Үндістан өнері XII ғасырдың аяғы мен XIII ғасырдың басында үнді елінде үлкен өзгерістер болды Мұсылман жаулап алған соң

Үндістан өнері

XII ғасырдың аяғы мен XIII ғасырдың басында үнді елінде үлкен өзгерістер болды. Мұсылман жаулап алған соң, үлкен орталық мемлекеттер құрыла бастады. жаулап алушылар, әсіресе дін жағына қатты ықпалын тигізді. Сонымен қатар мәдениетінде, сәулет, кескіндеме, қолөнерінде өзгерістер жасады. Солтүстік Үндістанда XIII ғасырдан бастап құрылыстар, жаңа мәдени орындар салына бастады. Мұсылман жаулап алушылары, әсіресе сәулет өнеріне орасан зор әсер етті. салтына қатысы жоқ мешіттер мен мазарлар, кесенелер салды. Жаңадан корғанысы бар қалалар, бай сарайлар, мазарлар, медреселер, яғни бұрын болмаған құрылыстар салына бастады. қолөнершілері өздеріне жат өнермен — сәулет, ою өрнектермен таныса бастады. Олар әр түрлі тастармен жұмыс істеп, безендіруді үйренді. Мұсылман құрылыстарында үнді ою-әшекейлері мен арабтардан алынған аркалар, күмбез, мұнаралар аралас қолданыла бастады. Екі елдің сәулетшілері бірігіп жасаған жаңа Кутб Минар 1230 жылы салынып бітті. биіктігі — 73 м. Бұл — қабырғалары (бүрмеленген), әдемі өрнектеліп, қатар-қатар белдіктермен бөлінген, алтындалып, салынған, ортасында биікке көтеріліп тұрған күмбез қиылған бұрыштары бар үй.

XVI—XVII ғасырлардан бастап жаңа өзгеріске ұшырай бастады. Ұлы Ақбар басқармасы кезінде талантты суретшілерді, сәулетшілерді іздеп тауып, өздеріне жұмысқа алып, біріккен мемлекеттік үлкен құрылыстар — Агра, , қалаларын безендірген сарайлар, , мешіттер, кесенелер, үлкен қорғаныс бекіністер салғызды.

Тәжі-Махал кесенесі

Тәжі-Махал кесенесі X ғасырда салынған. Бұл кесенені , Түрік, Иран, Ауғанстан құрылысшылары салған. қайтыс болған әйеліне арнап жасалынған Тәжі-Махал кесенесі дүние жүзінe белгілі болды. Бұл кесенені 20 мың адам 18 жыл бойы салды. Ғажайып әдемілігі үшін Тәжі-Махал "Үнді маржаны" деп аталды. Ол көгілдір аспанмен таласып, қиылған бұрыштары бар төртбұрышқа ұқсайды. Ортасында жерден 15 метрге жуық көтеріліп тұрған әдемі күмбез, үйдің жан-жағындағы бұрыштарда көлемі жағынан мүнан кішірек тағы да төрт күмбез бар. Осындай мұнаралар кесенеге жарасып, әдемі сымбат беріп түр. Тәжі-Махал — аппақ қардай мәрмәрдан салынып, тамаша оюлармен нақышталған, айналасында су бұрқақтары бар . кезінде шығыс елінен шебер миниатюралар әкелінді. әдеби шығармалармен тығыз байланысты болды.

Қалада , мектебі ашылды. XVI — XVIІ ғасырларда миниатюристер сол кездегі оқиғаны детальдармен дәл көрсетуге тырысты. Тарихи батырлар өмірінен сюжет, соғыстар, жорық кезі көрсетілді. Үнді, моғол миниатюрасында берілген табиғат, жан-жануарларға қызығушылықты атап кетуге болады. Олар сол кездегі қарапайым өмірдің, тұрмыс-салтын бейнеледі. Ал XVII ғасырдан бастап шығармаларда берілген көрініске өзгеріс енгізілді, яғни адамның ішкі сезімін, мінез-құлқын ашуға қадам жасайды.

патшалардың бастарын салумен қатар, төменгі деңгейдегі адамдарының бет пішінін де салды. Атап айтқанда, ақын, данышпан, оқымысты, малайлар, үй қызметшілері және т.б. бейнеленді. Сол кездегі суретшілер бояудың түрлі көздерін іздеді, артқы, алдыңғы план пайда бола бастады, жарық (күн) пен көлеңке енгізілді. Бірақ суретшілер осы ізденістер үстінде жүргенде бояудың әдемілігі мен әсемділігі, оның ырғақтылығы, құбылып тұрған өміршеңдігі бұрынғыдай сақталмады.

XVIII ғасырда моғол миниатюрасы өзін жоққа шығарды, яғни өзінің қасиетін төмендетті. XVII ғасырдың аяғында миниатюра кескіндеме мектептеріне ауысады. Раджастхан мектебі және деп аталады. Негізгі кейіпкері — Құдайларға, Шива және тәрізді халық батырларына арналған. Сол кездегі негізгі сюжеттер: махаббат сценасы, халық билері, музыкалық аспаптарда ойнап отырған музыканттар.

Әдемі халық өнерінің бірі болып саналады. XVIII ғасыр өнерінің тоқырау кезеңі болды. тәуелділік Үнді елінің өнерінің дамуына ұзақ уақыт кедергі болып, тоқтатып тұрды. Өнерінің деңгейінің өсуіне көп кедергі келтірді.

Үнді жазуы
Үйлену тойы
және Кришна
мейрамы

Тағы қараңыз

Эгей өнері
Мысыр өнері
Ежелгі Грекия өнері
Ежелгі Рим өнері
Ерте ислам өнері
Қытай өнері
Жапон өнері
Өнер

Дереккөздер

Өнер: Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулык/Қ.Болатбаев, Е.Қосбармақов, А.Еркебай. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-33-998-8

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] Өнер: Жалпы білім беретін мектептің жаратылыстану-математика бағытындағы 11-сыныбына арналған оқулык/Қ.Болатбаев, Е.Қосбармақов, А.Еркебай. — Алматы: "Мектеп" баспасы, 2007. ISBN 9965-33-998-8