Бәдеуилер немесе Бәдеуиндер (араб.: بَدَوِيُّون немесе араб.: بَدَوِي,) - шөл даланы мекендеушілер. мен Солтүстік Африкада көшпелі тұрмыс кешкен арабтар. Араб тілінде сөйлейді, араб графикасымен жазады. Мұсылмандар (сүнниттер, абадиттер немесе ибадиттер), уақапшылдар).
Бәдеуилер | |
Бүкіл халықтың саны | |
---|---|
шам. 22 млн адам | |
Ең көп таралған аймақтар | |
Алжир | 2 460 000 |
Сауд Арабиясы | 2 167 000 |
Ливия | 1 941 000 |
Мысыр | 910 000 |
Иордания | 2 001 000 |
Біріккен Араб Әмірліктері | 1 846 000 |
Марокко | 2 150 000 |
Тунис | 518 000 |
Израиль | 115 000 |
Сирия | 620 000 (2013) |
Ливан | 49 000 |
Палестина | 19 000 |
Сахара Араб Демократиялық Республикасы | 82 800 |
Тілдері | |
Діні | |
Ислам (сүнни ағымы) |
Ежелгі тайпалық байланыстары сақталған. Дәстүрлі кәсібі: көшпелі мал шаруашылығы (негізінен, түйе өсіру), суармалы егіншілікпен (бидай, қара бидай, арпа, дурра, сұлы, ірі бұршақ) айналысады. Мұнай, алтын ( ауданы) өндірісінде, порттарда жұмыс істейді. Көшпелі, жартылай көшпелі бәдәуилер төрт бұрышты киіз шатырларда, отырықшылары каркасты-бағаналы үйлерде тұрады. Кең ақ көйлек, түйе жүнінен тоқылған шекпен аба, аяқтарына киеді, бастарына орамал (куфия, сумада) салады. Материалдық жағдайына байланысты әйелдері шыныдан, темірден жасалған сақина, алқа, мұрындарына әшекей тағады. Қыздары маңдайларын, иектерін, кейде беттерін, еріндерін, кеуделерін, аяқтары мен табанын көк бояумен бояп жүреді. Қалалық жерлерде еуропалық киім үлгісі кең тараған. Ұлттық тағамы: бидай, қарабидай, арпа ұнынан илеп пешке пісірген таба нан, ; сусындары - кофе. Тамақты қолмен жейді. Ауыз әдебиеті өте бай. Әнді раба (әрбаба) аспабының сүйемелдеуімен айтады.
Еуропа әдебиетінде ірі қара өсіруді егіншілікпен ұштастыратын жартылай көшпелі арабтарды да Бәдеуилер деп атайды .
Дереккөздер
- Қазақ Совет энциклопедиясы/Бас редакторы М.Қ.Қаратаев - Алматы, 1972, 2 том
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Bedouins |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bәdeuiler nemese Bәdeuinder arab ب د و ي ون nemese arab ب د و ي shol dalany mekendeushiler men Soltүstik Afrikada koshpeli turmys keshken arabtar Arab tilinde sojlejdi arab grafikasymen zhazady Musylmandar sүnnitter abaditter nemese ibaditter uakapshyldar BәdeuilerBүkil halyktyn sanysham 22 mln adamEn kop taralgan ajmaktarAlzhir2 460 000Saud Arabiyasy2 167 000Liviya1 941 000Mysyr910 000Iordaniya2 001 000Birikken Arab Әmirlikteri1 846 000Marokko2 150 000Tunis518 000Izrail115 000Siriya620 000 2013 Livan49 000Palestina19 000Sahara Arab Demokratiyalyk Respublikasy82 800TilderiarabshaDiniIslam sүnni agymy Ezhelgi tajpalyk bajlanystary saktalgan Dәstүrli kәsibi koshpeli mal sharuashylygy negizinen tүje osiru suarmaly eginshilikpen bidaj kara bidaj arpa durra suly iri burshak ajnalysady Munaj altyn audany ondirisinde porttarda zhumys istejdi Koshpeli zhartylaj koshpeli bәdәuiler tort buryshty kiiz shatyrlarda otyrykshylary karkasty baganaly үjlerde turady Ken ak kojlek tүje zhүninen tokylgan shekpen aba ayaktaryna kiedi bastaryna oramal kufiya sumada salady Materialdyk zhagdajyna bajlanysty әjelderi shynydan temirden zhasalgan sakina alka muryndaryna әshekej tagady Қyzdary mandajlaryn iekterin kejde betterin erinderin keudelerin ayaktary men tabanyn kok boyaumen boyap zhүredi Қalalyk zherlerde europalyk kiim үlgisi ken taragan Ұlttyk tagamy bidaj karabidaj arpa unynan ilep peshke pisirgen taba nan susyndary kofe Tamakty kolmen zhejdi Auyz әdebieti ote baj Әndi raba әrbaba aspabynyn sүjemeldeuimen ajtady Europa әdebietinde iri kara osirudi eginshilikpen ushtastyratyn zhartylaj koshpeli arabtardy da Bәdeuiler dep atajdy DerekkozderҚazak Sovet enciklopediyasy Bas redaktory M Қ Қarataev Almaty 1972 2 tomOrtakkorda bugan katysty media fajldar bar Bedouins