Кальцит– карбонаттар класының минералы. Химиялық формуласы CaCO3, құрамында аздаған Mg, Fe, Mn, Zn, Cо, Sr, Ba қоспалары болады. Тригональдық сингонияда кристалданады, жеке кристалдары ромбоэдр, скаленоэдр, қалақ пішінді масса құрап, тығыз және түйірлі, талшық, топырақ тәрізді масса және , сталагмит түрінде кездеседі. Қаттылығы 3, меншікті салмағы 2,8 г/см3, шыныдай жылтыр, морт сынғыш; түссіз, ақ және қоспаларына байланысты түсі өзгереді. Кальциттің Исландия шпаты , мәрмәр ониксі, атлас шпаты деген түрлері бар. Кальций гидротермальдық, метасоматикалық, жанартаулық тау жыныстарының қуыстары мен жарықтарында, карбонатиттерде, ультранегізді жыныстардың үгілу қыртысында, әктас, бор, мергель, мәрмәр құрамында кездеседі. Ол флотация әдісімен байытылады. Кальций құрылыста, металлургияда, химия өнеркәсібінде, электртехникада, т.б. салаларда қолданылады. Мәрмәр ониксі әшекейлік бұйымдар жасауда, ақаусыз мөлдір Исландия шпатының кристалдары оптикалық приборларда қолданылады.

Кальциттену
тау жынысытар құрамындағы кейбір минералдардың әр түрлі қосалқы процестер әсерінен кальцитпен алмасуы немесе тау жынысытағы ұралар мен жарыктардың жаңадан қалыптасқан кальцит минералымен дәнекерленуі.
Кальцитті сыртқы белгілерімен қатар оған HC1 тамызып ажыратады, сонда онан СО2 газы «қайнап» шығады. Жаратылысы. Қальцит бірнеше түрлі геологиялық жағдайларда пайда болады.
- Кальцит магмалық жыныстар арасында өте сирек кездеседі.
- Гидротермалық кальцит едәуір көп тараған. Ол минерал желілерінің кейінгі кристалдану кездерінде пайда болады.
- Кальцит экзогендік жағдайларда: а) салқын су ерітінділерінде, б) теңіз шөгінділерінде, в) метаморфизм жағдайында көп кездеседі.
- Қолданылуы. Кальциттің мөлдір кристалды (исланд шпаты)
түрлері оптикада, құлпырма «ақтана» түрлері зергерлік-көркемдік істерде, мрамор скульптура ісінде, электротехникада т. б., бор жазуға, бояуға, құрылысқа, ізбестастар түрлі құрылыс ісінде, металлургияда, химиялық өндірістерде қолданылады.
- Кендері. Кальцит Кеңес Одағында Орта Азияда (Заревшан-Гиссар аудандарында), Уралда, ауданында, Қырымда, Кавказда т. б. кездеседі.
Шет елдерде ол Исландияда, Италияда (Каррара кені), Грекияда т. б. бар.
Дереккөздер
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9
- Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі: Геология — Алматы: "Мектеп" баспасы", 2003. ӀSВN 5-7667-8188-1 ӀSВN 9965-16-512-2
- «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. ISBN 5-89800-123-9, IV том
- Кристаллография, минералогия, петрография. Бұл кітап Абай атындағы Қазақтың мемлекеттік педагогты институтының, география факультетінде оқылған лекциялардың негізінде жазылды, 1990. ISBN 2—9—3 254—69
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Kalcit karbonattar klasynyn mineraly Himiyalyk formulasy CaCO3 kuramynda azdagan Mg Fe Mn Zn Co Sr Ba kospalary bolady Trigonaldyk singoniyada kristaldanady zheke kristaldary romboedr skalenoedr kalak pishindi massa kurap tygyz zhәne tүjirli talshyk topyrak tәrizdi massa zhәne stalagmit tүrinde kezdesedi Қattylygy 3 menshikti salmagy 2 8 g sm3 shynydaj zhyltyr mort syngysh tүssiz ak zhәne kospalaryna bajlanysty tүsi ozgeredi Kalcittin Islandiya shpaty mәrmәr oniksi atlas shpaty degen tүrleri bar Kalcij gidrotermaldyk metasomatikalyk zhanartaulyk tau zhynystarynyn kuystary men zharyktarynda karbonatitterde ultranegizdi zhynystardyn үgilu kyrtysynda әktas bor mergel mәrmәr kuramynda kezdesedi Ol flotaciya әdisimen bajytylady Kalcij kurylysta metallurgiyada himiya onerkәsibinde elektrtehnikada t b salalarda koldanylady Mәrmәr oniksi әshekejlik bujymdar zhasauda akausyz moldir Islandiya shpatynyn kristaldary optikalyk priborlarda koldanylady KalcitKalcittenutau zhynysytar kuramyndagy kejbir mineraldardyn әr tүrli kosalky procester әserinen kalcitpen almasuy nemese tau zhynysytagy uralar men zharyktardyn zhanadan kalyptaskan kalcit mineralymen dәnekerlenui Kalcitti syrtky belgilerimen katar ogan HC1 tamyzyp azhyratady sonda onan SO2 gazy kajnap shygady Zharatylysy Қalcit birneshe tүrli geologiyalyk zhagdajlarda pajda bolady Kalcit magmalyk zhynystar arasynda ote sirek kezdesedi Gidrotermalyk kalcit edәuir kop taragan Ol mineral zhelilerinin kejingi kristaldanu kezderinde pajda bolady Kalcit ekzogendik zhagdajlarda a salkyn su eritindilerinde b teniz shogindilerinde v metamorfizm zhagdajynda kop kezdesedi Қoldanyluy Kalcittin moldir kristaldy island shpaty tүrleri optikada kulpyrma aktana tүrleri zergerlik korkemdik isterde mramor skulptura isinde elektrotehnikada t b bor zhazuga boyauga kurylyska izbestastar tүrli kurylys isinde metallurgiyada himiyalyk ondiristerde koldanylady Kenderi Kalcit Kenes Odagynda Orta Aziyada Zarevshan Gissar audandarynda Uralda audanynda Қyrymda Kavkazda t b kezdesedi Shet elderde ol Islandiyada Italiyada Karrara keni Grekiyada t b bar Derekkozder Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 Қazak tili terminderinin salalyk gylymi tүsindirme sozdigi Geologiya Almaty Mektep baspasy 2003 ӀSVN 5 7667 8188 1 ӀSVN 9965 16 512 2 Қazakstan Ұlttyk enciklopediya Bas redaktor Ә Nysanbaev Almaty Қazak enciklopediyasy Bas redakciyasy 1998 zhyl ISBN 5 89800 123 9 IV tom Kristallografiya mineralogiya petrografiya Bul kitap Abaj atyndagy Қazaktyn memlekettik pedagogty institutynyn geografiya fakultetinde okylgan lekciyalardyn negizinde zhazyldy 1990 ISBN 2 9 3 254 69