mүmkindik pajda boldy Sondyktan әlem chempiony atagy turaly әngime әdette osy turnirde zheniske zhetken bastalady Chempiondar tizimi Chempiondyk zhyldary Portret Chempion Memleket1886 zhyldan 1996 zhylga dejingi Chempiondar1 1886 1894 14 mamyr 1836 12 tamyz 1900 Vilgelm Stejnic Austriya Mazharstan AҚSh2 1894 1921 24 zheltoksan 1868 11 kantar 1941 Emanuil Lasker German imperiyasy3 1921 1927 19 karasha 1888 8 nauryz 1942 Hose Raul Kapablanka Kuba4 1927 1935 1937 1946 31 kazan 1892 24 nauryz 1946 Aleksandr Alehin Resej imperiyasy RKFSR Franciya5 1935 1937 20 nauryz 1901 26 karasha 1981 Maks Ejve Niderland6 1948 1957 1958 1960 1961 1963 17 tamyz 1911 5 mamyr 1995 Mihail Botvinnik KSRO7 1957 1958 24 nauryz 1921 27 nauryz 2010 Vasilij Smyslov KSRO8 1960 1961 9 karasha 1936 28 mausym 1992 KSRO9 1963 1969 17 mausym 1929 13 tamyz 1984 Tigran Petrosyan KSRO10 1969 1972 30 kantar 1937 Boris Spasskij KSRO Franciya Resej11 1972 1975 9 nauryz 1943 17 kantar 2008 Robert Fisher AҚSh12 1975 1985 23 mamyr 1951 Anatolij Karpov KSRO Resej13 1985 1993 13 sәuir 1963 Garri Kasparov KSRO Resej Horvatiya1993 zhyldan 2006 zhylga dejingi ChempiondarFIDE nuskasy bojynsha PCA nuskasy bojynsha Chempiondyk zhyldary Portret Chempion Memleket Chempiondyk zhyldary Portret Chempion Memleket12 1993 1999 23 mamyr 1951 Anatolij Karpov Resej 13 1993 2000 13 sәuir 1963 Garri Kasparov Resej14 1999 2000 18 kantar 1966 Resej15 2000 2002 11 zheltoksan 1969 Үndistan 14 2000 2006 25 mausym 1975 Resej16 2002 2004 11 kazan 1983 Ukraina17 2004 2005 5 zheltoksan 1979 Өzbekstan18 2005 2006 15 nauryz 1975 Bolgariya2006 zhyldan bastap Chempiondar14 2006 2007 25 mausym 1975 Resej15 2007 2013 11 zheltoksan 1969 Үndistan16 2013 2023 30 karasha 1990 Magnus Karlsen Norvegiya17 2023 kazirgi uakyt 24 kazan 1992 ҚytajDerekkozderAҚSh azamaty bolgan kezde әlem chempiony atandy Franciya azamaty bolgan kezde әlem chempiony atandy KSRO azamaty bolgan kezde әlem chempiony atandySyrtky siltemelerRuj Lopes de Seguradan 1560 kazirgi dәuirge dejingi en mykty shahmatshylardyn tizimi Muragattalgan 4 zheltoksannyn 2022 zhyly FIDE resmi sajtyShahmattan әlem chempiondary1993 zhylga dejinVilgelm Stejnic Emanuil Lasker Hose Raul Kapablanka Aleksandr Alehin Maks Ejve Mihail Botvinnik Vasilij Smyslov Tigran Petrosyan Boris Spasskij Robert Fisher Anatolij Karpov Garri Kasparov1993 2006FIDE nuskasy bojynsha PCA nuskasy bojynshaAnatolij Karpov Garri Kasparov 2006 zhyldan kejin Magnus Karlsen