Бәден , анис (лат. Anisum) – шатыршагүлділер тұқымдасының балбырауын туысына жататын бір жылдық өсімдік.
Бәден | ||||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ||||||||||||||||||||
Pimpinella anisum Карл Линней |
Кавказда, Оңтүстік Еуропада, Жерорта теңізі жағалауларында өсетін 2 түрі кездеседі. Ал Қазақстанда 1 түрі кәдімгі Бәден (A. vulgare) бар. Оның биіктігі 60 – 75 см. Тамыры жуан, тік сабақты. Тамыр түбіндегі жапырақтары қысқа сағақты, ал сабақ ұшындағы жапырақтары сағақсыз болады. Ақ түсті гүлдері күрделі шатырша гүлшоғырын құрайды. Маусым айында гүлдеп, шілдеде жеміс береді. Жемісі – қос тұқымды , сыртын жіп сияқты түк басқан. Бәденнің құрғақ жемісінің құрамында 2,2 – 3,2% эфир майы, 18 – 20% май, 17 – 20% болады. Майы сабын қайнатуда, жемісі және парфюмерияда қолданылады. Ал күнжарасын ұсақ мал сүйсініп жейді.
Дереккөздер
- Қазақ Энциклопедиясы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Bәden anis lat Anisum shatyrshagүldiler tukymdasynyn balbyrauyn tuysyna zhatatyn bir zhyldyk osimdik BәdenDүniesi ӨsimdikterBolimi Gүldi osimdikterTaby Қos zharnaktylar unranked AsteridsSaby ApialesTukymdasy ApiaceaeKishi tukymdasy Tajpasy Tegi Tүri P anisumPimpinella anisum Karl Linnej Kavkazda Ontүstik Europada Zherorta tenizi zhagalaularynda osetin 2 tүri kezdesedi Al Қazakstanda 1 tүri kәdimgi Bәden A vulgare bar Onyn biiktigi 60 75 sm Tamyry zhuan tik sabakty Tamyr tүbindegi zhapyraktary kyska sagakty al sabak ushyndagy zhapyraktary sagaksyz bolady Ak tүsti gүlderi kүrdeli shatyrsha gүlshogyryn kurajdy Mausym ajynda gүldep shildede zhemis beredi Zhemisi kos tukymdy syrtyn zhip siyakty tүk baskan Bәdennin kurgak zhemisinin kuramynda 2 2 3 2 efir majy 18 20 maj 17 20 bolady Majy sabyn kajnatuda zhemisi zhәne parfyumeriyada koldanylady Al kүnzharasyn usak mal sүjsinip zhejdi DerekkozderҚazak Enciklopediyasy