Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Ғалым – ғылыми методтар арқылы адамзат білімін жетілдіру мен молайтуға үлес қосқан тұлға. Ол жүйелі түрде фактлер мен деректерді жинайды, оларды қорыта отырып гипотеза және тексеру жүргізеді, сосын сол бойынша ғылыми эксперимент жасап және қорытындыны қайта-қайта нақтылап, жаңа әрі сенімді білімге қол жеткізеді. Демек ғалым болу ғылыммен айналысу ретінде логикалық ойлауды негіз етеді, табиғаттың және қоғамдық өмірдің, адам болмысының нақты, тұрақты заңдарын ашуды көздейді, ол соған дейінгі өз саласынан мол ақпараттық/білімдік мағлұматы болады, ол мәлім ғылыми методтарды пайдаланады, эксперимент жасайды, өлшейді, салыстырады, есептейді, анализдейді, синтездйеді, сөйтіп әр тұжырымы мен қорытындысын нақты факт пен аргументке негіздейді.
Түрлі ғылымдар философиядан бөлініп шығып, дербес салалар ретінде ғалымдар жағынан шындап зерттеле бастағанына бірнеше ғасыр ғана болғанымен, ғылым мен ғалымның тарихы арыда жатыр. Ежелгі ғалымдар философияны зерттеушілер ретінде "табиғат философтары" деп аталып, жаратылыстану ғылымының негізін қалаған. Осы қатарда Фалес, Анаксимандр, Пифагор, Аристотель секілді ежелгі грек ойшылдарының болмысы ғалым мағынасын қамтыған.
Тек ХІХғ бастап қана ғалым (scientist) сөзі теолог, философ, тарихшы сөздерімен қатар қазіргі мағынада нақты қолданыла бастады.
Қазіргі заманда көптеген ғалымдарда жоғары ғылыми атақ бар. Объектіне қарай ғылым түрлерге бөлінеді, әр түрлері одан ары ұсақ тармақтарға бөлінеді, ғылым түрлері мен тармақтары арасынан түрлі "аралық ғылымдар" пайда болған. Демек соған орай ғалымдар да әртүрлі бағытта зерттеу жасайды.
Абай Әділет (ғадалет) пен махаббат кімде көп болса, ол кісі - ғалым деген болатын. "Біз жанымыздан ғылым шығара алмаймыз: жаралып, жасалып қойған нәрселерді сезбекпіз, көзбен көріп, ақыл мен біліп аламыз" - дейді. Бұл сөздерден Абай ғалымды классикалық түсінікке сай "философ" мағынасында танығаны байқалады.
Дереккөздер
- 2. Natural Knowledge in the Classical World // Wrestling with Nature : From Omens to Science — Chicago: University of Chicago Press. — P. 39. — ISBN 0226317838.
- From Natural Philosophy to the Sciences: Writing the History of Nineteenth-Century Science — Chicago, Illinois: University of Chicago Press. — ISBN 0-226-08928-2.
- Science and the Public // Wrestling with Nature : From Omens to Science — Chicago: University of Chicago Press. — P. 367. — ISBN 0226317838.
- Абай. Энциклопедия. – Алматы: «Қазақ энциклопедиясының» Бас редакциясы, «Атамұра» баспасы, ISBN 5-7667-2949-9
 | Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Ғalym gylymi metodtar arkyly adamzat bilimin zhetildiru men molajtuga үles koskan tulga Ol zhүjeli tүrde faktler men derekterdi zhinajdy olardy koryta otyryp gipoteza zhәne tekseru zhүrgizedi sosyn sol bojynsha gylymi eksperiment zhasap zhәne korytyndyny kajta kajta naktylap zhana әri senimdi bilimge kol zhetkizedi Demek galym bolu gylymmen ajnalysu retinde logikalyk ojlaudy negiz etedi tabigattyn zhәne kogamdyk omirdin adam bolmysynyn nakty turakty zandaryn ashudy kozdejdi ol sogan dejingi oz salasynan mol akparattyk bilimdik maglumaty bolady ol mәlim gylymi metodtardy pajdalanady eksperiment zhasajdy olshejdi salystyrady eseptejdi analizdejdi sintezdjedi sojtip әr tuzhyrymy men korytyndysyn nakty fakt pen argumentke negizdejdi Ғylymnyn negizgi әdisnamasy Tүrli gylymdar filosofiyadan bolinip shygyp derbes salalar retinde galymdar zhagynan shyndap zerttele bastaganyna birneshe gasyr gana bolganymen gylym men galymnyn tarihy aryda zhatyr Ezhelgi galymdar filosofiyany zertteushiler retinde tabigat filosoftary dep atalyp zharatylystanu gylymynyn negizin kalagan Osy katarda Fales Anaksimandr Pifagor Aristotel sekildi ezhelgi grek ojshyldarynyn bolmysy galym magynasyn kamtygan Tek HIHg bastap kana galym scientist sozi teolog filosof tarihshy sozderimen katar kazirgi magynada nakty koldanyla bastady Қazirgi zamanda koptegen galymdarda zhogary gylymi atak bar Obektine karaj gylym tүrlerge bolinedi әr tүrleri odan ary usak tarmaktarga bolinedi gylym tүrleri men tarmaktary arasynan tүrli aralyk gylymdar pajda bolgan Demek sogan oraj galymdar da әrtүrli bagytta zertteu zhasajdy Abaj Әdilet gadalet pen mahabbat kimde kop bolsa ol kisi galym degen bolatyn Biz zhanymyzdan gylym shygara almajmyz zharalyp zhasalyp kojgan nәrselerdi sezbekpiz kozben korip akyl men bilip alamyz dejdi Bul sozderden Abaj galymdy klassikalyk tүsinikke saj filosof magynasynda tanygany bajkalady Derekkozder2 Natural Knowledge in the Classical World Wrestling with Nature From Omens to Science Chicago University of Chicago Press P 39 ISBN 0226317838 From Natural Philosophy to the Sciences Writing the History of Nineteenth Century Science Chicago Illinois University of Chicago Press ISBN 0 226 08928 2 Science and the Public Wrestling with Nature From Omens to Science Chicago University of Chicago Press P 367 ISBN 0226317838 Abaj Enciklopediya Almaty Қazak enciklopediyasynyn Bas redakciyasy Atamura baspasy ISBN 5 7667 2949 9 Bul makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz Bul eskertudi dәldep auystyru kazhet