Airbus S.A.S. (ағыл.:/ ɛər B ʌ с / , фр.: [ɛʁbys], нем.: [ɐbʊs ɛ ː] , исп.: [airβus] ) — әлемдегі ірі әуеқұрылыс компаниялырының бірі, еуропалық аэроғарыштық компаниясына тиесілі. Airbus маркасымен жолаушы, жүк және әскери ұшақтар шығарыды. Штаб-пәтері Бланьяк қаласында орналасқан (Тулуза маңы, Франция). Airbus Еуропадағы ең белсенді компаниялардың бірі: қазіргі таңда ол әлемдегі жолаушы ұшақтарының жартысына жуығын шығарады.
Airbus S.A.S. | |
Түрі | |
---|---|
Қызметі | Авияқұрылыс |
Құрылды | 1970 |
Орналасуы | |
Басты адамдары | Фабрис Брежье (жоғарғы басқарушысы) |
Саласы | Авияқұрылыс |
Өнімі | Жолаушы, жүк және әскери ұшақтар |
Қызметкерлер саны | 63 000 |
Басшы компания |
|
Еншілес компания | Airbus Military |
Сайты | airbus.com |
Airbus 1960-жылдардың соңында бірнеше еуропалық ұшақ-өндірушілердің біргуі нәтижесінде Airbus Industrie консорциумы болып құрылды. 1999 және 2000 жылғы еуропалық қорғаныс және аэроғарыштық компаниялардың бірігуі нәтижесінде компания шектелген акционерлік қоғам (S.A.S.) болып құрылды: акциялардың 80% EADS-қа өтсе, 20%-ы британдық тиесілі болды. Ұзақ сатылым процесінен кейін BAE 2006 жылы өзінің барлық акциясын EADS-қа сатты, соның нәтижесінде EADS қазіргі таңда Airbus-тың жалғыз иесі болып табылады.
Airbus-тың 4 еуропалық мемлекетінің (Франция, Германия, Ұлыбритания, Испания) 16 қаласында орналасқан кәсіпорындарында шамамен 63,000 адам қызмет атқарады. Өнімдердің соңғы жинау Тулуза (Франция), Гамбург (Германия), Севилья (Испания), Тяньцзинь (Қытай, 2009 жылдан бастап) қалаларында өтеді.АҚШ, Үндістан, Жапония мен Қытайда Airbus-қа тиесілі компаниялар жұмыс істейді.
Компания алғашқы электронды-қашықтықтан басқару жүйесімен жабдықталған (ЭДБЖ, fly-by-wire) жолаушы ұшағы — A320-ны және әлемдегі ең үлкен жолаушы ұшағы — A380-ді өндіреді.
Тарихы
Құрылу алғышарттары
Airbus Industrie американдық Boeing, McDonnell Douglas және Lockheed сияқты компаниялармен бәсекелесе алатын еуропалық ұшақ өндіруші компаниялардың консорциумы болды.) Екінші Дүниежүзілік соғыстан кейінгі кезеңде еуропалық ұшақтар жақсы дамытылған болғанымен, олардың өндірісі мен сатылымы өте төмен болды.
1960-жылдардың ортасында жаңа ортақ еуропалық ұшақ туралы алдын-ала келіссөздер басталды. Бұған дейін кейбір компаниялар жаңа ұшақтың негізгі сипаттамаларын дайындаған болатын. 1959 жылы Hawker Siddeley Armstrong Whitworth AW.660 Argosy ұшағының «Аэорбус» нұсқасын ұсынды. Ол 123 жолаушыны қысқа қашықтықта 1 мильге 2₤ шығынмен тасымалдай алады деп айтылды. Алайда, еуропалық әуеқұрылыс кәсіпорандары мен мемлекеттердің үкіметтері бұл істің тек бірлесіп қана іске асырылатынын түсінді. 1965 жылы Париж Авиашоуында негізгі еуропалық әуеқұрылыс компаниялары 100 адамды жақын және орта қашықтықта аз шығынмен тасымалдайтын ұшақтың жобасын бейресми түрде талқылай бастады. Бірнеше жыл бойы Hawker Siddeley (Ұлыбритания үкіметінің нұсқауымен) Breguet және Nord компанияларымен бірлесіп жаңа аэробустың жобалау жұмыстарын жүргізді. Осы жұмыс нәтижесінде жасалған Hawker Siddeley/Breguet/Nord тобының HBN 100 жобасы жаңа ұшаққа негіз етіп алынды.1966 жылы әріптестер ретінде Sud Aviation (кейінрек Aerospatiale, Франция), Arb. Airbus (кейінрек Deutsche Airbus, Германия) және Hawker Siddeley (Ұлыбритания) танылды. 1966 жылы қазанда үш елдің үкіметі жобаға қажетті қаржыны бекітті. 1967 жылы 27 маусымда үш ел үкіметі жобаны жалғастыруды мақұлдады.
Келісімнің 2-жылы Ұлыбритания мен Франция үкіметтері жобаға күмән арта бастады. Келісім бойынша жаңа ұшаққа кемінде 75 тапсырыс 1968 жылы 31 шілдесіне дейін жасалуы керек болатын. Airbus A300, Concorde және Dassault Mercure жобаларының болашағы күмәнді болуына байланысты Франция үкіметі жобадан шықпақшы болды, бірақ олар бұл ойынан бас тартты. Airbus A300B 1968 жылы желтоқсанда ел назарына ұсынылды, бірақ оған қызығушылықтың аз болуына байланысты Ұлыбритания үкіметі 1969 жылы 10 сәуірде жобадан шығатынын мәлімдеді. Осыдан кейін Германия жобадағы өз үлесін 50%-ға арттырды. Жобада қалып қойған Hawker Siddeley Германия мен Франция жасаудан бас тартқан ұшақ қанаттарын жобалау жұмыстарын өзіне алды. Бірнеше британдық компания жобадан шықпады. Hawker Siddeley жобаға 35 млн фунт инвестиция саласа, қалған 35 млн фунтты Германия үкіметі бөліп берді.
Airbus Indutrie-нің құрылуы
Airbus Industrie ресми түрде 1970 жылы 18 желтоқсанда "Экономикалық қызығушылығы бар топ" (Groupement d'Interet Économique немесе GIE) ретінде құрылды. Ол 1967 жылы Ұлыбритания, Франция және Германия үкіметтері қатысуымен жасалған келісім негізінде жүзеге асты. "Airbus" атауы 1960-жылдары белгілі өлшем мен аумақтағы ұшаққа қатысты қолданылып келген терминнен алынды, әрі бұл сөз француз тілі мамандарымен мақұлданған болатын. Жаңадан құрылған консорциум мүшелерінің жұмысты атқару мөлшері келесідей бөлінді: Aerospatiale және Deutsche Airbus компанияларының әр қайсысы жұмыстың 36,5%, Hawker Siddeley 20% және голландиялық Fokker-VFW 7% атқарды. Әр компания өзіне тиесілі ұшақ бөлігін толығымен жасап, соңы жинақтауға дайын күйінде жіберді. 1971 жылы қазанда испандық CASA компаниясы консорциумның 4,2%-ын сатып алды, ал Aerospatiale мен Deutsche Airbus өз үлестерін 47,9%-ға дейін азайтты. 1977 жылы Hawker Siddeley-ді өзіне қосып алған British Aerospace Airbus Induatrie-нің 20%-ын сатып алды. Негізгі ақционерлер өз үлестері 37,9%ға дейін қысқартса, CASA өзінің 4,2% үлесін сақтап қалды.
Өнімдері
Азаматтық ұшақтар
A300/A310
Airbus консорциумының алғашқы ұшағы. Ұшақтың алғашқы ұшуы 1972 жылы болды. Airbus A310 — A300 ұшағының қысқартылған нұсқасы.
A320 жанұясы
Airbus консорциумының тарфюзеляжды жолаушы тасымалдаушы ұшақтарының жанұясы. Базалық модель болып 1988 жылдан бастап шығарылып келетін A320 ұшағы табылады. Ұшақ американдық Boeing компаниясының Boeing 737 ұшағының ортамагистральді ұшақтар нарығындағы басты бәсекелесі ретінді жасалынды. 1994 жылы қолданысқа ұзартылған A321 нұсқасы берілді. A319 — A320 ұшағының қысқартылған нұсқасы. 2003 жылдан бастап ұшақтар жанұясындағы ең қысқа нұсқасы — A318 қолданысқа берілді.
A330/A340
A350
A350 XWB — Airbus концерні қазіргі таңда жаңадан жасап жатқан жолаушы тасымалдаушы ұшағы. Ұшақтың алғашқы ұшуы 2013 жылы 14 маусымда болды. A350 үш нұсқада ұсынылмақ: 270 жолаушыға арналған A350-800, 314 жолаушыға раналған A350-900 және 350 жолаушыға арналған ұшақтың ең үлкен нұсқасы A350-1000. Ұшақтың барлық нұсқаларының ұшу қашықтығы 15 000 км-ден асады.
A380
Airbus A380 — кеңфюзеляжды екі палубалы төрт қозғалтқышты турбореактивті жолаушы ұшағы. Әлемдегі ең үлкен жолаушы ұшағы.
Ұшақ | Сипаттамасы | Орындары | Максимал | 1-ші ұшуы | Өндірістің аяқталуы |
---|---|---|---|---|---|
A300 | 2 қозғалтқышты, екі өтпелі | 228–254 | 361 | 1972-10-28 | 2007-03-27 (561 өндірілді) |
A310 | 2 қозғалтқышты, екі өтпелі, A300-дің нұсқасы | 187 | 279 | 1982-04-03 | 2007-03-27 (255 өндірілді) |
A318 | 2 қозғалтқышты, 1 өтпелі, A320-ның 6.17 м-ге қысқа нұсқасы | 107 | 117 | 2002-01-15 | |
A319 | 2 қозғалтқышты, 1 өтпелі, A320-ның 3.77м-ге қысқа нұсқасы | 124 | 156 | 1995-08-25 | |
A320 | 2 қозғалтқышты, 1 өтпелі | 150 | 180 | 1987-02-22 | |
A321 | 2 қозғалтқышты, 1 өтпелі, A320-ның 6.94 м-ге ұзартылған нұсқасы | 185 | 220 | 1993-03-11 | |
A330 | 2 қозғалтқышты, 2 өтпелі | 253–295 | 406–440 | 1992-11-02 | |
A340 | 4 қозғалтқышты, 2 өтпелі | 239–380 | 420–440 | 1991-10-25 | 2008-09 (A340-200) 2011-11-10 (басқа нұсқалары, 377 өндірілді) |
A350 | 2 қозғалтқышты, 2 өтпелі | 270–350 | 550 | 2013-06-14 | |
A380 | 4 қозғалтқышты, 2 қабатты, 2 өтпелі | 555 | 853 | 2005-04-27 |
Әскери ұшақтар
Дереккөздер
- Airbus – Company – People & Culture. Airbus. Тексерілді, 22 қараша 2011.
- "Airbus A380 lands after making aviation history." USA Today. 27 сәуір 2005. Updated 28 сәуір 2005. Тексерілген 12 ақпан 2010.
- "Contacts Мұрағатталған 22 наурыздың 2012 жылы.." Airbus. Тексерілген 28 қараша 2011. "Airbus Headquarters in Toulouse 1, Rond Point Maurice Bellonte 31707 Blagnac Cedex France"
- BAE Systems says completed sale of Airbus stake to EADS, Forbes (13 қазан 2006). Тексерілді 13 қазан 2006.
- First Airbus final assembly line outside Europe inaugurated in Tianjin, China, Airbus (28 September 2008).
- Beatson, Jim. Air Safety: Is America Ready to `Fly by Wire'?, Washington Post (2 сәуір 1989).
- History – Imaginative advances. Airbus. Тексерілді, 30 қыркүйек 2009.[]
- T. A. Heppenheimer Airbus Industrie. US Centennial of Flight Commission. Басты дереккөзінен мұрағатталған 25 тамыз 2009. Тексерілді, 5 қазан 2009.
- Airbus Jetliners: The European Solution / Mark Nicholls — Stamford: Key Publishing, 2001. — ISBN 0-946219-53-2.
- British plan big 'Air-Bus', New York Times (17 қазан 1959).
- Airbus history, Flight International, Reed Business Publishing (29 қазан 1997). Тексерілді 22 тамыздың 2007.
- History – Trouble and strife Retrieved. Airbus (30 September 2009).
- Lee, John. Britain abandons the European Airbus project; believes building the plane is a losing proposition, New York Times (11 сәуір 1969).
- Дереккөз қатесі: Жарамсыз
<ref>
тегі; no text was provided for refs namedairbus2
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Airbus |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Airbus S A S agyl ɛer B ʌ s fr ɛʁbys nem ɐbʊs ɛ ː isp airbus әlemdegi iri әuekurylys kompaniyalyrynyn biri europalyk aerogaryshtyk kompaniyasyna tiesili Airbus markasymen zholaushy zhүk zhәne әskeri ushaktar shygarydy Shtab pәteri Blanyak kalasynda ornalaskan Tuluza many Franciya Airbus Europadagy en belsendi kompaniyalardyn biri kazirgi tanda ol әlemdegi zholaushy ushaktarynyn zhartysyna zhuygyn shygarady Airbus S A S TүriAkcionerlik kogamҚyzmetiAviyakurylysҚuryldy1970OrnalasuyFranciya TuluzaBasty adamdaryFabris Brezhe zhogargy baskarushysy SalasyAviyakurylysӨnimiZholaushy zhүk zhәne әskeri ushaktarҚyzmetkerler sany63 000Basshy kompaniyaEnshiles kompaniyaAirbus Military Airbus Executive and Private AviationSajtyairbus comA 330 200 2013 zhyl Airbus 1960 zhyldardyn sonynda birneshe europalyk ushak ondirushilerdin birgui nәtizhesinde Airbus Industrie konsorciumy bolyp kuryldy 1999 zhәne 2000 zhylgy europalyk korganys zhәne aerogaryshtyk kompaniyalardyn birigui nәtizhesinde kompaniya shektelgen akcionerlik kogam S A S bolyp kuryldy akciyalardyn 80 EADS ka otse 20 y britandyk tiesili boldy Ұzak satylym procesinen kejin BAE 2006 zhyly ozinin barlyk akciyasyn EADS ka satty sonyn nәtizhesinde EADS kazirgi tanda Airbus tyn zhalgyz iesi bolyp tabylady Airbus tyn 4 europalyk memleketinin Franciya Germaniya Ұlybritaniya Ispaniya 16 kalasynda ornalaskan kәsiporyndarynda shamamen 63 000 adam kyzmet atkarady Өnimderdin songy zhinau Tuluza Franciya Gamburg Germaniya Sevilya Ispaniya Tyanczin Қytaj 2009 zhyldan bastap kalalarynda otedi AҚSh Үndistan Zhaponiya men Қytajda Airbus ka tiesili kompaniyalar zhumys istejdi Kompaniya algashky elektrondy kashyktyktan baskaru zhүjesimen zhabdyktalgan EDBZh fly by wire zholaushy ushagy A320 ny zhәne әlemdegi en үlken zholaushy ushagy A380 di ondiredi TarihyAir Bishkek әuekompaniyasynyn A320 ushagyҚurylu algysharttary Airbus Industrie amerikandyk Boeing McDonnell Douglas zhәne Lockheed siyakty kompaniyalarmen bәsekelese alatyn europalyk ushak ondirushi kompaniyalardyn konsorciumy boldy Ekinshi Dүniezhүzilik sogystan kejingi kezende europalyk ushaktar zhaksy damytylgan bolganymen olardyn ondirisi men satylymy ote tomen boldy 1960 zhyldardyn ortasynda zhana ortak europalyk ushak turaly aldyn ala kelissozder bastaldy Bugan dejin kejbir kompaniyalar zhana ushaktyn negizgi sipattamalaryn dajyndagan bolatyn 1959 zhyly Hawker Siddeley Armstrong Whitworth AW 660 Argosy ushagynyn Aeorbus nuskasyn usyndy Ol 123 zholaushyny kyska kashyktykta 1 milge 2 shygynmen tasymaldaj alady dep ajtyldy Alajda europalyk әuekurylys kәsiporandary men memleketterdin үkimetteri bul istin tek birlesip kana iske asyrylatynyn tүsindi 1965 zhyly Parizh Aviashouynda negizgi europalyk әuekurylys kompaniyalary 100 adamdy zhakyn zhәne orta kashyktykta az shygynmen tasymaldajtyn ushaktyn zhobasyn bejresmi tүrde talkylaj bastady Birneshe zhyl bojy Hawker Siddeley Ұlybritaniya үkimetinin nuskauymen Breguet zhәne Nord kompaniyalarymen birlesip zhana aerobustyn zhobalau zhumystaryn zhүrgizdi Osy zhumys nәtizhesinde zhasalgan Hawker Siddeley Breguet Nord tobynyn HBN 100 zhobasy zhana ushakka negiz etip alyndy 1966 zhyly әriptester retinde Sud Aviation kejinrek Aerospatiale Franciya Arb Airbus kejinrek Deutsche Airbus Germaniya zhәne Hawker Siddeley Ұlybritaniya tanyldy 1966 zhyly kazanda үsh eldin үkimeti zhobaga kazhetti karzhyny bekitti 1967 zhyly 27 mausymda үsh el үkimeti zhobany zhalgastyrudy makuldady Kelisimnin 2 zhyly Ұlybritaniya men Franciya үkimetteri zhobaga kүmәn arta bastady Kelisim bojynsha zhana ushakka keminde 75 tapsyrys 1968 zhyly 31 shildesine dejin zhasaluy kerek bolatyn Airbus A300 Concorde zhәne Dassault Mercure zhobalarynyn bolashagy kүmәndi boluyna bajlanysty Franciya үkimeti zhobadan shykpakshy boldy birak olar bul ojynan bas tartty Airbus A300B 1968 zhyly zheltoksanda el nazaryna usynyldy birak ogan kyzygushylyktyn az boluyna bajlanysty Ұlybritaniya үkimeti 1969 zhyly 10 sәuirde zhobadan shygatynyn mәlimdedi Osydan kejin Germaniya zhobadagy oz үlesin 50 ga arttyrdy Zhobada kalyp kojgan Hawker Siddeley Germaniya men Franciya zhasaudan bas tartkan ushak kanattaryn zhobalau zhumystaryn ozine aldy Birneshe britandyk kompaniya zhobadan shykpady Hawker Siddeley zhobaga 35 mln funt investiciya salasa kalgan 35 mln funtty Germaniya үkimeti bolip berdi Airbus Indutrie nin kuryluy Airbus Industrie resmi tүrde 1970 zhyly 18 zheltoksanda Ekonomikalyk kyzygushylygy bar top Groupement d Interet Economique nemese GIE retinde kuryldy Ol 1967 zhyly Ұlybritaniya Franciya zhәne Germaniya үkimetteri katysuymen zhasalgan kelisim negizinde zhүzege asty Airbus atauy 1960 zhyldary belgili olshem men aumaktagy ushakka katysty koldanylyp kelgen terminnen alyndy әri bul soz francuz tili mamandarymen makuldangan bolatyn Zhanadan kurylgan konsorcium mүshelerinin zhumysty atkaru molsheri kelesidej bolindi Aerospatiale zhәne Deutsche Airbus kompaniyalarynyn әr kajsysy zhumystyn 36 5 Hawker Siddeley 20 zhәne gollandiyalyk Fokker VFW 7 atkardy Әr kompaniya ozine tiesili ushak boligin tolygymen zhasap sony zhinaktauga dajyn kүjinde zhiberdi 1971 zhyly kazanda ispandyk CASA kompaniyasy konsorciumnyn 4 2 yn satyp aldy al Aerospatiale men Deutsche Airbus oz үlesterin 47 9 ga dejin azajtty 1977 zhyly Hawker Siddeley di ozine kosyp algan British Aerospace Airbus Induatrie nin 20 yn satyp aldy Negizgi akcionerler oz үlesteri 37 9 ga dejin kyskartsa CASA ozinin 4 2 үlesin saktap kaldy ӨnimderiAzamattyk ushaktar A300 A310 Tolyk makalalary Airbus A300 zhәne Airbus A310 Airbus konsorciumynyn algashky ushagy Ұshaktyn algashky ushuy 1972 zhyly boldy Airbus A310 A300 ushagynyn kyskartylgan nuskasy A320 zhanuyasy Tolyk makalasy Airbus A320 Airbus konsorciumynyn tarfyuzelyazhdy zholaushy tasymaldaushy ushaktarynyn zhanuyasy Bazalyk model bolyp 1988 zhyldan bastap shygarylyp keletin A320 ushagy tabylady Ұshak amerikandyk Boeing kompaniyasynyn Boeing 737 ushagynyn ortamagistraldi ushaktar narygyndagy basty bәsekelesi retindi zhasalyndy 1994 zhyly koldanyska uzartylgan A321 nuskasy berildi A319 A320 ushagynyn kyskartylgan nuskasy 2003 zhyldan bastap ushaktar zhanuyasyndagy en kyska nuskasy A318 koldanyska berildi A330 A340 Tolyk makalalary Airbus A330 zhәne Airbus A340 A350 Tolyk makalasy Airbus A350 XWB A350 XWB Airbus koncerni kazirgi tanda zhanadan zhasap zhatkan zholaushy tasymaldaushy ushagy Ұshaktyn algashky ushuy 2013 zhyly 14 mausymda boldy A350 үsh nuskada usynylmak 270 zholaushyga arnalgan A350 800 314 zholaushyga ranalgan A350 900 zhәne 350 zholaushyga arnalgan ushaktyn en үlken nuskasy A350 1000 Ұshaktyn barlyk nuskalarynyn ushu kashyktygy 15 000 km den asady A380 Tolyk makalasy Airbus A380 Airbus A380 kenfyuzelyazhdy eki palubaly tort kozgaltkyshty turboreaktivti zholaushy ushagy Әlemdegi en үlken zholaushy ushagy Өnimderge kyskasha sholu Airbus derekteri bojynsha Ұshak Sipattamasy Oryndary Maksimal 1 shi ushuy Өndiristin ayaktaluyA300 2 kozgaltkyshty eki otpeli 228 254 361 1972 10 28 2007 03 27 561 ondirildi A310 2 kozgaltkyshty eki otpeli A300 din nuskasy 187 279 1982 04 03 2007 03 27 255 ondirildi A318 2 kozgaltkyshty 1 otpeli A320 nyn 6 17 m ge kyska nuskasy 107 117 2002 01 15A319 2 kozgaltkyshty 1 otpeli A320 nyn 3 77m ge kyska nuskasy 124 156 1995 08 25A320 2 kozgaltkyshty 1 otpeli 150 180 1987 02 22A321 2 kozgaltkyshty 1 otpeli A320 nyn 6 94 m ge uzartylgan nuskasy 185 220 1993 03 11A330 2 kozgaltkyshty 2 otpeli 253 295 406 440 1992 11 02A340 4 kozgaltkyshty 2 otpeli 239 380 420 440 1991 10 25 2008 09 A340 200 2011 11 10 baska nuskalary 377 ondirildi A350 2 kozgaltkyshty 2 otpeli 270 350 550 2013 06 14A380 4 kozgaltkyshty 2 kabatty 2 otpeli 555 853 2005 04 27Әskeri ushaktarDerekkozderAirbus Company People amp Culture Airbus Tekserildi 22 karasha 2011 Airbus A380 lands after making aviation history USA Today 27 sәuir 2005 Updated 28 sәuir 2005 Tekserilgen 12 akpan 2010 Contacts Muragattalgan 22 nauryzdyn 2012 zhyly Airbus Tekserilgen 28 karasha 2011 Airbus Headquarters in Toulouse 1 Rond Point Maurice Bellonte 31707 Blagnac Cedex France BAE Systems says completed sale of Airbus stake to EADS Forbes 13 kazan 2006 Tekserildi 13 kazan 2006 First Airbus final assembly line outside Europe inaugurated in Tianjin China Airbus 28 September 2008 Beatson Jim Air Safety Is America Ready to Fly by Wire Washington Post 2 sәuir 1989 History Imaginative advances Airbus Tekserildi 30 kyrkүjek 2009 T A Heppenheimer Airbus Industrie US Centennial of Flight Commission Basty derekkozinen muragattalgan 25 tamyz 2009 Tekserildi 5 kazan 2009 Airbus Jetliners The European Solution Mark Nicholls Stamford Key Publishing 2001 ISBN 0 946219 53 2 British plan big Air Bus New York Times 17 kazan 1959 Airbus history Flight International Reed Business Publishing 29 kazan 1997 Tekserildi 22 tamyzdyn 2007 History Trouble and strife Retrieved Airbus 30 September 2009 Lee John Britain abandons the European Airbus project believes building the plane is a losing proposition New York Times 11 sәuir 1969 Derekkoz katesi Zharamsyz lt ref gt tegi no text was provided for refs named airbus2Ortakkorda bugan katysty media fajldar bar Airbus