Зайсан қазаншұңқыры – Қазақстанның шығыс бөлігіндегі ойыс.
Географиялық орны
Алтай тау сілемдері мен Тарбағатай-Сауыр таулары аралығында, Шығыс Қазақстан облысы аумағында, теңіз деңгейінен 395-1000 м жоғарыда жатыр. Жалпы ұзындығы 250 км, енді жері 140 км-ге дейін. Қазаншұңқыр батысында Шар-Көкпекті шоқыларына ұласады.
Геологиялық құрылымы
Палеозойдың қатпарлық іргетасы қазаншұңқырдың осьтік бөлігі арқылы 1600-1700 м тереңдікте өтеді. Оның бетін бор, палеоген, неоген және төрттік кезеңдерінің құрлықтық шөгінділері жауып жатыр.
Жер бедері
Өңірде шөлге және шөлейтке тән ландшафт басым. Ең ойыс жерінде Зайсан көлі мен Бұқтырма бөгенінің оңтүстік бөлігі орналасқан.
Климаты, топырағы
Климаты тым континенттік. Қаңтар айындағы ауаның жылдық орташа температурасы –21°С. Кейбір жылдары температура –49°С-қа дейін төмендейді. Шілде айындағы жылдық орташа температура 22°С. Жылдық жауын-шашынның орташа мөлшері 300 мм шамасында. Қазаншұңқыр аумағында батыс, оңтүстік-батыс бағыттан күшті желдер соғады. Топырағы қоңыр, қызғылт қоңыр, шығыс бөлігінде құмды топырақтар басым. Суғармалы егіншілік, мал шаруашылығы дамыған.
Дереккөздер
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Zajsan kazanshunkyry Қazakstannyn shygys boligindegi ojys Geografiyalyk ornyAltaj tau silemderi men Tarbagataj Sauyr taulary aralygynda Shygys Қazakstan oblysy aumagynda teniz dengejinen 395 1000 m zhogaryda zhatyr Zhalpy uzyndygy 250 km endi zheri 140 km ge dejin Қazanshunkyr batysynda Shar Kokpekti shokylaryna ulasady Geologiyalyk kurylymyPaleozojdyn katparlyk irgetasy kazanshunkyrdyn ostik boligi arkyly 1600 1700 m terendikte otedi Onyn betin bor paleogen neogen zhәne torttik kezenderinin kurlyktyk shogindileri zhauyp zhatyr Zher bederiӨnirde sholge zhәne sholejtke tәn landshaft basym En ojys zherinde Zajsan koli men Buktyrma bogeninin ontүstik boligi ornalaskan Klimaty topyragyKlimaty tym kontinenttik Қantar ajyndagy auanyn zhyldyk ortasha temperaturasy 21 S Kejbir zhyldary temperatura 49 S ka dejin tomendejdi Shilde ajyndagy zhyldyk ortasha temperatura 22 S Zhyldyk zhauyn shashynnyn ortasha molsheri 300 mm shamasynda Қazanshunkyr aumagynda batys ontүstik batys bagyttan kүshti zhelder sogady Topyragy konyr kyzgylt konyr shygys boliginde kumdy topyraktar basym Sugarmaly eginshilik mal sharuashylygy damygan DerekkozderҚazak enciklopediyasy Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet