Эрнест Миллер Хемингуэй (ағылш. Ernest Miller Hemingway; 21 шілде 1899, , Иллинойс, АҚШ — 2 шілде 1961, Кэтчам, Айдахо, АҚШ) — америкалық жазушы, журналист, 1954 жылғы Әдебиет бойынша Нобель сыйлығының лауреаты.
Эрнест Хемингуэй | |
ағылш. Ernest Hemingway | |
Туған күні | |
---|---|
Туған жері | |
Қайтыс болған күні | |
Қайтыс болған жері | |
Азаматтығы | |
Мансабы | |
Шығармашылық жылдары | 1917—1961 |
Бағыты | |
Жанры | |
Шығармалардың тілі | |
Марапаттары | |
Қолтаңбасы |
|
Ортаққордағы санаты: Эрнест Хемингуэй |
Әдебиет тарихында жоғалған ұрпақ деп аталып кеткен ағымның басты өкілі ретінде осы Хемингуэйды атауға болады. Бірінші дүниежүзілік соғыс салдарынан сенімдерінен айырылып, махаббаттарын жоғалтып, сенделіп, мəңгіріп қалған жазушы-ақындар шығармаларында сол заманның пессимистік келбетін бейнелеген.
Жеті роман жазып, төрт әйелмен бас құраған, үш соғысты көрген, екі рет қатерлі ұшақ апатынан аман қалған жазушы отбасының ортаншысы еді. Майдан кешкен жан бола тұрып, соғыстың қатыгез картинасын емес, оның салдарынан зардап шеккендердің «бейбіт өмірін» басынан өткізді. Кейіпкерлерін табанды, батыл, жаужүрек қылып көрсете білді.
Хемингуэй Бірінші және Екінші дүниежүзілік соғыстарға қатысқан, Испанияда бомбаның астында аман қалып шыққан, Германияны бомбалаған ұшақтарда болған, америкалық әскер Нормандияға басып кіргенде, француз партизандарының тобын басқарып, Парижді азат етуге қатысқан. Талай елге саяхат жасап, Еуропада, Кубада, Африкада бірнеше жыл бейбіт өмір сүрген, содан болар, шығармадағы басты кейіпкерлері америкалықтар болғанымен, оқиғасы өзге өңірлерде өрбігенін суреттеген.
Балалық шағы
Эрнест Хемингуэй 1899 жылы 21 шілдеде Чикаго маңындағы Оук-Парк қалашығында дүниеге келді (Иллинойс, АҚШ). Оның әкесі Кларенс Эдмонт Хемингуэй дәрігер қызметін атқарса, ал анасы Грейс Холл өмірін балаларын бағуға арнаған.
Кларенс Хемингуэй жастайынан баласының бойында табиғатқа деген махаббатты оятуға тырысады, және сондағы арманы баласының әке жолын қуып, медицина және жаратылыстану ғылымымен айналысуы еді. Эрни 3 жасқа толғанда, әкесі оған ең алғашқы қармағын тарту етіп, өзімен бірге балыққа алып шықты. Оған қоса, болашақ жазушы 8 жасқа толған шақта Орта Батыс өңіріндегі бүкіл аң-құс, балық және ағаш-өсімдіктердің атауларын жатқа білді. Сонымен қатар, Эрнест түрлі кітаптарды бас алмай оқуды өзінің үйреншікті ісіне айналдырды. Бос уақытын ол үйіндегі кішігірім кітапханада, әсіресе, Дарвин еңбектері мен тарихи қолжазбаларды меңгерумен өткізді.
Ал керісінше, миссис Хемингуэйдың баласының болашағына деген көзқарасы мүлде өзгеше болды. Анасының міндеттеуімен жазушы шіркеу хорында өлең айтып, виолончель аспабында ойнады. Көп уақыт өте келе, мосқал тарта бастаған Эрнест осы жайт туралы былай деп айтқан:
Анам бір жыл бойы мені музыка үйрету үшін мектепке жібермеді. Ол менің музыкалық қабілетім мол деп есептеген. Шынына келер болсақ, менің өнерге деген ешқандай талантым да, құлшынысым да болмады.
Оук-Парктегі қысқы үйінен басқа, жазушы отбасының Валлун көлінің жағасында орналасқан «Уиндмир» деген иелігі болды. Әрбір жаздың басталуымен Хемингуэй ата-анасымен, ағаларымен және әпкелерімен бірге сол жерге ат басын бұрып отырды. Шынайы табиғатқа тұнып тұрған бұл өлкеде жазушы өзін еркін сезініп, ерекше сезімге кенелді. Себебі виолончель аспабы мен шіркеу хорынан шалғай бұл жерде Эрнест өзінің ұнататын істерімен айналысып: балық аулап, орман ішін аралап, көршілес үндіс тайпаларының балаларымен ойнауды жақсы көретін. 1911 жылы, Эрнест 12 жасқа толған кезде, атасы оған бір оқталатын 20 калибрлы мылтықты сыйға тартты. Атасына деген сезімі өте ынтық Эрнест оның айтқан әңгімелерін сүйіп тыңдап, өмірінің соңына дейін оны ұмытпай, тіпті кейде өзінің туындыларына арқау етіп отырды.
Жастық шақ
Мектептегі уақыты
Сол уақытта Хемингуэй мектептегі кішігірім “Скрижаль” журналында жазушы ретіндегі алғашқы қадамын жасайды. Баспаға түскен ең бірінші шығармасы – солтүстік экзотикасы мен үндіс фольклорына толы “Маниту соты” еңбегі еді. Журналдың келесі нөмірінде “Бәрі де терінің түсіне байланысты болды” атты бокстың лас та әділетсіздікке толы коммерциялық бейнесі сипатталған әңгімесі жарық көрді. Кейінгі нөмірлерде, негізінен, жазушы спорт жарыстары мен концерттер жайлы репортаждар жариялап отырды. Өмірінің осы мезетінде Хемингуэй өзінің біратола жазушы болатынын нық шешті. Табиғатынан шымыр және шыныққан Хемингуэй бокс және футболмен белсене айналысты. Кейін өзі айтып кеткендей:
Бокс мені әрқашан қанша рет құласаң да түрегеліп, құдды бір бұқа секілді тез және қайта-қайта шабуылдауға дайын болуға үйретті.
Полиция тілшісі
Мектепті бітірісімен Эрнест ата-анасы қалағандай жоғарғы оқу орнына тапсырмай, Канзас Сити қаласына көшіп, сол жердің жергілікті «The Kansas City Star» газетіне жұмысқа тұрады. Оның қарамағындағы қала аумағы бас аурухана, вокзал және полиция бөлімшесін қамтыды. Жас тілші қалада орын алып жатқан бүкіл оқиғаларға белсене ат салысып, әр түрлі кісілермен танысып, өзінің ойлау арнасын барынша кеңейтті. Эрнест кездестірген адамдардың іс-әрекеттерін, сөйлеу мәнерін барынша бақылап, түсініп, жаттап алуға тырысты. Санасында түйіршектеп жиналған осы деректер кейін болашақта оның еңбектерінің сюжеттеріне арқау болып, диалогтар мен деталдерін құрастыруға жәрдем етті. Дәл осы кезде Хемингуэйдың өзіндік жазу стилі және әрдайым оқиғаның ортасында болу дағдысы қалыптасты. Газет редакторлары жас жазушыны ойын дұрыс және нақты жеткізумен қоса, стильдік шұбалаңдықтардан арылу жолдарын да үйретті.
Бірінші Дүниежүзілік соғыс
Хемингуэй әскер қатарында болғысы келгеніне қарамастан, көзінің нашар көруі ұзақ уақыт бойы оның бұл мақсатына кедергі болып келді. Соған қарамастан, ол дегеніне жетіп, өз еркімен Қызыл Крест машинасының жүргізушісі ретінде Италия жерінде болып жатқан майдан сапына келеді. Ең бірінші күні, Миланға келмей жатып Эрнест және басқа да еріктілер бомбаланған зауыт қалдықтарын жинауға міндеттелді. Бірер жыл өткеннен кейін жазушы соғыстан алған алғашқы әсерлерін “Қош бол, майдан!” кітабында көркем сипаттады. Келесі күні жас Хемингуэй санитарлық көліктің жүргізушісі ретінде Скио қаласында орналасқан әскер топтарына жөнелтілді. Алайда, бұл жердегі әскерлердің уақытын тек ойын-сауық, карта және бейсбол ойнаумен өткізіп отырғанын көрген Эрнест шыдай алмай, өзін Пьяве өзені бойына ауыстыруын талап етті. Бұл жерде де ол тыныш отырмай, әскерлердің жертасаларына азық-түлік әкелу арқылы майдан шебінде болып жатқан соғыстарға тікелей жанасты.
1918 жылы 8 шілдеде Хемингуэй жаралы итальяндық снайперді құтқарам деп, Аустрия шеңберінен атылған пулемет пен зеңбірек оқтарының астында қалды. Ауруханада Эрнест денесінен 26 снаряд жарқыншақтары алынып, кейін оны Миланға ары қарай емдеуге көшірді.
Үйге қайту
1919 жылдың 21 қаңтарында Эрнест Отанына батыр ретінде оралды. Бүкіл газет беттерінде жазушы Италия майданында жараланған бірінші американдық кейпінде сипатталды. Италия королі оны «Жауынгерлік айбыны үшін» және «Әскери крест» медалдарымен марапаттады. Жазушы өзі кейінірек айтып кеткендей:
Мен сол соғысқа барғанымда өте үлкен ақымақ болдым. Мен барлығын құдды бір біз және аустриялықтар бір жарысқа қатысып жатқан спорт командалары секілді қабылдадым.
Келесі бір жылдай уақыт шамасын Хемингуэй жанұя ортасында өткізіп, өзінің болашағы жайлы ойланумен болды. 1920 жылдың 20 ақпанында жазушы журналистика бағытына қайтып келу үшін Торонто қаласына көшіп барды. Оның жаңа жұмыс орны, «Торонто Стар» газеті, жазушыға шығармашылық бағытта не жазғысы келсе де толық еркіндік берді. Ең басты шарт: тек баспадан өткен материалдарға ғана ақша төленді. Эрнесттің ең алғашқы жұмыстары – “Көшпелі сурет көрмесі” және “Тегін қырынып көріңіз” – жалпы айтқанда өнер сүюшілердің көрсеқызарлықтары мен американдықтардың ырымшылдықтарына деген келемеждеу сипатында болды. Содан кейінгі еңбектері соғыс зардаптары, үйлерінде ешкімге керексіз болып қалған соғыс ардагерлері және ақымақ шенеуніктер жайлы болды.
Дәл сол жылы жазушы мен оның анасы арасындағы өзара түсініспеушіліктер арта берді. Нәтижесінде Хемингуэй бүкіл заттарын жинап, Чикаго қаласына көшіп кетті. Бұл қалада ол «Торонто Стар» газетімен қарым-қатынасын жалғастырумен қоса, «Cooperative Commonwealth» журналында редакторлық қызметін атқарды. Ал 1921 жылы 3 қыркүйекте жазушы Хэдли Ричардсон атты жас пианист қызға үйленіп, бұрыннан армандап жүрген Париж қаласына сапар шегеді.
1920-шы жылдары
Париж
Париж қаласында Хемингуэйдың отбасы Контрэскарп алаңы маңындағы Кардинал Лемуан көшесінде кішкене пәтерге орналасады. “Өзіңмен алып жүретін мереке” кітабында Эрнест осы жағдай туралы былай деп жазып кеткен:
Бұл пәтерде канализация құбыры мен ыстық су болмады. Бірақ бізге бұл кемшіліктерді терезеден қалаға деген күшті көрініс алмастырды. Еденде жатқан пружиналы матрац біздің төсек орнымыз болды. Қабырғаларда өзімізге ұнайтын картиналар ілініп тұрды, сондықтан бұл пәтер бізге өте ашық және жайлы көрінетін.
Отбасын асырау үшін және жаз айларында дүние жүзін аралау үшін Хемингуэйге көп жұмыс істеуге тура келді. Сондықтан ол апта сайын «Торонто Стар» газетіне өзінің шығармаларын жіберіп отырды. Газет редакциясы жазушыдан Еуропа өмірінің сипаттамасын, күнделікті тұрмыс-тіршіліктің егжей-тегжейін талап етті. Бұл жағдай Эрнестке очерк тақырыптарын өзі таңдап, жазу стилін дамытуға мүмкіндік берді. Нәтижесінде жазушы, негізінен, очерктерін келеке түрінде американдық туристтер және жастардың сергелдеңмен өткізген өмірі жайлы жазудан бастады (“Міне бұл Париж”, ”Париждегі американдық богема” және т.б.).
1923 жылы Эрнест “Шекспир және компания” деген кітап дүкенінің иесі Сильвия Бичпен танысып, өте жақын достық қарым-қатынас орнатты. Дүкен ішінде жазушы көп уақытын өткізіп, кітаптар алып, түрлі көзі ашық зиялылар, ақын-жазушылар мен суретшілермен танысты. Солардың ішінде жазушыға ерекше әсер еткен еді. Эрнест әрдайым Гертрудадан ақыл-кеңес сұрап, әдебиет жайлы әңгіме-дүкен құрғанды ұнатты. Гертруда газеттегі жұмысқа немқұрайлы қарап, Эрнесттің шығармашылықтағы басты жолы – жазушылық екенін оған иландыруға тырысты.
Әдебиет ортасында танылуы
1926 жылы жазылған “Күн де шығады” – жазушыны ең алғашқы шығармашылық табысқа жеткізген еңбегі. Бұл роман оқырманға 1920 жылдары Франция мен Испанияда тұрған жастар өмірі жайлы баяндайды. 1927 жылы “Әйелдерсіз еркектер”, ал 1933 жылы “Жеңімпазға ешнәрсе тимейді” атты әңгіме жинақтары шыққаннан кейін, Эрнест Хемингуэй көпшілік ортасында ерекше бір қысқа әңгімелер авторы ретінде әбден танылды. Осы әңгімелер ішінде әсіресе “Қаныпезерлер”, ”Фрэнсис Макомбердің қысқа бақыты” және ”Килиманджаро — қарлы тау” оқырмандар назарын аудартып, ерекше ықыласқа ие болды.
1930-шы жылдары
Флорида
1930 жылдың басында Хемингуэй АКШ-қа қайтып оралып, Флорида штатының Ки-Уэст қаласына орналасты. Бұл жерде ол балық аулаумен айналысып, өзінің желкенді қайығымен Багам аралдарына және Кубаға саяхат шегіп, жаңа шығармалар жаза бастады. Биографтардың айтуы бойынша, осы кезде жазушының атағы өсіп, есімі жұртқа таныла бастады. Ол жазған шығармалардың барлығы тез арада баспадан өтіп, үлкен таралымдармен сатылды. Өмірінің ең табысты бірнеше жылын өткізген сол пәтерінде қазір жазушының мұражайы ашылған.
1930 жылдың күзінде Эрнест автомобиль апатына түсіп, нәтижесінде көптеген жарақаттар және басына зақым алып, жарты жылдай уақыт емделумен өткізді. Жазушы осы кезде қарындашпен жазуды қойып, машинамен жұмыс істеуді бастады. 1932 жылы ол “Түстен кейінгі ажал” романын жазу арқылы коррида салт-дәстүрін дәлдікпен сипаттап берді. Бұл кітап өте үлкен сұранысқа ие болып, Хемингуэйды американдық ең танымал және талантты жазушы ретінде әбден бекітті.
1933 жылы Хемингуэй “Жеңімпазға ешнәрсе тимейді” атты шығармалар жинағын жазу арқылы өзінің көптен орындай алмай жүрген арманын – Шығыс Африкада сафаримен айналысуды – орындағысы келді. Кітап сәтті шығып, сол жылдың соңында жазушы жаңа саяхатқа жол тартты.
Африка
Хемингуэй Танганьика өзенінің маңында лагерь құрып, жергілікті тайпа өкілдерін жолбасшы ретінде жалдап, аң аулауға шығуды бастады. 1934 жылдың қаңтарында кезекті сафариден келген жазушы өкпе амебиазы ауруына шалдығып қалды. Күннен-күнге жағдайы нашарлап, ағзасы сусыздана бастаған жазушы үшін Дар-эс-Салам қаласынан арнайы ұшақ жіберіліп, оны сол өңірдің астанасына жеткізді. Ағылшын емханасында бір апта курс терапиясын алғаннан кейін ғана Эрнест жазыла бастап, ісі оңға басты. Соған қарамастан, аң аулау маусымы Хемингуэй үшін өте сәтті болды. Ол өз қанжығасына барлығы үш арыстан, жиырма жеті антилопа, ірі енеке және тағы басқа жануарларды байлады. Танганьикадан қалған бүкіл әсерін жазушы “Африканың жасыл жоталары” (1935) кітабының бетіне түсірді. Бұл кітап, негізінде, Эрнесттің саяхатшы және аңшы рөліндегі күнделігі болып табылады.
Испаниядағы азамат соғысы
1937 жылы жазушы “Бар мен жоқ” деген кітабын жазуды бітірді. Ол кітап автордың АҚШ-та орын алған Ұлы тоқырау эпохасына деген бағасы еді. Хемингуэй болып жатқан проблемаға күнін көру үшін контрабандашы болып кеткен, қарапайым Флорида тұрғыны атынан қарады. Оған қоса, Испанияда орын алып жатқан тұрақсыз жағдай ешқашан бұрын жазушы шығармашылығында қозғалмаған тың әлеуметтік тақырыптарды қозғауға сеп болды. Азамат соғысының басталуы Эрнестке өте қатты әсер етіп, көп ұзамай жазушы генерал Франкоға қарсы күресіп жатқан республикалықтарды қолдап, оларға көмектесу үшін жәрдем жинау қорын ұйымдастырды. Кейінірек жазушы Солтүстік Америкалық газет қауымдастығына өтініш жасап, болып жатқан жауынгерлік істер жайлы хабардар етіп тұру үшін өзін Мадрид қаласына жіберуді сұрады. Бұл сұрау аяқсыз қалмай, тез уақыт аралығында кинорежиссер Йорис Ивенс бастаған киноға түсіру тобы құралып, тікелей Мадридке жол тартты. Картина сценаристы ретінде Хемингуэй бекітілген бұл топтың мақсаты “Испания жері” деген документалды фильм түсіру еді.
Соғыстың ең бір қиын кездерінде Эрнест франкистермен қоршалған Мадридте интернационалистер штабы және тілшілер клубына айналған Флорида қонақ үйінде мекен етті. Және осы бір қиын-қыстау кезеңінде жазушы қаламымен бар болғаны бір ғана “Бесінші колонна” деген пьеса жазылды. Сонымен қатар айта кетерлік жайт, ол жазушының болашақ үшінші жұбайы Марта Геллхорнмен осы Испания жерінде кездесуі болатын. Кейбір кезде Эрнест Каталония жеріне сапар шегіп отырды, себебі Барселона маңындағы шайқастар тартысқа және қатыгездікке толы еді. Осы бір шайқастар кезінде, Хемингуэй жертасалар ішінде француз жазушысы Антуан де Сент-Экзюпери мен интернационал тобының командирі танысады. Жазушының соғыстан алған әсерінің нәтижесінде ең бір танымал романдарының бірі – “Қоңырау кімге соғылады” туған еді (1940). Роман сюжеті республиканың құлдырауына негізделе отырып, адамның жеке басының қандай да қиындыққа болмасын төтеп бере алатын қауқары бар деген оймен нақышталған.
Екінші Дүниежүзілік соғыс
1941 жылы Эрнест Хемингуэй Балтимор қаласында кеме сатып алып, оған “Пилар” деген ат кояды. 1941 жылдың 7 желтоқсаны, яғни әйгілі Перл-Харбор базасына шабуыл басталғанға шейін жазушы кемесін Куба маңына әкеліп, балық аулаумен айналысты. 1941-1943 жылдары ол Куба жеріндегі нацистік тыңшыларға қарсы барлау жұмыстарын жүргізіп, өзінің кемесімен Кариб теңізіндегі неміс сүңгуір қайықтарына қарсы күресті. Содан кейін Эрнест өзінің журналистік жұмысын қайта бастап, Лондонға қаласына тілші ретінде жұмыс істеуге кетеді.
1944 жылы Хемингуэй Германия және оккупацияланған Франция жеріне жасалған әскери ұшу тапсырмаларына белсене ат салысты. Кейін Нормандия жеріне одақтас елдердің әскері түсірілген кезде ол барлау жұмыстарына қатысуға рұқсат алады. Эрнест 200 кісіден тұратын француз партизандарының басшысы болып, Париж, Бельгия, Эльзас жерлерінде болған ұрыстарға қатысты.
Куба
1949 жылы жазушы Кубаға қайтып оралып, шығармашылық қызметін “Шал мен теңіз” (1952) хикаятынан бастады. Кітапта, негізінен, сыртқы тылсым табиғат күшіне қарсы күрескен жалғыз, тек өз қайраты мен төзіміне ғана сенген адам жайлы баяндалады.
1953 жылы Эрнест Хемингуэй жоғарыда аталмыш кітабы үшін Пулитцер сыйлығының иегері атанды. Сонымен қатар, 1954 жылы жазушының әдебиет саласы бойынша Нобель сыйлығымен марапатталуына да осы хикаят айтарлықтай әсер етті. 1956 жылы Хемингуэй өзінің 1920 жылдары өткізген Париждегі өмірі туралы автобиографиялық кітабын бастады. Кітап атауы – “Өзіңмен алып жүретін мереке” және ол баспадан тек жазушы өмірден кеткеннен кейін шықты.
Өмірінің соңғы жылдары
1960 жылы Хемингуэй Куба аралын тастап, АҚШ-тың Кэтчам қаласына (Айдахо штаты) қайтып оралады.
Өмірінің соңғы жылдарында гипертония және диабет секілді аурулармен қатты ауырғандықтан, жазушыны Рочестер қаласындағы Майо емханасына емдеуге жатқызады. Эрнесттің ойынша, ФБР агенттері оның ізіне түсіп, телефон және банк есепшоттарын тексеріп, жеке поштасын оқып, жеке өміріне қол тигізген. Сол себепті жазушы өте терең депрессияға ұшырап, кез-келген бейтаныс адамды ФБР агенті ретінде қарастырды. Кейін, 1980 жылдардың басында, ФБР мұрағатында Хемингуэй ісі құпиясыздандырылған кезде жазушы артынан шынымен де аңду жұмыстары жүргізілгені расталды.
Жазушыны емханада психиатрия жолымен емдеп, электросудорогалық терапия жүргізуге тырысты. Осындай терапияның 13 сеансынан кейін, Эрнест ақыл-есін мүлде жоғалтып, жазушылық талантынан мүлде айырылды. Осы жайт туралы ол былай деп айтқан:
Маған электрошок жасаған дәрігерлер жазушыларды мүлдем түсінбейді...Ең алдымен, осы психиаторлар көркем әдебиет шығармаларын жазып үйреніп көрсінші, шын мәнінде жазушы болудың не екенін түсіну үшін...Мені есімнен айырып, миымды құртудың пайдасы не, егер ол менің осы өмірдегі барлық капиталым болып тұрса...
Емделу кезінде жазушы клиника дәлізінен өзінің досына ФБР-дың тыңдауға арналған радиомикрофондары жайлы айту үшін қоңырау шалды. Қанша терапия жасағанымен, бұл ем жазушыға айтарлықтай шипа әкелген жоқ. Эрнест жұмыс істеуді қойып, қалың депрессияға ұшырап, өзіне-өзі қол жұмсау туралы көп айта бастады.
1961 жылы 2 шілдеде Майо психиатрлық емханасынан шыққанына бар болғаны бірнеше күн өткеннен кейін, Хемингуэй Кэтчамдағы үйінде мылтығымен өзін-өзі атады. Арада 50 жыл өткеннен кейін, ақпарат еркіндігі жайлы заңға байланысты Эрнест Хемингуэйдың ісі туралы ФБР-ден сауал сұратылады. Жауап ретінде ФБР, шынымен де, жазушыны аңду және ізіне түсу жұмыстарының (тіпті психиатрлық емхана ішінде) болғандығын мойындады.
Кэтчамға жақын орналасқан Сан Валлэй елді мекенінде жазушыға арналған мемориал тұр. Хемингуэйдың қоладан жасалған бюсті төртбұрышты бағанаға орнатылған, сол бағананың бір жағына өзінің досына арнаған өлеңі қашалған:
Best of all he loved the fall
the leaves yellow on cottonwoods
leaves floating on trout streams
and above the hills
the high blue windless skies...Now he will be a part of them forever.
Отбасы
Эрнесттің Марселина есімді әпкесі (1898 ж.т.), Урсула (1902), Мадлен (1904) және Кэрол (1911) деген қарындастары, сондай-ақ Лестер (1915) есімді інісі болған.
Эрнесттің төрт жұбайы болған:
- 1. Бірінші жұбайы – Элизабет Хедли Ричардсон (1891-1979)
- Ұлы – Бамби Джон (1923-2000).
- Немерелері: Марго (1954-1996), Мариэль (1961 жылы туған).
- Ұлы – Бамби Джон (1923-2000).
- 2. Екінші жұбайы – Паулина Пфайфер (1895-1951).
- Ұлдары: Патрик (1928 жылы туған), Грегори (1931-2001).
- Немересі – Шон (1967 жылы туған).
- Ұлдары: Патрик (1928 жылы туған), Грегори (1931-2001).
- 3. Үшінші жұбайы – Марта Геллхорн (1908-1998).
- 4. Төртінші жұбайы – Мэри Уэлш (1908-1986).
Библиографиясы
Эрнест Хемингуэйдың көркем және мемуарлық шығармаларының тізбесі:
Көзі тірісінде жарияланғандар
Романдар мен повестер:
| Жинақтары:
Басқасы:
|
Қайтыс болғаннан кейін шығарылғандар
Романдар, мемуарлар, хаттар:
| Жинақтары:
|
Жазу стилі
АҚШ-тың әйгілі әдебиет сыншысы Хемингуэйдың әңгімелерін сипаттай отырып, ондағы сөйлемдері ықшам, бас-аяғы жинақы, дәлдікке бой ұрған, диалогқа жете мән беретін ерекшелігімен бірден көзге түсетінін атап өткен. «Ол, Хемингуэй болаттың бетіне ойып жазғандай жазады. Шығармаларында талантты суретшілердің қолтаңбасына тән қасиет бар. Қашанда сұлулыққа бой ұрып, өнерге тән сәуле іздейді. Шағын болғанына қарамастан бұл шығармалар өнер тұрғысынан соғыс туралы жазылған бүгінгі шығармалардың қай-қайсысынан да озып тұр», — деп жазған.
Эрнест Хемингуэй — әңгіме жанрында соған дейінгі шығармаларда анық көрініс табатын оқиғаны, сюжетті алып тастап, оларды кино тіліне ұқсас монтаждап берудің тәсілін шығармашылыққа кіргізген бірінші жазушы. Кейін бұл тәсілді ол мұхиттағы мұзтаудың (айсбергтің) болмысымен түсіндірді. «Егер өзің жақсы білетін дүниені алып тастасаң, шығармаң жандана түседі. Ал өзің анық білмейтін дүниені алып тастасаң, ондай шығарманы жазғаннан, жазбаған дұрыс. Мұхиттағы мұзтаудың айбатты көрінетін себебі — оның сегізден бір бөлігі ғана су бетіне шығып тұрады, қалған бөлігі көрінбейді. Сен өзің жақсы білетін дүниелерді қысқартқан сайын мұзтаудың тасадағы бөлігі қалыңдай түседі», — деген Хемингуэй.
Сыншылар байқағандай, «Хемингуэй оқырманнан бір-ақ нәрсені күтеді — өзімен үндесуді қалайды; мәтінде ымдау тәсілін қолдана отырып, бір сөзбен бірнеше мазмұнды елестетеді; ол көз бен бақылау объектісі, бақылау объектісі мен оқырманды тіке байланыстырады».
Жазушының шығармалары көбінесе шынайы өмірден алынған, яғни адамның ішкі жан дүниесінің күйі, және де іс-әрекетінің өзгеруі, көңіл-күйінің жағдайға байланысты әр түрлі болуы терең философиялық тұрғыдан қарастырылған. Сонымен қатар оның жазған әңгімелері мен очерктерінде көбінесе әйел бейнесінің айқындалуы суреткердің, яғни Хемингуэйдың ерекшелігі болып табылады.
Хемингуэйдың көлемді шығармалары “Қош бол, майдан!”, “Шал мен теңіз” “Фиеста” сияқты роман-повестерін оқып отырғанда, оқырман өзін бас кейіпкердің орнына қойып, яғни кейіпкердің бейнесіне кіріп кетіп, қуанатын жерінде бірге қуанып, ашуланған жерінде қоса ашуланып кетеді десек, қателеспейміз.
Марапаттары
- 1919 жылы Италияның президенті оған «Ерлігі үшін» күміс медалі мен «Әскери крест» сыйлығын табыстады.
- 1947 жылы АҚШ қарулы күштері оған табыстады.
- 1953 жылы ол атты италиялық әдеби сыйлықтың алғашқы лауреаты болды.
- 1953 жылы Шал мен теңіз көркем шығармасы үшін Пулитцер сыйлығы берілді.
- 1954 жылы «Шал мен теңіз сияқты шығармаларда паш еткен баяндау өнеріндегі шеберлігі үшін және заманауи стильге жасаған ықпалы үшін» Нобель сыйлығы берілді.
- 1954 жылы Кубаның ең жоғарғы сыйлықтарының бірі Карлос Мануэль де Сеспедес ордені берілді.
Есімінің ұлықталуы
- 1978 жылы ашылған астероидқа (3656) Хемингуэй аты берілді.
- 2009 жылы Меркурийдегі кратерге жазушының есімі берілді.
- Хемингуэй атындағы қор жарты жыл сайын The Hemingway Review журналын шығарады.
- Хемингуэйдің кинобейнесін көптеген фильмдерде көре аламыз, мысалы Махабатта мен соғыста (1996), (1988), (2011), (2012) көркем фильмдері, (2021) деректі фильмі.
- Хемингуэйге арнап әртүрлі елдердің пошта қызметтері арнайы маркалар шығарған, мысалы Куба (1963, 1972, 1999, 2010, 2013, 2016), Чехословакия (1968), Парагвай (1977), Гвинея-Бисау (1977), Ортаафрикалық империя (1977), АҚШ (1989), Швеция (1990), Конго Демократиялық Республикасы (2001), Гвинея (2007), Республика Македония (2011), Вьетнам (2011), Того (2011), Сьерра-Леоне (2017).
- Хемингуэй атындағы бірнеше әдеби және басқа да сайыстар өткізіліп жатады, оның есімі мен бейнесі әртүрлі тауарлық маркаларда қолданылады.
Мұражайлар
- Гавананың маңында Хемингуэйге арналған мұражай жұмыс істейді.
- Италияның Бассано-дель-Граппа коммунасында Хемингуэй мен соғыс мұрасы мұражайы бар.
- АҚШ-тың Иллинойс, Арканзас, Флорида штаттарында жазушыға арналған мұражайлар бар.
- Иллинойсте
- Флоридада
- Флоридада
- Кубада
Кеннеди кітапханасындағы фотоколлекция
Ортаққорда бұған қатысты медиа санаты бар: Фотоколлекция |
Эрнест Хемингуэй қайтыс болғаннан кейін жесір болып қалған Мэри Уэлш жазушының жазбаларын және фотографияларын сақтау мақсатымен Джон Кеннеди атындағы кітапханаға тапсырады. Фотографияларды Эрнесттің өзі, не жұбайы жасаған, немесе жазушының иелігінде болды. Кітапхананың администрациясы фотографиялардың көбісіне еркін авторлық құқық дәрежесін берді.
- Эрнест және Мэри Африкада
- Эрнест және Хэдли және баласы
- Майдандағы сурет
- «Пилар» бортында
- Ұсталған балықпен
- Италияда 1918 жылы
- Испанияда 1925 жылы
- Бұқамен бірге
- Сафари кезінде
- 1959 жылы
Дереккөздер
- Where Hemingway's Story Begins
- Қазақ совет энциклопедиясы, 11-том.
- Мәңгірген бір ұрпақ — Әдебиет порталы, 22.06.2017.
- Хэм ағай — Егемен Қазақстан, 17 маусым 2021 жыл.
- Тағы да Хэм ағай — Егемен Қазақстан, 4 тамыз 2022 жыл.
- А. И. Осипенко Н. Я. Надеждин. Эрнест Хемингуэй: «Жизнь настоящего мужчины» — Майор, 2008. — ISBN 978-5-98551-048-5.
- Б. Т. Грибанов Эрнест Хемингуэй — Феникс, 1984. — ISBN 5-222-00224-1.
- L. Wagner-Martin A Historical Guide to Ernest Hemingway — New York: Oxford University Press, 2000. — ISBN 0-19-512151-1.
- J. Meyers. Hemingway: A Biography — Macmillan, 1985.
- Star style and rules for writing, The Kansas City Star (June 26, 1999).
- thestar.com The Hemingway Papers / How Hemingway came of age at the Toronto Star (ағыл.).
- Carlos Baker Ernest Hemingway: A Life Story — Charles Scribner's Sons, 1969. — ISBN 978-0-02-001690-8.
- M. Reynolds (1989). "Hemingway, The Paris Years." New York: Norton. ISBN 978-0-393-31879-1.
- Hemingway’s Early Life – A Conversation With Hemingway’s Nephew, John Sanford
- Conversations with Ernest Hemingway — Univ. Press of Mississippi, 1986. — P. 42–45. — ISBN 978-0-87805-273-8.
- Baker, Allie How did Hemingway become Papa?. The Hemingway Project (June 28, 2010).
- J. R. Mellow. Hemingway: A Life Without Consequences — Houghton Mifflin, 1992. — ISBN 0-395-37777-3.
- Hugh Thomas (2001). The Spanish Civil War. New York: Modern Library. ISBN 978-0-375-75515-6
- Н. Фуэнтес. Хемингуэй на Кубе. — М.: Радуга, 1988. — ISBN 5-05-002190-1.
- Семёненко П. Последний выстрел Хемингуэя. Басты дереккөзінен мұрағатталған 24 тамыз 2011. Тексерілді, 20 января 2010.
- A. E. Hotchner (1983). Papa Hemingway: A personal Memoir. New York: Morrow. p. 280. ISBN 9781504051156.
- Widow Believes Hemingway Committed Suicide; She Tells of His Depression and His 'Breakdown' Assails Hotchner Book (August 23, 1966).
- A. E. Hotchner. Hemingway, Hounded by the Feds. The New York Times (1 шілде 2011).
- Carlton, Michael. Idaho Remembers the Times of Papa Hemingway : Idaho: Hemingway Is Well Remembered (July 12, 1987).
- M. Reynolds (2000). "Ernest Hemingway, 1899–1961: A Brief Biography", in Wagner-Martin, Linda (ed.), A Historical Guide to Ernest Hemingway. New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-512152-0
- Хемингуэй — каким его не знали. Глава из книги Марлен Дитрих «Размышления» Мұрағатталған 26 ақпанның 2013 жылы.
- Hemingway Ernest Dear Papa, Dear Hotch: The Correspondence of Ernest Hemingway And A. E. Hotchner — Columbia, Missouri: University of Missouri Press, 2005. — ISBN 0-8262-1605-6.
- Burwell Rose Marie Hemingway: The Postwar Years and the Posthumous Novels — New York: Cambridge University Press. — ISBN 0-521-48199-6.
- А. Нұрғазыұлы. Хемингуэй мен Фолкнер — Dalanews.kz, 29.09.2016.
- Э. Хемингуэй шығармаларындағы сатылы аударманың рөлі
- Hallengren, Anders A Case of Identity: Ernest Hemingway (en-US).
- Monk, Donald (1978). "Hemingway's Territorial Imperative". The Yearbook of English Studies 8: 125-140 https://www.jstor.org/stable/pdf/3506769.pdf.+:10.2307/3506769. 3506769.
- Susan Beegel (1996). "Conclusion: The Critical Reputation", in Donaldson, Scott (ed.), The Cambridge Companion to Ernest Hemingway. New York: Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-45574-9
- Хемингуэйдің өмірін тозаққа айналдырған кім? — Oinet.kz, 17.12.2015.
- Hemingway on War and Its Aftermath National Archives and Records Administration
- Albo d’Oro ресми сайты
- 1953 Pulitzer Prizes ресми сайты
- The Nobel Prize ресми сайты
- Ernest Hemingway — The Lockhart Interview
- Dictionary of Minor Planet Names. New York: Springer Verlag, 2003. ISBN 978-3-540-00238-3. 307-бет
- Planetary Names: Crater, craters: Hemingway on Mercury
- The Hemingway Review
- Diliberto, Gioia. A Hemingway Story, and Just as Fictional, The New York Times (January 26, 1997).
- Roger Ebert's review of The Moderns
- Midnight in Paris IMDb сайтында
- Hemingway & Gellhorn IMDb сайтында
- Hemingway IMDb сайтында
- A Line of Hemingway Furniture, With a Veneer of Taste.
- Hemingway.
- Willis&Geiger The Legend Collection.
- 2012 Hemingway Foundation PEN Award Winner Announced | JFK Library.
- Premio Hemingway | 36^ Edizione del Premio Hemingway 19 / 23 GIUGNO 2019 – LIGNANO.
- Краткая литературная энциклопедия. Том 8. — М.: Советская энциклопедия, 1975.
- Hemingway and the Great War Museum
- Ernest Hemingway Birthplace Museum
- Ernest Hemingway Birthplace and Museum.
- Hemingway-Pfeiffer Museum and Educational Center
- Hemingway House Becomes a Museum (February 2, 1964).
- The Hemingway Home & Museum
- Eschner, Kat. How Mary Hemingway and JFK Got Ernest Hemingway's Legacy Out of Cuba (August 25, 2017).
- Hemingway Media Galleries John F. Kennedy Presidential Library and Museum
Сыртқы сілтемелер
- Эрнест Хемингуэй Әдебиет порталында
- Қызығы мол сол жылдар Bilim-all.kz сайтында
- Э.Хемингуэй: Өзімнен асып кеткім келеді, бары сол
- Эрнест Хемингуэйдың журналистік жұмыстары (ағыл.)
- FBI Records: The Vault, Subject: Ernest Hemingway
- Хемингуэй ағылшын тілді электрондық кітапханада
Бұл мақала қазақша Уикипедияның таңдаулы мақалалар тізіміне енеді. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ernest Miller Heminguej agylsh Ernest Miller Hemingway 21 shilde 1899 18990721 Illinojs AҚSh 2 shilde 1961 Ketcham Ajdaho AҚSh amerikalyk zhazushy zhurnalist 1954 zhylgy Әdebiet bojynsha Nobel syjlygynyn laureaty Ernest Heminguejagylsh Ernest HemingwayTugan kүni21 shilde 1899 1899 07 21 Tugan zheri Illinojs AҚShҚajtys bolgan kүni2 shilde 1961 1961 07 02 61 zhas Қajtys bolgan zheriKetcham Ajdaho AҚShAzamattygy AҚShMansabyzhazushy zhurnalistShygarmashylyk zhyldary1917 1961Bagytymodernizm realizmZhanryproza publicistikaShygarmalardyn tiliagylshynMarapattaryӘdebiet salasynda Nobel syjlygy 1954 ҚoltanbasyOrtakkordagy sanaty Ernest Heminguej Әdebiet tarihynda zhogalgan urpak dep atalyp ketken agymnyn basty okili retinde osy Heminguejdy atauga bolady Birinshi dүniezhүzilik sogys saldarynan senimderinen ajyrylyp mahabbattaryn zhogaltyp sendelip mengirip kalgan zhazushy akyndar shygarmalarynda sol zamannyn pessimistik kelbetin bejnelegen Zheti roman zha zyp tort әjelmen bas kuragan үsh so gys ty korgen eki ret katerli ushak apaty nan aman kalgan zhazushy otbasynyn ortanshysy edi Majdan keshken zhan bola turyp sogystyn katygez kar tinasyn emes onyn saldarynan zardap shekkenderdin bejbit omirin basynan otkizdi Kejipkerlerin tabandy ba tyl zhauzhүrek kylyp korsete bildi Heminguej Birinshi zhәne Ekinshi dүniezhүzilik sogystarga katyskan Ispa niyada bombanyn astynda aman kalyp shykkan Germaniyany bombala gan ushak tarda bolgan ameri ka lyk әsker Normandiyaga ba syp kirgende francuz partizan darynyn tobyn baskaryp Parizhdi azat etuge katyskan Talaj elge sayahat zhasap Europada Kubada Afrikada birneshe zhyl bejbit omir sүrgen sodan bolar shygarmadagy basty kejip ker leri amerikalyktar bolgany men okigasy ozge onir lerde orbigenin surettegen Balalyk shagy Sәbi Ernest Heminguejler zhanuyasyErnest ekinshi fotoda on zhakta Klarens pen Grejstin ekinshi balasy bolgan Ernest Heminguej 1899 zhyly 21 shildede Chikago manyndagy Ouk Park kalashygynda dүniege keldi Illinojs AҚSh Onyn әkesi Klarens Edmont Heminguej dәriger kyzmetin atkarsa al anasy Grejs Holl omirin balalaryn baguga arnagan Klarens Heminguej zhastajynan balasynyn bojynda tabigatka degen mahabbatty oyatuga tyrysady zhәne sondagy armany balasynyn әke zholyn kuyp medicina zhәne zharatylystanu gylymymen ajnalysuy edi Erni 3 zhaska tolganda әkesi ogan en algashky karmagyn tartu etip ozimen birge balykka alyp shykty Ogan kosa bolashak zhazushy 8 zhaska tolgan shakta Orta Batys onirindegi bүkil an kus balyk zhәne agash osimdikterdin ataularyn zhatka bildi Sonymen katar Ernest tүrli kitaptardy bas almaj okudy ozinin үjrenshikti isine ajnaldyrdy Bos uakytyn ol үjindegi kishigirim kitaphanada әsirese Darvin enbekteri men tarihi kolzhazbalardy mengerumen otkizdi Al kerisinshe missis Heminguejdyn balasynyn bolashagyna degen kozkarasy mүlde ozgeshe boldy Anasynyn mindetteuimen zhazushy shirkeu horynda olen ajtyp violonchel aspabynda ojnady Kop uakyt ote kele moskal tarta bastagan Ernest osy zhajt turaly bylaj dep ajtkan Anam bir zhyl bojy meni muzyka үjretu үshin mektepke zhibermedi Ol menin muzykalyk kabiletim mol dep eseptegen Shynyna keler bolsak menin onerge degen eshkandaj talantym da kulshynysym da bolmady Ouk Parktegi kysky үjinen baska zhazushy otbasynyn Vallun kolinin zhagasynda ornalaskan Uindmir degen ieligi boldy Әrbir zhazdyn bastaluymen Heminguej ata anasymen agalarymen zhәne әpkelerimen birge sol zherge at basyn buryp otyrdy Shynajy tabigatka tunyp turgan bul olkede zhazushy ozin erkin sezinip erekshe sezimge keneldi Sebebi violonchel aspaby men shirkeu horynan shalgaj bul zherde Ernest ozinin unatatyn isterimen ajnalysyp balyk aulap orman ishin aralap korshiles үndis tajpalarynyn balalarymen ojnaudy zhaksy koretin 1911 zhyly Ernest 12 zhaska tolgan kezde atasy ogan bir oktalatyn 20 kalibrly myltykty syjga tartty Atasyna degen sezimi ote yntyk Ernest onyn ajtkan әngimelerin sүjip tyndap omirinin sonyna dejin ony umytpaj tipti kejde ozinin tuyndylaryna arkau etip otyrdy Zhastyk shak Heminguejler zhәne olardyn Ouk Parktegi үjleri Mekteptegi uakyty Sol uakytta Heminguej mekteptegi kishigirim Skrizhal zhurnalynda zhazushy retindegi algashky kadamyn zhasajdy Baspaga tүsken en birinshi shygarmasy soltүstik ekzotikasy men үndis folkloryna toly Manitu soty enbegi edi Zhurnaldyn kelesi nomirinde Bәri de terinin tүsine bajlanysty boldy atty bokstyn las ta әdiletsizdikke toly kommerciyalyk bejnesi sipattalgan әngimesi zharyk kordi Kejingi nomirlerde negizinen zhazushy sport zharystary men koncertter zhajly reportazhdar zhariyalap otyrdy Өmirinin osy mezetinde Heminguej ozinin biratola zhazushy bolatynyn nyk sheshti Tabigatynan shymyr zhәne shynykkan Heminguej boks zhәne futbolmen belsene ajnalysty Kejin ozi ajtyp ketkendej Boks meni әrkashan kansha ret kulasan da tүregelip kuddy bir buka sekildi tez zhәne kajta kajta shabuyldauga dajyn boluga үjretti Policiya tilshisi Mektepti bitirisimen Ernest ata anasy kalagandaj zhogargy oku ornyna tapsyrmaj Kanzas Siti kalasyna koship sol zherdin zhergilikti The Kansas City Star gazetine zhumyska turady Onyn karamagyndagy kala aumagy bas auruhana vokzal zhәne policiya bolimshesin kamtydy Zhas tilshi kalada oryn alyp zhatkan bүkil okigalarga belsene at salysyp әr tүrli kisilermen tanysyp ozinin ojlau arnasyn barynsha kenejtti Ernest kezdestirgen adamdardyn is әreketterin sojleu mәnerin barynsha bakylap tүsinip zhattap aluga tyrysty Sanasynda tүjirshektep zhinalgan osy derekter kejin bolashakta onyn enbekterinin syuzhetterine arkau bolyp dialogtar men detalderin kurastyruga zhәrdem etti Dәl osy kezde Heminguejdyn ozindik zhazu stili zhәne әrdajym okiganyn ortasynda bolu dagdysy kalyptasty Gazet redaktorlary zhas zhazushyny ojyn durys zhәne nakty zhetkizumen kosa stildik shubalandyktardan arylu zholdaryn da үjretti Birinshi Dүniezhүzilik sogys Heminguej әskeri formada 1918 Heminguej әsker katarynda bolgysy kelgenine karamastan kozinin nashar korui uzak uakyt bojy onyn bul maksatyna kedergi bolyp keldi Sogan karamastan ol degenine zhetip oz erkimen Қyzyl Krest mashinasynyn zhүrgizushisi retinde Italiya zherinde bolyp zhatkan majdan sapyna keledi En birinshi kүni Milanga kelmej zhatyp Ernest zhәne baska da eriktiler bombalangan zauyt kaldyktaryn zhinauga mindetteldi Birer zhyl otkennen kejin zhazushy sogystan algan algashky әserlerin Қosh bol majdan kitabynda korkem sipattady Kelesi kүni zhas Heminguej sanitarlyk koliktin zhүrgizushisi retinde Skio kalasynda ornalaskan әsker toptaryna zhoneltildi Alajda bul zherdegi әskerlerdin uakytyn tek ojyn sauyk karta zhәne bejsbol ojnaumen otkizip otyrganyn korgen Ernest shydaj almaj ozin Pyave ozeni bojyna auystyruyn talap etti Bul zherde de ol tynysh otyrmaj әskerlerdin zhertasalaryna azyk tүlik әkelu arkyly majdan shebinde bolyp zhatkan sogystarga tikelej zhanasty 1918 zhyly 8 shildede Heminguej zharaly italyandyk snajperdi kutkaram dep Austriya shenberinen atylgan pulemet pen zenbirek oktarynyn astynda kaldy Auruhanada Ernest denesinen 26 snaryad zharkynshaktary alynyp kejin ony Milanga ary karaj emdeuge koshirdi Үjge kajtu 1919 zhyldyn 21 kantarynda Ernest Otanyna batyr retinde oraldy Bүkil gazet betterinde zhazushy Italiya majdanynda zharalangan birinshi amerikandyk kejpinde sipattaldy Italiya koroli ony Zhauyngerlik ajbyny үshin zhәne Әskeri krest medaldarymen marapattady Zhazushy ozi kejinirek ajtyp ketkendej Men sol sogyska barganymda ote үlken akymak boldym Men barlygyn kuddy bir biz zhәne austriyalyktar bir zharyska katysyp zhatkan sport komandalary sekildi kabyldadym Kelesi bir zhyldaj uakyt shamasyn Heminguej zhanuya ortasynda otkizip ozinin bolashagy zhajly ojlanumen boldy 1920 zhyldyn 20 akpanynda zhazushy zhurnalistika bagytyna kajtyp kelu үshin Toronto kalasyna koship bardy Onyn zhana zhumys orny Toronto Star gazeti zhazushyga shygarmashylyk bagytta ne zhazgysy kelse de tolyk erkindik berdi En basty shart tek baspadan otken materialdarga gana aksha tolendi Ernesttin en algashky zhumystary Koshpeli suret kormesi zhәne Tegin kyrynyp koriniz zhalpy ajtkanda oner sүyushilerdin korsekyzarlyktary men amerikandyktardyn yrymshyldyktaryna degen kelemezhdeu sipatynda boldy Sodan kejingi enbekteri sogys zardaptary үjlerinde eshkimge kereksiz bolyp kalgan sogys ardagerleri zhәne akymak sheneunikter zhajly boldy Dәl sol zhyly zhazushy men onyn anasy arasyndagy ozara tүsinispeushilikter arta berdi Nәtizhesinde Heminguej bүkil zattaryn zhinap Chikago kalasyna koship ketti Bul kalada ol Toronto Star gazetimen karym katynasyn zhalgastyrumen kosa Cooperative Commonwealth zhurnalynda redaktorlyk kyzmetin atkardy Al 1921 zhyly 3 kyrkүjekte zhazushy Hedli Richardson atty zhas pianist kyzga үjlenip burynnan armandap zhүrgen Parizh kalasyna sapar shegedi 1920 shy zhyldaryHeminguej 1923 Parizh Parizh kalasynda Heminguejdyn otbasy Kontreskarp alany manyndagy Kardinal Lemuan koshesinde kishkene pәterge ornalasady Өzinmen alyp zhүretin mereke kitabynda Ernest osy zhagdaj turaly bylaj dep zhazyp ketken Bul pәterde kanalizaciya kubyry men ystyk su bolmady Birak bizge bul kemshilikterdi terezeden kalaga degen kүshti korinis almastyrdy Edende zhatkan pruzhinaly matrac bizdin tosek ornymyz boldy Қabyrgalarda ozimizge unajtyn kartinalar ilinip turdy sondyktan bul pәter bizge ote ashyk zhәne zhajly korinetin Otbasyn asyrau үshin zhәne zhaz ajlarynda dүnie zhүzin aralau үshin Heminguejge kop zhumys isteuge tura keldi Sondyktan ol apta sajyn Toronto Star gazetine ozinin shygarmalaryn zhiberip otyrdy Gazet redakciyasy zhazushydan Europa omirinin sipattamasyn kүndelikti turmys tirshiliktin egzhej tegzhejin talap etti Bul zhagdaj Ernestke ocherk takyryptaryn ozi tandap zhazu stilin damytuga mүmkindik berdi Nәtizhesinde zhazushy negizinen ocherkterin keleke tүrinde amerikandyk turistter zhәne zhastardyn sergeldenmen otkizgen omiri zhajly zhazudan bastady Mine bul Parizh Parizhdegi amerikandyk bogema zhәne t b 1923 zhyly Ernest Shekspir zhәne kompaniya degen kitap dүkeninin iesi Silviya Bichpen tanysyp ote zhakyn dostyk karym katynas ornatty Dүken ishinde zhazushy kop uakytyn otkizip kitaptar alyp tүrli kozi ashyk ziyalylar akyn zhazushylar men suretshilermen tanysty Solardyn ishinde zhazushyga erekshe әser etken edi Ernest әrdajym Gertrudadan akyl kenes surap әdebiet zhajly әngime dүken kurgandy unatty Gertruda gazettegi zhumyska nemkurajly karap Ernesttin shygarmashylyktagy basty zholy zhazushylyk ekenin ogan ilandyruga tyrysty Әdebiet ortasynda tanyluy 1926 zhyly zhazylgan Kүn de shygady zhazushyny en algashky shygarmashylyk tabyska zhetkizgen enbegi Bul roman okyrmanga 1920 zhyldary Franciya men Ispaniyada turgan zhastar omiri zhajly bayandajdy 1927 zhyly Әjeldersiz erkekter al 1933 zhyly Zhenimpazga eshnәrse timejdi atty әngime zhinaktary shykkannan kejin Ernest Heminguej kopshilik ortasynda erekshe bir kyska әngimeler avtory retinde әbden tanyldy Osy әngimeler ishinde әsirese Қanypezerler Frensis Makomberdin kyska bakyty zhәne Kilimandzharo karly tau okyrmandar nazaryn audartyp erekshe ykylaska ie boldy 1930 shy zhyldary Ernest zhәne uldary Ki Uesttegi үji Florida 1930 zhyldyn basynda Heminguej AKSh ka kajtyp oralyp Florida shtatynyn Ki Uest kalasyna ornalasty Bul zherde ol balyk aulaumen ajnalysyp ozinin zhelkendi kajygymen Bagam araldaryna zhәne Kubaga sayahat shegip zhana shygarmalar zhaza bastady Biograftardyn ajtuy bojynsha osy kezde zhazushynyn atagy osip esimi zhurtka tanyla bastady Ol zhazgan shygarmalardyn barlygy tez arada baspadan otip үlken taralymdarmen satyldy Өmirinin en tabysty birneshe zhylyn otkizgen sol pәterinde kazir zhazushynyn murazhajy ashylgan 1930 zhyldyn kүzinde Ernest avtomobil apatyna tүsip nәtizhesinde koptegen zharakattar zhәne basyna zakym alyp zharty zhyldaj uakyt emdelumen otkizdi Zhazushy osy kezde karyndashpen zhazudy kojyp mashinamen zhumys isteudi bastady 1932 zhyly ol Tүsten kejingi azhal romanyn zhazu arkyly korrida salt dәstүrin dәldikpen sipattap berdi Bul kitap ote үlken suranyska ie bolyp Heminguejdy amerikandyk en tanymal zhәne talantty zhazushy retinde әbden bekitti 1933 zhyly Heminguej Zhenimpazga eshnәrse timejdi atty shygarmalar zhinagyn zhazu arkyly ozinin kopten oryndaj almaj zhүrgen armanyn Shygys Afrikada safarimen ajnalysudy oryndagysy keldi Kitap sәtti shygyp sol zhyldyn sonynda zhazushy zhana sayahatka zhol tartty Afrika Heminguej Tanganika ozeninin manynda lager kuryp zhergilikti tajpa okilderin zholbasshy retinde zhaldap an aulauga shygudy bastady 1934 zhyldyn kantarynda kezekti safariden kelgen zhazushy okpe amebiazy auruyna shaldygyp kaldy Kүnnen kүnge zhagdajy nasharlap agzasy susyzdana bastagan zhazushy үshin Dar es Salam kalasynan arnajy ushak zhiberilip ony sol onirdin astanasyna zhetkizdi Agylshyn emhanasynda bir apta kurs terapiyasyn algannan kejin gana Ernest zhazyla bastap isi onga basty Sogan karamastan an aulau mausymy Heminguej үshin ote sәtti boldy Ol oz kanzhygasyna barlygy үsh arystan zhiyrma zheti antilopa iri eneke zhәne tagy baska zhanuarlardy bajlady Tanganikadan kalgan bүkil әserin zhazushy Afrikanyn zhasyl zhotalary 1935 kitabynyn betine tүsirdi Bul kitap negizinde Ernesttin sayahatshy zhәne anshy rolindegi kүndeligi bolyp tabylady Ispaniyadagy azamat sogysy Heminguej ortada golandiyalyk rezhisser Joris Ivens zhәne nemis zhazushysy Lyudvig Renn 1937 zhyly ispandyk azamattyk sogys kezinde Ispaniyada 1937 zhyly zhazushy Bar men zhok degen kitabyn zhazudy bitirdi Ol kitap avtordyn AҚSh ta oryn algan Ұly tokyrau epohasyna degen bagasy edi Heminguej bolyp zhatkan problemaga kүnin koru үshin kontrabandashy bolyp ketken karapajym Florida turgyny atynan karady Ogan kosa Ispaniyada oryn alyp zhatkan turaksyz zhagdaj eshkashan buryn zhazushy shygarmashylygynda kozgalmagan tyn әleumettik takyryptardy kozgauga sep boldy Azamat sogysynyn bastaluy Ernestke ote katty әser etip kop uzamaj zhazushy general Frankoga karsy kүresip zhatkan respublikalyktardy koldap olarga komektesu үshin zhәrdem zhinau koryn ujymdastyrdy Kejinirek zhazushy Soltүstik Amerikalyk gazet kauymdastygyna otinish zhasap bolyp zhatkan zhauyngerlik ister zhajly habardar etip turu үshin ozin Madrid kalasyna zhiberudi surady Bul surau ayaksyz kalmaj tez uakyt aralygynda kinorezhisser Joris Ivens bastagan kinoga tүsiru toby kuralyp tikelej Madridke zhol tartty Kartina scenaristy retinde Heminguej bekitilgen bul toptyn maksaty Ispaniya zheri degen dokumentaldy film tүsiru edi Sogystyn en bir kiyn kezderinde Ernest frankistermen korshalgan Madridte internacionalister shtaby zhәne tilshiler klubyna ajnalgan Florida konak үjinde meken etti Zhәne osy bir kiyn kystau kezeninde zhazushy kalamymen bar bolgany bir gana Besinshi kolonna degen pesa zhazyldy Sonymen katar ajta keterlik zhajt ol zhazushynyn bolashak үshinshi zhubajy Marta Gellhornmen osy Ispaniya zherinde kezdesui bolatyn Kejbir kezde Ernest Kataloniya zherine sapar shegip otyrdy sebebi Barselona manyndagy shajkastar tartyska zhәne katygezdikke toly edi Osy bir shajkastar kezinde Heminguej zhertasalar ishinde francuz zhazushysy Antuan de Sent Ekzyuperi men internacional tobynyn komandiri tanysady Zhazushynyn sogystan algan әserinin nәtizhesinde en bir tanymal romandarynyn biri Қonyrau kimge sogylady tugan edi 1940 Roman syuzheti respublikanyn kuldyrauyna negizdele otyryp adamnyn zheke basynyn kandaj da kiyndykka bolmasyn totep bere alatyn kaukary bar degen ojmen nakyshtalgan Ekinshi Dүniezhүzilik sogysPolkovnik Charlz Lenhemmen 1944 zhyl Germaniya 1941 zhyly Ernest Heminguej Baltimor kalasynda keme satyp alyp ogan Pilar degen at koyady 1941 zhyldyn 7 zheltoksany yagni әjgili Perl Harbor bazasyna shabuyl bastalganga shejin zhazushy kemesin Kuba manyna әkelip balyk aulaumen ajnalysty 1941 1943 zhyldary ol Kuba zherindegi nacistik tynshylarga karsy barlau zhumystaryn zhүrgizip ozinin kemesimen Karib tenizindegi nemis sүnguir kajyktaryna karsy kүresti Sodan kejin Ernest ozinin zhurnalistik zhumysyn kajta bastap Londonga kalasyna tilshi retinde zhumys isteuge ketedi 1944 zhyly Heminguej Germaniya zhәne okkupaciyalangan Franciya zherine zhasalgan әskeri ushu tapsyrmalaryna belsene at salysty Kejin Normandiya zherine odaktas elderdin әskeri tүsirilgen kezde ol barlau zhumystaryna katysuga ruksat alady Ernest 200 kisiden turatyn francuz partizandarynyn basshysy bolyp Parizh Belgiya Elzas zherlerinde bolgan urystarga katysty Kuba1950 zhyly 1949 zhyly zhazushy Kubaga kajtyp oralyp shygarmashylyk kyzmetin Shal men teniz 1952 hikayatynan bastady Kitapta negizinen syrtky tylsym tabigat kүshine karsy kүresken zhalgyz tek oz kajraty men tozimine gana sengen adam zhajly bayandalady 1953 zhyly Ernest Heminguej zhogaryda atalmysh kitaby үshin Pulitcer syjlygynyn iegeri atandy Sonymen katar 1954 zhyly zhazushynyn әdebiet salasy bojynsha Nobel syjlygymen marapattaluyna da osy hikayat ajtarlyktaj әser etti 1956 zhyly Heminguej ozinin 1920 zhyldary otkizgen Parizhdegi omiri turaly avtobiografiyalyk kitabyn bastady Kitap atauy Өzinmen alyp zhүretin mereke zhәne ol baspadan tek zhazushy omirden ketkennen kejin shykty 1950 zhyldar sonyndaӨmirinin songy zhyldary1960 zhyly Heminguej Kuba aralyn tastap AҚSh tyn Ketcham kalasyna Ajdaho shtaty kajtyp oralady Өmirinin songy zhyldarynda gipertoniya zhәne diabet sekildi aurularmen katty auyrgandyktan zhazushyny Rochester kalasyndagy Majo emhanasyna emdeuge zhatkyzady Ernesttin ojynsha FBR agentteri onyn izine tүsip telefon zhәne bank esepshottaryn tekserip zheke poshtasyn okyp zheke omirine kol tigizgen Sol sebepti zhazushy ote teren depressiyaga ushyrap kez kelgen bejtanys adamdy FBR agenti retinde karastyrdy Kejin 1980 zhyldardyn basynda FBR muragatynda Heminguej isi kupiyasyzdandyrylgan kezde zhazushy artynan shynymen de andu zhumystary zhүrgizilgeni rastaldy Zhazushyny emhanada psihiatriya zholymen emdep elektrosudorogalyk terapiya zhүrgizuge tyrysty Osyndaj terapiyanyn 13 seansynan kejin Ernest akyl esin mүlde zhogaltyp zhazushylyk talantynan mүlde ajyryldy Osy zhajt turaly ol bylaj dep ajtkan Magan elektroshok zhasagan dәrigerler zhazushylardy mүldem tүsinbejdi En aldymen osy psihiatorlar korkem әdebiet shygarmalaryn zhazyp үjrenip korsinshi shyn mәninde zhazushy boludyn ne ekenin tүsinu үshin Meni esimnen ajyryp miymdy kurtudyn pajdasy ne eger ol menin osy omirdegi barlyk kapitalym bolyp tursa Emdelu kezinde zhazushy klinika dәlizinen ozinin dosyna FBR dyn tyndauga arnalgan radiomikrofondary zhajly ajtu үshin konyrau shaldy Қansha terapiya zhasaganymen bul em zhazushyga ajtarlyktaj shipa әkelgen zhok Ernest zhumys isteudi kojyp kalyn depressiyaga ushyrap ozine ozi kol zhumsau turaly kop ajta bastady 1961 zhyly 2 shildede Majo psihiatrlyk emhanasynan shykkanyna bar bolgany birneshe kүn otkennen kejin Heminguej Ketchamdagy үjinde myltygymen ozin ozi atady Arada 50 zhyl otkennen kejin akparat erkindigi zhajly zanga bajlanysty Ernest Heminguejdyn isi turaly FBR den saual suratylady Zhauap retinde FBR shynymen de zhazushyny andu zhәne izine tүsu zhumystarynyn tipti psihiatrlyk emhana ishinde bolgandygyn mojyndady Heminguej memorialy Ketchamga zhakyn ornalaskan San Vallej eldi mekeninde zhazushyga arnalgan memorial tur Heminguejdyn koladan zhasalgan byusti tortburyshty baganaga ornatylgan sol bagananyn bir zhagyna ozinin dosyna arnagan oleni kashalgan Best of all he loved the fall the leaves yellow on cottonwoods leaves floating on trout streams and above the hills the high blue windless skies Now he will be a part of them forever Patrik pen Gregorimen birgeOtbasyErnesttin Marselina esimdi әpkesi 1898 zh t Ursula 1902 Madlen 1904 zhәne Kerol 1911 degen karyndastary sondaj ak Lester 1915 esimdi inisi bolgan Ernesttin tort zhubajy bolgan 1 Birinshi zhubajy Elizabet Hedli Richardson 1891 1979 Ұly Bambi Dzhon 1923 2000 Nemereleri Margo 1954 1996 Mariel 1961 zhyly tugan dd 2 Ekinshi zhubajy Paulina Pfajfer 1895 1951 Ұldary Patrik 1928 zhyly tugan Gregori 1931 2001 Nemeresi Shon 1967 zhyly tugan dd 3 Үshinshi zhubajy Marta Gellhorn 1908 1998 4 Tortinshi zhubajy Meri Uelsh 1908 1986 BibliografiyasyErnest Heminguejdyn korkem zhәne memuarlyk shygarmalarynyn tizbesi Kozi tirisinde zhariyalangandar Romandar men povester 1926 zh Koktem sulary The Torrents of Spring 1926 zh Kүn de shygady Fiesta The Sun Also Rises 1929 zh Қosh bol majdan A Farewell to Arms 1937 zh Bar men zhok To Have and Have Not 1940 zh Қonyrau kimge sogylady For Whom the Bell Tolls 1950 zh Өzennin әr zhagynda agashtardyn kolenkesinde Across the River and Into the Trees 1952 zh Shal men teniz The Old Man and the Sea Zhinaktary 1923 zh Үsh әngime zhәne on poema Three Stories and Ten Poems 1925 zh Bizdin uakytta In Our Time 1927 zh Әjeldersiz erkekter Men Without Women 1933 zh Zhenimpazga eshnәrse timejdi Winner Take Nothing 1938 zh Besinshi kolonna zhәne algashky 49 әngime The Fifth Column and the First Forty Nine Stories Baskasy 1932 zh Tүsten kejingi azhal Death in the Afternoon 1935 zh Afrikanyn zhasyl zhotalary Green Hills of AfricaҚajtys bolgannan kejin shygarylgandar Romandar memuarlar hattar 1962 zh Heminguej zhabajy kezen Hemingway The Wild Years 1964 zh Өzinmen alyp zhүretin mereke A Moveable Feast 1967 zh By Line Ernest Hemingway 1970 zh Ernest Hemingway Cub Reporter 1970 zh Muhittagy araldar Islands in the Stream 1981 zh Ernest Heminguej Tandauly hattary Ernest Hemingway Selected Letters 1917 1961 1985 zh Қaterli zhaz The Dangerous Summer 1985 zh Dateline Toronto 1986 zh Edem bagy The Garden of Eden 1999 zh True at First Light 2005 zh Kilimandzharonyn baurajynda Under Kilimanjaro Zhinaktary 1969 zh Besinshi kolonna zhәne Ispandyk azamat sogysy turaly tort әngime The Fifth Column and Four Stories of the Spanish Civil War 1972 zh Nik Adams turaly әngimeler The Nick Adams Stories 1979 zh 88 poema 88 Poems 1979 zh Өlender zhinagy Complete Poems 1984 zh Қyska әngimeler zhinagy The Short Stories of Ernest Hemingway 1987 zh Әngimelerinin tolyk zhinagy The Complete Short Stories of Ernest Hemingway 1999 zh Heminguej zhazu zhajynda Hemingway on Writing 2000 zh Heminguej balyk aulau turaly Hemingway on Fishing 2003 zh Hemingway on Hunting 2003 zh Hemingway on War 2008 zh Hemingway on ParisZhazu stiliAҚSh tyn әjgili әdebiet synshysy Heminguejdyn әngimelerin sipattaj otyryp ondagy sojlemderi yksham bas ayagy zhinaky dәldikke boj urgan dialogka zhete mәn beretin ereksheligimen birden kozge tүsetinin atap otken Ol Heminguej bolattyn betine ojyp zhazgandaj zhazady Shygarmalarynda talantty suretshilerdin koltanbasyna tәn kasiet bar Қashanda sululykka boj uryp onerge tәn sәule izdejdi Shagyn bolganyna karamastan bul shygarmalar oner turgysynan sogys turaly zhazylgan bүgingi shygarmalardyn kaj kajsysynan da ozyp tur dep zhazgan Ernest Heminguej әngime zhanrynda sogan dejingi shygarmalarda anyk korinis tabatyn okigany syuzhetti alyp tastap olardy kino tiline uksas montazhdap berudin tәsilin shygarmashylykka kirgizgen birinshi zhazushy Kejin bul tәsildi ol muhittagy muztaudyn ajsbergtin bolmysymen tүsindirdi Eger ozin zhaksy biletin dүnieni alyp tastasan shygarman zhandana tүsedi Al ozin anyk bilmejtin dүnieni alyp tastasan ondaj shygarmany zhazgannan zhazbagan durys Muhittagy muztaudyn ajbatty korinetin sebebi onyn segizden bir boligi gana su betine shygyp turady kalgan boligi korinbejdi Sen ozin zhaksy biletin dүnielerdi kyskartkan sajyn muztaudyn tasadagy boligi kalyndaj tүsedi degen Heminguej Shamamen 1953 zhylgy suret Synshylar bajkagandaj Heminguej okyrmannan bir ak nәrseni kүtedi ozimen үndesudi kalajdy mәtinde ymdau tәsilin koldana otyryp bir sozben birneshe mazmundy elestetedi ol koz ben bakylau obektisi bakylau obektisi men okyrmandy tike bajlanystyrady Zhazushynyn shygarmalary kobinese shynajy omirden alyngan yagni adamnyn ishki zhan dүniesinin kүji zhәne de is әreketinin ozgerui konil kүjinin zhagdajga bajlanysty әr tүrli boluy teren filosofiyalyk turgydan karastyrylgan Sonymen katar onyn zhazgan әngimeleri men ocherkterinde kobinese әjel bejnesinin ajkyndaluy suretkerdin yagni Heminguejdyn ereksheligi bolyp tabylady Heminguejdyn kolemdi shygarmalary Қosh bol majdan Shal men teniz Fiesta siyakty roman povesterin okyp otyrganda okyrman ozin bas kejipkerdin ornyna kojyp yagni kejipkerdin bejnesine kirip ketip kuanatyn zherinde birge kuanyp ashulangan zherinde kosa ashulanyp ketedi desek katelespejmiz Marapattary1919 zhyly Italiyanyn prezidenti ogan Erligi үshin kүmis medali men Әskeri krest syjlygyn tabystady 1947 zhyly AҚSh karuly kүshteri ogan tabystady 1953 zhyly ol atty italiyalyk әdebi syjlyktyn algashky laureaty boldy 1953 zhyly Shal men teniz korkem shygarmasy үshin Pulitcer syjlygy berildi 1954 zhyly Shal men teniz siyakty shygarmalarda pash etken bayandau onerindegi sheberligi үshin zhәne zamanaui stilge zhasagan ykpaly үshin Nobel syjlygy berildi 1954 zhyly Kubanyn en zhogargy syjlyktarynyn biri Karlos Manuel de Sespedes ordeni berildi Gavanadagy barda ornatylgan Heminguej mүsiniEsiminin ulyktaluy1978 zhyly ashylgan asteroidka 3656 Heminguej aty berildi 2009 zhyly Merkurijdegi kraterge zhazushynyn esimi berildi Heminguej atyndagy kor zharty zhyl sajyn The Hemingway Review zhurnalyn shygarady Heminguejdin kinobejnesin koptegen filmderde kore alamyz mysaly Mahabatta men sogysta 1996 1988 2011 2012 korkem filmderi 2021 derekti filmi Heminguejge arnap әrtүrli elderdin poshta kyzmetteri arnajy markalar shygargan mysaly Kuba 1963 1972 1999 2010 2013 2016 Chehoslovakiya 1968 Paragvaj 1977 Gvineya Bisau 1977 Ortaafrikalyk imperiya 1977 AҚSh 1989 Shveciya 1990 Kongo Demokratiyalyk Respublikasy 2001 Gvineya 2007 Respublika Makedoniya 2011 Vetnam 2011 Togo 2011 Serra Leone 2017 Heminguej atyndagy birneshe әdebi zhәne baska da sajystar otkizilip zhatady onyn esimi men bejnesi әrtүrli tauarlyk markalarda koldanylady Murazhajlar Gavananyn manynda Heminguejge arnalgan murazhaj zhumys istejdi Italiyanyn Bassano del Grappa kommunasynda Heminguej men sogys murasy murazhajy bar AҚSh tyn Illinojs Arkanzas Florida shtattarynda zhazushyga arnalgan murazhajlar bar Illinojste Floridada Floridada KubadaKennedi kitaphanasyndagy fotokollekciyaOrtakkorda bugan katysty media sanaty bar Fotokollekciya Ernest Heminguej kajtys bolgannan kejin zhesir bolyp kalgan Meri Uelsh zhazushynyn zhazbalaryn zhәne fotografiyalaryn saktau maksatymen Dzhon Kennedi atyndagy kitaphanaga tapsyrady Fotografiyalardy Ernesttin ozi ne zhubajy zhasagan nemese zhazushynyn ieliginde boldy Kitaphananyn administraciyasy fotografiyalardyn kobisine erkin avtorlyk kukyk dәrezhesin berdi Ernest zhәne Meri Afrikada Ernest zhәne Hedli zhәne balasy Majdandagy suret Pilar bortynda Ұstalgan balykpenItaliyada 1918 zhyly Ispaniyada 1925 zhyly Bukamen birge Safari kezinde 1959 zhylyDerekkozderWhere Hemingway s Story Begins Қazak sovet enciklopediyasy 11 tom Mәngirgen bir urpak Әdebiet portaly 22 06 2017 Hem agaj Egemen Қazakstan 17 mausym 2021 zhyl Tagy da Hem agaj Egemen Қazakstan 4 tamyz 2022 zhyl A I Osipenko N Ya Nadezhdin Ernest Heminguej Zhizn nastoyashego muzhchiny Major 2008 ISBN 978 5 98551 048 5 B T Gribanov Ernest Heminguej Feniks 1984 ISBN 5 222 00224 1 L Wagner Martin A Historical Guide to Ernest Hemingway New York Oxford University Press 2000 ISBN 0 19 512151 1 J Meyers Hemingway A Biography Macmillan 1985 Star style and rules for writing The Kansas City Star June 26 1999 thestar com The Hemingway Papers How Hemingway came of age at the Toronto Star agyl Carlos Baker Ernest Hemingway A Life Story Charles Scribner s Sons 1969 ISBN 978 0 02 001690 8 M Reynolds 1989 Hemingway The Paris Years New York Norton ISBN 978 0 393 31879 1 Hemingway s Early Life A Conversation With Hemingway s Nephew John Sanford Conversations with Ernest Hemingway Univ Press of Mississippi 1986 P 42 45 ISBN 978 0 87805 273 8 Baker Allie How did Hemingway become Papa The Hemingway Project June 28 2010 J R Mellow Hemingway A Life Without Consequences Houghton Mifflin 1992 ISBN 0 395 37777 3 Hugh Thomas 2001 The Spanish Civil War New York Modern Library ISBN 978 0 375 75515 6 N Fuentes Heminguej na Kube M Raduga 1988 ISBN 5 05 002190 1 Semyonenko P Poslednij vystrel Hemingueya Basty derekkozinen muragattalgan 24 tamyz 2011 Tekserildi 20 yanvarya 2010 A E Hotchner 1983 Papa Hemingway A personal Memoir New York Morrow p 280 ISBN 9781504051156 Widow Believes Hemingway Committed Suicide She Tells of His Depression and His Breakdown Assails Hotchner Book August 23 1966 A E Hotchner Hemingway Hounded by the Feds The New York Times 1 shilde 2011 Carlton Michael Idaho Remembers the Times of Papa Hemingway Idaho Hemingway Is Well Remembered July 12 1987 M Reynolds 2000 Ernest Hemingway 1899 1961 A Brief Biography in Wagner Martin Linda ed A Historical Guide to Ernest Hemingway New York Oxford University Press ISBN 978 0 19 512152 0 Heminguej kakim ego ne znali Glava iz knigi Marlen Ditrih Razmyshleniya Muragattalgan 26 akpannyn 2013 zhyly Hemingway Ernest Dear Papa Dear Hotch The Correspondence of Ernest Hemingway And A E Hotchner Columbia Missouri University of Missouri Press 2005 ISBN 0 8262 1605 6 Burwell Rose Marie Hemingway The Postwar Years and the Posthumous Novels New York Cambridge University Press ISBN 0 521 48199 6 A Nurgazyuly Heminguej men Folkner Dalanews kz 29 09 2016 E Heminguej shygarmalaryndagy satyly audarmanyn roli Hallengren Anders A Case of Identity Ernest Hemingway en US Monk Donald 1978 Hemingway s Territorial Imperative The Yearbook of English Studies 8 125 140 https www jstor org stable pdf 3506769 pdf 10 2307 3506769 3506769 Susan Beegel 1996 Conclusion The Critical Reputation in Donaldson Scott ed The Cambridge Companion to Ernest Hemingway New York Cambridge University Press ISBN 978 0 521 45574 9 Heminguejdin omirin tozakka ajnaldyrgan kim Oinet kz 17 12 2015 Hemingway on War and Its Aftermath National Archives and Records Administration Albo d Oro resmi sajty 1953 Pulitzer Prizes resmi sajty The Nobel Prize resmi sajty Ernest Hemingway The Lockhart Interview Dictionary of Minor Planet Names New York Springer Verlag 2003 ISBN 978 3 540 00238 3 307 bet Planetary Names Crater craters Hemingway on Mercury The Hemingway Review Diliberto Gioia A Hemingway Story and Just as Fictional The New York Times January 26 1997 Roger Ebert s review of The Moderns Midnight in Paris IMDb sajtynda Hemingway amp Gellhorn IMDb sajtynda Hemingway IMDb sajtynda A Line of Hemingway Furniture With a Veneer of Taste Hemingway Willis amp Geiger The Legend Collection 2012 Hemingway Foundation PEN Award Winner Announced JFK Library Premio Hemingway 36 Edizione del Premio Hemingway 19 23 GIUGNO 2019 LIGNANO Kratkaya literaturnaya enciklopediya Tom 8 M Sovetskaya enciklopediya 1975 Hemingway and the Great War Museum Ernest Hemingway Birthplace Museum Ernest Hemingway Birthplace and Museum Hemingway Pfeiffer Museum and Educational Center Hemingway House Becomes a Museum February 2 1964 The Hemingway Home amp Museum Eschner Kat How Mary Hemingway and JFK Got Ernest Hemingway s Legacy Out of Cuba August 25 2017 Hemingway Media Galleries John F Kennedy Presidential Library and MuseumSyrtky siltemelerUikikajnarda bugan katysty tүpnuska mәtin bar Ernest Heminguej Ernest Heminguej Әdebiet portalynda Қyzygy mol sol zhyldar Bilim all kz sajtynda E Heminguej Өzimnen asyp ketkim keledi bary sol Ernest Heminguejdyn zhurnalistik zhumystary agyl FBI Records The Vault Subject Ernest Hemingway Heminguej agylshyn tildi elektrondyk kitaphanada Bul makala kazaksha Uikipediyanyn tandauly makalalar tizimine enedi