Совхоз (советтік шаруашылық) - КСРО ауыл шаруашылығындағы жоғары сапада тауар өнімін өндіретін механикаландырылған социалистік мемлекеттік кәсіпорын. Ол жерге және басқа да өндіріс құрал-жабдығына мемлекеттік (жалпы халықтық) меншік негізінде құрылған, шаруашылық есеп бойынша жұмыс істеген.
Совхоздардың құрылуы
- Совхоздар 1917 жылы 27 қазанда ( 9 қарашада) қабылданған Жер туралы декрет жарияланғаннан кейін құрыла бастады. Алғаш құрылған мемлекеттік жылқы зауыттары іс жүзінде тұңғыш совхоздар болды.
- 1918 жылдан бастап әр түрлі мамандандырылған совхоздар құрыла бастады.
- 1919 жылы социалистік жерге орналастыру туралы және социалистік егіншілікке көшу туралы ережеде совхоз құрылысының негізгі міндеттері белгіленді.
Қазақстанда ұйымдастырылған тұңғыш советтік шаруашылықтар
- 1923 жылы Солтүстік Қазақстан облысының Ленин ауданындағы "Құрмет белгісі" орденді Ленин совхоз техникумы.
- 1924 жылы Шымкент облысының "Мақтаарал" совхозы.
- 1928 жылы Қостанай облысының "Казахстанец", Семей облысының "Қызыл Қазақстан", Ленин атындағы және "Тасбұлақ", Шымкент облысының "Түлкібас" совхоздары.
- 1929 жылы Республикада 16, 1931 жылы 30, 1932 жылы 38, 1935 жылы 45 совхоз құрылды.
- 1940 жылдың аяғында совхоздар саны 194-ке жетті. Олардың саны Павлодар (23), Орал (22), Қостанай (21), Шымкент (15), Солтүстік Қазақстан (13), Ақтөбе (12), Жамбыл (11) және Семей (11) облыстарында біршама көбірек болды.
- 1941-1953 жылдар ішінде 53 совхоз құрылды.
- 1954 жылда республиканың 500-ден астам жаңа совхоздар ұйымдастырылды.
- 1960-1970 жылдар бойына суармалы жерлерді пайдалануға байланысты көптеген совхоздар құрылды.
ҚазССР-і совхоздарының даму көрсеткіштері
1984 жылғы мәлімет бойынша Қазақстан совхоздарының жалпы саны:
Дереккөздер
- ҚазССР. Қысқаша энциклопедия, 2-том. Алматы - 1987.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sovhoz sovettik sharuashylyk KSRO auyl sharuashylygyndagy zhogary sapada tauar onimin ondiretin mehanikalandyrylgan socialistik memlekettik kәsiporyn Ol zherge zhәne baska da ondiris kural zhabdygyna memlekettik zhalpy halyktyk menshik negizinde kurylgan sharuashylyk esep bojynsha zhumys istegen Algashky zher zhyrtuSovhozdardyn kuryluySovhozdar 1917 zhyly 27 kazanda 9 karashada kabyldangan Zher turaly dekret zhariyalangannan kejin kuryla bastady Algash kurylgan memlekettik zhylky zauyttary is zhүzinde tungysh sovhozdar boldy 1918 zhyldan bastap әr tүrli mamandandyrylgan sovhozdar kuryla bastady 1919 zhyly socialistik zherge ornalastyru turaly zhәne socialistik eginshilikke koshu turaly erezhede sovhoz kurylysynyn negizgi mindetteri belgilendi Қazakstanda ujymdastyrylgan tungysh sovettik sharuashylyktar1923 zhyly Soltүstik Қazakstan oblysynyn Lenin audanyndagy Қurmet belgisi ordendi Lenin sovhoz tehnikumy 1924 zhyly Shymkent oblysynyn Maktaaral sovhozy 1928 zhyly Қostanaj oblysynyn Kazahstanec Semej oblysynyn Қyzyl Қazakstan Lenin atyndagy zhәne Tasbulak Shymkent oblysynyn Tүlkibas sovhozdary 1929 zhyly Respublikada 16 1931 zhyly 30 1932 zhyly 38 1935 zhyly 45 sovhoz kuryldy 1940 zhyldyn ayagynda sovhozdar sany 194 ke zhetti Olardyn sany Pavlodar 23 Oral 22 Қostanaj 21 Shymkent 15 Soltүstik Қazakstan 13 Aktobe 12 Zhambyl 11 zhәne Semej 11 oblystarynda birshama kobirek boldy 1941 1953 zhyldar ishinde 53 sovhoz kuryldy 1954 zhylda respublikanyn 500 den astam zhana sovhozdar ujymdastyryldy 1960 1970 zhyldar bojyna suarmaly zherlerdi pajdalanuga bajlanysty koptegen sovhozdar kuryldy ҚazSSR i sovhozdarynyn damu korsetkishteri1984 zhylgy mәlimet bojynsha Қazakstan sovhozdarynyn zhalpy sany 624 i koj osirdi 620 sy astyk egumen ajnalysty 53 i et zhәne sүt bagytyndagy mal osirdi 110 y kokonis kartop ekti 64 i shoshka osirdi 63 i kus osirdi 28 i makta egumen ajnalysty 37 i kyzylsha ekti 25 i zhemis zhidek egumen ajnalysty 75 i gylym men oku oryndaryna karady DerekkozderҚazSSR Қyskasha enciklopediya 2 tom Almaty 1987