Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Сейтек (орыс жазба деректерінде Сейдяк, Сейд-Ахмед, Сайд-Ахмад, шамамен 1563 - 1616) — Тайбұға әулетінен шыққан қолбасшы, 1580-ші жылдары Сібір тағына үміткер. Едігердің інісі Бекболаттың ұлы.
| Сейтек | ||
 Сейтектің Көшім ханның ұлы Әлимен Қашлық үшін шайқасы. Кунгур жылнамасы. | ||
| Лауазымы | ||
|---|---|---|
| ||
| 1585/1586 — 1588 | ||
| Өмірбаяны | ||
| Діні | ислам | |
| Дүниеге келуі | шамамен 1563, Қашлық немесе Бұхара | |
| Қайтыс болуы | 1591 кейін, 1616 | |
| Әкесі | Бекболат | |
өңдеу  | ||
Өмірбаяны
Әкесінің өлімінен кейін (1563) Шибан әулетінің билік басына келуіне байланысты анасы Бұхараға қашуға мәжбүр болған. 1585 жылы қайтыс болған Ермактың жеке заттарын бөлісу барысында атаманның шекпенін иеленді. 1585 немесе 1586 жылы Ескер қаласын басып алып, қысқа мерзімге тайбұғалықтардың билігін орнатты. Алайда Көшім ханға, Мәскеу мемлекетіне қарсы ешқандай әскери қимылдар жүргізген жоқ. Әкесі Едігердің саясатын жалғастыра отырып, өзін орыс патшасының вассалы ретінде қарастырған. Сейтек басшылық еткен қысқа уақыт ішінде Ресей үкіметімен достық қарым-қатынас орантуға тырысқан. Сейтек орыс казактарына қарсы ұрыстарға қатысқан батыр болған. 1588 жылы «Қазақ Ордасының ханзадасы» Ораз-Мұхаммедпен бірге Тобольск острогында сібір қолбасшысы Даниил Чулковтың тұтқынына түсіп, күзетшілердің айдауымен Мәскеуге жеткізіледі. Орыс патшасы Борис Годунов оны Сібір хандығы және Қазақ Ордасы арасындағы қарым-қатынастарға пайдалану үшін жылы қарсы алады. Сейтекке жер үлесін бөліп беріп, «мұқтаждық көрмей тұрғылықты өмір сүруге» арналған бау-бақшасы, қора-мүлкі бар жеке қоныс береді. 1591 жылы 1590-1593 жылғы орыс-швед соғысына қатысқан. Қазіргі Ярославль облысында қайтыс болып, сонда жерленген.
Әдебиет
- Рябинина Е. А., Маслюженко Д. Н. Деятельность последнего сибирского князя Сейдяка Тайбугида в 80-е г. XVI в. // Древняя Русь. Вопросы медиевистики. — 2017. — № 3. — С. 116. — ISSN 2071-9574.
- Тюменское и Сибирское ханства / под ред. Д. Н. Маслюженко, А. Г. Ситдикова, Р. Р. Хайрутдинова. — Казань: Издательство Казанского университета, 2018. — 560 с. — ISBN 978-5-00130-021-2.
- Худяков Ю. С. Эпизод пленения Сейдяка и Карачи в Тобольске в 1588 году в истории взаимоотношения российских властей с сибирской татарской элитой (по материалам письменных и изобразительных источников) // Вестник Новосибирского государственного университета. Серия: История. Филология. — 2014. — № 3. — С. 234—242. — ISSN 1818-7919.
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Sejtek orys zhazba derekterinde Sejdyak Sejd Ahmed Sajd Ahmad shamamen 1563 1616 Tajbuga әuletinen shykkan kolbasshy 1580 shi zhyldary Sibir tagyna үmitker Edigerdin inisi Bekbolattyn uly SejtekSejtektin Koshim hannyn uly Әlimen Қashlyk үshin shajkasy Kungur zhylnamasy LauazymyEsker Sibir zhurtynyn bileushisi1585 1586 1588ӨmirbayanyDini islamDүniege kelui shamamen 1563 Қashlyk nemese BuharaҚajtys boluy 1591 kejin 1616Әkesi Bekbolatondeu ӨmirbayanyӘkesinin oliminen kejin 1563 Shiban әuletinin bilik basyna keluine bajlanysty anasy Buharaga kashuga mәzhbүr bolgan 1585 zhyly kajtys bolgan Ermaktyn zheke zattaryn bolisu barysynda atamannyn shekpenin ielendi 1585 nemese 1586 zhyly Esker kalasyn basyp alyp kyska merzimge tajbugalyktardyn biligin ornatty Alajda Koshim hanga Mәskeu memleketine karsy eshkandaj әskeri kimyldar zhүrgizgen zhok Әkesi Edigerdin sayasatyn zhalgastyra otyryp ozin orys patshasynyn vassaly retinde karastyrgan Sejtek basshylyk etken kyska uakyt ishinde Resej үkimetimen dostyk karym katynas orantuga tyryskan Sejtek orys kazaktaryna karsy urystarga katyskan batyr bolgan 1588 zhyly Қazak Ordasynyn hanzadasy Oraz Muhammedpen birge Tobolsk ostrogynda sibir kolbasshysy Daniil Chulkovtyn tutkynyna tүsip kүzetshilerdin ajdauymen Mәskeuge zhetkiziledi Orys patshasy Boris Godunov ony Sibir handygy zhәne Қazak Ordasy arasyndagy karym katynastarga pajdalanu үshin zhyly karsy alady Sejtekke zher үlesin bolip berip muktazhdyk kormej turgylykty omir sүruge arnalgan bau bakshasy kora mүlki bar zheke konys beredi 1591 zhyly 1590 1593 zhylgy orys shved sogysyna katyskan Қazirgi Yaroslavl oblysynda kajtys bolyp sonda zherlengen ӘdebietRyabinina E A Maslyuzhenko D N Deyatelnost poslednego sibirskogo knyazya Sejdyaka Tajbugida v 80 e g XVI v Drevnyaya Rus Voprosy medievistiki 2017 3 S 116 ISSN 2071 9574 Tyumenskoe i Sibirskoe hanstva pod red D N Maslyuzhenko A G Sitdikova R R Hajrutdinova Kazan Izdatelstvo Kazanskogo universiteta 2018 560 s ISBN 978 5 00130 021 2 Hudyakov Yu S Epizod pleneniya Sejdyaka i Karachi v Tobolske v 1588 godu v istorii vzaimootnosheniya rossijskih vlastej s sibirskoj tatarskoj elitoj po materialam pismennyh i izobrazitelnyh istochnikov Vestnik Novosibirskogo gosudarstvennogo universiteta Seriya Istoriya Filologiya 2014 3 S 234 242 ISSN 1818 7919 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet