Кентас

Кентас, руда – құрамында металл немесе бар өнеркәсіптік пайдалануға жарамды минералдық шикізат. Кей жағдайда шикізаттарды да кентас деп атайды. Мысалы, асбест, барит, графит, күкірт, т.б. Кентас бай және кедей Кентас болып бөлінеді, құрамына қарай және болады. Химиялық құрамына қарай силикатты, кремнийлі, тотықты, сульфидті, карбонатты және аралас кентас болады. Түпкілікті тау жыныстарындағы, магмалық, жыныстардағы кен шоғырларынан алынған кентас түпкілікті кентас деп, ал өзен, көл, мұхит құмдарынан алынған кен кенқайраңды кентас деп аталады. Кентас бітіміне қарай тұтас (массивті), жолақты, желілі, сеппелі, ұялы, ал құрылымына қарай біркелкі түйірлі, әр түрлі түйірлі, , порфирлі, жолақты-сәулелі, т.б. болып бөлінеді. Кейбір ірі кендердің кентастарының құрамы, сыйыстырушы жыныстары және түзілу жағдайларына қарай өзіне тән ерекшеліктері болады. Сондықтан кентастың типі осы кеннің немесе ауданның атымен аталады. Мысалы, полиметалл кентастары алтайлық, мырғалымсайлық, темір кентастары атасулық, асбест кентастары жітіқаралық, т.б. болып жіктеледі.

Суреттер

• Темір кентасы
• Марганец кентасы
• Күміс кентасы
• Алтын кентасы
• Кентас тасыйтын арнайы арба

Дереккөздер

1. ”Қазақстан Энциклопедиясы”