Монтмориллонит (Францияның Вьенна департаментіндегі Монтморийон қаласының атынан шыққан) – силикаттар класының минералы. Химиялық құрамы: (Na, K, Ca) (Al, Fe, Mg) [(Sі, Al)4O10] (OH)2*nH2O. Минералдың құрылымы үш қабатты пакеттен (текшеден) тұрады. Оның екі қабаты кремний-оттекті тетраэдрден құралған, олардың арасындағы алюминий катиондарынан тұратын үшінші октаэдрлі қабаты кристалдың тұрақтылығын қамтамасыз етеді. Пакет (текше) араларын су молекулалары Ca2+, Mg2+, Na+, K+, т.б. алмасу катиондары толтырады. Алюминийдің Fe3+, Cr3+, Ca2+, Mg2+, Zn2+, Cu2+, Lі+, т.б. катиондарымен алмасуынан Монтмориллониттің нонтронит, керолит, хризоколла, бейделлит, сапонит, т.б. көптеген түрлері түзіледі. Монтмориллонит жасырын кристалды, топырақ тәрізді, тығыз массалы агрегаттар құрайды және ұсақ қабыршақтар түрінде кездеседі. Магмалық жыныстардың, олардың туфтарының, кальцийлі, темірлі шөгінді жыныстардың жер бетінде, құрғақ климат жағдайында, сілтілік ортада үгілуінен, сазды жыныстардың шайылып екінші жерге тұнуынан пайда болады. Түсі ақшыл сұр, көкшіл ақ, қызғылт, кейде жасыл; Моос шкаласы бойынша қатт. 1 – 2,5; тығыздығы 1,8 г/см3. Кавказ таулары, Қырым түбегі, Түрікменстан, АҚШ, Жапония, Франция, т.б. елдерде Монтмориллониттің бірнеше кендері бар. Мұнай өнімдерін тазарту, сабын қайнату, резина, қағаз, құрылыс материалдарын, тамақ өнімдерін тазарту, т.б. үшін қолданылады.
Montmorillonite | |
---|---|
A sample of montmorillonite (unknown scale) | |
Негізі | |
Санаты | Минерал |
Химиялық формуласы | (Na,Ca)0.33(Al,Mg)2(Si4O10)(OH)2·nH2O |
Monoclinic prismatic : 2/m : C2/m | |
a = 5.17 Å, b = 8.94 Å, c = 9.95 Å; β = 99.54°; Z = 1 | |
Ерекшеліктері | |
Түсі | White, pale pink, blue, yellow, red, green |
compact masses of lamellar or globular microcrystalline aggregates | |
[001] perfect | |
Uneven | |
бойынша минерал қаттылығы | 1-2 |
Translucent | |
1.7-2 | |
Оптикалық сипаты | Biaxial (-) |
nα = 1.485 - 1.535 nβ = 1.504 - 1.550 nγ = 1.505 - 1.550 | |
δ = 0.020 | |
Measured: 5° to 30° | |
Дереккөздер |
Дереккөздер
- Handbook of Mineralogy
- Mindat
- Webmineral data
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев — Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, XI том 27 бет.
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Montmorillonit Franciyanyn Venna departamentindegi Montmorijon kalasynyn atynan shykkan silikattar klasynyn mineraly Himiyalyk kuramy Na K Ca Al Fe Mg Si Al 4O10 OH 2 nH2O Mineraldyn kurylymy үsh kabatty paketten teksheden turady Onyn eki kabaty kremnij ottekti tetraedrden kuralgan olardyn arasyndagy alyuminij kationdarynan turatyn үshinshi oktaedrli kabaty kristaldyn turaktylygyn kamtamasyz etedi Paket tekshe aralaryn su molekulalary Ca2 Mg2 Na K t b almasu kationdary toltyrady Alyuminijdin Fe3 Cr3 Ca2 Mg2 Zn2 Cu2 Li t b kationdarymen almasuynan Montmorillonittin nontronit kerolit hrizokolla bejdellit saponit t b koptegen tүrleri tүziledi Montmorillonit zhasyryn kristaldy topyrak tәrizdi tygyz massaly agregattar kurajdy zhәne usak kabyrshaktar tүrinde kezdesedi Magmalyk zhynystardyn olardyn tuftarynyn kalcijli temirli shogindi zhynystardyn zher betinde kurgak klimat zhagdajynda siltilik ortada үgiluinen sazdy zhynystardyn shajylyp ekinshi zherge tunuynan pajda bolady Tүsi akshyl sur kokshil ak kyzgylt kejde zhasyl Moos shkalasy bojynsha katt 1 2 5 tygyzdygy 1 8 g sm3 Kavkaz taulary Қyrym tүbegi Tүrikmenstan AҚSh Zhaponiya Franciya t b elderde Montmorillonittin birneshe kenderi bar Munaj onimderin tazartu sabyn kajnatu rezina kagaz kurylys materialdaryn tamak onimderin tazartu t b үshin koldanylady MontmorilloniteA sample of montmorillonite unknown scale NegiziSanaty MineralHimiyalyk formulasy Na Ca 0 33 Al Mg 2 Si4O10 OH 2 nH2OMonoclinic prismatic 2 m C2 ma 5 17 A b 8 94 A c 9 95 A b 99 54 Z 1ErekshelikteriTүsi White pale pink blue yellow red greencompact masses of lamellar or globular microcrystalline aggregates 001 perfectUnevenbojynsha mineral kattylygy 1 2Translucent1 7 2Optikalyk sipaty Biaxial na 1 485 1 535 nb 1 504 1 550 ng 1 505 1 550d 0 020Measured 5 to 30 DerekkozderDerekkozderHandbook of Mineralogy Mindat Webmineral data Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 XI tom 27 bet Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet