Хризоколла(грек. сhrysos — алтын, kolla — желім; ерте кездерде алтыннан жасалған заттарды дәнекерлеу үшін қолданылған) — силикаттар класының монтмориллонит тобына жататын минерал. Химиялық формуласы: CuSіO3nH2O, құрамындағы: CuO — 45,2%, қоспалары: Al, Ca, Mg, Fe, Ph, Zn, P. Ромбылық сингонияда кристалданады, кристалдары ине тәрізді, өте ұсақ болып келеді. Минералдық агрегаттары жасырын кристалды, бүйрек, топырақ тәрізді масса түзеді. Түсі көгілдір, көгілдір жасыл, көк қоңыр, қара, қатты шкаласы бойынша 2 — 4, тығызд. 2,0 — 2,3 грамм/куб сантиметр. Ыстық, құрғақ климат жағдайында мыс кендерінің тотығу белдемінде түзіледі. Қазақстанда Жезқазған, Алтай кендерінде кездеседі. Хризоколладан мыс алынады және зергерлік істе қолданылады.
Chrysocolla | |
---|---|
Chrysocolla from Australia | |
Негізі | |
Санаты | Минерал |
Химиялық формуласы | (Cu,Al)2H2Si2O5(OH)4·nH2O |
9.ED.20 | |
a = 5.7 Å, b = 8.9 Å, c = 6.7 Å | |
Ерекшеліктері | |
Түсі | Blue, blue-green, green |
Massive, nodular, botryoidal | |
none | |
Irregular/uneven, sub-conchoidal | |
Беріктігі | Brittle to sectile |
бойынша минерал қаттылығы | 2.5 - 3.5 |
white to a blue-green color | |
Translucent to opaque | |
1.9 - 2.4 | |
Оптикалық сипаты | Biaxial (-) |
nα = 1.575 - 1.585 nβ = 1.597 nγ = 1.598 - 1.635 | |
δ = 0.023 - 0.050 | |
Дереккөздер |
Пайдаланған әдебиет
- Handbook of Mineralogy
- Mindat
- Webmineral data
- “Қазақ Энциклопедиясы”, II-том
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Қ 17 Геология/Жалпы редакциясын басқарған — түсіндірме сөздіктер топтамасын шығару жөніндегі ғылыми-баспа бағдарламасының ғылыми жетекшісі, педагогика ғылымдарының докторы, профессор, Қазақстан Республикасы Мемлекеттік сыйлығының лауреаты А.Қ.Құсайышов — Алматы: "Мектеп" баспасы" ЖАҚ , 2003. — 248 бет. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
Бұл — геология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Hrizokolla grek shrysos altyn kolla zhelim erte kezderde altynnan zhasalgan zattardy dәnekerleu үshin koldanylgan silikattar klasynyn montmorillonit tobyna zhatatyn mineral Himiyalyk formulasy CuSiO3 nH2O kuramyndagy CuO 45 2 kospalary Al Ca Mg Fe Ph Zn P Rombylyk singoniyada kristaldanady kristaldary ine tәrizdi ote usak bolyp keledi Mineraldyk agregattary zhasyryn kristaldy bүjrek topyrak tәrizdi massa tүzedi Tүsi kogildir kogildir zhasyl kok konyr kara katty shkalasy bojynsha 2 4 tygyzd 2 0 2 3 gramm kub santimetr Ystyk kurgak klimat zhagdajynda mys kenderinin totygu beldeminde tүziledi Қazakstanda Zhezkazgan Altaj kenderinde kezdesedi Hrizokolladan mys alynady zhәne zergerlik iste koldanylady ChrysocollaChrysocolla from AustraliaNegiziSanaty MineralHimiyalyk formulasy Cu Al 2H2Si2O5 OH 4 nH2O9 ED 20a 5 7 A b 8 9 A c 6 7 AErekshelikteriTүsi Blue blue green greenMassive nodular botryoidalnoneIrregular uneven sub conchoidalBeriktigi Brittle to sectilebojynsha mineral kattylygy 2 5 3 5white to a blue green colorTranslucent to opaque1 9 2 4Optikalyk sipaty Biaxial na 1 575 1 585 nb 1 597 ng 1 598 1 635d 0 023 0 050DerekkozderHrizokollaPajdalangan әdebietHandbook of Mineralogy Mindat Webmineral data Қazak Enciklopediyasy II tom Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Қ 17 Geologiya Zhalpy redakciyasyn baskargan tүsindirme sozdikter toptamasyn shygaru zhonindegi gylymi baspa bagdarlamasynyn gylymi zhetekshisi pedagogika gylymdarynyn doktory professor Қazakstan Respublikasy Memlekettik syjlygynyn laureaty A Қ Қusajyshov Almaty Mektep baspasy ZhAҚ 2003 248 bet ӀSVN 5 7667 8188 1 ӀSVN 9965 16 512 2Bul geologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet