Адсорбент газды буды немесе ерітінді ішіндегі затты өзінің бет қабатына сіңіргіш зат Бетінде адсорбция процесі жүретін з

Адсорбент - газды, буды немесе ерітінді ішіндегі затты өзінің бет қабатына сіңіргіш зат.

Бетінде адсорбция процесі жүретін зат адсорбент, оған сіңетін зат адсорбат деп аталады. Адсорбция мөлшері адсорбенттің қасиетіне, сіңірілетін заттың табиғатына, температураға байланысты. Қатты адсорбент ретінде белсендірілген көмір, құмсірне, алюмсірне, ал сұйық адсорбент ретінде су, көмірсутектер, тағы басқа органикалық сұйықтықтар пайдаланылады.

Ағартқыш саздарға:

бентониттер
кремнийлі
адсорбенттер
(диатомит
трепел
опока)
боксит жатады.

мен олардың туфтарының және карбонаттардың күрделі өзгеруінен жаралатын, құрамы монтмориллонит (өте көп), нонтронит, , т.б. тұратын аса ұсақ түйіршікті Ағартқыш саздар (флоридиндер мен бентониттер) балауыздай жылтыр, көбіне ашық түсті болады.

Суда көлемін өзгертпейтін флоридиндердің (гумбрин, нальчикин, флоридин, франконит, т.б.) табиғи күйдегі сіңіргіштік қасиеті өте жоғары болып келеді, ал бентониттер (асканит, гюльяби, огланли, кил, бентонит, ардморит, вилкинит, сапонит, т.б.) қышқылымен өңдегенде ғана жақсы адсорбтаушы қасиеттерге ие болады.

Ағартқыш саздардың тазартқыштық қасиеттері алмасу реакцияларына негізделген. Кремнийлі адсорбенттерге балдырлар мен ұсақ организмдердің опалды және халцедонды қабыршақтарынан түзілген диатомиттер және көбіне тек кремнеземнен құралған трепел мен опока жатады. Кремнийлі адсорбенттерді тотықтарымен өңдегенде ағартқыштық қасиеті жақсарады.

Флоридиндер мұнай өнімдері мен тамақ майларын, шарап пен жеміс шырындарын, жүн мен жүннен тоқылған маталарды майдан тазартуға қолданылады.

Бентониттер бұрғылау ерітіндісін дайындауға, сабын өндірісінде пайдаланылады.

Диатомит, трепел, опока химия өндірісінде, тамақ пен техника майлары, қант шырынын тазартуға суды мұнайдан бөлуге, бактериялық сүзгіге жұмсалады.

Боксит күкіртке бай мұнай мен мұнай өнімдерін тазартады.

Дереккөздер

Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8
Мұнай және газ геологиясы терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Жалпы редакциясын басқарған Казакстанға еңбегі сіңген мұнайшы — геологтар Т.Н. Жұмағалиев, Б.М. Куандықов. — А.: АРНGroup, 2000. — 328 бет.

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[h1-1] Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Химия. Н.Нұрахметов, А.Ниязбаева, Р.Рысқалиева, Н.Далабаева. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. — 336 бет. ISBN 9965-36-416-8

[2] Мұнай және газ геологиясы терминдерінің орысша-қазақша түсіндірме сөздігі. Жалпы редакциясын басқарған Казакстанға еңбегі сіңген мұнайшы — геологтар Т.Н. Жұмағалиев, Б.М. Куандықов. — А.: АРНGroup, 2000. — 328 бет.