Азық-түлік Қауіпсіздігі жөніндегі Ислам Ұйымы

Азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі Ислам ұйымы (АҚИҰ) (араб. المنظمة الإسلامية للأمن الغذائي, ағыл. Islamic Organization for Food Security, франц. L'Organisation Islamique pour la Sécurité Alimentaire) — ИЫҰ мемлекеттерінде азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз етумен айналысатын халықаралық ұйым.

Азық-түлік Қауіпсіздігі жөніндегі Ислам Ұйымы
ағылш. Islamic Organization for Food Security фр. L'Organisation Islamique pour la Sécurité Alimentaire араб.: المنظمة الإسلامية للأمن الغذائي‎
Мүшелік:	42 мемлекет
Штаб-пәтер:	Астана, Қазақстан
Басшылары
Бас Директор	Берік Сақбайұлы Арын
https://iofs.org.kz/

Миссиясы

АҚИҰ-ның негізгі мақсаты – ұйымға мүше мемлекеттерде азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету болып табылады. Оның негізгі міндеттеріне кіреді:

• Мүше мемлекеттерге тұрақты ауыл шаруашылығы, ауылдарды дамыту, азық-түлік қауіпсіздігі және биотехнологияның әр түрлі аспектілері бойынша сараптама және техникалық ноу-хау беру;
• Мүше мемлекеттердегі төтенше жағдайларды анықтауға, әлеуметтік қауіпсіздік пен азық-түлік қауіпсіздігі резервтері арқылы гуманитарлық көмек көрсетуге мүмкіндік беретін азық-түлік қауіпсіздігінің жағдайын бағалау және бақылау;
• Ауылшаруашылық саясатты үйлестіру, тұжырымдау және жүзеге асыру, мысалы, тиісті технологиялар мен қоғамдық тамақ өнімдерін басқару жүйелерімен алмасу;
• Шөлейттену, ормандардың азаюы, эрозия және тұздану  сияқты мәселелерді шешу;
• Ауыл шаруашылығын дамыту және арттыру үшін қаржылық және ауылшаруашылық ресурстарды жұмылдыру және басқару.

Тарихы

2011 жылғы 28-30 маусымда Астана қаласында Ислам Ынтымақтастығы Ұйымы Сыртқы істер министрлерінің 38-ші мәжілісі болып өтті және Қазақстан Республикасы ИЫҰ-ға төрағалық етті. Сессияның ашылуында Қазақстан Республикасының Президенті Нұрсұлтан Назарбаев, Қазақстан азық-түлік өндіретін және экспорттайтын мемлекет ретінде, азық-түлік бойынша ИЫҰ шеңберіндегі бірлескен, штаб-пәтері Қазақстанда орын алатын ұйым құруды ұсынды. ИЫҰ-на мүше мемлекеттер Қазақстанның бұл ұсынысын бірауыздан қолдады. Ұйымның атауы және оның Жарғысының жобасы 2013 жылғы 11-12 маусымда Астана қаласында өткен ИЫҰ мемлекеттерінің үкіметаралық сарапшылар жиналысында тұжырымдалды.

2013 жылдың 9-11 желтоқсанында Гвинеяның Конакри қаласында өткен Сыртқы істер министрлері кеңесінің 40-шы сессиясында ИЫҰ-на мүше 19 мемлекет АҚИҰ жарғысына қол қойды. 2016 жылғы 28 сәуірде АҚИҰ Бас ассамблеясының бірінші отырысы азық-түлік қауіпсіздігі және ауылшаруашылық салаларындағы министрлердің 7-ші конференциясымен бірге өтті. АҚИҰ Бас Ассамблеясының бірінші сессиясында АҚИҰ Атқарушы Кеңесінің Төрағасы (Сауд Арабиясы) және мүшелері (Қазақстан, Буркина-Фасо, Нигер, Түркия, Бангладеш, Судан) сайланды; Бас директор Қазақстан Республикасы үкіметінің кандидаты болды. Ассамблеяның басқа нәтижелері Рәсімдер ережелерін, қаржылық ережелерді, кадрлық ережелерді және 5 жылдық іс-қимыл жоспарын қабылдау болды.

Азық-түлік қауіпсіздігі жөніндегі Ислам ұйымының Екінші Бас ассамблеясы Сауд Арабиясы Корольдігінің Жидда қаласында 2019 жылғы 27-29 тамыз аралығында «Азық-түлік қауіпсіздігі» ұранымен Исламдық ынтымақтастықты дамыту аясында өтті. Форумның қорытындысы бойынша Ерлан Байдәулет АҚИҰ бас директоры болып сайланды. Сауд Арабиясы Бас ассамблеяның төрағасы, Тәжікстан мен Гамбия вице-төрағалар, ал Қазақстан баяндамашы болып сайланды.

Қазақстан, Сауд Арабиясы, Біріккен Араб Әмірліктері, Түркия, Буркина-Фасо, Гамбия және Бангладеш ауыл шаруашылығы министрліктерінің өкілдері АҚИҰ Атқарушы Кеңесінің мүшелері болып сайланды. Іс-шара барысында Нигерия АҚИҰ Жарғысына қол қойып, Ұйымның 34-ші мүшесі болды.

2023 жылғы 3 қазанда Доһада өткен АҚИҰ 6-шы Бас Ассамблеясы шешімімен – қазақ дипломаты Асқар Мусинов 2024 жылғы 1 қаңтардан бастап Ұйымның Бас директоры лауазымына сайланды.

Мүше мемлекетттер

1.  Ауғанстан (2013)
2.  Бангладеш (2016)
3.  Бенин (2013)
4.  Буркина-Фасо (2013)
5.  Гамбия (2013)
6.  Гвинея(2013)
7.  Гвинея-Бисау (2013)
8.  Джибути (2013)
9.  Мысыр (2016)
10.  Иран (2013)
11.  Қазақстан (2013)
12.  Камерун (2016)
13.  Катар (2013)
14.  Коморлар (2013)
15.  Кот-д’Ивуар (2016)
16.  Кувейт (2016)
17.  Ливия (2013)
18.  Мавритания (2013)
19.  Мали (2013)
20.  Марокко (2021)
21.  Мозамбик (2016)
22.  Нигер (2013)
23.  Нигерия (2019)
24.  БАӘ (2013)
25.  Пәкістан (2019)
26.  Палестина (2013)
27.  Сауд Арабиясы (2015)
28.  Сенегал (2017)
29.  Сомали (2013)
30.  Сьерра-Леоне (2013)
31.  Судан (2013)
32.  Суринам (2013)
33.  Уганда (2013)
34.  Тәжікстан (2016)
35.  Тунис (2021)
36.  Түркия (2013)

Тағы қараңыз

• ФАО
• Ислам ынтымақтастық ұйымы

1. https://www.gov.kz/memleket/entities/mfa/press/news/details/685141?lang=kk