Қарашақаз (лат. (Branta) - қазтәрізділер отрядының үйректер тұқымдасына жататын құс.
Қарашақаздар | ||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
(Branta canadensis) | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Түрлері | ||||||||||||||
| ||||||||||||||
Nesochen , 1895 |
Қазақстанда Солтүстік Қазақстанда, Зайсан ойпатында, Сілеті көлінің маңында, Наурызым қорығы мен Алматы қаласының маңындағы сарқынды су қоймасы - Сорбұлақ көлінде кездеседі. Қарашақаздың екі түрі: дара қаз - ТМД елдерінде, тундра мен орманды-тундрада; ақ бетті қараша қаз - Жаңа Жердің Оңтүстік аралында таралған. Канадтық қарашақаз ТМД елдерінің жерінде ұялайды. Олар тундраның құрғақ жерлерінде сирек шоғырланып орналасады. Ақ бетті қарашақаз Қызыл кітапқа енгізілген.
Сипаты
- Дене тұрқы қаздан кіші (62 см):
- * қанатының ұзындығы 36-см-дей, жайғанда 124 см-дей;
- * құйрығының ұзындығы 11 см.;
- * салмағы 1,5-2,5 кг.
- Басы, мойыны және төсі қара, мойнында жіңішке сақина тәрізді ақ жолағы болады, сондай-ақ құйрығының астыңғы жағы ақ. Ұшқанда алдынан қарағанда қара, артынан - ақ түсті болып көрінеді.
- Батпақты, сазды жерлерде ұялайды. Ұясын құрғақ жерге шұңқыр жасап салады, оның ішіне мамық төсейді.
- Қорегі - су өсімдіктері, астық тұқымдастары. Егістік жерлерде дәнді дақылдармен қоректенеді.
- Қарашақаз жыл құсы. Топталып ұшып, ұзақ уақытқа жұп құрады.
- Ұшып келісімен сәуір-мамыр айларында мекиені 3-6 жұмыртқа (қоңырлау келген) салып шайқайды, кежегі ұяны қорғайды. Балапандарын қанаты қатайғанша мекиені мен кежегі бірге ертіп жүреді.
- Қазан-қараша айларында қыстау үшін Иран, Ирак, Үндістан және тропиктік, субтропиктік аймақтарға ұшып кетеді.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Қarashakaz lat Branta kaztәrizdiler otryadynyn үjrekter tukymdasyna zhatatyn kus Қarashakazdar Branta canadensis Dүniesi ZhanuarlarZhamagaty HordalylarTaby ҚustarSaby ҚaztәrizdilerTukymdasy ҮjrekKishi tukymdasy ҚazdarTegi Branta 1769TүrleriBranta ruficollis and see textNesochen 1895 Қazakstanda Soltүstik Қazakstanda Zajsan ojpatynda Sileti kolinin manynda Nauryzym korygy men Almaty kalasynyn manyndagy sarkyndy su kojmasy Sorbulak kolinde kezdesedi Қarashakazdyn eki tүri dara kaz TMD elderinde tundra men ormandy tundrada ak betti karasha kaz Zhana Zherdin Ontүstik aralynda taralgan Kanadtyk karashakaz TMD elderinin zherinde uyalajdy Olar tundranyn kurgak zherlerinde sirek shogyrlanyp ornalasady Ak betti karashakaz Қyzyl kitapka engizilgen SipatyDene turky kazdan kishi 62 sm kanatynyn uzyndygy 36 sm dej zhajganda 124 sm dej kujrygynyn uzyndygy 11 sm salmagy 1 5 2 5 kg Basy mojyny zhәne tosi kara mojnynda zhinishke sakina tәrizdi ak zholagy bolady sondaj ak kujrygynyn astyngy zhagy ak Ұshkanda aldynan karaganda kara artynan ak tүsti bolyp korinedi Batpakty sazdy zherlerde uyalajdy Ұyasyn kurgak zherge shunkyr zhasap salady onyn ishine mamyk tosejdi Қoregi su osimdikteri astyk tukymdastary Egistik zherlerde dәndi dakyldarmen korektenedi Қarashakaz zhyl kusy Toptalyp ushyp uzak uakytka zhup kurady Ұshyp kelisimen sәuir mamyr ajlarynda mekieni 3 6 zhumyrtka konyrlau kelgen salyp shajkajdy kezhegi uyany korgajdy Balapandaryn kanaty katajgansha mekieni men kezhegi birge ertip zhүredi Қazan karasha ajlarynda kystau үshin Iran Irak Үndistan zhәne tropiktik subtropiktik ajmaktarga ushyp ketedi Tagy karanyzҚazakstannyn kyzyl kitabyDerekkozderOryssha kazaksha tүsindirme sozdik Biologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan professor E Aryn Pavlodar 2007 1028 b ISBN 9965 08 286 3 Қazakstan tabigaty Enciklopediya Bas red B Ө Zhakyp Almaty Қazak enciklopediyasy ZhShS 2011 T Z 304 bet ISBN 9965 893 64 0 T Z ISBN 9965 893 19 5