Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Өт(bіlіs, fel) – адам мен омыртқалы жануарлардың бауырындағы безді клеткалардан бөлінетін сарғыш-қоңыр түсті сұйықтық. Өт тәулік бойы үздіксіз бөлінгенмен, оның бөліну жылдамдығы, көлемі әр түрлі өзгеріп отырады, ол ас қабылдау мерзіміне сәйкес келеді.
Организмдегі өт бауыр өті және қапшық өті болып бөлінеді. Ас қорытудан тыс уақытта бауыр өті өт қапшығына жиналып, судың, әр түрлі тұздардың (электролиттердің) кері сорылуына байланысты қоюланып сақталады. Бауыр өтінің тығызд. – 1,010 – 1,015, рН – 7,4 – 8,0, ақшыл-сары түсті. өтінің құрамындағы негізгі заттардың (, пигменттер, холестерин, майлы қышқылдар, , ) тығызд. бауыр өтімен салыстырғанда 5 – 10 есе жоғары болады. Қара-қоңыр түсті, қою, тұтқыр болып келеді. Өт түзу қалыпты бауыр клеткаларының (гепатоциттер) суды, өт қышқылдарын, билирубинді өт түтікшелеріне бөлуден басталады. Өт ішектегі өт майларының ыдырауына, бөлшектенуі мен сорылуына қажет. Ас қабылдаған соң өт ішекке құйылады, яғни, алдымен өт өзегіндегі өт, одан соң өт қапшығы өті, соңында бауыр өті түседі. Ішекке қапшық өтінің түсуі гормондық заттармен (секретин, холецистокинин) реттеледі, одан басқа, майлы заттар өт қапшығының жиырылуы мен босаңсуына себепші болады. Ересек адамдардың бауыры тәулігіне 500 – 700 мл өт бөледі. Жануарлардың, әсіресе, ірі қара малдың өтінен алынған препараттар медицинада кеңінен қолданылады.
Өт аурулары
Өтке қатысты мынадай ауру түрлері бар: Өттас ауруы (холелитиаз), Холецистит ауруы, өттің полипы (өттің ісіп қабынуы), Өт жолының тарылуы, т.б.
Өт сұйықтығы
Бауырдан жасалып, өтке келіп түсетін сұйықтық “Өт сұйықтығы” деп аталады. Оның түсі сарғыш-қоңыр немесе жасылдау болып келеді. Дәмі ашы. Өт сұйықтығын бауыр ұлпалары жасайды. Өт сұйықтығының құрамында өт қышқылы, ақуыздар, билирубин пигменті, холестерин, фосфолипидтер, бикарбонаттар, натрий, калий, кальций, және физиологиялық белсенді заттар — гормондар мен дәрумендер.
Дереккөздер
А. Жанғабылов
- Қазақ энциклопедиясы, 7 том
Сілтемелер
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Өt bilis fel adam men omyrtkaly zhanuarlardyn bauyryndagy bezdi kletkalardan bolinetin sargysh konyr tүsti sujyktyk Өt tәulik bojy үzdiksiz bolingenmen onyn bolinu zhyldamdygy kolemi әr tүrli ozgerip otyrady ol as kabyldau merzimine sәjkes keledi Өt ozegin korsetetin askorytu zhүjesinin diagrammasy Өt kyshkyly tuzdarynyn as korytudagy әseri Organizmdegi ot bauyr oti zhәne kapshyk oti bolyp bolinedi As korytudan tys uakytta bauyr oti ot kapshygyna zhinalyp sudyn әr tүrli tuzdardyn elektrolitterdin keri soryluyna bajlanysty koyulanyp saktalady Bauyr otinin tygyzd 1 010 1 015 rN 7 4 8 0 akshyl sary tүsti otinin kuramyndagy negizgi zattardyn pigmentter holesterin majly kyshkyldar tygyzd bauyr otimen salystyrganda 5 10 ese zhogary bolady Қara konyr tүsti koyu tutkyr bolyp keledi Өt tүzu kalypty bauyr kletkalarynyn gepatocitter sudy ot kyshkyldaryn bilirubindi ot tүtikshelerine boluden bastalady Өt ishektegi ot majlarynyn ydyrauyna bolshektenui men soryluyna kazhet As kabyldagan son ot ishekke kujylady yagni aldymen ot ozegindegi ot odan son ot kapshygy oti sonynda bauyr oti tүsedi Ishekke kapshyk otinin tүsui gormondyk zattarmen sekretin holecistokinin retteledi odan baska majly zattar ot kapshygynyn zhiyryluy men bosansuyna sebepshi bolady Eresek adamdardyn bauyry tәuligine 500 700 ml ot boledi Zhanuarlardyn әsirese iri kara maldyn otinen alyngan preparattar medicinada keninen koldanylady Өt aurularyӨtke katysty mynadaj auru tүrleri bar Өttas auruy holelitiaz Holecistit auruy ottin polipy ottin isip kabynuy Өt zholynyn taryluy t b Өt sujyktygyBauyrdan zhasalyp otke kelip tүsetin sujyktyk Өt sujyktygy dep atalady Onyn tүsi sargysh konyr nemese zhasyldau bolyp keledi Dәmi ashy Өt sujyktygyn bauyr ulpalary zhasajdy Өt sujyktygynyn kuramynda ot kyshkyly akuyzdar bilirubin pigmenti holesterin fosfolipidter bikarbonattar natrij kalij kalcij zhәne fiziologiyalyk belsendi zattar gormondar men dәrumender DerekkozderA Zhangabylov Қazak enciklopediyasy 7 tomSiltemeler