Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Концерт (нем. konzert, итал. concerto, сөзбе-сөз келісу, лат. concerto – бәсекеге түсемін) – 1) алдын ала арнайы жасалған бағдарлама бойынша музыкалық, әдеби-хореографиялық және сахналық шығармаларды көпшілік алдында орындау; 2) жеке музыкалық аспап (кейде 2 – 3 жетекші музыкалық аспап) пен оркестр үшін сонаталық циклді формада жазылған музыкалық шығарма. Жеке орындаушы мен оркестрдің өзара жарысын көрсете отырып, оларды салыстыру концерттің негізгі мақсаты болып табылады. Концерт 3 бөлімнен (1-бөлімі өте жылдам; 2-бөлімі лирикалық, байсалды; 3-бөлімі рондо формасында) тұрады. Әдетте, концерттің 1-бөлімі аяқталар алдында (жетекші аспаптың оркестр сүйемелінсіз) импровизациялық сипатта асқан шеберлікпен орындалады. Концерттің 2, 4 кейде 5 бөлімді түрлері де кездеседі. Жеке аспап пен оркестрге арналған 3 бөлімді циклдік Концертті алғаш жазған композиторы А.Вивальди (1678 ж. ш. – 1741) болса, одан кейін И.С. Бах скрипка, клавир үшін Концерттер жазды. Концерттің фортепьяно, скрипка, т.б. аспапқа арналған түрлерін В.А. Моцарт жазды, ал Л.Бетховен бұл жанрға жарқын симфониялық түр беріп, оны одан әрі дамытты. 19 ғасырда Ф.Лист Концерттің 1 бөлімді түрін жазды. Орыс композиторлары П.И. Чайковский, С.В. Рахманинов Концерт жанрының тамаша үлгілерін жасады. С.С. Прокофьев, А.И. Хачатурян, Т.Н. Хренников секілді композиторлардың шығармларында Концерт жанры елеулі орын алды. Жеке дауыс пен оркестр үшін (Р.М. Глиэр, 1874/75 – 1956), балалайка, домбыра, цимбал, т.б. халық аспаптары үшін Концерттер жазылды. Қазақстанда осы жанр бойынша С.Мұхамеджанов (жеке дауыс пен оркестр үшін Концерті, 1958), Ғ.Жұбанова (скрипка мен оркестр үшін Концерті, 1958), Н.Меңдіғалиев (фортепьяно мен оркестрге арналған 2 Концерті, 1959, 1967), т.б. композиторлар елеулі еңбек етті; 3) 2 немесе бірнеше партиялардың (әншілер дауысы, аспаптық ансамбльдер және орган) өзара жарысына негізделген діни музыкадағы көпүнділік, немесе вокальды-аспаптық форма. Алғашқы Концерттер 16 ғасырда Италияда пайда болды.
Дереккөздер
- Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8
| Бұл мақаланы Уикипедия сапа талаптарына лайықты болуы үшін уикилендіру қажет. |
уикипедия, wiki, кітап, кітаптар, кітапхана, мақала, оқу, жүктеу, тегін, тегін жүктеу, mp3, видео, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, сурет, музыка, ән, фильм, кітап, ойын, ойындар, ұялы, андроид, iOS, apple, ұялы телефон, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, ДК, веб, компьютер
Koncert nem konzert ital concerto sozbe soz kelisu lat concerto bәsekege tүsemin 1 aldyn ala arnajy zhasalgan bagdarlama bojynsha muzykalyk әdebi horeografiyalyk zhәne sahnalyk shygarmalardy kopshilik aldynda oryndau 2 zheke muzykalyk aspap kejde 2 3 zhetekshi muzykalyk aspap pen orkestr үshin sonatalyk cikldi formada zhazylgan muzykalyk shygarma Zheke oryndaushy men orkestrdin ozara zharysyn korsete otyryp olardy salystyru koncerttin negizgi maksaty bolyp tabylady Koncert 3 bolimnen 1 bolimi ote zhyldam 2 bolimi lirikalyk bajsaldy 3 bolimi rondo formasynda turady Әdette koncerttin 1 bolimi ayaktalar aldynda zhetekshi aspaptyn orkestr sүjemelinsiz improvizaciyalyk sipatta askan sheberlikpen oryndalady Koncerttin 2 4 kejde 5 bolimdi tүrleri de kezdesedi Zheke aspap pen orkestrge arnalgan 3 bolimdi cikldik Koncertti algash zhazgan kompozitory A Vivaldi 1678 zh sh 1741 bolsa odan kejin I S Bah skripka klavir үshin Koncertter zhazdy Koncerttin fortepyano skripka t b aspapka arnalgan tүrlerin V A Mocart zhazdy al L Bethoven bul zhanrga zharkyn simfoniyalyk tүr berip ony odan әri damytty 19 gasyrda F List Koncerttin 1 bolimdi tүrin zhazdy Orys kompozitorlary P I Chajkovskij S V Rahmaninov Koncert zhanrynyn tamasha үlgilerin zhasady S S Prokofev A I Hachaturyan T N Hrennikov sekildi kompozitorlardyn shygarmlarynda Koncert zhanry eleuli oryn aldy Zheke dauys pen orkestr үshin R M Glier 1874 75 1956 balalajka dombyra cimbal t b halyk aspaptary үshin Koncertter zhazyldy Қazakstanda osy zhanr bojynsha S Muhamedzhanov zheke dauys pen orkestr үshin Koncerti 1958 Ғ Zhubanova skripka men orkestr үshin Koncerti 1958 N Mendigaliev fortepyano men orkestrge arnalgan 2 Koncerti 1959 1967 t b kompozitorlar eleuli enbek etti 3 2 nemese birneshe partiyalardyn әnshiler dauysy aspaptyk ansamblder zhәne organ ozara zharysyna negizdelgen dini muzykadagy kopүndilik nemese vokaldy aspaptyk forma Algashky Koncertter 16 gasyrda Italiyada pajda boldy DerekkozderҚazak mәdenieti Enciklopediyalyk anyktamalyk Almaty Aruna Ltd ZhShS 2005 ISBN 9965 26 095 8Osy makala kazak mәdenieti turaly bastama bolyp tabylady Buny tolyktyryp damytu arkyly Uikipediyaga komektesuinizdi surajmyz Bul makalany Uikipediya sapa talaptaryna lajykty boluy үshin uikilendiru kazhet