Төрттік геологиясы – геологияның төрттік (антропогендік) жүйе мен оған қатысты Жер тарихының кезеңін зерттейтін бөлімі. Төрттік жүйе Жер дамуында тарихи тұрғыдан алып қарағанда ұзаққа созылғанымен, жер бетінің келбеті, климат пен ландшафт бірнеше рет айтарлықтай өзгерістерге ұшырады.
Мысалы, жаралуы күрделі, генетикалық жағынан әр түрлі және құрамы өзгергіш түзілімдер пайда болды. Бұл кезеңді зерттеу геологиялық, географиялық, тарихи және биологиялық ғылымдардың әр түрлі салалары (геофизика, геохимия, радиология, петрография, минералогия, палеоботаника, палеозоология, грунттану, т.б.) бойынша алынған деректерге негізделеді. Геологиялық әдістер мен деректер базасында тау жыныстарының жаралу тарихы, қабатталу реті мен құрамы, оларда кездесетін органикалық қалдықтар зерттеледі.
Палеогеографиялық зерттеу тау жыныстары жиналған ортаның физикалық-географиялық жағдайын, жекеленген замандарда құрлық пен теңіздің бөлінуін, ойпаңдар мен таулардың орналасуын, климаттың өзгеруін түсінуге көмектеседі. Биогеография флора мен фаунаның тарихи даму мәселелерін, олардың эволюциясы мен физикалық-географиялық жағдайларға байланысты өзгеруін анықтауға мүмкіндік береді. Гляциология мен геокриология (тоңға айналған топырақтар мен грунттар туралы ғылым) жер беті және жер асты мұздарының жаралуын, жатыс пішіндерін, таралуын, тоңның эволюциясы мен дамуын зерттейді. Төрттік геологиясы зерттеулерінің экономикалық мәні зор. Себебі, өнеркәсіптік және азаматтық құрылыстар, әр түрлі жолдар, гидротехникалық құрылыстар, т.б. төрттік түзілімдерден тұратын жүргізіледі. Төрттік геологиясын зерттеу деректері, сондай-ақ пайдалы қазбаларды тиімді игеруге де көмектеседі. Қазақстанның төрттік түзілімдерін, қазба фаунасы мен флорасын, т.б. зерттеуде , , , , , , , , , т.б. ғалымдар үлкен үлес қосты.
Сілтеме
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Torttik geologiyasy geologiyanyn torttik antropogendik zhүje men ogan katysty Zher tarihynyn kezenin zerttejtin bolimi Torttik zhүje Zher damuynda tarihi turgydan alyp karaganda uzakka sozylganymen zher betinin kelbeti klimat pen landshaft birneshe ret ajtarlyktaj ozgeristerge ushyrady Tau zhynysy Landshaft Mysaly zharaluy kүrdeli genetikalyk zhagynan әr tүrli zhәne kuramy ozgergish tүzilimder pajda boldy Bul kezendi zertteu geologiyalyk geografiyalyk tarihi zhәne biologiyalyk gylymdardyn әr tүrli salalary geofizika geohimiya radiologiya petrografiya mineralogiya paleobotanika paleozoologiya grunttanu t b bojynsha alyngan derekterge negizdeledi Geologiyalyk әdister men derekter bazasynda tau zhynystarynyn zharalu tarihy kabattalu reti men kuramy olarda kezdesetin organikalyk kaldyktar zertteledi Paleogeografiyalyk zertteu tau zhynystary zhinalgan ortanyn fizikalyk geografiyalyk zhagdajyn zhekelengen zamandarda kurlyk pen tenizdin bolinuin ojpandar men taulardyn ornalasuyn klimattyn ozgeruin tүsinuge komektesedi Biogeografiya flora men faunanyn tarihi damu mәselelerin olardyn evolyuciyasy men fizikalyk geografiyalyk zhagdajlarga bajlanysty ozgeruin anyktauga mүmkindik beredi Glyaciologiya men geokriologiya tonga ajnalgan topyraktar men grunttar turaly gylym zher beti zhәne zher asty muzdarynyn zharaluyn zhatys pishinderin taraluyn tonnyn evolyuciyasy men damuyn zerttejdi Torttik geologiyasy zertteulerinin ekonomikalyk mәni zor Sebebi onerkәsiptik zhәne azamattyk kurylystar әr tүrli zholdar gidrotehnikalyk kurylystar t b torttik tүzilimderden turatyn zhүrgiziledi Torttik geologiyasyn zertteu derekteri sondaj ak pajdaly kazbalardy tiimdi igeruge de komektesedi Қazakstannyn torttik tүzilimderin kazba faunasy men florasyn t b zertteude t b galymdar үlken үles kosty Silteme Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VIII tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet