Семей облысы (орыс. Семипалатинская область) — 1854–1920 жылдары Ресей империясының құрамында болған әкімшілік аумақ. Әкімшілік орталығы — Семей қаласы.
Ресей империясының облысы | |||
Семей облысы | |||
орыс. Семипалатинская область | |||
| |||
Әкімшілігі | |||
---|---|---|---|
Ел | |||
Әкімшілік орталығы | |||
Тарихы мен географиясы | |||
Координаттары | 50°24′40″ с. е. 80°13′39″ ш. б. / 50.41111° с. е. 80.22750° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 50°24′40″ с. е. 80°13′39″ ш. б. / 50.41111° с. е. 80.22750° ш. б. (G) (O) (Я) | ||
Құрылған уақыты | |||
Таратылған уақыты | |||
Жер аумағы | 445 310 км² | ||
Тұрғындары | |||
Тұрғыны | 684 590 адам (1897) | ||
| |||
Координаттар: 50°24′40″ с. е. 80°13′39″ ш. б. / 50.41111° с. е. 80.22750° ш. б. (G) (O) (Я) |
Тарихы
Облыс алғаш 1854 жылдың 19 мамырында құрылды. 1882 жылдың 18 мамыры мен 1917 жылдың 4 наурызы аралығында Дала генерал-губернаторлығының құрамында болды. 1920 жылы тамызда Қырғыз АСКР-нің құрамына енді.
1920 жылы 11 желтоқсанда Семей губерниясы болып өзгертіліп түзілді. 1939 жылы Кеңес өкіметі кезінде Семей облысы болып, Қазақ КСР-інің әкімшілік бөлігінің бірі ретінде қайта құрылды.
Әкімшілік бөлінуі
Облысқа 5 округ: Ішкі, Аякөз, Көкпекті, Қапал және Алатау қарады. Әр округқа 5 — 20 болыс қарады. Әр болыс 10 — 12 ауылдан тұрды. Әр ауылда 50 — 70 түтін болды. 1870 жылы жаңа әкімшілік бөлініске байланысты Семей облысы 4 округтан (Семей, Қарқаралы, Көкпекті, Павлодар) құрылды. XX ғасырдың басында облысқа 5 уезд кірді:
№ | Уезд | Уезді қала | Ауданы, шақырым² | Тұрғындар (1897), адам |
---|---|---|---|---|
1 | Зайсан | Зайсан (4 402 адам) | 34 960,0 | 95 072 |
2 | Қарқаралы | Қарқаралы (4 451 адам) | 186 370,0 | 171 655 |
3 | Павлодар | Павлодар (7 738 адам) | 98 130,0 | 157 487 |
4 | Семей | Семей (26 246 адам) | 69 880,0 | 156 801 |
5 | Өскемен | Өскемен (8 721 адам) | 55 970,0 | 103 575 |
Халқы
Семей облысын қазақтардан басқа Ресейден қоныс аударған казак-орыстар да мекендеді. Олардың қоныстары бірте-бірте өнеркәсіп пен сауда орталығына айнала бастады. 1870 жылғы есеп бойынша Семей облысында 510163 адам тұрды. 1893 жылғы жалпы санақ бойынша облыста 684500 тұрғын болды. Олар негізінен Орта жүздің әр түрлі тайпалары мен руларының өкілдері еді (қ. Семей уезі, Қарқаралы уезі). 1897 жылғы облыстың ұлттық құрамы:
Уез | қазақтар | орыстар | татарлар | украиндер |
---|---|---|---|---|
Жалпы аймақ | 88,3 % | 9,5 % | 1,5 % | … |
Зайсан | 93,5 % | 5,4 % | … | … |
Қарқаралы | 98,8 % | … | … | … |
Павлодар | 90,5 % | 8,8 % | … | … |
Семей | 78,0 % | 16,6 % | 4,4 % | … |
Өскемен | 78,4 % | 18,1 % | … | 2,2 % |
Облыстың жетекшілері
Әскери губернаторлар
Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
---|---|---|
полковник, л. а. | ||
полковник, л. а. (07.04.1857 бекітілген, генерал-лейтенант) | ||
Колпаковский Герасим Алексеевич | генерал-майор | |
генерал-майор, л. уақытша а. | ||
полковник, л. а. (генерал-майор атағына көтерілуіне байланысты 05.04.1868 ж. бекітілді) | ||
генерал-майор | ||
генерал-майор | ||
генерал-майор | ||
генерал-майор (генерал-лейтенант) | ||
полковник, л. а. | ||
генерал-майор (генерал-лейтенант) | ||
статтық кеңесші (нақты статтық кеңесші), л. а. | ||
статтық кеңесші (нақты статтық кеңесші) |
Облыстық үкіметтің төрағалары мен әскери губернатордың жолдастары
Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
---|---|---|
полковник | ||
подполковник, л. а. | ||
полковник |
Вице-губернаторлар
Т. А. Ә. | Атағы, шені, лауазымы | Лауазымды орындау уақыты |
---|---|---|
полковник (генерал-майор) | ||
статтық кеңесші | ||
нақты статтық кеңесші | ||
нақты статтық кеңесші | ||
статтық кеңесші | ||
статтық кеңесші (нақты статтық кеңесші) | ||
статтық кеңесші | ||
нақты статтық кеңесші |
Бейнелемесі
- Облыстың ресми елтаңбасы (ІІМ бас., 1880). Қоңды түйе
- Облыстың бейресми елтаңбасы (Сукачов бас., 1878). Орташа түйе
- Елтаңбаның заманауи суреті (2000 жылдар). Арық түйе
- Ресми сипаттамасы бар облыстың елтаңбасы (, 1899)
- Облыс астанасы, Семей қаласының елтаңбасы (, 1899)
Дереккөздер
- 1897 жылғы Ресей империясы тұрғындарының алғашқы жалпы санағы
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Baska magynalar үshin Semej oblysy degen betti karanyz Semej oblysy orys Semipalatinskaya oblast 1854 1920 zhyldary Resej imperiyasynyn kuramynda bolgan әkimshilik aumak Әkimshilik ortalygy Semej kalasy Resej imperiyasynyn oblysySemej oblysyorys Semipalatinskaya oblastEltanbasyӘkimshiligiEl Resej imperiyasyӘkimshilik ortalygySemejTarihy men geografiyasyKoordinattary50 24 40 s e 80 13 39 sh b 50 41111 s e 80 22750 sh b 50 41111 80 22750 G O Ya Koordinattar 50 24 40 s e 80 13 39 sh b 50 41111 s e 80 22750 sh b 50 41111 80 22750 G O Ya Қurylgan uakyty1854Taratylgan uakyty11 zheltoksan 1920Zher aumagy445 310 km TurgyndaryTurgyny684 590 adam 1897 Koordinattar 50 24 40 s e 80 13 39 sh b 50 41111 s e 80 22750 sh b 50 41111 80 22750 G O Ya TarihyOblys algash 1854 zhyldyn 19 mamyrynda kuryldy 1882 zhyldyn 18 mamyry men 1917 zhyldyn 4 nauryzy aralygynda Dala general gubernatorlygynyn kuramynda boldy 1920 zhyly tamyzda Қyrgyz ASKR nin kuramyna endi 1920 zhyly 11 zheltoksanda Semej guberniyasy bolyp ozgertilip tүzildi 1939 zhyly Kenes okimeti kezinde Semej oblysy bolyp Қazak KSR inin әkimshilik boliginin biri retinde kajta kuryldy Әkimshilik bolinuiOblyska 5 okrug Ishki Ayakoz Kokpekti Қapal zhәne Alatau karady Әr okrugka 5 20 bolys karady Әr bolys 10 12 auyldan turdy Әr auylda 50 70 tүtin boldy 1870 zhyly zhana әkimshilik boliniske bajlanysty Semej oblysy 4 okrugtan Semej Қarkaraly Kokpekti Pavlodar kuryldy XX gasyrdyn basynda oblyska 5 uezd kirdi Uezd Uezdi kala Audany shakyrym Turgyndar 1897 adam1 Zajsan Zajsan 4 402 adam 34 960 0 95 0722 Қarkaraly Қarkaraly 4 451 adam 186 370 0 171 6553 Pavlodar Pavlodar 7 738 adam 98 130 0 157 4874 Semej Semej 26 246 adam 69 880 0 156 8015 Өskemen Өskemen 8 721 adam 55 970 0 103 575Halky1893 zhylgy Semej oblysy bolystarynyn kartasy Semej oblysyn kazaktardan baska Resejden konys audargan kazak orystar da mekendedi Olardyn konystary birte birte onerkәsip pen sauda ortalygyna ajnala bastady 1870 zhylgy esep bojynsha Semej oblysynda 510163 adam turdy 1893 zhylgy zhalpy sanak bojynsha oblysta 684500 turgyn boldy Olar negizinen Orta zhүzdin әr tүrli tajpalary men rularynyn okilderi edi k Semej uezi Қarkaraly uezi 1897 zhylgy oblystyn ulttyk kuramy Uez kazaktar orystar tatarlar ukrainderZhalpy ajmak 88 3 9 5 1 5 Zajsan 93 5 5 4 Қarkaraly 98 8 Pavlodar 90 5 8 8 Semej 78 0 16 6 4 4 Өskemen 78 4 18 1 2 2 Oblystyn zhetekshileriӘskeri gubernatorlar T A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakytypolkovnik l a 31 07 1854 09 03 1857polkovnik l a 07 04 1857 bekitilgen general lejtenant 09 03 1857 08 03 1865Kolpakovskij Gerasim Alekseevich general major 08 03 1865 14 07 1867general major l uakytsha a 26 09 1867 25 03 1868polkovnik l a general major atagyna koteriluine bajlanysty 05 04 1868 zh bekitildi 25 03 1868 1878general major 23 05 1878 25 11 1883general major 21 12 1883 28 04 1887general major 28 04 1887 23 01 1891general major general lejtenant 15 07 1891 23 10 1901polkovnik l a 09 12 1901 27 06 1903general major general lejtenant 27 06 1903 05 04 1908stattyk kenesshi nakty stattyk kenesshi l a 05 04 1908 1913stattyk kenesshi nakty stattyk kenesshi 1913 1917Oblystyk үkimettin toragalary men әskeri gubernatordyn zholdastary T A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakytypolkovnik 10 01 1855 20 10 1857podpolkovnik l a 13 01 1858 1868polkovnik 14 06 1868 10 01 1869Vice gubernatorlar T A Ә Atagy sheni lauazymy Lauazymdy oryndau uakytypolkovnik general major 10 01 1869 20 10 1872stattyk kenesshi 24 11 1872 1885nakty stattyk kenesshi 21 06 1885 16 09 1889nakty stattyk kenesshi 16 09 1889 02 04 1896stattyk kenesshi 01 05 1896 08 08 1898stattyk kenesshi nakty stattyk kenesshi 26 08 1898 12 01 1907stattyk kenesshi 12 01 1907 19 06 1911nakty stattyk kenesshi 19 06 1911 1917BejnelemesiOblystyn resmi eltanbasy IIM bas 1880 Қondy tүje Oblystyn bejresmi eltanbasy Sukachov bas 1878 Ortasha tүje Eltanbanyn zamanaui sureti 2000 zhyldar Aryk tүje Resmi sipattamasy bar oblystyn eltanbasy 1899 Oblys astanasy Semej kalasynyn eltanbasy 1899 Derekkozder1897 zhylgy Resej imperiyasy turgyndarynyn algashky zhalpy sanagy