Наурызым боксит кен орны

Наурызым боксит кен орны - Қостанай облысында, Сарымойын кенінен солтүстікке қарай, Торғай ойысының орталық бөлігінде орналасқан.

Геологиялық құрылымы

Кен орнында алюмосиликатты тау жыныстары дамып, аумағы борға дейінгі қатпарланған іргетас және көлбеу жатыстағы бор және кайнозой тау жыныстарынан құралған. Борға дейінгі іргетас эффузивті-шөгінді турин свитасымен (әктас, құмтас, алевролит, аргиллит, туффиттер), төменгі-ортаңғы триастық (базальт, долерит, кварцты порфир және алевролит, аргилит, құмтас, тақтатас) және оңтүстігінде көмірлік шөгінді юралық тау жыныстарынан тұрады. Іргетас тау жыныстары қалыңдығы 50 м мору қыртысымен жабылған. Оның жоғары бөлігі әр түрлі монтморилонитті және каолинитті саздардан құралған. Мору қыртысының үстінде қалыңдығы 30 – 80 м континентальды бокситтік альб және сеномен түзілімдері орналасқан. Одан жоғары эоцен-олигоцен (чеган свитасы) табақты саздар және төрттік көлді-аллювиальді шөгінділер дамыған. Альб-сеномен бокситті түзілімдер қимасы төрт горизонтқа бөлінеді.

Жатыс сипаты, құрамы

Кен орнының негізгі кенді шоғыры тоғыз кен денелерінен құралған. Олардың ең ірісі ғасыр 1 кен денесі барлық кеннің 90%-ын құрайды. Кен орнының бокситтерінің құрамында (39,88%), , (22,5%), (4,8%), (2,08%) болады. Негізгі кен құрайтын боксит минералдары: гиббсит және кен сыйыстырушы тау жыныстары (ванадий, хром, скандий, стронций, ниобий, т.б.).

Дереккөздер

1. Қазақ энциклопедиясы, 7 том