Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Аю балдырған (лат. Archangеlica officinalis) - шатыршагүлділер тұқымдасына жататын, екіжылдық, шөп тектес өсімдік.
| Аю балдырған | ||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | ||||||||
| ||||||||
| Archangеlica officinalis L. |
Сипаты
- Биіктігі 2 метрге дейін жетеді.
- Тамыры қысқа, жуан, сындырғанда одан ақ сүт тәрізді зат бөлініп шығады.
- Сабағының іші қуыс, тік өседі, жуан, сырты тегіс.
- Жапырақтары сопақша келеген, 2-3 салалы, ара тісті. Төменгі жапырақтары ірі, сағақтары ұзын. Жоғарғылары отырмалы және әрбір жапырағының түп жағы сақина сияқтанып, сабақты қоршап тұрады.
- Гүлдері ақ немесе жасыл сары түсті, шоғырланып тұрады. Мамыр айынын қыркүйек айына дейін гүлдейді.
- Өсімдіктің аңқыған ерекше иісі бар және дәмі ащы. Ол батпақты жерлерде, өзен, көл жағаларында, ылғалды шабындықтарды, орман арасында өседі.
Құрамы
- Шайыр
- Эфир майлары
- Балауыз
- Илік және ащы заттар
- Валериан қышқылы
- Сірке қышқылы
Емдік қасиеті
- Медицинада аю балдырғанның тамырын тер шығаратын, өт және несеп айдайтын, жел шығаратын, қақырық түсіретін дәрі ретінде пайдаланады.
- Микробтар мен паразиттерді өлтіретін қасиеті де бар.
- Аю балдырғанның тамырын бронх қабынғанда, іш желдегенде, ішек түйнеп ауырғанда, іш өткенде қолдану өте пайдалы.
- Хорея ауруы кезінде жүйке тыныштандыратын дәрі ретінде береді.
- Подагра, ревматизм, бел ауруы кезінде осы өсімдіктен ванна жасап пайдаланады.
- Аю балдырғанның өскінінен сығып алған сөл тістің, құлақтың шаншып ауырғанын қойғызады.
Дәрі жасау үшін өсімдіктің тамырын ерте көктемде қазып алады, жемісін күзде жинайды.
Тағы қараңыз
Дереккөздер
- Қазақстанның дәрілік өсімдіктері. Іскендіров Әбіш. Алматы "Қазақстан" 1982, 188 бет.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ayu baldyrgan lat Archangelica officinalis shatyrshagүldiler tukymdasyna zhatatyn ekizhyldyk shop tektes osimdik Ayu baldyrganDүniesi ӨsimdikterTukymdasy Shatyrshagүldiler tukymdasyTegi Ayu baldyrganTүri Archangelica officinalisArchangelica officinalis L SipatyBiiktigi 2 metrge dejin zhetedi Tamyry kyska zhuan syndyrganda odan ak sүt tәrizdi zat bolinip shygady Sabagynyn ishi kuys tik osedi zhuan syrty tegis Zhapyraktary sopaksha kelegen 2 3 salaly ara tisti Tomengi zhapyraktary iri sagaktary uzyn Zhogargylary otyrmaly zhәne әrbir zhapyragynyn tүp zhagy sakina siyaktanyp sabakty korshap turady Gүlderi ak nemese zhasyl sary tүsti shogyrlanyp turady Mamyr ajynyn kyrkүjek ajyna dejin gүldejdi Өsimdiktin ankygan erekshe iisi bar zhәne dәmi ashy Ol batpakty zherlerde ozen kol zhagalarynda ylgaldy shabyndyktardy orman arasynda osedi ҚuramyShajyr Efir majlary Balauyz Ilik zhәne ashy zattar Valerian kyshkyly Sirke kyshkylyEmdik kasietiMedicinada ayu baldyrgannyn tamyryn ter shygaratyn ot zhәne nesep ajdajtyn zhel shygaratyn kakyryk tүsiretin dәri retinde pajdalanady Mikrobtar men parazitterdi oltiretin kasieti de bar Ayu baldyrgannyn tamyryn bronh kabynganda ish zheldegende ishek tүjnep auyrganda ish otkende koldanu ote pajdaly Horeya auruy kezinde zhүjke tynyshtandyratyn dәri retinde beredi Podagra revmatizm bel auruy kezinde osy osimdikten vanna zhasap pajdalanady Ayu baldyrgannyn oskininen sygyp algan sol tistin kulaktyn shanshyp auyrganyn kojgyzady Dәri zhasau үshin osimdiktin tamyryn erte koktemde kazyp alady zhemisin kүzde zhinajdy Tagy karanyzDәrilik osimdikterDerekkozderҚazakstannyn dәrilik osimdikteri Iskendirov Әbish Almaty Қazakstan 1982 188 bet