Лесото ( тілінде, ағылш. Lesotho) немесе Лесото патшалығы — Африканың оңтүстігіндегі мемлекет (1966 жылға дейін деп аталды).
Лесото патшалығы ағылш. Kingdom of Lesotho Muso oa Lesotho | |||||
| |||||
Ұран: «Khotso, Pula, Nala» | |||||
Әнұран: | |||||
Тарихы | |||||
---|---|---|---|---|---|
Тәуелсіздік күні | 4 қазан 1966 жыл (Ұлыбританиядан) | ||||
Мемлекеттік құрылымы | |||||
Ресми тілдері | ағылшын тілі және | ||||
Елорда | |||||
Ірі қаласы | Масеру | ||||
Үкімет түрі | Конституциялық монархия | ||||
Королі | |||||
Географиясы | |||||
Жер аумағы • Барлығы • % су беті | Әлем бойынша 137-ші орын 30 355 км² 0,0032 | ||||
Жұрты • Сарап (2016) • Санақ (2004) • Тығыздығы | 2 203 821 адам (144-ші) 2 031 348 адам 68,1 адам/км² (138-ші) | ||||
Экономикасы | |||||
ЖІӨ (АҚТ) • Қорытынды (2017) • Жан басына шаққанда | 7,448 млрд. $ 3,868 $ | ||||
ЖІӨ (номинал) • Қорытынды (2017) • Жан басына шаққанда | 2,721 млрд. $ 1,413 $ | ||||
АДИ (2018) | ▲ 0,515 (төмен) (160-шы) | ||||
Валютасы | , | ||||
Қосымша мәліметтер | |||||
Интернет үйшігі | |||||
ISO коды | LS | ||||
ХОК коды | LES | ||||
Телефон коды | +266 | ||||
Уақыт белдеулері | UTC+2 және Africa/Maseru |
Жер аумағы 30,35 мың км². Халқы – 2,1 млн. Этникалық құрамының басым бөлігін басуто халқының өкілдері (79%) құрайды. Астанасы — қаласы Ресми тілдері — ағылшын және .
Халқының 42%-ы протестанттар, 38%-ы католиктер, қалғандары әр түрлі діни сенімдерді ұстанады. Мемлекеттік құрылысы – конституциялық монархия (корольдік). Заң шығарушы органы – Сенат және Ұлттық Асссамблеядан тұратын қос палаталы парламент. Атқарушы билікті премьер-министр бастаған үкімет жүргізеді. Ұлттық мейрамы – Тәуелсіздік күні – 4 қазан (1966). 1966 жылдан БҰҰ-на және Африкалық Бірлік ұйымына () мүше.
Ақша бірлігі – .
Табиғаты
Лесотоның шығысы мен оңтүстік Дракон тауларымен шектелген, орналасқан. Ең биік жері – (3482 м) тауы. Климаты субтропиктік, қаңтардағы орташа температурасы 25 – 26ӘС, шілдеде 15ӘС. Жауын-шашынның жылдық мөлшері 750 – 1000 мм. Басты өзені – . Ландшафтысына астық тұқымдас шөптесінді дала тән, Дракон тауында бұта басым өседі. Негізгі пайдалы қазбалары – алмас, көмір, уран мен кварц.
Тарихы
Лесотоның ежелгі тарихы аз зерттелген. Лесотоның байырғы тұрғындары бушмендер болды. 17 – 18 ғасырларда басуто тайпалары оларды ығыстырып шығарды. 1860 ж. елді ағылшындар басып алып, 1868 – 1966 ж. аралығында Ұлыбританияның протектораты болды. 1966 ж. Лесото тәуелсіздік алғанымен елде саяси тұрақсыздық орын алып, жиі-жиі әскери төңкерістер болып тұрды. 1993 ж. 27 наурызда халықаралық күштердің қысымымен елде демократиялық сайлау өтіп, әскери режим биліктен кетті. 2 сәуірде парламент Лесотоныңның жаңа конституциясын қабылдады. Лесото сыртқы қатынастарда блоктарға қосылмау саясатын ұстанады.
Экономикасы
Лесото экономикасы ауыл шаруашылығына негізделген. Басты дақылдары: жүгері, , бидай, арпа. Мал шаруашылығы, жүн және түбіт өндіру дамыған. Сыртқы саудасы негізінен Оңтүстік Африка Республикасына (экспорт – 85%, импорт – 90%) бағытталған. Жалпы ұлттық өнімінің жан басына шаққандағы мөлшері 2480 АҚШ долларына тең (1997). Сыртқа шикізат өнімдерін, жүн, алмас, бидай, көкөніс шығарады. Сырттан, негізінен, отын, азық-түлік, тұрмысқа қажетті тауарларды әкеледі.
Дереккөздер
- Lesotho. International Monetary Fund.
- 2016 Human Development Report. United Nations Development Programme (2016). Тексерілді, 21 наурыз 2017.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Koordinattar 29 34 00 o e 28 17 00 sh b 29 56667 o e 28 28333 sh b 29 56667 28 28333 G O Ya Lesoto tilinde agylsh Lesotho nemese Lesoto patshalygy Afrikanyn ontүstigindegi memleket 1966 zhylga dejin dep ataldy Lesoto patshalygy agylsh Kingdom of Lesotho Muso oa LesothoҰran Khotso Pula Nala Әnuran TarihyTәuelsizdik kүni 4 kazan 1966 zhyl Ұlybritaniyadan Memlekettik kurylymyResmi tilderi agylshyn tili zhәneElordaIri kalasy MaseruҮkimet tүri Konstituciyalyk monarhiyaKoroliGeografiyasyZher aumagy Barlygy su beti Әlem bojynsha 137 shi oryn 30 355 km 0 0032Zhurty Sarap 2016 Sanak 2004 Tygyzdygy 2 203 821 adam 144 shi 2 031 348 adam 68 1 adam km 138 shi EkonomikasyZhIӨ AҚT Қorytyndy 2017 Zhan basyna shakkanda 7 448 mlrd 3 868 ZhIӨ nominal Қorytyndy 2017 Zhan basyna shakkanda 2 721 mlrd 1 413 ADI 2018 0 515 tomen 160 shy Valyutasy Қosymsha mәlimetterInternet үjshigiISO kody LSHOK kody LESTelefon kody 266Uakyt beldeuleri UTC 2 zhәne Africa Maseru Zher aumagy 30 35 myn km Halky 2 1 mln Etnikalyk kuramynyn basym boligin basuto halkynyn okilderi 79 kurajdy Astanasy kalasy Resmi tilderi agylshyn zhәne Halkynyn 42 y protestanttar 38 y katolikter kalgandary әr tүrli dini senimderdi ustanady Memlekettik kurylysy konstituciyalyk monarhiya koroldik Zan shygarushy organy Senat zhәne Ұlttyk Asssambleyadan turatyn kos palataly parlament Atkarushy bilikti premer ministr bastagan үkimet zhүrgizedi Ұlttyk mejramy Tәuelsizdik kүni 4 kazan 1966 1966 zhyldan BҰҰ na zhәne Afrikalyk Birlik ujymyna mүshe Aksha birligi TabigatyLesotonyn shygysy men ontүstik Drakon taularymen shektelgen ornalaskan En biik zheri 3482 m tauy Klimaty subtropiktik kantardagy ortasha temperaturasy 25 26ӘS shildede 15ӘS Zhauyn shashynnyn zhyldyk molsheri 750 1000 mm Basty ozeni Landshaftysyna astyk tukymdas shoptesindi dala tәn Drakon tauynda buta basym osedi Negizgi pajdaly kazbalary almas komir uran men kvarc TarihyLesotonyn ezhelgi tarihy az zerttelgen Lesotonyn bajyrgy turgyndary bushmender boldy 17 18 gasyrlarda basuto tajpalary olardy ygystyryp shygardy 1860 zh eldi agylshyndar basyp alyp 1868 1966 zh aralygynda Ұlybritaniyanyn protektoraty boldy 1966 zh Lesoto tәuelsizdik alganymen elde sayasi turaksyzdyk oryn alyp zhii zhii әskeri tonkerister bolyp turdy 1993 zh 27 nauryzda halykaralyk kүshterdin kysymymen elde demokratiyalyk sajlau otip әskeri rezhim bilikten ketti 2 sәuirde parlament Lesotonynnyn zhana konstituciyasyn kabyldady Lesoto syrtky katynastarda bloktarga kosylmau sayasatyn ustanady EkonomikasyLesoto ekonomikasy auyl sharuashylygyna negizdelgen Basty dakyldary zhүgeri bidaj arpa Mal sharuashylygy zhүn zhәne tүbit ondiru damygan Syrtky saudasy negizinen Ontүstik Afrika Respublikasyna eksport 85 import 90 bagyttalgan Zhalpy ulttyk oniminin zhan basyna shakkandagy molsheri 2480 AҚSh dollaryna ten 1997 Syrtka shikizat onimderin zhүn almas bidaj kokonis shygarady Syrttan negizinen otyn azyk tүlik turmyska kazhetti tauarlardy әkeledi DerekkozderLesotho International Monetary Fund 2016 Human Development Report United Nations Development Programme 2016 Tekserildi 21 nauryz 2017