Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Париж (фр. Paris [paˈʁi] 
тыңдау) — Францияның астанасы, маңызды экономикалық және мәдени орталығы. Франция ортаңғы бөлігінің солтүстігінде, аймағында, Сена өзенінің жағасында орналасқан. Ұраны — Fluctuat nec mergitur («Оны тербелтеді, бірақ ол батпайды»). Парижде 13 миллион халық тұрады.
| Қала | ||||||
| Париж | ||||||
| фр. Paris | ||||||
Сағат тілімен: Сена өзені мен Эйфель мұнарасы, , Лувр, | ||||||
| ||||||
| Әкімшілігі | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| Ел | ||||||
| Статусы | Астана | |||||
| Аймақ | ||||||
| Департамент | ||||||
| Ішкі бөлінісі |
| |||||
| Мэр |
| |||||
| Тарихы мен географиясы | ||||||
| Координаттары | 48°51′24″ с. е. 2°21′08″ ш. б. / 48.85667° с. е. 2.35222° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°51′24″ с. е. 2°21′08″ ш. б. / 48.85667° с. е. 2.35222° ш. б. (G) (O) (Я) | |||||
| Құрылған уақыты | б.э.б. III ғ. | |||||
| Бұрынғы атаулары | Лютеция, Паризиум | |||||
| Жер аумағы | 105,4 км² | |||||
| Орталығының биiктігі | 33 м | |||||
| Уақыт белдеуі | UTC+1, жазда UTC+2 | |||||
| Тұрғындары | ||||||
| Тұрғыны | ▲ 2 233 818 адам (2015) | |||||
| Тығыздығы | 21 283 адам/км² | |||||
| Агломерация | 12 672 000 | |||||
| Этнохороним | париждік, париждіктер | |||||
| Ресми тілі | ||||||
| Сандық идентификаторлары | ||||||
| Телефон коды | +33 1 | |||||
| Пошта индекстері | 75001—75020, 75116 | |||||
| Автомобиль коды | 75 | |||||
| INSEE коды | 75056, 75101—75116 | |||||
| paris.fr (фран.) | ||||||
Париж шекарасы | ||||||
 Ортаққордағы санаты: Париж | ||||||
Тарихы
Тарихи деректерге сүйенсек, қала Филлипп Август королінің тұсында ғана өркендеп, өсе бастаған. Қала жоспары шеңбер үлгісінде құрылған. Архитектуралық ансамбльдері ғасырлар бойы қалыптасты. Готика үлгісіндегі архитектуралық құрылыстардың дені Сита аралына шоғырланған. 13-ғасырда шіркеулер мен монастырлар салына бастады. Нақ осы тұста атақты Нотр Дам де Пари қолға алынса керек. В.Гюго оны «Париж - құдай аналарының соборы» деген атпен әлемге әйгілі етті.
Атақты Лувр 1204 жылы салына бастап, сол тұста 20 мың шәкірті бар Париж мектептері университет болып бірігеді, алғашқы университет 1629 жылы салынған.
Географиясы және климаты
Париж қаласы Сена өзенінің жағалауында, Ла-Манш бұғазынан 145 км қашықтықта орналасқан.
Қала Иль-де-Франс аймағының 0,9 %-ын, яғни Францияның 0,02 % территориясын алып тұр. Қаланың аймағы - 105,40 км², бұл көрсеткіш Франция коммуналардың арасында 113-ші орынды алады. Теңіз деңгейінен биіктігі — 30 метр. Қаланың ең биік жерлері теңіз деңгейінен 128,15 — 128,65 метр биіктікте орналасқан және дөңдері. Ең төмен орналасқан жері (30,5 метр) — Леблан және Сан-Шарль көшелерінің қиылысы (15-ші аймақ).
Париж климаты қоңыржай, теңіздік.
Тұрғындары
| Халық саны 1800—2015 жылдар, млн адам |
 |
2010 жылғы санақ мәліметі бойынша Парижде 2 243 833 адам тұрады, бұл Франция елінің 3,6 %-ын және Иль-де-Франс аймағының 19,3 %-ын құрайды.
2008 жылы Парижде 330 000-дай шетел азаматтары тұратын, бұл Париж тұрғындарының 14,9 %-ын құраған. Оның ішінде 30 %-ы ЕО келгендері, 20 %-ы Алжир, Марокко және Тунистан келген иммигранттар.
Сәулет өнері
Парижде әлемге әйгілі Г. Эйфель мұнарасы, Үлкен және Кіші сарай, ЮНЕСКО ғимараты, Шайо сарайы, Пантеон, Сен-Женевьев кітапханасы, т.б. бар.
Парижде болған адам көп архитектуралық ескерткіштерге күтпеген жерде кезігіп жатады. Сондай бағзы мұралардың бірі - Сен-Мартен арнасы (каналы). Су арнасының (каналдың) үстіне ұзақ жылдарда көптеген көпір тұрғызылып, әрқайсысы өзгеше сәулет туындысына айналды.
Тұтастай алғанда бір-бірінен бөліп жарғысыз айшықты өнер ансамблін құрайды.
Тұрғындардың айтуы бойынша қаланы Сен-Мишель гүлзарынан бастап аралау керек. Бұл жер француз жастарының сүйікті орны. Гүлзардан таяқ тастам жерде Люксембург сарайы бар. Мария Медичидің әмірімен салынған әсем ғимарат Еуропа сәулет өнерінің ғажайып туындысы ретінде әлемге белгілі.
1977 жылы Парижде елеулі оқиға болды. Тобур көшесінде Ұлттық театр ашылды, оған Жорж Помпидудың есімі берілді. Театрда сурет галереясы, көрме залдары, аса бай кітапхана, грамжазба жинағы бар. Театр үйінің жобасына халықаралық байқау жарияланғанда 681 үлгі келіп түсіпті, солардың ішінен итальян Р.Пьяно мен ағылшын Р.Роджерстің жобалары таңдалып алынған. Енді, міне, биіктігі 50, ұзындығы 150, ені 50 м ғажайып ғимарат Париждің мақтанышына айналып отыр. Сондай-ақ әлемге әйгілі Елисей алаңы да осында. Францияның транспорт желісінің барлығы Париж магистралінен бастау алады. Дүние жүзіндегі ең жүрдек (экспресс) пойыз Париж—Бордо бағытында 350 км жылдамдықпен жүреді.
Галерея
 |  |  |  |
| Эйфель мұнарасы | Триумфал доғасы | Нотр-Дам де Пари | Версаль сарайы |
Дереккөздер
- Insee : toujours plus de Parisiens Мұрағатталған 16 қаңтардың 2011 жылы.. // Mairie de Paris, 06.01.2011
- Le tourisme à Paris : Chiffres clés = Tourism in Paris : Key figures[1] Мұрағатталған 22 шілденің 2011 жылы.ParisInfo.com,2010, (фран.) (ағыл.)
- A favourable geographical location (ағыл.). Mairie de Paris. Тексерілді, 2 шілде 2013.
- Dimensions (фран.). Mairie de Paris (20.08.2010). Тексерілді, 2 шілде 2013.
- Populations légales en vigueur à compter du 1er janvier 2013. Paris. // insee.fr. Басты дереккөзінен мұрағатталған 5 шілде 2013. Тексерілді, 2 шілде 2013.
- Demographics : a cosmopolitan city (ағыл.). Mairie de Paris. Тексерілді, 2 шілде 2013.
- INSEE: Иностранцев по департаментам страны (фран.)
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Parizh fr Paris paˈʁi tyndau Franciyanyn astanasy manyzdy ekonomikalyk zhәne mәdeni ortalygy Franciya ortangy boliginin soltүstiginde ajmagynda Sena ozeninin zhagasynda ornalaskan Ұrany Fluctuat nec mergitur Ony terbeltedi birak ol batpajdy Parizhde 13 million halyk turady ҚalaParizhfr ParisSagat tilimen Sena ozeni men Ejfel munarasy Luvr Tu EltanbasyӘkimshiligiEl Franciya FranciyaStatusyAstanaAjmakIl de FransDepartamentParizhIshki bolinisiMerTarihy men geografiyasyKoordinattary48 51 24 s e 2 21 08 sh b 48 85667 s e 2 35222 sh b 48 85667 2 35222 G O Ya Koordinattar 48 51 24 s e 2 21 08 sh b 48 85667 s e 2 35222 sh b 48 85667 2 35222 G O Ya Қurylgan uakytyb e b III g Buryngy ataularyLyuteciya PariziumZher aumagy105 4 km Ortalygynyn biiktigi33 mUakyt beldeuiUTC 1 zhazda UTC 2TurgyndaryTurgyny 2 233 818 adam 2015 Tygyzdygy21 283 adam km Aglomeraciya12 672 000Etnohoronimparizhdik parizhdikterResmi tilifrancuzSandyk identifikatorlaryTelefon kody 33 1Poshta indeksteri75001 75020 75116Avtomobil kody75INSEE kody75056 75101 75116paris fr fran Parizh ParizhParizh shekarasyOrtakkordagy sanaty ParizhTarihyTarihi derekterge sүjensek kala Fillipp Avgust korolinin tusynda gana orkendep ose bastagan Қala zhospary shenber үlgisinde kurylgan Arhitekturalyk ansamblderi gasyrlar bojy kalyptasty Gotika үlgisindegi arhitekturalyk kurylystardyn deni Sita aralyna shogyrlangan 13 gasyrda shirkeuler men monastyrlar salyna bastady Nak osy tusta atakty Notr Dam de Pari kolga alynsa kerek V Gyugo ony Parizh kudaj analarynyn sobory degen atpen әlemge әjgili etti Atakty Luvr 1204 zhyly salyna bastap sol tusta 20 myn shәkirti bar Parizh mektepteri universitet bolyp birigedi algashky universitet 1629 zhyly salyngan Geografiyasy zhәne klimatyParizh garyshtan korinis Parizh kalasy Sena ozeninin zhagalauynda La Mansh bugazynan 145 km kashyktykta ornalaskan Қala Il de Frans ajmagynyn 0 9 yn yagni Franciyanyn 0 02 territoriyasyn alyp tur Қalanyn ajmagy 105 40 km bul korsetkish Franciya kommunalardyn arasynda 113 shi oryndy alady Teniz dengejinen biiktigi 30 metr Қalanyn en biik zherleri teniz dengejinen 128 15 128 65 metr biiktikte ornalaskan zhәne donderi En tomen ornalaskan zheri 30 5 metr Leblan zhәne San Sharl koshelerinin kiylysy 15 shi ajmak Parizh klimaty konyrzhaj tenizdik TurgyndaryHalyk sany 1800 2015 zhyldar mln adam 2010 zhylgy sanak mәlimeti bojynsha Parizhde 2 243 833 adam turady bul Franciya elinin 3 6 yn zhәne Il de Frans ajmagynyn 19 3 yn kurajdy 2008 zhyly Parizhde 330 000 daj shetel azamattary turatyn bul Parizh turgyndarynyn 14 9 yn kuragan Onyn ishinde 30 y EO kelgenderi 20 y Alzhir Marokko zhәne Tunistan kelgen immigranttar Sәulet oneriEjfel munarasy arnalyp 1889 zhyly salynady Parizhde әlemge әjgili G Ejfel munarasy Үlken zhәne Kishi saraj YuNESKO gimaraty Shajo sarajy Panteon Sen Zhenevev kitaphanasy t b bar Parizhde bolgan adam kop arhitekturalyk eskertkishterge kүtpegen zherde kezigip zhatady Sondaj bagzy muralardyn biri Sen Marten arnasy kanaly Su arnasynyn kanaldyn үstine uzak zhyldarda koptegen kopir turgyzylyp әrkajsysy ozgeshe sәulet tuyndysyna ajnaldy Tutastaj alganda bir birinen bolip zhargysyz ajshykty oner ansamblin kurajdy Turgyndardyn ajtuy bojynsha kalany Sen Mishel gүlzarynan bastap aralau kerek Bul zher francuz zhastarynyn sүjikti orny Gүlzardan tayak tastam zherde Lyuksemburg sarajy bar Mariya Medichidin әmirimen salyngan әsem gimarat Europa sәulet onerinin gazhajyp tuyndysy retinde әlemge belgili 1977 zhyly Parizhde eleuli okiga boldy Tobur koshesinde Ұlttyk teatr ashyldy ogan Zhorzh Pompidudyn esimi berildi Teatrda suret galereyasy korme zaldary asa baj kitaphana gramzhazba zhinagy bar Teatr үjinin zhobasyna halykaralyk bajkau zhariyalanganda 681 үlgi kelip tүsipti solardyn ishinen italyan R Pyano men agylshyn R Rodzherstin zhobalary tandalyp alyngan Endi mine biiktigi 50 uzyndygy 150 eni 50 m gazhajyp gimarat Parizhdin maktanyshyna ajnalyp otyr Sondaj ak әlemge әjgili Elisej alany da osynda Franciyanyn transport zhelisinin barlygy Parizh magistralinen bastau alady Dүnie zhүzindegi en zhүrdek ekspress pojyz Parizh Bordo bagytynda 350 km zhyldamdykpen zhүredi GalereyaEjfel munarasy Triumfal dogasy Notr Dam de Pari Versal sarajyҚala ortalygy Triumf Arkadan panorama korinis Ejfel munarasynan korinis Parizh panoramasy alysta Defans audanyDerekkozderInsee toujours plus de Parisiens Muragattalgan 16 kantardyn 2011 zhyly Mairie de Paris 06 01 2011 Le tourisme a Paris Chiffres cles Tourism in Paris Key figures 1 Muragattalgan 22 shildenin 2011 zhyly ParisInfo com 2010 fran agyl A favourable geographical location agyl Mairie de Paris Tekserildi 2 shilde 2013 Dimensions fran Mairie de Paris 20 08 2010 Tekserildi 2 shilde 2013 Populations legales en vigueur a compter du 1er janvier 2013 Paris insee fr Basty derekkozinen muragattalgan 5 shilde 2013 Tekserildi 2 shilde 2013 Demographics a cosmopolitan city agyl Mairie de Paris Tekserildi 2 shilde 2013 INSEE Inostrancev po departamentam strany fran