Ивано-Франковск (укр. Івано-Франківськ; 1962 жылға дейін — Станислав) — Украинаның батысындағы қала, Ивано-Франковск облысының, және Ивано-Франковск қалалық қауымдастығының әкімшілік орталығы. Облыстық маңызы бар қала, Ивано-Франковск облысының әкімшілік, экономикалық және мәдени орталығы.
Облыс орталығы | |||||
Ивано-Франковск | |||||
Іва́но-Франкі́вськ | |||||
| |||||
Әкімшілігі | |||||
---|---|---|---|---|---|
Ел | |||||
Облыс | |||||
Аудан |
| ||||
Тарихы мен географиясы | |||||
Координаттары | 48°55′22″ с. е. 24°42′38″ ш. б. / 48.92278° с. е. 24.71056° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°55′22″ с. е. 24°42′38″ ш. б. / 48.92278° с. е. 24.71056° ш. б. (G) (O) (Я) | ||||
Құрылған уақыты | 1662 | ||||
Алғашқы дерек | |||||
Бұрынғы атаулары | 1772 дейін — Станиславов, | ||||
Жер аумағы | 83,73 км² | ||||
Орталығының биiктігі | 244 м | ||||
Климаты | |||||
Уақыт белдеуі | UTC+2 | ||||
Тұрғындары | |||||
Тұрғыны | 229 447 адам (2023) | ||||
Тығыздығы | 3507 адам/км² | ||||
Агломерация | 560,1 мың адам | ||||
Ұлттық құрамы | |||||
Сандық идентификаторлары | |||||
Телефон коды | +380 342 | ||||
Пошта индекстері | 76000, 76030 | ||||
Автомобиль коды | AT, КТ / 09 | ||||
mvk.if.ua | |||||
Ивано-Франковск шекарасы |
Географиясы
Украинаның батысында Польша, Румыния, Мажарстан, Словакия шекараларынан 150–300 км қашықтықта орналасқан. Тауларға жақын орналасқандықтан, қала Карпаттың шығыс «қақпасы» деп аталады. Ивано-Франковск қаласынан Надворнянский бағытында екі жарым сағаттық жолда Украинадағы ең биік тау — (биіктігі 2061 метрден астам) бар.
Солтүстік-шығысында қаланы көркем төбелер — Вовчинец таулары қоршап жатыр, олардың орташа биіктігі теңіз деңгейінен 300–350 метр. Ивано-Франковск екі өзеннің сағасында орналасқан — Быстрица Солотвинская және Быстрица Надворнянская.
Жер бедері ормандарға өте бай. Мұнда емен, шамшат, шырша, самырсын және басқалары өседі.
Тарихы
Станиславов қаласы (алғашқы атауы) туралы алғашқы деректер 1662 жылдан басталады. Оны поляк магнаты Анджей Потоцкий салған, ол қалаға әкесі Гетман Станислав Потоцкийдің құрметіне атаған. Сонымен қатар Анджей бекіністі үлкен ұлы Станиславтың құрметіне атады деген де нұсқа бар. Сол 1662 жылы қалаға Магдебург құқығы берілді, сонымен қатар ол өз елтаңбасына ие болды.
Қала-бекініс татарлар мен казактардан қорғану үшін бекініс мақсатында салынған, сонымен қатар Потоцкийлер отбасының қорғаны болған. 1802 жылы қала тарихының бастауы болған бекініс жойылды. Сән-салтанат пен ұлылықтың символы болған Потоцкий резиденциясы бүгінгі күнге дейін сақталмаған, кейінірек ол әскери госпиталь ретінде қайта салынды.
Сонымен қатар, барлық маңызды оқиғалар өткен базар алаңындағы Ратуша қала символы болып табылады. Мұнара, өкінішке орай, Бірінші дүниежүзілік соғыс кезінде аман қалмады және оның қазіргі нұсқасы 1928 жылы ашылды.
Екінші дүниежүзілік соғыстан кейін Ратуша өзінің негізгі функциясын — муниципалды кеңесті орындауды тоқтатты және онда тарихи-өлкетану мұражайы ашылды. Оның басты экспонаты — галисия князі Ярослав Осмомыслдың саркофагы (1187).
Қаланың тарихын оның көптеген ғимараттары, ескерткіштері мен шіркеулері, сонымен қатар бүкіл көшелері мен кварталдары баяндайды. Тарас Шевченко көшесінде 1918–1919 жылдары Үкіметі жұмыс істеген ғимараты "Украин үйі" деп аталады, ал қаланың өзі алты айға жуық ЗУНР астанасы болды.
Қала 1962 жылы қаланың құрылғанына 300 жыл толуына орай құрметіне аталып, Ивано-Франковск атауын алды.
Климаты
Ивано-Франковск қаласының климаты қоңыржай салқын климатқа жақын. Ивано-Франковскіде жауын-шашын тіпті ең құрғақ айда да болады. Орташа жылдық температура 8,6°C. Жауын-шашынның орташа жылдық мөлшері 778 мм.
Шілде — жылдың ең жылы айы. Шілденің орташа температурасы 19,5°C. Жылдың ең төменгі орташа температурасы қаңтарда болады, ол -3,2°C шамасында.
Салыстырмалы ылғалдылығы жоғары ай — қараша (81,54%). Салыстырмалы ылғалдылығы ең төмен ай — сәуір (68,36%). Ең жауын-шашынды ай — шілде (14,30 күн). Ең аз ай — қазан (8,97 күн).
Ивано-Франковск ауа райы | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Көрсеткіш | Қаң | Ақп | Нау | Сәу | Мам | Мау | Шіл | Там | Қыр | Қаз | Қар | Жел | |
Орташа максимум, °C | −0,3 | 1,6 | 6,8 | 14,1 | 18,9 | 22 | 23,8 | 23,6 | 18,7 | 12,9 | 7,2 | 1,8 | |
Орташа температура, °C | −3,2 | −1,8 | 2,5 | 9,1 | 14,3 | 17,7 | 19,5 | 19,1 | 14,3 | 8,7 | 3,8 | −0,9 | |
Орташа минимум, °C | −6,2 | −5,2 | −1,9 | 3,7 | 8,8 | 12,7 | 14,7 | 14,2 | 9,9 | 4,9 | 0,8 | −3,6 |
Халқы
2023 жылғы 1 шілдедегі жағдай бойынша Ивано-Франковск қаласының тұрғындары (тұрақты тұрғындары) 229 447 адамды құрайды.
Ивано-Франковск — Украинадағы 425 қаланың бірі және халық саны бойынша Украинада 28-орында.
2011 | 2012 | 2013 | 2014 | 2015 | 2016 | 2017 | 2018 | 2019 | 2020 | 2021 | 2022 |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
224 585 | 224 660 | 226 018 | 227 030 | 228 575 | 230 929 | 233 360 | 235 355 | 236 602 | 237 686 | 237 855 | 238 196 |
Өнеркәсібі
Қала экономикасы материалдық өндірістің кең ауқымды салаларымен ұсынылған: өнеркәсіп, құрылыс, көлік, байланыс т.б. Қала экономикасының негізгі салалары тамақ және өңдеу өнеркәсібі, құрылыс, машина жасау, жеңіл өнеркәсіп, туризм. Өнеркәсіп жалпы жұмыспен қамтылғандардың шамамен 15% алады және 536 өнеркәсіптік кәсіпорынмен ұсынылған, оның 50-ден астамы ірі болып табылады.
Ивано-Франковск өнеркәсібі машина жасау, металл өңдеу, ағаш өңдеу, жеңіл өнеркәсіп, тамақ өнеркәсібі, құрылыс материалдары өнеркәсібі кәсіпоры жұмыс жасайды. Қаланың шетінде өнеркәсіп кәсіпорындары, ал оның орталық бөлігінде әлеуметтік-мәдени мекемелер, әкімшілік және банк мекемелері орналасқан.
«Ивано-Франковск арматура зауыты» АҚ — кәсіпорын Украинадағы құбыр клапандарының әртүрлі түрлерінің жетекші өндірушілерінің бірі болып табылады. Оның өнімдерін мұнай-газ өнеркәсібі кәсіпорындары, химия кәсіпорындары, энергетика және сумен жабдықтау кәсіпорындары пайдаланады, металлургия өнеркәсібінің жұмысында да сұранысқа ие. Аумағы 60 мың м2 болатын зауыттың құрылысы 1968 жылы басталып, 1971 жылдың қыркүйегінде пайдалануға берілді.
Өндірістік құрылғылар зауыты (Промприбор) — «промприбор» қоғамдық акционерлік қоғамы – тауарлық газды есепке алу, бақылау-өлшеу жабдықтарын, автоматика құралдары мен мұнай және газ ұңғымаларын зерттеуге арналған аспаптарды шығаратын көп салалы аспап жасау кәсіпорны.
«Радиозавод» АҚ — 1977 жылы әскери-өнеркәсіп кешенінің кәсіпорны ретінде негізі қаланған ол бұрынғы КСРО Қорғаныс министрлігінің қажеттіліктері үшін арнайы техника шығаруға маманданған. Жалпы өндіріс көлемі 83398 м. Кәсіпорынды құру 1977 жылы басталды, 1979 жылы Карпат радиозауыты іске қосылды.
Кәсіпорынның негізгі қызметі радиоэлектрондық құрал-жабдықтарды (акустикалық жүйелер, радиоқабылдағыштар, магнитофондар және т.б.) шығару болды. 1990 жылы Карпат радиозауыты Қарпаты өндірістік бірлестігіне айналды.
Ивано-Франковск локомотив жөндеу зауыты — 1866 жылы Львов-Черновцы темір жолының Станислав машина жасау шеберханасы ретінде құрылды. 1944 жылы ол локомотив жөндеу зауыты болып өзгертілді. 1962 жылы қала атауының өзгеруіне байланысты зауыт Ивано-Франковск деп аталды. 1975 жылдан - Локомотив жөндеу зауыты. Зауыт TGM3, TGK2, M62, TGM4, TGM6, TGM23, 2TE10L сериялы тепловоздарды жөндеумен, олардың агрегаттарын шығарумен және олардың қосалқы бөлшектерін жасаумен айналысады.
Аталған кәсіпорындардан басқа, «Позитрон» АҚ «Родон», «Карпатпрессмаш» АҚ, «Карпатлитмаш» АҚ, спирт зауыты, жиһаз фабрикасығ «Индуктор» АҚ, «Пищевкусовая фабрикасы» АҚ, Electrolux кір жуғыш машиналар зауыты, Tyco Electronics автомобиль кабельдер зауыты, ONDO табиғи цемент-құмды плиткаларды шығаратын зауыт т.б. жұмыс жасайды.
Транспорты
Ивано-Франковск қаласы Украинаның көптеген облыс орталықтарымен, сондай-ақ басқа елдермен теміржол, автобус және әуе қатынастарын орнатқан.
Ивано-Франковск халықаралық әуежайы — Ивано-Франковск пен Ивано-Франковск облысының аймағына қызмет көрсететін халықаралық әуежай. Әуежай "Б" класына жатады, ол халықаралық рейстер мен жергілікті жолаушыларға қызмет көрсетеді. Әуежай бір жолаушылар терминалынан (аэрокзал), аэродромнан, МиГ-29 истребительдеріне арналған отыздан астам ангарлардан, диспетчерлік мұнарадан, жанармай базасынан және басқа құрылымдардан тұрады.
Ивано-Франковск теміржол вокзалы — Теміржол вокзалы Станислав қаласында (Ивано-Франковск қаласының бұрынғы атауы) 1866 жылы салынған. Ашылғаннан кейін үш жыл өткен соң, пойыз алғаш рет Харьков арқылы өтті. Вокзал қаланы электрлендіру тарихына электр шамымен жарықтандырылған алғашқы ғимарат ретінде енді. Мұнда алғашқы шамдар 1897 жылы 13 қаңтарда жанды. Қазіргі уақытта теміржол вокзалынан Киев, Одесса, Ужгород, Львов, Харьков, сонымен қатар қала маңындағы маршруттар мен шетелге қатынастар бар.
Ивано-Франковск автовокзалы — Автовокзал ғимараты — ескі үлгідегі бір қабатты ғимарат (вокзалдардың көпшілігі Кеңес Одағы кезінде ортасында салынған). Ғимарат жолаушыларға қызмет көрсетудің стандартты кешенін ұсынады: шағын күту залы, билет кассалары, жұмыс үшін багаж қоймасы бар.
Ивано-Франковск арқылы қала маңындағы, қалааралық және халықаралық бағыттағы автобустар жүреді. Варшава, Прага, Рига және басқа да Еуропа қалаларына жолаушыларды тасымалдау арқылы жүзеге асырылады.
Театрлары
Иван Франко атындағы облыстық академиялық музыкалық-драма театры — 1939 жылы желтоқсанда өзінің 1-театрлық маусымын А. Корнейчуктың «Платон Кречет» спектаклімен бастады. Бұл кезбе театрлардың негізінде құрылған Карпат аймағындағы алғашқы кәсіби украиндық театр болды.
М.Подгорянка атындағы қуыршақ театры — Украинадағы ең көне балалар театрларының бірі. Қазір театр репертуарында балалар мен жасөспірімдерге арналған 50-ге жуық спектакль бар. 1991 жылдан бастап қуыршақ театрына жергілікті ақын Марийка Подгорянка есімі берілді.
Ира Маланюк атындағы Ивано-Франковск облыстық филармониясы — Леси Курбас көшесі, 3 мекенжайында орналасқан Ивано-Франковск қаласындағы мемлекеттік концерттік ұйым, 1940 жылы құрылған. Бастапқыда ол музыкалық-драма театрымен бір сахнада өнер көрсетті. 1980 жылы музыкалық-драма театры жаңа ғимаратқа көшті.
Мұражайлары
Ивано-Франковск өлкетану мұражайы — Мұражай 1940 жылғы 1 мамырдан бастап жұмыс істейді. Қазіргі уақытта мұражайда табиғат, тарих, халық шығармашылығы, археология бөлімдері бар. Бүгінгі күні мұражай қорында 120 мыңнан астам экспонат бар, олар жаңа экспозиция мен стационарлық көрмелерді құруға негіз болуда.
Ивано-Франковск облыстық өнер мұражайы — Карпат аймағының бейнелеу және халық өнерінің құнды қазынасы. Мұражай қоры құнды және алуан түрлі. Оған көптеген галисия икондық картиналары, барокко мүсіндері, поляк, итальяндық, неміс және австриялық суретшілерінің картиналары, Львов пен Почаевте шыққан ескі кітаптар, сондай-ақ украин халық өнерінің құнды туындылары кіреді.
Прикарпатья әдеби мұражайы — әдеби мұражайы 1986 жылғы 16 мамырда құрылды. Оның алғашқы экспозициясы Иван Франконың туғанына 130 жыл толу тойланатын жылы ашылды. Қазіргі экспозиция объективті түрде Карпаттың әдеби дамуының барлық кезеңдерін қамтиды.
Олекс Довбуштың тарихи-мемориалдық мұражайы — тарихи-мемориалдық мұражайы 1995 жылы әйгілі тарихшы Владимир Грабовецкийдің жеке коллекциясы негізінде құрылды, ол 50 жыл бойы XVI–XIX ғасырлардағы опришкилердің Карпат көтерілісшілерін және құлдықтағы шаруаларды азат ету үшін күрескен аңызға айналған батыр Олекса Довбуштың өмірін зерттеді. Шағын мұражай экспозициясы негізінен құжаттар мен картиналардан, сондай-ақ кейбір этнографиялық материалдардан тұрады.
Білім беру ісі
5–7 жыл бұрын мектептердегі оқуды және қазіргі жағдайды салыстыра отырып, белгілі бір прогресті байқауға болады, әсіресе технологияда, әлеуметтік тәрбиешілерді, психологтарды мектеп процесіне тартуда жетістіктер бар.
Ресейдің Украинаға толық шабуылының басталуымен мектептер қашықтықтан оқыту формасына көшуге мәжбүр болды. Осы уақыт ішінде мектептер әскери жағдай кезінде қауіпсіз оқу жағдайларына мұқият дайындала бастады және басты мақсат әуе дабылы болған жағдайда барлық балалардың қауіпсіздігін қамтамасыз ету үшін барлық бомба баспаналарын жабдықтау болды.
Университеттер, әсіресе олар Польша, Аустрия, Германия, Мажарстан университеттерімен белсенді қарым-қатынас жасай бастайды. Бұл оқу сапасына өте жақсы әсер етуде. Оқытушылар мен студенттер құнды тәжірибе жинақтауға, ортақ нәрселерді көруге, қызықты білім беруге көмектеседі.
- В.Стефаник атындағы Прикарпатье ұлттық университеті — Украинадағы жетекші жоғары оқу орындарының бірі, 1940 жылы құрылған. Аймақтың дамуына және адами капиталдың қалыптасуына әсер ететін халықаралық деңгейдегі заманауи бәсекеге қабілетті білім және ғылым орталығы.
- Ивано-Франковск ұлттық мұнай және газ техникалық университеті — Украинадағы алғашқы университеттердің бірі болып Халықаралық студенттер алмасу және тағылымдама қауымдастығының (IAESTE) мүшесі болды. 1990 жылдан бастап экономика студенттері Экономика және менеджмент бойынша (AIESEC) оқитын студенттер мен жас мамандардың халықаралық қауымдастығының мүшесі болды.
- Ивано-Франковск ұлттық медициналық университеті — 1945 жылы құрылған Украинадағы ең көне және жетекші медициналық университеттердің бірі. Біліктіліктің жоғары деңгейі университет түлектеріне әлемнің көптеген елдерінде табысты жұмыс істеуге, ғылым мен практикалық денсаулық сақтауда үлкен жетістіктерге жетуге мүмкіндік береді. Олардың арасында ғалымдар, денсаулық сақтау саласының жетекшілері, еңбек сіңірген дәрігерлер бар.
- Ивано-Франковск заң университеті — Украинаның көрнекті жоғары оқу орны, оның шекарасынан тыс жерлерде танымал. Университеттің күшті дамыған ғылыми-зерттеу және материалдық-техникалық құрылымы бар.
Спорт
Спорттық клубтары
- «Спартак» (1940–2007) — бұрынғы футбол клубы
- «Прикарпатье» — футбол клубы
- «Ураган» — минифутбол клубы
- «БК Говерла» — баскетбол клубы
- «БК Франковск» — баскетбол (әйелдер) клубы
- «Ватра» — хоккей клубы
- «HATERS» — пейнтбол клубы.
Спорт ареналары
- «Рух» қалалық орталық стадионы — Ивано-Франковск қаласының орталық стадионы. 1909 жылы ашылған. Стадион Бірінші Лигадағы «Прикарпатье» клубының аренасы болды. «Спартак» та осы стадионда ойнады. Бұған дейін стадион «Кристалл» деп аталған.
- «Жастар» стадионы — Ивано-Франковск облыстық балалар мен жасөспірімдер мектебінің оқушылары үшін оқу-жаттығу сабақтарын өткізу мақсатында салынды. Мұнда футболдан және жеңіл атлетикадан бүкіл украиналық жарыстар өтеді.
- «Пожарный» стадионы — Стадион аумағына: футбол (регби) алаңы 110х60 м; жеңіл атлетика жүгіру жолы 400х5 м, жағажай волейбол алаңы 22х11 м, 500 орындық трибуна, биіктігі 10 м, 115х6 м жеңіл атлетика жолы бар жабық манеж кіреді. Төтенше жағдайлар министрлігінің жарыстары мен мерекелік іс-шаралары, регбиден Ивано-Франковск кубогы халықаралық турнирі өткізілуде.
- «Наука» стадионы — Стадион 1943 жылы салынған. Стадионның алғашқы атауы «Сокол» болды. 1990 жылдары стадион Прикарпатия университетінің меншігіне өтіп, «Наука» деп аталды. Қазіргі таңда облыстық және жалпы украиналық деңгейдегі жарыстар өткізіледі.
Дереккөздер
- Гойванюк, Назар Ивано-Франковск: краткое досье (орыс.). karpaty.life (23 декабря 2015). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Шевцова, Яна ИВАНО-ФРАНКОВСК: ИСТОРИЯ ГОРОДА И МЕСТА, КОТОРЫЕ НУЖНО ПОСЕТИТЬ (орыс.). UKRAINE IS (3 июля 2022). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- КЛИМАТ ИВАНО-ФРАНКОВСК (УКРАИНА) (орыс.). climate-data.org. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- НАСЕЛЕНИЕ ИВАНО-ФРАНКОВСКА (УКРАИНА) (орыс.). bdex.ru. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Чисельність населення Івано-Франківськ (укр.). population-hub.com. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Чисельність населення в місті Івано-Франківськ (укр.). index.minfin.com. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- ОАО «Ивано-Франковский арматурный завод» (орыс.). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Ивано-Франковский завод Промприбор (орыс.). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- история Прикарпатского радиозавода (орыс.). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- ИВАНО-ФРАНКОВСКИЙ ЛОКОМОТИВОРЕМОНТНЫЙ ЗАВОД (орыс.). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Транспорт в Івано-Франківську (укр.). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Ивано-Франковск (орыс.).
- Ж/д вокзал в Ивано-Франковске (орыс.) (1 ноября 2014). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Автовокзал Ивано-Франковск (орыс.). Мұрағат көшірмесі 23 шілденің 2023 Wayback Machine мұрағатында
- Театры Ивано-Франковска (орыс.). our-travels.info. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Кукольный театр им. Пидгирянки, Ивано-Франковск (орыс.). itinery.com.ua. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- ІВАНО-ФРАНКІВСЬКА ОБЛАСНА ФІЛАРМОНІЯ ІМЕНІ ІРИ МАЛАНЮК (укр.). Ира Маланюк атындағы Ивано-Франковск облыстық филармониясының ресми сайты. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- ИВАНО-ФРАНКОВСКИЙ КРАЕВЕДЧЕСКИЙ МУЗЕЙ (орыс.). Фамилион (29 июня 2010). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Івано-Франківський художній музей (укр.). itinery.com.ua. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Літературний музей Прикарпаття (укр.). karpaty.info. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Історико-меморіальний музей Олекси Довбуша, Івано-Франківськ (укр.). travels.in.ua. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Рымець, Анастасія Развитие образования в Ивано-Франковске (орыс.). frankivsk.one (30 ноября 2022). Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Прикарпатський національний університет імені Василя Стефаника (укр.). В.Стефаник атындағы Прикарпатье ұлттық университетінің ресми сайты. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Ивано-Франковский национальный технический университет нефти и газа (орыс.). parta.ua. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- WELCOME TO IVANO FRANKIVSK NATIONAL MEDICAL UNIVERSITY (укр.). Ивано-Франковск ұлттық медициналық университетінің ресми сайты. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Ивано-Франковский университет права имени Короля Даниила Галицкого, ИФУП им. Даниила Галицкого (орыс.). kursoviks.com.ua. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
- Спортивні локації Івано-Франківська (укр.). mixsport.pro. Тексерілді, 7 наурыз 2024.
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ivano Frankovsk ukr Ivano Frankivsk 1962 zhylga dejin Stanislav Ukrainanyn batysyndagy kala Ivano Frankovsk oblysynyn zhәne Ivano Frankovsk kalalyk kauymdastygynyn әkimshilik ortalygy Oblystyk manyzy bar kala Ivano Frankovsk oblysynyn әkimshilik ekonomikalyk zhәne mәdeni ortalygy Oblys ortalygyIvano FrankovskIva no Franki vskTu EltanbasyӘkimshiligiEl Ukraina UkrainaOblysIvano FrankovskAudanTarihy men geografiyasyKoordinattary48 55 22 s e 24 42 38 sh b 48 92278 s e 24 71056 sh b 48 92278 24 71056 G O Ya Koordinattar 48 55 22 s e 24 42 38 sh b 48 92278 s e 24 71056 sh b 48 92278 24 71056 G O Ya Қurylgan uakyty1662Algashky derek1662Buryngy ataulary1772 dejin Stanislavov 1918 dejin Stanislav 1939 dejin Stanislavov 1962 dejin StanislavZher aumagy83 73 km Ortalygynyn biiktigi244 mKlimatykonyrzhaj klimatUakyt beldeuiUTC 2TurgyndaryTurgyny229 447 adam 2023 Tygyzdygy3507 adam km Aglomeraciya560 1 myn adamҰlttyk kuramyukraindar orystar polyaktar t b Sandyk identifikatorlaryTelefon kody 380 342Poshta indeksteri76000 76030Avtomobil kodyAT KT 09mvk if uaIvano FrankovskIvano Frankovsk shekarasyGeografiyasyUkrainanyn batysynda Polsha Rumyniya Mazharstan Slovakiya shekaralarynan 150 300 km kashyktykta ornalaskan Taularga zhakyn ornalaskandyktan kala Karpattyn shygys kakpasy dep atalady Ivano Frankovsk kalasynan Nadvornyanskij bagytynda eki zharym sagattyk zholda Ukrainadagy en biik tau biiktigi 2061 metrden astam bar Soltүstik shygysynda kalany korkem tobeler Vovchinec taulary korshap zhatyr olardyn ortasha biiktigi teniz dengejinen 300 350 metr Ivano Frankovsk eki ozennin sagasynda ornalaskan Bystrica Solotvinskaya zhәne Bystrica Nadvornyanskaya Zher bederi ormandarga ote baj Munda emen shamshat shyrsha samyrsyn zhәne baskalary osedi TarihyStanislavov kalasy algashky atauy turaly algashky derekter 1662 zhyldan bastalady Ony polyak magnaty Andzhej Potockij salgan ol kalaga әkesi Getman Stanislav Potockijdin kurmetine atagan Sonymen katar Andzhej bekinisti үlken uly Stanislavtyn kurmetine atady degen de nuska bar Sol 1662 zhyly kalaga Magdeburg kukygy berildi sonymen katar ol oz eltanbasyna ie boldy Stanislavov 1915 zhyl Қala bekinis tatarlar men kazaktardan korganu үshin bekinis maksatynda salyngan sonymen katar Potockijler otbasynyn korgany bolgan 1802 zhyly kala tarihynyn bastauy bolgan bekinis zhojyldy Sәn saltanat pen ulylyktyn simvoly bolgan Potockij rezidenciyasy bүgingi kүnge dejin saktalmagan kejinirek ol әskeri gospital retinde kajta salyndy Sonymen katar barlyk manyzdy okigalar otken bazar alanyndagy Ratusha kala simvoly bolyp tabylady Munara okinishke oraj Birinshi dүniezhүzilik sogys kezinde aman kalmady zhәne onyn kazirgi nuskasy 1928 zhyly ashyldy Ekinshi dүniezhүzilik sogystan kejin Ratusha ozinin negizgi funkciyasyn municipaldy kenesti oryndaudy toktatty zhәne onda tarihi olketanu murazhajy ashyldy Onyn basty eksponaty galisiya knyazi Yaroslav Osmomysldyn sarkofagy 1187 Қalanyn tarihyn onyn koptegen gimarattary eskertkishteri men shirkeuleri sonymen katar bүkil kosheleri men kvartaldary bayandajdy Taras Shevchenko koshesinde 1918 1919 zhyldary Үkimeti zhumys istegen gimaraty Ukrain үji dep atalady al kalanyn ozi alty ajga zhuyk ZUNR astanasy boldy Қala 1962 zhyly kalanyn kurylganyna 300 zhyl toluyna oraj kurmetine atalyp Ivano Frankovsk atauyn aldy KlimatyIvano Frankovsk kalasynyn klimaty konyrzhaj salkyn klimatka zhakyn Ivano Frankovskide zhauyn shashyn tipti en kurgak ajda da bolady Ortasha zhyldyk temperatura 8 6 C Zhauyn shashynnyn ortasha zhyldyk molsheri 778 mm Shilde zhyldyn en zhyly ajy Shildenin ortasha temperaturasy 19 5 C Zhyldyn en tomengi ortasha temperaturasy kantarda bolady ol 3 2 C shamasynda Salystyrmaly ylgaldylygy zhogary aj karasha 81 54 Salystyrmaly ylgaldylygy en tomen aj sәuir 68 36 En zhauyn shashyndy aj shilde 14 30 kүn En az aj kazan 8 97 kүn Ivano Frankovsk aua rajyKorsetkish Қan Akp Nau Sәu Mam Mau Shil Tam Қyr Қaz Қar ZhelOrtasha maksimum C 0 3 1 6 6 8 14 1 18 9 22 23 8 23 6 18 7 12 9 7 2 1 8Ortasha temperatura C 3 2 1 8 2 5 9 1 14 3 17 7 19 5 19 1 14 3 8 7 3 8 0 9Ortasha minimum C 6 2 5 2 1 9 3 7 8 8 12 7 14 7 14 2 9 9 4 9 0 8 3 6Halky2023 zhylgy 1 shildedegi zhagdaj bojynsha Ivano Frankovsk kalasynyn turgyndary turakty turgyndary 229 447 adamdy kurajdy Ivano Frankovsk Ukrainadagy 425 kalanyn biri zhәne halyk sany bojynsha Ukrainada 28 orynda 2011 zhyldan 2023 zhylga dejingi Ivano Frankovsk kalasyndagy halyk sany 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2021 2022224 585 224 660 226 018 227 030 228 575 230 929 233 360 235 355 236 602 237 686 237 855 238 196ӨnerkәsibiҚala ekonomikasy materialdyk ondiristin ken aukymdy salalarymen usynylgan onerkәsip kurylys kolik bajlanys t b Қala ekonomikasynyn negizgi salalary tamak zhәne ondeu onerkәsibi kurylys mashina zhasau zhenil onerkәsip turizm Өnerkәsip zhalpy zhumyspen kamtylgandardyn shamamen 15 alady zhәne 536 onerkәsiptik kәsiporynmen usynylgan onyn 50 den astamy iri bolyp tabylady Ivano Frankovsk onerkәsibi mashina zhasau metall ondeu agash ondeu zhenil onerkәsip tamak onerkәsibi kurylys materialdary onerkәsibi kәsipory zhumys zhasajdy Қalanyn shetinde onerkәsip kәsiporyndary al onyn ortalyk boliginde әleumettik mәdeni mekemeler әkimshilik zhәne bank mekemeleri ornalaskan Ivano Frankovsk armatura zauyty AҚ kәsiporyn Ukrainadagy kubyr klapandarynyn әrtүrli tүrlerinin zhetekshi ondirushilerinin biri bolyp tabylady Onyn onimderin munaj gaz onerkәsibi kәsiporyndary himiya kәsiporyndary energetika zhәne sumen zhabdyktau kәsiporyndary pajdalanady metallurgiya onerkәsibinin zhumysynda da suranyska ie Aumagy 60 myn m2 bolatyn zauyttyn kurylysy 1968 zhyly bastalyp 1971 zhyldyn kyrkүjeginde pajdalanuga berildi Ivano Frankovsktagy syra zauyty XVIII gasyr Өndiristik kurylgylar zauyty Prompribor prompribor kogamdyk akcionerlik kogamy tauarlyk gazdy esepke alu bakylau olsheu zhabdyktaryn avtomatika kuraldary men munaj zhәne gaz ungymalaryn zertteuge arnalgan aspaptardy shygaratyn kop salaly aspap zhasau kәsiporny Radiozavod AҚ 1977 zhyly әskeri onerkәsip kesheninin kәsiporny retinde negizi kalangan ol buryngy KSRO Қorganys ministrliginin kazhettilikteri үshin arnajy tehnika shygaruga mamandangan Zhalpy ondiris kolemi 83398 m Kәsiporyndy kuru 1977 zhyly bastaldy 1979 zhyly Karpat radiozauyty iske kosyldy Kәsiporynnyn negizgi kyzmeti radioelektrondyk kural zhabdyktardy akustikalyk zhүjeler radiokabyldagyshtar magnitofondar zhәne t b shygaru boldy 1990 zhyly Karpat radiozauyty Қarpaty ondiristik birlestigine ajnaldy Ivano Frankovsk lokomotiv zhondeu zauyty 1866 zhyly Lvov Chernovcy temir zholynyn Stanislav mashina zhasau sheberhanasy retinde kuryldy 1944 zhyly ol lokomotiv zhondeu zauyty bolyp ozgertildi 1962 zhyly kala atauynyn ozgeruine bajlanysty zauyt Ivano Frankovsk dep ataldy 1975 zhyldan Lokomotiv zhondeu zauyty Zauyt TGM3 TGK2 M62 TGM4 TGM6 TGM23 2TE10L seriyaly teplovozdardy zhondeumen olardyn agregattaryn shygarumen zhәne olardyn kosalky bolshekterin zhasaumen ajnalysady Atalgan kәsiporyndardan baska Pozitron AҚ Rodon Karpatpressmash AҚ Karpatlitmash AҚ spirt zauyty zhiһaz fabrikasyg Induktor AҚ Pishevkusovaya fabrikasy AҚ Electrolux kir zhugysh mashinalar zauyty Tyco Electronics avtomobil kabelder zauyty ONDO tabigi cement kumdy plitkalardy shygaratyn zauyt t b zhumys zhasajdy TransportyTemir zhol vokzalyӘuezhaj Ivano Frankovsk kalasy Ukrainanyn koptegen oblys ortalyktarymen sondaj ak baska eldermen temirzhol avtobus zhәne әue katynastaryn ornatkan Ivano Frankovsk halykaralyk әuezhajy Ivano Frankovsk pen Ivano Frankovsk oblysynyn ajmagyna kyzmet korsetetin halykaralyk әuezhaj Әuezhaj B klasyna zhatady ol halykaralyk rejster men zhergilikti zholaushylarga kyzmet korsetedi Әuezhaj bir zholaushylar terminalynan aerokzal aerodromnan MiG 29 istrebitelderine arnalgan otyzdan astam angarlardan dispetcherlik munaradan zhanarmaj bazasynan zhәne baska kurylymdardan turady Ivano Frankovsk temirzhol vokzaly Temirzhol vokzaly Stanislav kalasynda Ivano Frankovsk kalasynyn buryngy atauy 1866 zhyly salyngan Ashylgannan kejin үsh zhyl otken son pojyz algash ret Harkov arkyly otti Vokzal kalany elektrlendiru tarihyna elektr shamymen zharyktandyrylgan algashky gimarat retinde endi Munda algashky shamdar 1897 zhyly 13 kantarda zhandy Қazirgi uakytta temirzhol vokzalynan Kiev Odessa Uzhgorod Lvov Harkov sonymen katar kala manyndagy marshruttar men shetelge katynastar bar Ivano Frankovsk avtovokzaly Avtovokzal gimaraty eski үlgidegi bir kabatty gimarat vokzaldardyn kopshiligi Kenes Odagy kezinde ortasynda salyngan Ғimarat zholaushylarga kyzmet korsetudin standartty keshenin usynady shagyn kүtu zaly bilet kassalary zhumys үshin bagazh kojmasy bar Ivano Frankovsk arkyly kala manyndagy kalaaralyk zhәne halykaralyk bagyttagy avtobustar zhүredi Varshava Praga Riga zhәne baska da Europa kalalaryna zholaushylardy tasymaldau arkyly zhүzege asyrylady TeatrlaryOblystyk filarmoniya Ivan Franko atyndagy oblystyk akademiyalyk muzykalyk drama teatry 1939 zhyly zheltoksanda ozinin 1 teatrlyk mausymyn A Kornejchuktyn Platon Krechet spektaklimen bastady Bul kezbe teatrlardyn negizinde kurylgan Karpat ajmagyndagy algashky kәsibi ukraindyk teatr boldy M Podgoryanka atyndagy kuyrshak teatry Ukrainadagy en kone balalar teatrlarynyn biri Қazir teatr repertuarynda balalar men zhasospirimderge arnalgan 50 ge zhuyk spektakl bar 1991 zhyldan bastap kuyrshak teatryna zhergilikti akyn Marijka Podgoryanka esimi berildi Ira Malanyuk atyndagy Ivano Frankovsk oblystyk filarmoniyasy Lesi Kurbas koshesi 3 mekenzhajynda ornalaskan Ivano Frankovsk kalasyndagy memlekettik koncerttik ujym 1940 zhyly kurylgan Bastapkyda ol muzykalyk drama teatrymen bir sahnada oner korsetti 1980 zhyly muzykalyk drama teatry zhana gimaratka koshti MurazhajlaryIvano Frankovsk olketanu murazhajy Murazhaj 1940 zhylgy 1 mamyrdan bastap zhumys istejdi Қazirgi uakytta murazhajda tabigat tarih halyk shygarmashylygy arheologiya bolimderi bar Bүgingi kүni murazhaj korynda 120 mynnan astam eksponat bar olar zhana ekspoziciya men stacionarlyk kormelerdi kuruga negiz boluda Ivano Frankovsk oblystyk oner murazhajy Ivano Frankovsk oblystyk oner murazhajy Karpat ajmagynyn bejneleu zhәne halyk onerinin kundy kazynasy Murazhaj kory kundy zhәne aluan tүrli Ogan koptegen galisiya ikondyk kartinalary barokko mүsinderi polyak italyandyk nemis zhәne avstriyalyk suretshilerinin kartinalary Lvov pen Pochaevte shykkan eski kitaptar sondaj ak ukrain halyk onerinin kundy tuyndylary kiredi Prikarpatya әdebi murazhajy әdebi murazhajy 1986 zhylgy 16 mamyrda kuryldy Onyn algashky ekspoziciyasy Ivan Frankonyn tuganyna 130 zhyl tolu tojlanatyn zhyly ashyldy Қazirgi ekspoziciya obektivti tүrde Karpattyn әdebi damuynyn barlyk kezenderin kamtidy Oleks Dovbushtyn tarihi memorialdyk murazhajy tarihi memorialdyk murazhajy 1995 zhyly әjgili tarihshy Vladimir Graboveckijdin zheke kollekciyasy negizinde kuryldy ol 50 zhyl bojy XVI XIX gasyrlardagy oprishkilerdin Karpat koterilisshilerin zhәne kuldyktagy sharualardy azat etu үshin kүresken anyzga ajnalgan batyr Oleksa Dovbushtyn omirin zerttedi Shagyn murazhaj ekspoziciyasy negizinen kuzhattar men kartinalardan sondaj ak kejbir etnografiyalyk materialdardan turady Bilim beru isi5 7 zhyl buryn mektepterdegi okudy zhәne kazirgi zhagdajdy salystyra otyryp belgili bir progresti bajkauga bolady әsirese tehnologiyada әleumettik tәrbieshilerdi psihologtardy mektep procesine tartuda zhetistikter bar Ivano Frankovsk ulttyk munaj zhәne gaz tehnikalyk universitetiIvano Frankovsk ulttyk medicinalyk universiteti Resejdin Ukrainaga tolyk shabuylynyn bastaluymen mektepter kashyktyktan okytu formasyna koshuge mәzhbүr boldy Osy uakyt ishinde mektepter әskeri zhagdaj kezinde kauipsiz oku zhagdajlaryna mukiyat dajyndala bastady zhәne basty maksat әue dabyly bolgan zhagdajda barlyk balalardyn kauipsizdigin kamtamasyz etu үshin barlyk bomba baspanalaryn zhabdyktau boldy Universitetter әsirese olar Polsha Austriya Germaniya Mazharstan universitetterimen belsendi karym katynas zhasaj bastajdy Bul oku sapasyna ote zhaksy әser etude Okytushylar men studentter kundy tәzhiribe zhinaktauga ortak nәrselerdi koruge kyzykty bilim beruge komektesedi V Stefanik atyndagy Prikarpate ulttyk universiteti Ukrainadagy zhetekshi zhogary oku oryndarynyn biri 1940 zhyly kurylgan Ajmaktyn damuyna zhәne adami kapitaldyn kalyptasuyna әser etetin halykaralyk dengejdegi zamanaui bәsekege kabiletti bilim zhәne gylym ortalygy Ivano Frankovsk ulttyk munaj zhәne gaz tehnikalyk universiteti Ukrainadagy algashky universitetterdin biri bolyp Halykaralyk studentter almasu zhәne tagylymdama kauymdastygynyn IAESTE mүshesi boldy 1990 zhyldan bastap ekonomika studentteri Ekonomika zhәne menedzhment bojynsha AIESEC okityn studentter men zhas mamandardyn halykaralyk kauymdastygynyn mүshesi boldy Ivano Frankovsk ulttyk medicinalyk universiteti 1945 zhyly kurylgan Ukrainadagy en kone zhәne zhetekshi medicinalyk universitetterdin biri Biliktiliktin zhogary dengeji universitet tүlekterine әlemnin koptegen elderinde tabysty zhumys isteuge gylym men praktikalyk densaulyk saktauda үlken zhetistikterge zhetuge mүmkindik beredi Olardyn arasynda galymdar densaulyk saktau salasynyn zhetekshileri enbek sinirgen dәrigerler bar Ivano Frankovsk zan universiteti Ukrainanyn kornekti zhogary oku orny onyn shekarasynan tys zherlerde tanymal Universitettin kүshti damygan gylymi zertteu zhәne materialdyk tehnikalyk kurylymy bar Sport Ruh kalalyk ortalyk stadiony Sporttyk klubtary Spartak ukr 1940 2007 buryngy futbol kluby Prikarpate ukr futbol kluby Uragan minifutbol kluby BK Goverla basketbol kluby BK Frankovsk basketbol әjelder kluby Vatra hokkej kluby HATERS pejntbol kluby Sport arenalary Ruh kalalyk ortalyk stadiony Ivano Frankovsk kalasynyn ortalyk stadiony 1909 zhyly ashylgan Stadion Birinshi Ligadagy Prikarpate klubynyn arenasy boldy Spartak ta osy stadionda ojnady Bugan dejin stadion Kristall dep atalgan Zhastar stadiony Ivano Frankovsk oblystyk balalar men zhasospirimder mektebinin okushylary үshin oku zhattygu sabaktaryn otkizu maksatynda salyndy Munda futboldan zhәne zhenil atletikadan bүkil ukrainalyk zharystar otedi Pozharnyj stadiony Stadion aumagyna futbol regbi alany 110h60 m zhenil atletika zhүgiru zholy 400h5 m zhagazhaj volejbol alany 22h11 m 500 oryndyk tribuna biiktigi 10 m 115h6 m zhenil atletika zholy bar zhabyk manezh kiredi Totenshe zhagdajlar ministrliginin zharystary men merekelik is sharalary regbiden Ivano Frankovsk kubogy halykaralyk turniri otkizilude Nauka stadiony Stadion 1943 zhyly salyngan Stadionnyn algashky atauy Sokol boldy 1990 zhyldary stadion Prikarpatiya universitetinin menshigine otip Nauka dep ataldy Қazirgi tanda oblystyk zhәne zhalpy ukrainalyk dengejdegi zharystar otkiziledi DerekkozderGojvanyuk Nazar Ivano Frankovsk kratkoe dose orys karpaty life 23 dekabrya 2015 Tekserildi 7 nauryz 2024 Shevcova Yana IVANO FRANKOVSK ISTORIYa GORODA I MESTA KOTORYE NUZhNO POSETIT orys UKRAINE IS 3 iyulya 2022 Tekserildi 7 nauryz 2024 KLIMAT IVANO FRANKOVSK UKRAINA orys climate data org Tekserildi 7 nauryz 2024 NASELENIE IVANO FRANKOVSKA UKRAINA orys bdex ru Tekserildi 7 nauryz 2024 Chiselnist naselennya Ivano Frankivsk ukr population hub com Tekserildi 7 nauryz 2024 Chiselnist naselennya v misti Ivano Frankivsk ukr index minfin com Tekserildi 7 nauryz 2024 OAO Ivano Frankovskij armaturnyj zavod orys Tekserildi 7 nauryz 2024 Ivano Frankovskij zavod Prompribor orys Tekserildi 7 nauryz 2024 istoriya Prikarpatskogo radiozavoda orys Tekserildi 7 nauryz 2024 IVANO FRANKOVSKIJ LOKOMOTIVOREMONTNYJ ZAVOD orys Tekserildi 7 nauryz 2024 Transport v Ivano Frankivsku ukr Tekserildi 7 nauryz 2024 Ivano Frankovsk orys Zh d vokzal v Ivano Frankovske orys 1 noyabrya 2014 Tekserildi 7 nauryz 2024 Avtovokzal Ivano Frankovsk orys Muragat koshirmesi 23 shildenin 2023 Wayback Machine muragatynda Teatry Ivano Frankovska orys our travels info Tekserildi 7 nauryz 2024 Kukolnyj teatr im Pidgiryanki Ivano Frankovsk orys itinery com ua Tekserildi 7 nauryz 2024 IVANO FRANKIVSKA OBLASNA FILARMONIYa IMENI IRI MALANYuK ukr Ira Malanyuk atyndagy Ivano Frankovsk oblystyk filarmoniyasynyn resmi sajty Tekserildi 7 nauryz 2024 IVANO FRANKOVSKIJ KRAEVEDChESKIJ MUZEJ orys Familion 29 iyunya 2010 Tekserildi 7 nauryz 2024 Ivano Frankivskij hudozhnij muzej ukr itinery com ua Tekserildi 7 nauryz 2024 Literaturnij muzej Prikarpattya ukr karpaty info Tekserildi 7 nauryz 2024 Istoriko memorialnij muzej Oleksi Dovbusha Ivano Frankivsk ukr travels in ua Tekserildi 7 nauryz 2024 Rymec Anastasiya Razvitie obrazovaniya v Ivano Frankovske orys frankivsk one 30 noyabrya 2022 Tekserildi 7 nauryz 2024 Prikarpatskij nacionalnij universitet imeni Vasilya Stefanika ukr V Stefanik atyndagy Prikarpate ulttyk universitetinin resmi sajty Tekserildi 7 nauryz 2024 Ivano Frankovskij nacionalnyj tehnicheskij universitet nefti i gaza orys parta ua Tekserildi 7 nauryz 2024 WELCOME TO IVANO FRANKIVSK NATIONAL MEDICAL UNIVERSITY ukr Ivano Frankovsk ulttyk medicinalyk universitetinin resmi sajty Tekserildi 7 nauryz 2024 Ivano Frankovskij universitet prava imeni Korolya Daniila Galickogo IFUP im Daniila Galickogo orys kursoviks com ua Tekserildi 7 nauryz 2024 Sportivni lokaciyi Ivano Frankivska ukr mixsport pro Tekserildi 7 nauryz 2024