Травертин (Ежелгі Италиядағы Тибур, қазіргі қаласының атымен аталған), әктасты туф – көмірқышқылды қайнарлардан кальций карбонатының тұнуы нәтижесінде түзілген кеуекті тау жынысы. Травертинде көбінесе өсімдіктер мен әр түрлі органикалық қалдықтардың іздері байқалады. Травертин — әкті туф терминінің синонимі.
Сипаттамасы
Травертин кеуекті және қуысты болып екіге бөлінеді. Түсі ашық, сары сұр, ақсары, қоңыр сұр болып келеді. Жұмсақ, оңай кесіліп, өңделеді, көлемдік массасы 1,5 – 2,6 г/см³, кеуектілігі 2-ден 40%-ға дейін.
Кен орындары
Травертиннің кен орындары Армения, Әзірбайжан, Тәжікстан, Украина, т.б. жерде кездеседі. Қазақстан жерінде бар. Ол Алматы облысы Еңбекшіқазақ ауданы Қорам аулынан оңтүстік бағытқа қарай 6,5 км жерде орналасқан. Линза тәрізді кен денесі көлбеу созылған, ұзындығы 130 – 150 м, ені 65 – 150 м, қалыңдығы 0,4 – 15 м, жатыс тереңдігі 5 м. Кальцит пен арагониттен тұрады. Қоры 141 мың тонна, резервтегі кен.
Травертин цемент, әктас, өндіруде және әрлеу тастары ретінде қолданылады. Ашық сары рим Травертині (Римнен солтүстікке қарай орналасқан тауынан) Колизей мен Римдегі салуға қолданылған.
Сілтеме
- «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
Бұл — геология бойынша мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Travertin Ezhelgi Italiyadagy Tibur kazirgi kalasynyn atymen atalgan әktasty tuf komirkyshkyldy kajnarlardan kalcij karbonatynyn tunuy nәtizhesinde tүzilgen keuekti tau zhynysy Travertinde kobinese osimdikter men әr tүrli organikalyk kaldyktardyn izderi bajkalady Travertin әkti tuf termininin sinonimi TravertinTravertin terrasy AҚShSipattamasyTravertin keuekti zhәne kuysty bolyp ekige bolinedi Tүsi ashyk sary sur aksary konyr sur bolyp keledi Zhumsak onaj kesilip ondeledi kolemdik massasy 1 5 2 6 g sm keuektiligi 2 den 40 ga dejin Ken oryndaryTravertinnin ken oryndary Armeniya Әzirbajzhan Tәzhikstan Ukraina t b zherde kezdesedi Қazakstan zherinde bar Ol Almaty oblysy Enbekshikazak audany Қoram aulynan ontүstik bagytka karaj 6 5 km zherde ornalaskan Linza tәrizdi ken denesi kolbeu sozylgan uzyndygy 130 150 m eni 65 150 m kalyndygy 0 4 15 m zhatys terendigi 5 m Kalcit pen aragonitten turady Қory 141 myn tonna rezervtegi ken Travertin cement әktas ondirude zhәne әrleu tastary retinde koldanylady Ashyk sary rim Travertini Rimnen soltүstikke karaj ornalaskan tauynan Kolizej men Rimdegi saluga koldanylgan Silteme Қazakstan Ұlttyk encklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 ISBN 5 89800 123 9 VIII tomBul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet Bul geologiya bojynsha makalanyn bastamasy Bul makalany tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektese alasyz