Қайыржан Нұрғожаұлы Бекқожин 25 желтоқсан 1910 жыл 3 қазан 1979 жыл ғалым мұғалім қазақ журналистикасы теориясын қалыпта

Қайыржан Нұрғожаұлы Бекқожин (25 желтоқсан 1910 жыл – 3 қазан 1979 жыл) — ғалым, мұғалім, қазақ журналистикасы теориясын қалыптастырушылардың бірі, тарих ғылымдарының докторы (1965), профессор (1976).

Қайыржан Бекқожин
Қайыржан Нұрғожаұлы Бекқожин
Туған күні	25 желтоқсан 1910 (1910-12-25)
Туған жері	Павлодар, Семей облысы, Ресей империясы
Қайтыс болған күні	3 қазан 1979 (1979-10-03) (68 жас)
Қайтыс болған жері	Алматы, Алматы облысы, Қазақ КСР
Азаматтығы	КСРО
Ғылыми аясы	Журналистика, Тарихы
Жұмыс орны	Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті
Ғылыми дәрежесі	тарих ғылымдарының докторы
Ғылыми атағы	Профессор
Альма-матер	Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университеті
Марапаттары

Білімі

ҚазМУ журналистика бөлімін тәмамдады (1942).

Еңбек жолы

1929 ж.бастап ЛКСМ Павлодар аудком желісі бойынша түрлі әкімшілікшаруашылық қызметте болды, нұсқаушы, ауылкеңесінің төрағасы болды.
1934 жылдан- Семей облХББ инспекторы
1935-39 Семей облыстық «Екпінді» газетінде бөлім меңгерушісі.
1942 - Қостанай облыстық "Большевиктік жол" газетінің редакторы етіп тағайындалды.
1945 жылдан КазМуда аға оқытушы, журналистика бөлімінің деканы болып кызмет етті.
1948 -79 журналистика тарихы кафедрасының меңгерушісі.
Негізгі ғылыми бағыты баспа, журналистика теориясы мен практикасы тарихы. Оның қол астында 12 кандидатық диссертация қорғалды.
«Еңбек ардагері» медалімен, КазКСР Жоғарғы Кеңесінің құрмет грамотасымен марапатталған.

Шығармалары

Қазақ баспасының даму жолдары (1860-1930). - А., 1969;
Қазақ баспа арихының очеркері (1860-1958). - А., 1981 және т.б..

Биография

Әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетін бітірген (1942). Журналистік қызметін 1929 ж. Павлодар округтік “Кеңес туы”, аудандық “Колхоз” газеттеріне хат-хабар жазудан бастап, 30-жылдары саяси-шаруашылық науқандарға, Қазақстан ауыл тілшілерінің қозғалысына белсене қатысты.

1935—1939 ж. - Семей облысы “Екпінді” газетінде қызмет істеді.
1942—1945 ж. - Қостанай облысы “Большевиктік жол” газетінің редакторы,
1945—1979 ж. - ҚазМУ-дің журналистика факултетінің аға оқытушысы, деканы, кафедра меңгерушісі болды.

Бекхожин журналист кадрларды даярлау және Қазақстан баспасөзі тарихын зерттеу ісіне елеулі үлес қосты. Ол 60-тан астам ғылыми мақала мен "Қазақ баспасөзінің даму жолдары (1860 — 1930 жылдар)”] атты монографиялық кітаптың авторы. Бекхожиннің бұл монографиясы қазақ баспасөзінің 70 жылдық тұтас тарихына арналған тұңғыш көлемді де, құнды еңбек болды. Мұнда ғалым қазақ баспасөзінің пайда болу, қалыптасу және даму тарихын нақты дәлел-дәйектермен ғылыми негізде баяндаумен бірге, қазақтың қазан революциясына дейін жарық көріп тұрған газет-журналдарының (“Түркістан уәләятының газеті”, “Дала уәләятының газеті”, “Қазақстан” газеті, “Айқап” журналы, т.б.) қызметі мен ұстанған бағытына кеңес кезеңінің өзінде объективті баға бере білген. Осыған байланысты Бекхожинге Кеңес өкіметі тарапынан “байшыл-ұлтшыл керітартпа бағыттағы басылымдарды дәріптеді” деген айып тағылып, қысым көрсетілді.

Дереккөздер

Павлодар облысы мұрағат қызметі: Айтулы күндер күнтізбесі(қолжетпейтін сілтеме)
Павлодар. Павлодар облысы. Энциклопедия, Павлодар., 2003; Қазақстан, А-А., 1969 (Павлодар Еріс өңірі)
“Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6
Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8

Бұл — мақаланың бастамасы.
Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз.
Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет.

[1] Павлодар облысы мұрағат қызметі: Айтулы күндер күнтізбесі(қолжетпейтін сілтеме)

[2] Павлодар. Павлодар облысы. Энциклопедия, Павлодар., 2003; Қазақстан, А-А., 1969 (Павлодар Еріс өңірі)

[3] “Қазақ әдебиеті. Энциклопедиялық анықтамалық. — Алматы: «Аруна Ltd.» ЖШС, 2010 жыл.ISBN 9965-26-096-6

[4] Мұхтар Әуезов энциклопедиясы — Алматы, «Атамұра» баспасы, 2011 жыл. ISBN 978-601-282-175-8